زبان و ادبیات عربی
سجاد اسماعیلی
دوره 18، شماره 11 ، بهمن 1397، ، صفحه 1-17
چکیده
تهدف هذه الدراسة المتواضعة إلی تحلیل مواطن القوة والضعف فی محتوى کتاب تدریس فنون اللغة العربیة، للدکتور علی أحمد مدکور وفق مؤشرات الجودة للکتب التعلیمیة. تنتهج الدراسة المنهج الوصفی ـ التحلیلی وتتبنّی طریقة تحلیل المحتوی لدراسة هذا الکتاب، وقد استخدمت الدراسة قائمة تحلیل المحتوى التی تکوّنت من مؤشرات الجودة للکتاب الجامعی. أثبتت ...
بیشتر
تهدف هذه الدراسة المتواضعة إلی تحلیل مواطن القوة والضعف فی محتوى کتاب تدریس فنون اللغة العربیة، للدکتور علی أحمد مدکور وفق مؤشرات الجودة للکتب التعلیمیة. تنتهج الدراسة المنهج الوصفی ـ التحلیلی وتتبنّی طریقة تحلیل المحتوی لدراسة هذا الکتاب، وقد استخدمت الدراسة قائمة تحلیل المحتوى التی تکوّنت من مؤشرات الجودة للکتاب الجامعی. أثبتت نتائج الدراسة أنّ الکتاب یفتقد بعض مؤشرات الجودة العامة نحو: تنظیم الصفحات، والمقدمة، وتبیین الهدف، وتلخیص الفصول والکتاب، والنتائج والتوصیات؛ کما یفتقد بعض مؤشرات الجودة لفحوی الکتاب نحو: تبیین المبادیء النظریة، وتبیین المبادیء التطبیقیة أو العملیة، والتدقیق فی تبیین الآراء، والإحالات. ومن المیزات الإیجابیة التی یحتوی الکتاب علیها هی: الوضوح، والتناسق، والانسجام فی العناوین الرئیسة والفرعیة والوضوح، والتناسق، والانسجام فی فصول الکتاب، المقاربة الناقدة والتحلیلیة فی اتیان الموضوعات، والتدقیق فی استخدام المصطلحات الخاصة، وملائمة فحوی الکتاب مع عنوانه، والالتزام بالمنهج المتبع.
زبان و ادبیات عربی
سجاد اسماعیلی
دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، ، صفحه 23-45
چکیده
جستار حاضر با هدف نقد و شناسایی موارد قوّت و ضعف معیارهای شکلی و محتوایی کتاب تعلیم اللغة العربیة لغیر الناطقین بها؛ النظریة و التطبیق، اثر مؤلفان علی احمد مدکور و ایمان احمد هریدی، انجام شده است. بههمینمنظور، پس از معرفی شاخصهای استاندارد نگارش کتاب آموزشی، میزان بهرهمندی کتاب مذکور از آن شاخصها با استفاده ...
بیشتر
جستار حاضر با هدف نقد و شناسایی موارد قوّت و ضعف معیارهای شکلی و محتوایی کتاب تعلیم اللغة العربیة لغیر الناطقین بها؛ النظریة و التطبیق، اثر مؤلفان علی احمد مدکور و ایمان احمد هریدی، انجام شده است. بههمینمنظور، پس از معرفی شاخصهای استاندارد نگارش کتاب آموزشی، میزان بهرهمندی کتاب مذکور از آن شاخصها با استفاده از روش تحلیل محتوا بررسی شد. برخی یافتههای پژوهش نشان داد کتاب حاضر 0/59 از شاخصهای استانداردِ کلی را کاملاً ندارد؛ 0/35 را کامل دارد و 0/06 را ناقص دارد. همچنین، در بخش مربوط به عنوان مشخص شد عنوان کتاب مذکور دربردارندۀ مسائل نظری و کاربردی آموزش زبان عربی برای غیرعربزبانهاست. در بخش مقدمه مشخص شد کتاب مذکور شاخصهایی همچون ضرورت تألیف کتاب و پیشینهای از تألیفات مشابه را ارائه نکرده است.
زبان و ادبیات عربی
عیسی متقیزاده؛ سجاد اسماعیلی؛ محمدرحیم خالیزاده؛ داوود ایکدری
دوره 16، شماره 43 ، بهمن 1395، ، صفحه 183-200
چکیده
آموزش مهارتهای زبانی همواره بهمثابة یکی از مهمترین دغدغههای برنامهریزان و متخصصان آموزش در نظام آموزشی بهشمار میرود. اگرچه آموزش زبان عربی در ایران کاستیها و مشکلات بیشماری دارد، این مشکلات بیشتر در بخش مهارتهای زبانی و بهویژه در درس آزمایشگاه زبان بهچشم میخورد. این جستار با استفاده از روش پیماشی بر آن است ...
