زبان و ادبیات عربی
فاطمه اکبری زاده
چکیده
تألیفات معاصر به‌عنوان کتب اعلام در معرفی چهره‌‌های ادبی و سبک آنان بسیار حائز اهمیت‌اند و برای پژوهش‌گران کتب مرجع محسوب می‌‌شوند. بنابراین، باید در محتوای خود به‌نحو شایانی مؤلفههای صوری و محتوایی لازم را گرد آورند. این جستار با خوانش یکی از آثار العشماوی، مطرح در حوزة نقد ادبی، درنظر دارد تا مؤلفههای شکلی و محتوایی ...
بیشتر
تألیفات معاصر به‌عنوان کتب اعلام در معرفی چهره‌‌های ادبی و سبک آنان بسیار حائز اهمیت‌اند و برای پژوهش‌گران کتب مرجع محسوب می‌‌شوند. بنابراین، باید در محتوای خود به‌نحو شایانی مؤلفههای صوری و محتوایی لازم را گرد آورند. این جستار با خوانش یکی از آثار العشماوی، مطرح در حوزة نقد ادبی، درنظر دارد تا مؤلفههای شکلی و محتوایی کتاب أعلام الأدب العربی الحدیث واتجاهاتهم الفنیّة را بررسی کند و با روش توصیفی ـ تحلیلی کارآمدی این اثر را در حوزة کتب آموزشی ادبیات عربی روشن کند. باوجود دستاوردهای آن برپایة نگاه نقدی ویژة العشماوی در کاربست تجربة شخصی و تحلیل ذوقی در نقد ادبی و نیز شمولیت بحث در چهار حوزة مهم از ادبیات این کتاب ازلحاظ برخی نکات محتوایی و غالباً شکلی دچار نقیصه‌‌هایی است که مهم‌ترین آن قلت منابع و مآخذ، ضعف ارجاع‌‌دهی، و نداشتن جامعیت صوری به‌ویژه نداشتن منابع است. از‌این‌رو، نمیتوان آن را مرجعی همه‌جانبه و درزمرة منابع اصلی برنامة آموزشی رشتة زبان و ادبیات عرب معرفی کرد.
فقه و حقوق
ولی رستمی
دوره 10، شماره 21 ، اسفند 1389، ، صفحه 17-47
چکیده
مباحث ورود به خدمت و استخدام که لازم و ملزوم یکدیگرند، از مباحث کلیدی و مهم حقوق استخدامی به‌شمار می‌روند که در قانون مدیریت خدمات کشوری، تحولات و نوآوری‌های بسیاری در آنها صورت گرفته است و در عین حال، ابهامات و نارسائی‌هایی‌ها دارند. بیان اصول کلی ورود به خدمت، به‌ویژه تأکید بر اصل لیاقت و شایستگی و اصل برابری فرصت‌ها، رفع پارهای ...
بیشتر
مباحث ورود به خدمت و استخدام که لازم و ملزوم یکدیگرند، از مباحث کلیدی و مهم حقوق استخدامی به‌شمار می‌روند که در قانون مدیریت خدمات کشوری، تحولات و نوآوری‌های بسیاری در آنها صورت گرفته است و در عین حال، ابهامات و نارسائی‌هایی‌ها دارند. بیان اصول کلی ورود به خدمت، به‌ویژه تأکید بر اصل لیاقت و شایستگی و اصل برابری فرصت‌ها، رفع پارهای از نارسایی‌ها و اشکالات شرایط قبلی ورود به خدمت، ازجمله تحولات مثبت مربوط به ورود به خدمت در این قانون است. از سوی دیگر، ارائة سیاست استخدامی جدیدی با تکیه بر معیار استخدام رسمی برای تصدی پست‌های ثابت در مشاغل حاکمیتی، ضابطه‌مندکردن دقیق شرایط و ضوابط انواع استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی در دستگاه‌های اجرایی و کاهش تبعات منفی استخدام رسمی رایج، از تحولات عمیق و نوآوری‌های مثبت استخدام در قانون مذکور حکایت میکند. این تغییر و تحولات درصورت رفع برخی نارسایی‌ها، کاستی‌ها و ابهامات قانونی در آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های پیش‌بینی‌شده، قطعاً آثار شگرفی در نظام استخدامی کشور ایجاد خواهد کرد؛ لیکن ابهامات و اجمالات قانون و به‌ویژه عدم تعیین تکلیف قوانین قبلی، تلاش قانونگذار در این زمینه را انتقادآمیز کرده است.
زبان و ادبیات فارسی
حکیمه دبیران؛ اعظم برامکی
دوره 14، شماره 30 ، خرداد 1393، ، صفحه 17-33
چکیده
چکیده گزیدة تاریخ بیهقی، با شرح و توضیح نرگس روان‌‌پور، یکی از کتاب‌های موفقی است که استادان و دانشجویان رشتة زبان و ادبیات فارسی برای تدریس در مقطع کارشناسی به آن توجه بسیاری داشته‌اند. اهمیت تاریخ بیهقی و توجه روزافزون به گزیدة مذکور و نقش این گزیده در آشنایی دانشجویان زبان و ادبیات فارسی با این اثر ارزش‌مند، نگارندگان را بر ...
بیشتر
چکیده گزیدة تاریخ بیهقی، با شرح و توضیح نرگس روان‌‌پور، یکی از کتاب‌های موفقی است که استادان و دانشجویان رشتة زبان و ادبیات فارسی برای تدریس در مقطع کارشناسی به آن توجه بسیاری داشته‌اند. اهمیت تاریخ بیهقی و توجه روزافزون به گزیدة مذکور و نقش این گزیده در آشنایی دانشجویان زبان و ادبیات فارسی با این اثر ارزش‌مند، نگارندگان را بر آن داشت تا افزون‌بر ذکر مزایا و نقاط قوت گزیده، پارهای از کاستیهای آن را ارزیابی کنند و پیشنهادهایی جهت بهترشدن کتاب، از نظر ساختار و محتوا، ارائه دهند. در این مقاله، علاوه‌بر توجه به اشتباهات چاپی و اشکالات نگارشی، سعی شده است مواردی که نویسنده از آنها با عنوان مشکلات ناگشودة متن نام می‌‌برد، بررسی شود و نکات مبهم متن برای مخاطبان گزیده و شرح داده شود؛ البته ضروری بود بخش‌‌هایی از تاریخ بیهقی آورده می‌شد تا خط سیر منطقی حوادث منجر به سقوط و اضمحلال پادشاهی قدرت‌مند غزنوی نشان داده می‌شد که گزیده فاقد آن‌هاست
علوم تربیتی
سید حسین حسینی
دوره 15، شماره 37 ، اسفند 1394، ، صفحه 17-45
چکیده
تبیین فضایل و رذایل اخلاقی در اسلام همواره یکی از دغدغه‌های مؤلفان کتاب‌های اخلاق اسلامی بوده است، اما باید بتوان این مهم را همراه با تحلیل و ترسیم «نظام اخلاقی» در اسلام پیش برد تا نهایتاً به توضیح معقولی از آن دست یافت؛ در غیر این صورت نمیتوان ادعا کرد مکتب اسلام در ارائة مجموعة وسیعی از دستورات و احکام اخلاقی الهی از برنامه ...
