زبان و ادبیات فارسی
فاطمه جعفری کمانگر؛ مریم زارعی
چکیده
در کشور ما تحقق بخش بزرگی از تعلیم و تربیت و سوق‌دادن دانش‌آموزان به سمت‌وسوی حیات طیبه از طریق کتابهای درسی اتفاق می‌افتد که برای رسیدن به آن نقشة راهی دقیق و حساب‌شده لازم است. سند تحول بنیادین آموزش و پرورش برمبنای این اصول و با الهامگیری از اسناد بالادستی و باتوجه‌به راه‌بردهای نظام جمهوری اسلامی تدوین شده است تا ...
بیشتر
در کشور ما تحقق بخش بزرگی از تعلیم و تربیت و سوق‌دادن دانش‌آموزان به سمت‌وسوی حیات طیبه از طریق کتابهای درسی اتفاق می‌افتد که برای رسیدن به آن نقشة راهی دقیق و حساب‌شده لازم است. سند تحول بنیادین آموزش و پرورش برمبنای این اصول و با الهامگیری از اسناد بالادستی و باتوجه‌به راه‌بردهای نظام جمهوری اسلامی تدوین شده است تا پیش‌روی مؤلفان کتابهای درسی باشد. ساحت تربیت زیبایی‌شناختی و هنری ششمین ساحت در بخش الگوی نظری ساحت‌های تربیتی این سند است. جامعة آماری کتابهای فارسی متوسطة دوم و نمونه کتاب فارسی پایة دوازدهم است. تحلیل کیفی پژوهش حاضر با کدگذاری قیاسی و طبقه‌بندی داده‌ها انجام شده و واحد تحلیل در این پژوهش جمله بوده است. برای رسیدن به پایایی کدها، بخش‌هایی از کتاب را دو کدگذار کدگذاری کردند و روایی آن از روش کثرت‌گرایی و اعتمادسازی صورت پذیرفت. هم‌چنین، فضای پژوهش با حضور داور بیرونی موردکنترل قرار گرفت. تحلیل کمی کدها با نرم‌افزار spss انجام پذیرفت. براساس تحلیل‌های انجام‌شده، فراوانی جملاتی که این ساحت را مدنظر قرار‌دادند 11/49 درصد بوده است که میزان توجه به اصول آن به‌صورت غیرمساوی و در برخی موارد هم‌چون سوق‌دادن متربیان به‌سمت گرایش و تخصص هنری خاص، آفرینش‌گری، و خلاقیت بسیار اندک بوده است که توجه ویژة مؤلفان کتابهای درسی را می‌طلبد.
زبان و ادبیات فارسی
محمد عالی زاده مرشت؛ قدسیه رضوانیان؛ سمانه جعفری
چکیده
در برنامة درسی ایران، درس فارسی و کتاب آن به‌عنوان مهم‌‌ترین ابزار آموزش زبان رسمی اهمیت بسیاری دارد. ازسویی‌دیگر، شعر در انواع منظوم و غیرمنظوم آن در ادبیات فارسی از اهمیت بسیاری برخوردار است. ازاین‌رو، پژوهش حاضر بر آن است که به‌روش کتاب‌خانه‌‌ای تحلیل محتوای تلفیقی (کمی و کیفی) به توصیف تحلیلی کتابهای فارسی این دوره بپردازد ...
بیشتر
در برنامة درسی ایران، درس فارسی و کتاب آن به‌عنوان مهم‌‌ترین ابزار آموزش زبان رسمی اهمیت بسیاری دارد. ازسویی‌دیگر، شعر در انواع منظوم و غیرمنظوم آن در ادبیات فارسی از اهمیت بسیاری برخوردار است. ازاین‌رو، پژوهش حاضر بر آن است که به‌روش کتاب‌خانه‌‌ای تحلیل محتوای تلفیقی (کمی و کیفی) به توصیف تحلیلی کتابهای فارسی این دوره بپردازد و نشان دهد که آیا اشعار مندرج در این کتابها قابلیت بهتصویرکشیدن یک شمای کلی متناسب، متعالی، و مطابق واقع از شعر فارسی را در ذهن دانش‌آموزان دارد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که کتابهای موردنظر بیشتر نثرمحور است. اشعار انتخابشده بیشتر به ادب حماسی، میهنی، پایداری، و انقلاب اختصاص دارد و بهدلیل عدم پراکندگی متناسب در نوع ادبی، سبک شعر، قالب شعری، بحر و وزن، و... اشعار کتابهای فارسی این دوره چهرة درستی از شعر فارسی را به مخاطب نشان نمیدهد. ضمن اینکه از نظر جایگاه شاعران مطرحشده و آثار منتخب از ایشان نیز موارد قابلنقد بسیاری در هر سه کتاب وجود دارد. بنابر موارد یادشده، پژوهش صورتگرفته بر ضرورت بازنگری و اصلاح کتابهای درسی موردمطالعه صحه میگذارد.