بیشتر
آموزش مهارتهای زبانی همواره بهمثابة یکی از مهمترین دغدغههای برنامهریزان و متخصصان آموزش در نظام آموزشی بهشمار میرود. اگرچه آموزش زبان عربی در ایران کاستیها و مشکلات بیشماری دارد، این مشکلات بیشتر در بخش مهارتهای زبانی و بهویژه در درس آزمایشگاه زبان بهچشم میخورد. این جستار با استفاده از روش پیماشی بر آن است تا علاوهبر بررسی روشهای تدریس درس آزمایشگاه زبان در مقطع کارشناسی رشتة زبان و ادبیات عربی، میزان موفقیت استادان در تدریس این درس و همچنین میزان استفادة آنها از معیارهای مناسب تدریس درس آزمایشگاه را کشف کند و در پایان نیز راهکارهای مناسبی درجهت حل مشکلات تدریس این درس ارائه دهد. جامعة آماری این پژوهش شامل ده استاد متخصص در حوزة مهارتهای زبانی و 68 دانشجوی کارشناسی رشتة زبان و ادبیات عربی در دانشگاههای تهران است. مهمترین یافتههای پژوهش نشان داد: در تدریس درس آزمایشگاه زبان، اهداف موردنظر برنامهریزان آموزش محقق شده است و مشکلاتی ازجمله روشهای سنتی تدریس، عدم تنوع موضوعات، و خلأ تجهیزات و امکانات آموزشی جدید بهچشم نمیخورد.
زبان و ادبیات عربی
عیسی متقیزاده؛ کبری روشنفکر؛ سجاد اسماعیلی
دوره 14، شماره 33 ، اسفند 1393، ، صفحه 93-108
چکیده
چکیدهسرفصل درسی به منزلة یکی از ارکان اصلی آموزش، در کنار راهبردهای تدریس و کتابهای مناسب، میتواند نقش بهسزایی در تحقق و پیشبرد اهداف هر درس داشته باشد. یکی از دروس پایة رشتة زبان و ادبیات عربی در مقطع کارشناسی، که نقش کارامدی در تقویت مهارتهای ترجمه، خواندن، ذوق ادبی، و سبکشناسی دارد، درس «متون نظم و نثر عربی» ...
بیشتر
چکیدهسرفصل درسی به منزلة یکی از ارکان اصلی آموزش، در کنار راهبردهای تدریس و کتابهای مناسب، میتواند نقش بهسزایی در تحقق و پیشبرد اهداف هر درس داشته باشد. یکی از دروس پایة رشتة زبان و ادبیات عربی در مقطع کارشناسی، که نقش کارامدی در تقویت مهارتهای ترجمه، خواندن، ذوق ادبی، و سبکشناسی دارد، درس «متون نظم و نثر عربی» است. برای این درس هر چند سال یکبار از سوی شورای برنامهریزی درسی وزارت علوم سرفصلی پیشنهاد میگردد، ولی با توجه به نارضایتی برخی از استادان این رشته، به نظر میرسد سرفصل موجود با اهداف مورد انتظار این درس همخوانی کامل را ندارد. از این رو نویسندگان در پژوهش حاضر میکوشند با استفاده از نظر استادان، به نقد و آسیبشناسی سرفصل این درس بپردازند و در نهایت سرفصلی متناسب با این درس پیشنهاد دهند. برخی از یافتههای پژوهش نشان داد که سرفصل موجود بسیار کلی است و شایسته است در دو بخش نظم و نثر به طور جداگانه طراحی گردد.
زبان و ادبیات عربی
کبری روشنفکر؛ فرناز طاهری؛ سجاد اسماعیلی
دوره 13، شماره 27 ، شهریور 1392، ، صفحه 53-76
چکیده
آموزش نهجالبلاغه به عنوان یکی از شاخههای مهم متون اسلامی در قالب واحدهای درسی اصلی و اختیاری، بیش از سه دهه در دانشگاههای ایران مورد توجه قرارگرفتهاست. یکی از شیوههای مطرح و تقریباً سنّتی آموزش این متنِ عظیم، بیان آموزههای دینی، معرفتی، اعتقادی و تربیتی نهجالبلاغه است. این در حالی است که نهجالبلاغه در تقسیمبندی ...
بیشتر
آموزش نهجالبلاغه به عنوان یکی از شاخههای مهم متون اسلامی در قالب واحدهای درسی اصلی و اختیاری، بیش از سه دهه در دانشگاههای ایران مورد توجه قرارگرفتهاست. یکی از شیوههای مطرح و تقریباً سنّتی آموزش این متنِ عظیم، بیان آموزههای دینی، معرفتی، اعتقادی و تربیتی نهجالبلاغه است. این در حالی است که نهجالبلاغه در تقسیمبندی متون، یکی از شاخههای مهم متون ادبی شناخته میشود؛ لذا، توجه به جنبههای ادبی آن امری ضروری در آموزش است، زیرا استادان میتوانند با استفاده از روشهای کارآمد و نوین تدریس، مهارتهایی همچون صحیحخوانی، درک و فهم معنایی، ذوق ادبی و تشخیص ویژگیهای سبکی حضرت علی (ع) را در دانشجویان افزایش دهند. امروزه، نظریهپردازان و متخصصان آموزش متون ادبی، راهبردهای کارآمدتری را برای آموزش نهجالبلاغه ارائهدادهاند که نهتنها به آموزش آموزههای محتوایی آن اهمیت میدهد، بلکه ادبیّت این متن عظیم ادبی را نیز پوشش میدهد. از این رو، جستار حاضر درصدد معرفی این راهبردها و میزان اجرای آنها در دانشگاههای تهران است. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی و ابزار اصلی آن را پرسشنامة محقق ساخته است. برخی از مهمترین یافتههای پژوهش نشانداد که نهجالبلاغه در دانشگاههای تهران به عنوان یک متن ادبی تدریس نمیشود و بیشتر به مسائل محتوایی آن توجه میشود.