بیشتر
تبیین فضایل و رذایل اخلاقی در اسلام همواره یکی از دغدغه‌های مؤلفان کتاب‌های اخلاق اسلامی بوده است، اما باید بتوان این مهم را همراه با تحلیل و ترسیم «نظام اخلاقی» در اسلام پیش برد تا نهایتاً به توضیح معقولی از آن دست یافت؛ در غیر این صورت نمیتوان ادعا کرد مکتب اسلام در ارائة مجموعة وسیعی از دستورات و احکام اخلاقی الهی از برنامه و چهارچوبی منظم و هماهنگ برای دست‌یابی به اهداف خاص خود پیروی کرده است. بدین ترتیب مسئلة اصلی این مقاله نحوۀ تفاوت گذاردن بین رویکرد «تبیین» فضایل و رذایل اخلاقی با رویکرد «تحلیل نظام‌مند» آن‌هاست. امری که دغدغة اصلی نویسندة این مقاله در مسیر بررسی کتب دانشگاهی با عنوان اخلاق اسلامی بوده است. بنابراین، پس از معرفی کلی کتاب اخلاق اسلامی؛ مبانی و مفاهیم در قالب ابعاد شکلی و محتوایی، با هدف نقد و بررسی اثر، به ارزیابی نقاط قوت و ضعف آن می‌پردازیم و در پایان مقاله پس از طرح نتیجه‌‌گیری، پیش‌نهادهای خود را برای تکمیل آن ارائه خواهیم داد.
علوم سیاسی
حمید احمدی
دوره 16، شماره 39 ، خرداد 1395، ، صفحه 17-34
چکیده
چکیدهپژوهش کنونی با تمرکز بر چگونگی و چیستی گفتمان‌محوری جهان عرب این فرضیه را طرح میکند که وحدت عربی یا اتحاد اعراب در چهارچوب یک واحد سیاسی و سرزمینی، گفتمان‌محوری، و آرمانی اعراب در یک و نیم قرن اخیر بوده است. با این همه، دگرگونی‌های بین‌المللی و داخلی تحقق چنین آرمانی را با دشواری روبه‌رو کرده و بروز مشکلات سیاسی ـ اقتصادی ...
بیشتر
چکیدهپژوهش کنونی با تمرکز بر چگونگی و چیستی گفتمان‌محوری جهان عرب این فرضیه را طرح میکند که وحدت عربی یا اتحاد اعراب در چهارچوب یک واحد سیاسی و سرزمینی، گفتمان‌محوری، و آرمانی اعراب در یک و نیم قرن اخیر بوده است. با این همه، دگرگونی‌های بین‌المللی و داخلی تحقق چنین آرمانی را با دشواری روبه‌رو کرده و بروز مشکلات سیاسی ـ اقتصادی و اجتماعی داخلی جهان عرب را در سال‌های دهة 1980 دچار سردرگمی و چندگانگی گفتمانی کرده است. شرایط پس از جنگ سرد و تحولات داخلی ناشی از تضعیف گفتمان ناسیونالیستی نیز به‌تدریج شکل‌گیری دو گفتمان سکولار ـ بنیادگرا را در پی داشته و همة نیروهای اجتماعی و سیاسی را بر محور آن گرد آورده است. این پژوهش با نمونه گرفتن از مباحث چالش‌های گفتمان معاصر عربی در حکم متن مد نظر برای پژوهش خود و ضمن نقد دیدگاه‌های نویسندگان آن، این پراکندگی و سردرگمی گفتمانی و در نهایت رویارویی روشن‌فکران عرب در گفتمان سکولار ـ بنیادگرا را نشان می‌دهد.
فلسفه
سیدحسین حسینی
دوره 16، شماره 40 ، مرداد 1395، ، صفحه 17-33
چکیده
در این مقاله کتاب عرفان و منطق را که برآمده از مجموعۀ مقالات برتراند راسل است معرفی و به‌اجمال نقد می‌کنیم. پس از معرفی کلی اثر، به امتیازها و کاستیهای آن در دو بُعد شکلی و محتوایی توجه و، از میان مقالات، بر مقالۀ «عرفان و منطق» تأکید می‌کنیم. راسل در این نوشته از زاویۀ طرح چهار مسئله به مَسلک عرفا می‌پردازد و آن را نقد میکند. ...
بیشتر
در این مقاله کتاب عرفان و منطق را که برآمده از مجموعۀ مقالات برتراند راسل است معرفی و به‌اجمال نقد می‌کنیم. پس از معرفی کلی اثر، به امتیازها و کاستیهای آن در دو بُعد شکلی و محتوایی توجه و، از میان مقالات، بر مقالۀ «عرفان و منطق» تأکید می‌کنیم. راسل در این نوشته از زاویۀ طرح چهار مسئله به مَسلک عرفا می‌پردازد و آن را نقد میکند. این چهار مسئله عبارت‌اند از: 1. اذعان به دو تمایل متفاوت در انسان برای شناختن عالَم یعنی عرفان و علم؛ 2. تلاش بزرگان فلسفه برای هماهنگ کردن این دو نیاز؛ 3. مشخصه‌های چهارگانۀ فلسفۀ عرفانی، یعنی اعتقاد به بینش در برابر دانش استدلالی، اعتقاد به وحدت و انکار تکثر و تضاد، انکار واقعیت‌داری زمان و توهمی دانستن بدی؛ و 4. اشتباه عرفان در هریک از این چهار جنبه. در مقالۀ حاضر، با طرح این عناوین، آنها را تحلیل خواهیم کرد؛ نگاه تجربه‌گرایی راسل سبب شده تا عرفان را از این منظر تحلیل کند و لذا اگر هم به عرفان معتقد باشد به عرفانی منطقی روی آورد.
فلسفه
محسن جاهد؛ سحر کاوندی
چکیده
در دهه‌های اخیر، کتاب‌های مقدماتی زیادی در‌زمینة فلسفة اخلاق و اخلاقیات به زبان انگلیسی و دیگر زبان‌ها نوشته شده است. این کتاب‌ها به آشنایی دانشجویان با موضوعات اخلاقی کمک می‌کنند، اما اکثر آنها جامع نیستند و فقط بر برخی موضوعات، خصوصاً اخلاق هنجاری و گاه بر برخی مباحث اخلاق کاربردی، تمرکز کرده‌اند. کمبود کتاب درسی مناسب در ...
