فقه و حقوق
حسین جوان آراسته
چکیده
فقه اسلامی و حقوق بشر مجموعۀ ارزش‌مندی از مقاله‌های نویسندگان حوزوی و دانشگاهی در همایش «رویکرد متعالی فقه اسلامی به حقوق بشر» است که به‌کوشش محمدرضا باقرزاده به زیور طبع آراسته شده است. ارزیابی و نقد این کتاب به‌صورت استنادی ـ تحلیلی و مطابق الگوی شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی در چهارچوب معرفی کلی، بررسی شکلی، و بررسی ...
بیشتر
فقه اسلامی و حقوق بشر مجموعۀ ارزش‌مندی از مقاله‌های نویسندگان حوزوی و دانشگاهی در همایش «رویکرد متعالی فقه اسلامی به حقوق بشر» است که به‌کوشش محمدرضا باقرزاده به زیور طبع آراسته شده است. ارزیابی و نقد این کتاب به‌صورت استنادی ـ تحلیلی و مطابق الگوی شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی در چهارچوب معرفی کلی، بررسی شکلی، و بررسی محتوایی اثر است. اینکه آیا آموزههای اسلامی با حقوق بشر سازگاری دارد یا ندارد یکی از پرسش‌های کلیدی و دغدغههای همیشگی روشنفکران دینی و غیردینی بوده و هست. نگارندگان مقاله‌های این کتاب در همافزایی قابلتوجهی بهدنبال اثبات این دیدگاهاند که تصور ناسازگاری ناشی از ناآشنایی با اندیشههای اصیل و ناب اسلامی است؛ اگر ظرفیتهای نهفته در فقه بهدرستی بهکار گرفته شود، میتواند به توسعۀ حقوق بشر کمک شایانتوجهی کند. باوجود امتیازهای فراوانی که این کتاب دارد، بهلحاظ ساختار کلی و چینش محورها و عنوانها، کمرنگبودن بُعد فقهی برخی مقالهها، و در پارهای موارد خلط نظام حقوقی و مقولۀ حقوق بشر، نارسایی برخی استنادها، طرح مباحث غیرمرتبط با موضوع، و تمرکزنداشتن بر حل موضوعهای چالشبرانگیز با ضعفهایی مواجه است.
فقه و حقوق
سید حسین آل طاها؛ عارف بشیری
چکیده
امروزه پیشرفت وسایل الکترونیکی موجب شده که دامنۀ تجاوز افراد به حریم خصوصی مردم محدود به حضور فیزیکی نباشد و این مسئله سبب شده تا اشخاصی با به‌کارگیری ابزارهای پیشرفته به عِرض و مال دیگران هجوم آورند و با تحت‌الشعاع قراردادن امنیت اجتماعی جامعه به اغراضی که خداوند دفاع از آن‌ها را واجب کرده است، دست یابند. یکی از این جرائم تهدید ...
بیشتر
امروزه پیشرفت وسایل الکترونیکی موجب شده که دامنۀ تجاوز افراد به حریم خصوصی مردم محدود به حضور فیزیکی نباشد و این مسئله سبب شده تا اشخاصی با به‌کارگیری ابزارهای پیشرفته به عِرض و مال دیگران هجوم آورند و با تحت‌الشعاع قراردادن امنیت اجتماعی جامعه به اغراضی که خداوند دفاع از آن‌ها را واجب کرده است، دست یابند. یکی از این جرائم تهدید اخاذ به انتشار اسناد ناموسی در فضای مجازی است و سؤال در این پژوهش این است که آیا دفاع شخص بزهدیده از تمامیت خویش دربرابر تهدید اخاذ میتواند مستند به دفاع مشروع شود یا خیر. باوجودآنکه این نگاه در کتب فقهی بزرگان همواره موردعنایت بوده، اما نهتنها قانون مجازات اسلامی، بلکه تحلیلگران حقوقی نیز از این پدیدۀ مهم اجتماعی که از دعاوی شایع محاکم است غافل بودهاند. نگارنده با هدف اثبات عنوان دفاع مشروع ماهیت آن را در ادلۀ فقهی و مواد قانونی واکاوی کرد و یافتۀ پژوهش بر این شد که شروع عملیات اخاذی نوعی تهاجم آشکار علیه تمامیت عِرض و مال مدافع است؛ بهعلاوه، مستفاد از ادلۀ شرعی و آرای فقها، باوجودآنکه ایراد جرح ناشی از رعایتنکردن ضوابط کلیِ فقهی جایز نیست و ضمانآور است، اما اطلاق عنوان دفاع مشروع درمقابلِ چنین تهاجمی صحیح است.
