انسان شناسی
پروین قاسمی
چکیده
کتاب استعمارزدایی در روش در زمرۀ متون ضداستعماری است که با جهتگیریهایی درقبال انسانشناسی، تحقیق، و علم بهتحریر درآمده است. از انسانشناسی تا تحقیق و علم تازمانیکه در بطن و گسترۀ حضور استعمار واقع شده بود از منظر نویسندۀ کتاب نکوهش شدهاند. شواهدی از تحقیقات غیرانسانی استعمارگران بریتانیایی در نیوزیلند روی مائوریها ...
بیشتر
کتاب استعمارزدایی در روش در زمرۀ متون ضداستعماری است که با جهتگیریهایی درقبال انسانشناسی، تحقیق، و علم بهتحریر درآمده است. از انسانشناسی تا تحقیق و علم تازمانیکه در بطن و گسترۀ حضور استعمار واقع شده بود از منظر نویسندۀ کتاب نکوهش شدهاند. شواهدی از تحقیقات غیرانسانی استعمارگران بریتانیایی در نیوزیلند روی مائوریها در کتاب ارائه شده است. این کتاب نشان میدهد که بنابه مبارزات متعدد اهالی قبیلۀ مائوری با استعمارگران، امروزه معنا و کاربرد تحقیق متفاوت با گذشته شده است و آنها با آغوش باز به استقبال تحقیق میروند.بنابر این شواهد، آنچه میتوان درمورد این کتاب و در پاسخ به آن خاطرنشان کرد اینکه متهم اصلی «تحقیق» نیست، بلکه کشورگشاییها و جاهطلبیهای اقتصادی و سیاسی کشورهای استعمارگر است که نام تحقیق و انسانشناسی را تحتالشعاع خود قرار داده است. همواره مائوریها بهطور خاص و پلینزیها بهصورت کلی از منظر انسانشناسان معرفی و شناسانده میشوند؛ درحالیکه در این اثر این موضوع وارونه شده است و این زنی از مائوریهاست که مینویسد و ثبت میکند و نظر و تحلیل خود را درمورد گذشته و انسانشناسی بیان میکند. اما در این میان آنچه میتوان در تکمیل آثار اینگونه بیان کرد، نگاه به غرب یا استعمار درراستای شناخت آن از منظر مائوری است. این مهم در آثار ضداستعماری کمتر مدنظر قرار میگیرد. بسندگی به نوشتن مائوریها از خودشان و زخمهایشان در بهبود اوضاع دخیل خواهد بود، اما بههرروی ما را از شناخت غرب و استعمار از منظری دقیق و از توجه به لایههای ذهنی بینیاز نمیکند.