بیشتر
در دهه‌های اخیر، کتاب‌های مقدماتی زیادی در‌زمینة فلسفة اخلاق و اخلاقیات به زبان انگلیسی و دیگر زبان‌ها نوشته شده است. این کتاب‌ها به آشنایی دانشجویان با موضوعات اخلاقی کمک می‌کنند، اما اکثر آنها جامع نیستند و فقط بر برخی موضوعات، خصوصاً اخلاق هنجاری و گاه بر برخی مباحث اخلاق کاربردی، تمرکز کرده‌اند. کمبود کتاب درسی مناسب در حوزة فلسفة اخلاق و اخلاقیات در زبان فارسی بیشتر مشهود است و هیچ کتاب درسی جامعی که بتواند معیارهای دانشگاهی را تأمین کند در دست‌رس نیست. یکی از کتاب‌های مقدماتی، اما جامع، کتابِ اخلاق: درآمدی بر فلسفه اخلاق نوشتة نوئل استیوارت است. در این کتاب حوزههای اصلی اخلاق (فرااخلاق، اخلاق هنجاری، و اخلاق کاربردی) طرح شده است. ویژگی‌های برجسته و کم‌نظیر این کتاب عبارت‌اند از: ارتباط منطقی مطالب آن، جامعیت در استدلال‌ها و مباحث، ارزیابی انتقادی استدلال‌ها، اختصار، وضوح مطالب. از‌همین‌رو دانش‌پژوهان می‌توانند از این کتاب به‌مثابۀ متن درسی جامع و منسجم در حوزة فلسفة اخلاق بهره ببرند. در این مقاله، پس از گزارش تفصیلیِ محتوای کتاب، آن را نقد و بررسی خواهیم کرد و نقاط قوت و ضعف آن را به‌لحاظ فنی و محتوایی بیان خواهیم کرد.
زبان‌های خارجی
هدا خیاط
چکیده
در این مقاله با استفاده از روش توصیفی و تحلیل انتقادی و با تأکید بر مفهوم آموزش زبان ـ فرهنگ و اهمیت آموزش مهارت‌های بینافرهنگی در یادگیری زبان‌های خارجی سعی شده است تا دو کتاب زبان فرانسۀ آموزش و پرورش (کتاب فرانسه سال اول و دوم دورۀ راه‌نمایی تحصیلی) نقد و بررسی شود. در این تحقیق سعی کردیم ارتباط آموزش فرهنگ و زبان مادری (مبدأ) ...
بیشتر
در این مقاله با استفاده از روش توصیفی و تحلیل انتقادی و با تأکید بر مفهوم آموزش زبان ـ فرهنگ و اهمیت آموزش مهارت‌های بینافرهنگی در یادگیری زبان‌های خارجی سعی شده است تا دو کتاب زبان فرانسۀ آموزش و پرورش (کتاب فرانسه سال اول و دوم دورۀ راه‌نمایی تحصیلی) نقد و بررسی شود. در این تحقیق سعی کردیم ارتباط آموزش فرهنگ و زبان مادری (مبدأ) و زبان خارجی (مقصد) را در این دو کتاب بررسی کنیم. رویکرد آموزشی این کتاب‌ها رویکرد نیمه‌سمعی ـ بصری است و باتوجهبه پیشرفت‌های علمی در زمینۀ آموزش زبان‌های خارجی، این کتاب‌ها نتوانسته‌اند هم‌گام با دانش روز و منطبق با رویکردهای امروزی یاددهی ـ یادگیری زبان فرانسه روزآمد شوند. باوجوداین، فقط کتاب‌های موجود برای دانش‌آموزانی هستند که زبان فرانسه زبان اصلی آنها در مدرسه است و آزمون نهایی پایۀ نهم نیز بر مبنای آنها طرح می‌شود. این مقاله با هدف توصیف و تحلیل انتقادی محتوای کتاب‌های فرانسۀ سال هفتم و هشتم متوسطۀ یک از لحاظ پرداختن به آموزش زبان ـ فرهنگ و مقوله‌های بینافرهنگی نگاشته شده است. بهمنظور آموزش فرهنگ مقصد و با ملاحظات بینافرهنگی، ایجاد انسجام بیشتر میان آموزش فرهنگ و زبان مادری با آموزش مؤلفههای بینافرهنگی ضروری می‌نماید.
هنر
میترا آزاد؛ رافعه درسویی
چکیده
طرح‌های احیا نقش مهمی در تداوم زندگی بناهای تاریخی دارند و از ارزش‌های فرهنگی و کالبد بنا به‌صورت توأمان حفاظت می‌کنند. احیای اصولی، علاوه‌بر بازدهی فرهنگی و اقتصادی، ره‌یافتی مؤثر برای تشویق مردم به مشارکت و سرمایه‌گذاری در حفاظت از بناها و مجموعه‌های تاریخی است. در دورۀ اخیر، بعضی از طرح‌های احیا بدون درنظرگرفتن ارزش‌های ...
بیشتر
طرح‌های احیا نقش مهمی در تداوم زندگی بناهای تاریخی دارند و از ارزش‌های فرهنگی و کالبد بنا به‌صورت توأمان حفاظت می‌کنند. احیای اصولی، علاوه‌بر بازدهی فرهنگی و اقتصادی، ره‌یافتی مؤثر برای تشویق مردم به مشارکت و سرمایه‌گذاری در حفاظت از بناها و مجموعه‌های تاریخی است. در دورۀ اخیر، بعضی از طرح‌های احیا بدون درنظرگرفتن ارزش‌های هنری ـ تاریخی بنا و با دیدگاهی صرفاً اقتصادی انجام شدند که آسیب‌های متعددی را در بافت‌های تاریخی به‌هم‌راه داشته‌اند. از‌این‌رو، با ضابطه‌مند‌شدن اصول احیا می‌توان کاربری مناسب را به بنای تاریخی اختصاص داد. بازبینی نقاط قوت و ضعف طرح‌های احیا می‌تواند در تحقق این هدف مؤثر باشد. این مقاله اهمیت نقد طرح‌های احیا و چگونگی مداخله در بناهای تاریخی را بررسی میکند. خانه‌های تاریخی بیش‌ترین آثارباقی‌مانده از میراث معماری ایران‌اند که تعدد و تنوع آنها در بافت‌های تاریخی پتانسیل خوبی برای تعریف محرک‌های توسعه ایجاد میکند. هدف از این پژوهش نقد و تحلیل ویژگی‌های مؤثر در احیای یکی از خانه‌های تاریخی شهر کاشان به‌نام «خانۀ منوچهری» است که، باتوجهبه کاندید‌بودن برای جایزۀ آقاخان و رونق اقتصادی و فرهنگی‌ای که به‌واسطۀ کاربری اقامتی در بستر خود فراهم آورده، موردتحلیل و بررسی قرار گرفته است. این پژوهش با بررسی اسناد، مطالعات میدانی، و با روش تحقیق کیفی انجام شده است.
