اقتصاد
وحید مقدم؛ مرجان اسماعیلی کرباسی
چکیده
هرچند فون هایک را از منکران ثابتقدم عدالت بهشمار میآورند، این نظر چندان دقیق نیست. هایک نهادگرایی است که بر اهمیت بسیار قواعد انتزاعی در ادارۀ جوامع آزاد بهمنظور حل مسئلۀ هماهنگی در اقتصاد تأکید میکند. عدالت توزیعی با چنین قواعدی در تعارض قرار گرفته است و به ایجاد جوامع قبیلهای فاقد ثروت ختم میشود، چراکه با بهشکستکشاندن ...
بیشتر
هرچند فون هایک را از منکران ثابتقدم عدالت بهشمار میآورند، این نظر چندان دقیق نیست. هایک نهادگرایی است که بر اهمیت بسیار قواعد انتزاعی در ادارۀ جوامع آزاد بهمنظور حل مسئلۀ هماهنگی در اقتصاد تأکید میکند. عدالت توزیعی با چنین قواعدی در تعارض قرار گرفته است و به ایجاد جوامع قبیلهای فاقد ثروت ختم میشود، چراکه با بهشکستکشاندن هماهنگی موجب ناکارآیی میشود. این روش نظریهپردازی در بسیاری از نظریههای عدالت، حتی در مشهورترین آنها، مغفول مانده است، زیرا آنها نحوۀ تعاملات افراد در جامعه را، یعنی نحوۀ کار اجتماعی و آنچه به صلاح و فساد آن منجر میشود، چندان موردتوجه قرار نمیدهند. درعینحال، نقدهایی به این نظریه وارد است؛ ازجمله سادهسازیهای بیش از حد نظریۀ هایک بهدلیل سادهانگاری درمورد ماهیت انسان و جوامع ساخت انسان، بیتوجهی به شکلگیری گروههای ذینفع در اقتصاد، دشواری شناخت قواعد عادلانۀ بازی، بیتوجهی به تأثیر منفی نابرابریهای زیاد در نظم اجتماعی، درنظرنگرفتن امکان وجود قواعد توزیعی مربوط به خود بازی، و درنهایت عدم امکان تصمیمگیری بازیگران جامعۀ آزاد درمورد قواعد لایههای عمیق جامعه که سایر قواعد در بستر آن شکل میگیرند.
علوم سیاسی
مختار نوری؛ همایون عباس آبادی
چکیده
مسئلة توسعه همواره از موضوعات مهم برای محققان حوزههای مختلف علوم اجتماعی بوده است. در این چهارچوب، کتاب نگرشی انتقادی به توسعة جماعتمحور، نوشتة مارگارت لدویت، ازجمله آثار برجسته در حوزۀ «جامعهشناسی توسعه» محسوب میشود. لدویت، که از محققان برجستة حوزة اندیشۀ جماعتگرایی و عدالت اجتماعی است، در این اثر، به ...
بیشتر
مسئلة توسعه همواره از موضوعات مهم برای محققان حوزههای مختلف علوم اجتماعی بوده است. در این چهارچوب، کتاب نگرشی انتقادی به توسعة جماعتمحور، نوشتة مارگارت لدویت، ازجمله آثار برجسته در حوزۀ «جامعهشناسی توسعه» محسوب میشود. لدویت، که از محققان برجستة حوزة اندیشۀ جماعتگرایی و عدالت اجتماعی است، در این اثر، به بازاندیشی توسعة جماعتمحور پرداخته است. لدویت هم بر تحولات عینی در جوامع غربی، مانند انگلستان، در بستر جهانیسازی توجه کرده و هم بر دو نقطة عطف فلسفی قرن بیستم، یعنی پائولو فریره (فیلسوف برزیلی) و آنتونیو گرامشی (فیلسوف ایتالیایی) تمرکز نموده است. بهنظر لدویت، توسعۀ جماعتمحور مستلزم پویشی میان نظریه و روش است و مجموعهدانشی بنا مینهد که بر عدالت، برابری، و دموکراسی استوار میشود. هدف لدویت فقط شناختن جهان نیست، بلکه بهکارگیری آن شناخت برای بهبارنشاندن تحول است. بهنظر میرسد پیوند نظریه و عمل برای تحول از نوآوریهای لدویت در این اثر است. هدف این مقاله این است که ضمن معرفی اثر مذکور، نقد و ارزیابی آن به دو صورت شکلی و محتوایی و معطوف به جامعة ایرانی بررسی شود.
علوم تربیتی
علیرضا عصاره؛ علی راهبر
چکیده
هدف پژوهش حاضر نقد کتاب آیا آموزش میتواند جامعه را تغییر دهد؟ نوشتۀ مایکل اپل در 2013 و ترجمۀ نازنین میرزابیگی در 1395 است. این کتاب ازجمله پژوهشهایی است که به بررسی سنت انتقادی در زمینۀ مطالعات برنامۀ درسی و آموزشی میپردازد. روش پژوهش کتابسنجی و نوع مطالعه کاربردی است. جامعۀ آماری چاپ اول و دوم کتاب آیا آموزش میتواند جامعه را ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر نقد کتاب آیا آموزش میتواند جامعه را تغییر دهد؟ نوشتۀ مایکل اپل در 2013 و ترجمۀ نازنین میرزابیگی در 1395 است. این کتاب ازجمله پژوهشهایی است که به بررسی سنت انتقادی در زمینۀ مطالعات برنامۀ درسی و آموزشی میپردازد. روش پژوهش کتابسنجی و نوع مطالعه کاربردی است. جامعۀ آماری چاپ اول و دوم کتاب آیا آموزش میتواند جامعه را تغییر دهد؟ است. نمونۀ موردمطالعه یک جلد از چاپ دوم (1395) این کتاب است. نتایج یافتههای این نقد نشان میدهد که یکی از نقاط قوت کتاب تلاش برای پیوند جنبشهای سیاسی در سراسر جهان برای ایجاد تغییرات است. همچنین گرچه نویسنده، مترجم، و ویراستار همگی از قلم شیوا و جذابی برخوردارند، برخی انتقادات محتوایی، ترجمهای، و شکلی به رویکرد علمی نویسنده و مترجم وارد است. مهمترین نقد به نویسنده استفادهنکردن از ابزارهای علمی مانند تمرین، نمودار، جدول، و تصاویر در ارائه و توضیح مطالب است.