فقه و حقوق
سیدطاها مرقاتی خویی
چکیده
کتاب آیات الاحکام تألیف خلیل قبلهای خویی برخلاف بیشتر کتابهای آیات الاحکام که براساس تقسیمبندی مباحث فقهی است، طبق مباحث حقوقی در سه بخش حقوق عمومی، حقوق مدنی، و حقوق جزایی فصلبندی شده است و مؤلفْ خود را در تفسیر آیات مشهور به آیات الاحکام محدود نکرده است و در مواردی از آیات احکامی را استنباط کرده که در آثار پیشینیان معمول ...
بیشتر
کتاب آیات الاحکام تألیف خلیل قبلهای خویی برخلاف بیشتر کتابهای آیات الاحکام که براساس تقسیمبندی مباحث فقهی است، طبق مباحث حقوقی در سه بخش حقوق عمومی، حقوق مدنی، و حقوق جزایی فصلبندی شده است و مؤلفْ خود را در تفسیر آیات مشهور به آیات الاحکام محدود نکرده است و در مواردی از آیات احکامی را استنباط کرده که در آثار پیشینیان معمول نبوده است. در این مقاله نمونههایی از ایندست معرفی شده است، اما در کتاب آیات الاحکام تطبیقی مؤلف همان روش سنتی مؤلفان کتابهای آیات الاحکام را پیش گرفته و همۀ مباحث فقهی را اعماز عبادات و معاملات بهمعنی الاعم آورده است و آرای فقهای شیعه و سنی را تطبیق داده است. هر دو اثر مؤلف ازلحاظ محتوایی، علمی، و اجتهادی ارزیابی شده است. قبلهای خویی ضمن بیان آرای فقها و مفسران پیشین استنباطهای نوآورانۀ خود را از آیات نیز بیان کرده است. اما این کتاب بهمنزلۀ متن آموزشی از نظر شکلی نیازمند بازنگری است، مانند آوردن اهداف در آغاز هر فصل و آوردن فهرست اجمالی قبل از فهرست تفصیلی و نتیجهگیری و افزودن تمرین در پایان فصلها.