زبان و ادبیات عربی
مریم دلاور
دوره 12، شماره 25 ، آبان 1391، ، صفحه 19-36
چکیده
چکیده«شبه‌جمله» در نحو عربی بر ظرف و جارومجرور اطلاق می‌شود. ظرف و جارومجرور از مصداق‌های ترکیب‌اند و از دو اسم مانند «عندک» یا یک اسم و یک حرف مانند «فی الدّار» پدید آمده‌اند؛ جزء حرفی و ظرفی آنها شایستگی مسند یا مسندالیه شدن را ندارند؛ و نیز هیچ‌گونه اسناد و نسبتی ندارند؛ تنها یک مشابهت صوری و ظاهری در شکل ...
بیشتر
چکیده«شبه‌جمله» در نحو عربی بر ظرف و جارومجرور اطلاق می‌شود. ظرف و جارومجرور از مصداق‌های ترکیب‌اند و از دو اسم مانند «عندک» یا یک اسم و یک حرف مانند «فی الدّار» پدید آمده‌اند؛ جزء حرفی و ظرفی آنها شایستگی مسند یا مسندالیه شدن را ندارند؛ و نیز هیچ‌گونه اسناد و نسبتی ندارند؛ تنها یک مشابهت صوری و ظاهری در شکل و پیکر آن دو با جمله و کلام در میان است؛ و وجه شباهت آن دو با جمله در پیوند و پیوست دو کلمه (ترکیب) با یک‌دیگر است. همین‌جاست که ویِِژگی‌های اصطلاح شبه‌جمله روشن می‌شود؛ از آن‌جا که شبه‌جمله خالی از اسناد است قابلیت‌های بسیاری ازجمله پیوند با ترکیب‌های اسنادی تام و ناقص را پذیراست و می‌تواند در این راستا دارای اسناد شود. بر این اساس گاه در جایگاه مبتدا (رُبَّ رجُلٍ قائمٌ) و گاه در موضع خبر (زیدٌ فی الدّار) و مانند آن قرار می‌گیرد. از آن‌جا که شبه‌جمله استقلال معنایی و مفهومی ندارد، نیازمند کلمه‌ای است که بدان معنا بخشد؛ از این‌رو لزوم تعلُّق، متعلِّق، و متعلَّق احساس می‌شود و هرچه متعلَّق قوی‌تر باشد معنا از استواری و ثبات و قدرت بیش‌تری برخوردار می‌شود. بنابراین، نخستین درجۀ تعلّق و بهترین و والاترین وجه آن را تعلّق به فعل و شبه‌فعل دانسته‌اند. نحویان معتقدند اگر متعلَّق فعل عام مذکور یا خاص مذکور یا محذوف باشد ظرف لغو و اگر از افعال عموم محذوف باشد ظرف مستقر است. هنگامی که ظرف مستقر باشد درواقع معنا و مفهوم از استقرار و استقلال مناسبی برخوردار است و از ذات ترکیب می‌توان بدان دست یافت ولیکن در ظرف لغو استقلال معنایی وجود ندارد و باید با توجه به متعلَّق و متعلِّق ظرف را دارای معنا و مفهوم کند.
علوم تربیتی
شراره دالوندی
دوره 13، شماره 26 ، خرداد 1392، ، صفحه 19-32
چکیده
چکیده هدف از نقد کتاب‌ها بالابردن کیفیت آنها و آگاهی بیشتر و بهتر دانشجویان و خوانندگان آن‌هاست. برنامه‌ریزی درسی یکی از درس‌های تخصصی گروه علوم تربیتی است، ولی متأسفانه در این زمینه منابع زیادی نداریم؛ اکثر کتاب‌هایی که در این زمینه چاپ شده‌اند به علت حجم زیاد، ثقیل‌بودن، یا ناهم‌خوانی با سرفصل‌های شورای عالی برنامه‌ریزی ...
بیشتر
چکیده هدف از نقد کتاب‌ها بالابردن کیفیت آنها و آگاهی بیشتر و بهتر دانشجویان و خوانندگان آن‌هاست. برنامه‌ریزی درسی یکی از درس‌های تخصصی گروه علوم تربیتی است، ولی متأسفانه در این زمینه منابع زیادی نداریم؛ اکثر کتاب‌هایی که در این زمینه چاپ شده‌اند به علت حجم زیاد، ثقیل‌بودن، یا ناهم‌خوانی با سرفصل‌های شورای عالی برنامه‌ریزی برای معرفی‌کردن به دانشجویان، به‌منزلة منبعی که مناسب برای واحد درسی دانشگاهی باشد، درخور استفاده نیستند. در این مقاله کتاب اصول برنامه‌ریزی درسی، تألیف محمدحسین یارمحمدیان، به طور اجمال معرفی و در ادامه از دو دیدگاه، ظاهری و محتوایی، نقد و بررسی شده است.
زبان و ادبیات فارسی
محمدرضا ترکی
دوره 13، شماره 28 ، آذر 1392، ، صفحه 19-34
چکیده
چکیده جام عروس خاوری تألیف معصومه معدن‌کن بعد از نگاهی به دنیای خاقانی (۱۳۷5 - ۱۳۷8)، بزم دیرینه‌عروس (1372)، و بساط قلندر (1384) چهارمین اثری است که در زمینۀ خاقانی‌شناسی منتشر می‌شود. این اثر در میان شروح و گزیده‌های درسی خاقانی از مزایا و برتری‌هایی بهره‌مند است؛ ازجملة مهم‌ترین آنها می‌توان به دقت‌نظر و تسلط مثال‌زدنی مؤلف بر ...
بیشتر
چکیده جام عروس خاوری تألیف معصومه معدن‌کن بعد از نگاهی به دنیای خاقانی (۱۳۷5 - ۱۳۷8)، بزم دیرینه‌عروس (1372)، و بساط قلندر (1384) چهارمین اثری است که در زمینۀ خاقانی‌شناسی منتشر می‌شود. این اثر در میان شروح و گزیده‌های درسی خاقانی از مزایا و برتری‌هایی بهره‌مند است؛ ازجملة مهم‌ترین آنها می‌توان به دقت‌نظر و تسلط مثال‌زدنی مؤلف بر موضوع اشاره کرد. در این‌جا ضمن بررسی این اثر، به طرح نکات و مباحثی در تکمیل آن‌چه در کتاب آمده است می‌پردازیم؛ به‌اختصار به پارهای لغزش‌ها اشاره می‌کنیم و می‌کوشیم با بیان پیشنهادهایی به دریافت دقیق‌تری از سخن خاقانی برسیم.
روششناسی
سید محمدرضا تقوی؛ سید سعید زاهد
دوره 17، شماره 2 ، خرداد 1396، ، صفحه 19-36
چکیده
هدف از مطالعۀ حاضر نقد «رئالیسم مفهومی خلاقانه» به‌منزلۀ مدلی روش‌شناختی از علم اسلامی است. این مدل ساختار علم متداول را در قوارۀ مدرنیته و پسامدرنیته نمی‌پذیرد و ساختار جدیدی از علم را، متناسب با جهان‌بینی اسلامی، درقالب یک پارادایم ارائه میکند که درصدر آن اصالت جهان‌بینی و سنت‌های لایتغیر الهی قرار دارد. از محاسن این ...
بیشتر
هدف از مطالعۀ حاضر نقد «رئالیسم مفهومی خلاقانه» به‌منزلۀ مدلی روش‌شناختی از علم اسلامی است. این مدل ساختار علم متداول را در قوارۀ مدرنیته و پسامدرنیته نمی‌پذیرد و ساختار جدیدی از علم را، متناسب با جهان‌بینی اسلامی، درقالب یک پارادایم ارائه میکند که درصدر آن اصالت جهان‌بینی و سنت‌های لایتغیر الهی قرار دارد. از محاسن این پارادایم تخصیص مخزن علم نزد پروردگار عالم، برخورداری از یک سلسله‌مراتب معرفتی، باور به عوالم غیب و شهادت، معرفی منابع کسب دانش فراتر از حس و تجربه، و تعیین ملاک صحت فراتر از وقوع در نشئۀ مادی است. باوجوداین، کلی‌گویی و گسل بین مفاهیم متعدد، هم‌چنین روشن‌نبودن نحوۀ ورود به منابع معرفتی، تجربه، عقل، و شهود از کاستیهای این مدل است. درمجموع، این مدل در پیش‌برد علم دینی مخصوصاً درمقام ثبوت علم در بُعد مفهوم‌سازی‌های نظری و جداشدن از فضایِ سکولار تأثیرگذار ارزیابی می‌شود. ارائۀ پیش‌نهاد بهمنظور تکمیل دیدگاه موجود و قدم‌های بعدی در مسیر تدوین علم اسلامی پایان‌بخش این نوشتار است.
باستان شناسی
حسن باصفا؛ محمد صادق داوری
دوره 17، شماره 4 ، مهر 1396، ، صفحه 19-31
چکیده
کتاب باستان‌شناسی جوامع ایران باستان در هزارة سوم پ. م. از کتب تخصصی مربوط به باستان‌شناسی هزارة سوم فلات ایران با نگاهی ویژه به حوزة جنوب شرقی ایران است. این کتاب را «انریکه اسکالونه» تألیف و «سیدمنصور سیدسجادی» ترجمه کرد و در انتشارات سمت با هدف تدریس یا مکملی برای درس باستان‌شناسی ایران در آغاز شهرنشینی منتشر شد. آن‌چه ...
بیشتر
کتاب باستان‌شناسی جوامع ایران باستان در هزارة سوم پ. م. از کتب تخصصی مربوط به باستان‌شناسی هزارة سوم فلات ایران با نگاهی ویژه به حوزة جنوب شرقی ایران است. این کتاب را «انریکه اسکالونه» تألیف و «سیدمنصور سیدسجادی» ترجمه کرد و در انتشارات سمت با هدف تدریس یا مکملی برای درس باستان‌شناسی ایران در آغاز شهرنشینی منتشر شد. آن‌چه در مقدمة کتاب توسط نویسنده بدان اشاره شده شامل: شناسایی قطب‌های فرهنگی فلات ایران در خلال هزارة سوم پ. م.، درجات دفع و جذب بین آن کانون‌ها، و سپس مطالعة زمینه‌های خاص مبادلاتی است که در این راستا تحلیل نظام‌های تجاری با مرکزیت شوش به‌عنوان یک واحد ایلامی هدف وی را تشکیل می‌دهد. در نوشتار حاضر تلاش می‌شود با درنظرگرفتن رویکرد مورداستفادة نویسنده، که از اعم رویکردهای تحلیلی باستان‌شناسی شهری محسوب می‌شود، کتاب فوق ازنظر شکلی و محتوایی، به‌ویژه جامعیت صوری، نظم منطقی و مبانی، موردبررسی و تحلیل قرار گرفته و نقاط قوت و ضعف آن تشریح شود. نتایج حاصل بیان‌گر نقاط قوت بسیاری ازنظر محتوایی و رعایت اصول تألیف یک اثر بی‌طرفانه است. ازطرفی نیز اثر فوق دارای نقاط ضعفی در ترجمه، ویراستاری و معادل‌سازی اصطلاحات تخصصی، و استفاده از منابع و مبانی باستان‌شناسی مناطق پیرامونی فلات ایران است.
فقه و حقوق
احمد اسدیان؛ جهانبخش سالاریان
دوره 18، شماره 5 ، مرداد 1397، ، صفحه 19-43
چکیده
دو عبارت «محاکمة عادلانه» و «آیین ملک‌داری و اصول دادگری» به یک معنا گرفته شد و هریک به‌جای دیگر به‌کار رفت. هیچ‌کس بدون محاکمة عادلانه از حیات، آزادی، و مالکیت محروم نمی‌شود. «محاکمة عادلانه» گاه به‌معنای حمایت‌هایی است که از قواعد شکلی حقوقی ناشی می‌شود و گاه به‌معنای حمایت‌هایی که از قواعد ماهوی حقوقی نتیجه ...
بیشتر
دو عبارت «محاکمة عادلانه» و «آیین ملک‌داری و اصول دادگری» به یک معنا گرفته شد و هریک به‌جای دیگر به‌کار رفت. هیچ‌کس بدون محاکمة عادلانه از حیات، آزادی، و مالکیت محروم نمی‌شود. «محاکمة عادلانه» گاه به‌معنای حمایت‌هایی است که از قواعد شکلی حقوقی ناشی می‌شود و گاه به‌معنای حمایت‌هایی که از قواعد ماهوی حقوقی نتیجه گرفته می‌شود؛ مثل قواعد مربوط به حقوق و آزادی‌های اساسی. اصول و معیارهای دادرسی عادلانه، که در اسناد بین‌المللی حقوق بشر آمده، ناظر به شرایط و متقضیات دادگاه‌ها و دادرسی‌های ملی بوده است. از نگاهی دیگر، اجزای ذاتی دادرسی عادلانه سه دسته‌اند؛ 1. تضمین‌های ساختاری و نهادی مانند استقلال و بی‌طرفی؛ 2. اصول و قواعدی که باید بر هر مرحله از دادرسی حاکم شود و کل فرایند دادرسی را به‌گونه‌ای هدایت کند که برآیندی منصفانه داشته باشد؛ 3. عناصر و اجزای محاکمة عادلانه، که در معنایی محدود، حقوق قانونی تلقی می‌شود و شامل آزادبودن از چیزی مثل (مصونیت، حق بر عدم بازداشت خودسرانه یا برخوردار) حقِ داشتن وکیل است. در این مقاله، تلاش شده است که ضمن احصای عوامل حاکم بر اصول دادرسی عادلانه، مطالعه‌ای نقادانه و تطبیقی در دو حوزة داخلی و بین‌المللی انجام گیرد.
اقتصاد
هادی امیری؛ وحید مقدم
دوره 18، شماره 9 ، آذر 1397، ، صفحه 19-38
چکیده
مکتب انتخاب عمومی در اقتصاد را می‌توان کاربرد تحلیل اقتصادی در حوزۀ سیاست دانست که به‌تازگی درحال بازکردن جای خود در محافل دانشگاهی کشور است. مهم‌ترین یافتۀ این مکتب را باید اثبات وجود شکست دولت در تنظیم بازار (نبود دست مرئی خیرخواه در دولت) دانست. کتاب ]فهم[ دموکراسی؛ مقدمه‌ای بر انتخاب عمومی نوشتۀ پاتریک گانینگ (Gunning 2003) و ترجمۀ ...
بیشتر
مکتب انتخاب عمومی در اقتصاد را می‌توان کاربرد تحلیل اقتصادی در حوزۀ سیاست دانست که به‌تازگی درحال بازکردن جای خود در محافل دانشگاهی کشور است. مهم‌ترین یافتۀ این مکتب را باید اثبات وجود شکست دولت در تنظیم بازار (نبود دست مرئی خیرخواه در دولت) دانست. کتاب ]فهم[ دموکراسی؛ مقدمه‌ای بر انتخاب عمومی نوشتۀ پاتریک گانینگ (Gunning 2003) و ترجمۀ حسین ربیعی در سال 1393 ش ازسوی انتشارات دنیای اقتصاد راهی بازار شده است. این کتاب ساده و روان و تاحدی جامع هم به مباحث بنیادین انتخاب عمومی، مثل اقتصاد قانون اساسی، و هم به مباحث کاربردی انتخاب عمومی، مانند خصوصی‌سازی می‌پردازد. نتیجۀ اصلی کتاب این است که در مکانیزم‌های سیاسی مبتنی‌بر دموکراسی، نه‌فقط دولت (بدون تمهید تنظیمات نهادی) در رفع مشکلات بازار شکست می‌خورد، بلکه این شکست‌‌ها از شکست‌‌های بازار سخت‌تر و پرهزینه‌ترند. این کتاب اگر‌چه در زبان انگلیسی چندان معروف نیست، دربین کتب فارسی معدود در حوزۀ انتخاب عمومی جایگاه قابل‌قبولی دارد که شاید همین امر موجب دو ترجمۀ متفاوت از کتاب شده است. هرچند ترجمۀ اخیر مشکلات زیادی دارد و بازبینی ترجمه و ویرایش مجدد آن برای چاپ‌های بعد الزامی است.
زبان و ادبیات عربی
فاطمه برجکانی
دوره 18، شماره 11 ، بهمن 1397، ، صفحه 19-36
چکیده
یهتمّ النقد الأدبی منذ بدایة نشأته بدراسة الأعمال الفنّیة الأدبیة مستخدمًا سلسلة معاییر، ویقوم بتفسیر الأعمال وشرح عناصرها ومفاهیمها، وتبیین نقاط الضعف والقوّة فیها. وفی نهایة الأمر یساعد فی الارتقاء بالعمل. یمکن اعتبار تقسیم النظریات النقدیة تحت عنوان المذاهب الأدبیة من هذه المحاولات، ویُعدّ کتاب منهج الواقعیة فی الإبداع الأدبی ...
بیشتر
یهتمّ النقد الأدبی منذ بدایة نشأته بدراسة الأعمال الفنّیة الأدبیة مستخدمًا سلسلة معاییر، ویقوم بتفسیر الأعمال وشرح عناصرها ومفاهیمها، وتبیین نقاط الضعف والقوّة فیها. وفی نهایة الأمر یساعد فی الارتقاء بالعمل. یمکن اعتبار تقسیم النظریات النقدیة تحت عنوان المذاهب الأدبیة من هذه المحاولات، ویُعدّ کتاب منهج الواقعیة فی الإبداع الأدبی لصلاح فضل نموذجًا لذلک. یحاول هذا البحث الإجابة عن إشکالیة أساسیة وهی: إلى أی مدى استطاع هذا الکتاب أن ینجح فی إنجاز رسالة شرح مکانة المذهب الواقعی ونقده؟ یتبیّن لنا من نتائج البحث الذی تمّ وفقًا للمنهج التحلیلی الموضوعی أنّ الکتاب حصل على نجاحات کبیرة فی شرح النظریات الواقعیة، إن کان من الناحیة الشکلیة أو المضمون، وإن کان فیها بعض النواقص، کخلوّه من الشواهد الملموسة فی النصوص الأدبیة.
هنر
مجید بهدانی؛ محمد خزائی
چکیده
مطالعات نظری در حوزۀ هنر اسلامی پیشینۀ زیادی دارد و در دهه‌های اخیر پژوهش‌های متعددی در این باب صورت گرفته است. بیش‌ازهمه، شرق‌شناسان در این حوزه تحقیقات مفصلی انجام داده‌اند که ماحصل آن کتاب‌های فراوانی با موضوع هنر اسلامی است. برخی از این کتاب‌ها علمی و مستند و برخی دیگر دارای چالش‌ها و کاستی‌هایی است که می‌بایست پژوهش‌گران ...
بیشتر
مطالعات نظری در حوزۀ هنر اسلامی پیشینۀ زیادی دارد و در دهه‌های اخیر پژوهش‌های متعددی در این باب صورت گرفته است. بیش‌ازهمه، شرق‌شناسان در این حوزه تحقیقات مفصلی انجام داده‌اند که ماحصل آن کتاب‌های فراوانی با موضوع هنر اسلامی است. برخی از این کتاب‌ها علمی و مستند و برخی دیگر دارای چالش‌ها و کاستی‌هایی است که می‌بایست پژوهش‌گران و محققان هنر اسلامی با بررسی و نقد آنها به ارزیابی این کتاب‌ها بپردازند. کتاب هنر اسلامی عفیف البهنسی از معدود کتاب‌های هنر اسلامی است که یک عرب‌زبان آن را نوشته است. در این کتاب، البهنسی بیش‌ازهمه بر هنر عربی و سرزمین‌های عرب توجه میکند و به‌صورت یک‌جانبه و فاقد مستندات تاریخی و پژوهشی به ارائۀ نظراتی می‌پردازد. او در برخی صفحات بر استقلال هنر اسلامی، مخصوصاً سرزمین‌های عربی، پافشاری میکند و از تأثیرات هنر ساسانی و ایرانی در هنر اسلامی چشم‌پوشی میکند. در این مقاله قصد داریم برخی از مباحث کلیدی این کتاب را بررسی کنیم و با استناد به نظریات محققان سرشناس حوزۀ هنر اسلامی به آنها پاسخ دهیم.
فلسفه
مهدی اسدی
چکیده
در کتاب خوش‌آمدگویی به تناقض، نوشتۀ رحمان شریف‌زاده، که به‌کمک آرای گراهام پریست از صدق برخی تناقض‌ها در جهان محقَّق دفاع میکند، از نظر ظاهری (مثل ویرایش ادبی و ...) به‌ندرت به مشکلی برمی‌خوریم. ما در این نوشتار بیشتر به تحلیل و ارزیابی محتوایی اثر پرداخته و افزون‌بر چند پیش‌نهاد، در مواردی دیدگاه‌های نویسنده و/ یا تناقض‌باوران ...
بیشتر
در کتاب خوش‌آمدگویی به تناقض، نوشتۀ رحمان شریف‌زاده، که به‌کمک آرای گراهام پریست از صدق برخی تناقض‌ها در جهان محقَّق دفاع میکند، از نظر ظاهری (مثل ویرایش ادبی و ...) به‌ندرت به مشکلی برمی‌خوریم. ما در این نوشتار بیشتر به تحلیل و ارزیابی محتوایی اثر پرداخته و افزون‌بر چند پیش‌نهاد، در مواردی دیدگاه‌های نویسنده و/ یا تناقض‌باوران را به‌چالش کشیده‌ایم. مثلاً گفته‌ایم که پارادوکس پیش‌گفتار و حالات مرزی موردبحث را نمیتوان تناقض واقعی به‌شمار آورد. هم‌چنین، برای اعتقاد به تناقض‌باوری به امر خلاف شهودی چون واقع سلبی نیاز نیست. در بررسی منطق پارادوکس به اصلاح جدول ارزش نقیض و استلزام منطقی پرداخته‌ایم: به‌جای t = f ، p = p و f = t باید گفت: t = f ˅ p، p = t ˅ f و f = t ˅ p؛ در حالت‌های t→p، p→p و p→f نیز به‌جای ارزش p باید گفت: t˅f. برپایۀ این اصلاح‌ها، اشکال بر اعتبار قاعدۀ وضع مقدم در منطق پارادوکس وارد نیست. درمجموع خواهیم دید که وجود چنین کتابی در زبان فارسی ضروری است.
زبان و ادبیات عربی
تورج زینی وند
دوره 10، شماره 20 ، شهریور 1389، ، صفحه 21-29
چکیده
آیندة هر ادبیاتی، از گذشته و معاصر آن جدا نیست؛ زیرا در بیشتر موارد، ادبیات هر ملّتی به گذشته‌ای نظر دارد که اساس پیشرفت و فلسفة وجودی حال خود را بر آن بنا می‌نهد. سخن از دورنمای شعر معاصر عربی و یا اینکه به گذشتة خویش تکیه خواهد کرد، به معنای ایستایی در اندیشه نیست و یا تعیین مرزهای مشخّص مبنی بر اینکه «این است» و «جز این نیست»؛ ...
بیشتر
آیندة هر ادبیاتی، از گذشته و معاصر آن جدا نیست؛ زیرا در بیشتر موارد، ادبیات هر ملّتی به گذشته‌ای نظر دارد که اساس پیشرفت و فلسفة وجودی حال خود را بر آن بنا می‌نهد. سخن از دورنمای شعر معاصر عربی و یا اینکه به گذشتة خویش تکیه خواهد کرد، به معنای ایستایی در اندیشه نیست و یا تعیین مرزهای مشخّص مبنی بر اینکه «این است» و «جز این نیست»؛ چرا که ادبیات هر نسلی به دستاوردهای فکری و ادبی گذشتگان نظر دارد، در عین حال که خود و عصرش را درک میکند و در آن تغییر و تحولی بنیادین، نوین و زنده، میآفریند.
تاریخ
سید ابوالفضل رضوی
دوره 11، شماره 23 ، اسفند 1390، ، صفحه 21-37
چکیده
علم تاریخ حاصل انضمام مورخان به گزارش واقعیت‌های تاریخی است و تداخل افق‌های زمانی حال و گذشته را در خود دارد. افق زمانی حال در پرتو دانش، بینش، ارزش، و روش مورخان نمود پیدا میکند و مورخان این ویژ‌‌گی‌ها را مرهون جامعة خود و شرایط حاکم‌بر جامعة جهانی‌اند. اگر اندوخته‌های فکری و معرفتی مورخان در زبان و ادبیات آنها، اعم از گفتاری، ...
بیشتر
علم تاریخ حاصل انضمام مورخان به گزارش واقعیت‌های تاریخی است و تداخل افق‌های زمانی حال و گذشته را در خود دارد. افق زمانی حال در پرتو دانش، بینش، ارزش، و روش مورخان نمود پیدا میکند و مورخان این ویژ‌‌گی‌ها را مرهون جامعة خود و شرایط حاکم‌بر جامعة جهانی‌اند. اگر اندوخته‌های فکری و معرفتی مورخان در زبان و ادبیات آنها، اعم از گفتاری، مفهومی، و نوشتاری، خلاصه شود و از علم تاریخ برداشتی پویا و متناسب با سیالیت زبان ارائه شود؛ با توجه به اینکه میراث فکری و معرفتی هر جامعه در قالب زبان آن تبلور می‌یابد، ترجمة متون تنها راهی است که امکان ارتباط و التقاط گفتمان‌های حاکم‌بر جوامع گوناگون را فراهم میکند و زمینه‌های برخورداری مخاطبان دیگر جوامع را از میراث فکری و معرفتی هر جامعه هموار می‌سازد. در حوزة معرفت تاریخی نیز، که گفتمان‌های علمی متکثر و مکاتب تاریخ‌نگاری متعددی روبه‌رشد نهاده و به‌خصوص از دهه‌های پایانی قرن بیستم در زمینه‌های روششناسی و معرفت‌شناسی رویکردهای مختلفی متداول شده است، ترجمة پژوهش‌های جدید محققان تاریخ را در بهره‌گیری از میراث دیگر ملل یاری می‌دهد و امکان ارتقای شئون معرفتی تاریخ را فراهم میکند. نقش اثرگذار ترجمة پژوهش‌های مطرح در حوزة روششناسی و معرفت‌شناسی تاریخی در تعامل و تکامل اندیشة مورخان، یعنی کسانی که نقش مؤثری در روند تحول علم تاریخ دارند، مسئله‌ای است که این مقاله به آن می‌پردازد.
زبان و ادبیات عربی
خلیل پروینی
دوره 15، شماره 34 ، خرداد 1394، ، صفحه 21-37
چکیده
ادبیات تطبیقی به منزلة علم نوپای ادبی در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم شکل گرفت. این علم پس از ظهور در فرانسه و سایر کشورهای اروپایی و امریکا، اینک در سراسر دنیا ازجمله کشورهای عربی شناخته‌شده است. در جهان عرب نخستین‌بار عبد الرزاق حمیده، ابراهیم سلام، و نجیب العقیقی هر کدام کتاب‌هایی با عنوان الادب المقارن تألیف کردند؛ اما هیچ‌کدام ...
بیشتر
ادبیات تطبیقی به منزلة علم نوپای ادبی در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم شکل گرفت. این علم پس از ظهور در فرانسه و سایر کشورهای اروپایی و امریکا، اینک در سراسر دنیا ازجمله کشورهای عربی شناخته‌شده است. در جهان عرب نخستین‌بار عبد الرزاق حمیده، ابراهیم سلام، و نجیب العقیقی هر کدام کتاب‌هایی با عنوان الادب المقارن تألیف کردند؛ اما هیچ‌کدام نتوانستند اصول این علم را تبیین کنند؛ تا اینکه محمد غنیمی هلال با تألیف کتاب مشهورش، الادب المقارن، توانست با تبیین درست اصول نظری مکتب فرانسه این رشته را در کشورهای عربی تأسیس کند. در دهه‌های اخیر پس از تغییر نگرش اساسی به ادبیات تطبیقی در جهان غرب، در جهان عرب نیز چهره‌هایی پیدا شدند که خواهان تغییر بودند. عبده عبود یکی از این چهره‌هاست. او با تألیف الادب المقارن مشکلات و آفاق ضمن طرد نکردن کامل مکتب سنتی فرانسه، به افق‌های جدیدی در ادبیات تطبیقی عربی با هدف بومی‌سازی آن پرداخت که در نوع خود بی‌نظیر است. این مقاله ضمن برشمردن افق‌های جدید در ادبیات تطبیقی و تحلیل نظریة پذیرش با نگاه انتقادی به برخی نواقص صوری و محتوایی این کتاب می‌پردازد
زبان و ادبیات فارسی
فرزاد بالو
دوره 16، شماره 42 ، آذر 1395، ، صفحه 21-39
چکیده
چکیده ادونیس، در کتاب الثابت و المتحول (سنت و تجدد)، بازشناسی، تبیین و تحلیل دیالکتیک سنت و تجدد را در فرهنگ اسلامی و در حوزههای دینی، سیاسی، فکری، و ادبی (شعر) از ظهور اسلام تا عصر حاضر دنبال میکند. به باور وی، تصلب سنت در عرصههای دینی، فکری و ادبی، عرصه را برای تجدد و نوآوری در هر یک از این حوزهها ...
بیشتر
چکیده ادونیس، در کتاب الثابت و المتحول (سنت و تجدد)، بازشناسی، تبیین و تحلیل دیالکتیک سنت و تجدد را در فرهنگ اسلامی و در حوزههای دینی، سیاسی، فکری، و ادبی (شعر) از ظهور اسلام تا عصر حاضر دنبال میکند. به باور وی، تصلب سنت در عرصههای دینی، فکری و ادبی، عرصه را برای تجدد و نوآوری در هر یک از این حوزهها تنگ و دشوار می‌سازد. چنانکه تنها رویکرد تاویلی به سنت یا اعراض از آن راهی به آرمانشهر تجدد و نوآوری خواهد گشود. بی تردید، بررسی عمیق و گستردهی وی از میراث مکتوب فرهنگ و تمدن اسلامی، افق‌های تازهای در حوزهی علوم انسانی بهطور عام و شعر و ادب به طور خاص میگشاید. نوشتار حاضر، ملاحظلات تحلیلی- انتقادی به این کتاب و مفاهیم مطروحه در آن خواهد داشت.
اقتصاد
خسرو پیرائی
دوره 17، شماره 3 ، مرداد 1396، ، صفحه 21-34
چکیده
در اقتصاد بخش عمومی حضور دولت در اقتصاد از دو زاویة کارآیی و عدالت مطالعه می‌شود. این بخش از علم اقتصاد سعی در ارائة چهارچوبی دارد که برمبنای آن توضیح دهد آیا دولت باید در اقتصاد دخالت کند یا خیر؟ هم‌چنین، به این سؤالات پاسخ می‌دهد که تا چه حد دولت باید در اقتصاد نقش داشته باشد. آیا سازوکار بازار در غیاب دولت می‌تواند نتایج مطلوبی ...
بیشتر
در اقتصاد بخش عمومی حضور دولت در اقتصاد از دو زاویة کارآیی و عدالت مطالعه می‌شود. این بخش از علم اقتصاد سعی در ارائة چهارچوبی دارد که برمبنای آن توضیح دهد آیا دولت باید در اقتصاد دخالت کند یا خیر؟ هم‌چنین، به این سؤالات پاسخ می‌دهد که تا چه حد دولت باید در اقتصاد نقش داشته باشد. آیا سازوکار بازار در غیاب دولت می‌تواند نتایج مطلوبی در بر داشته باشد؟ آیا شرط لازم برای موفقیت و آموزش با کیفیت بالا وجود منابع درسی مناسب و جامع است؟ تلاش درجهت چاپ منابع درسی بخش اقتصاد عمومی لازم، ضروری، و قابل‌تقدیر است. کتاب اقتصاد بخش عمومی که یدالله دادگر به‌رشتة تحریر درآورده است کوششی در این زمینه و تلاشی ستودنی برای رفع کمبود منابع مناسب درسی در زمینة اقتصاد بخش عمومی است. این اثر امتیازات و نقاط قوت فراوانی دارد، اما کاستی‌هایی نیز هست که رفع آنها می‌تواند بر غنی‌ترشدن مباحث کتاب بیفزاید. هدف از این مقاله بررسی و ارزیابی کتاب و بیان نقاط قوت و کاستی‌ها بهمنظور افزایش کارآیی کتاب مورد‌نظر است.
علوم تربیتی
محمد امینی
دوره 17، شماره 6 ، آذر 1396، ، صفحه 21-40
چکیده
یکی از کارکردهای اساسی نظام آموزشی که اجرای آن در مدارس و مراکز آموزشی کشور، به‌دلیل تنگناها و سوءتفاهمات مختلف، با مشکلات عدیده‌ای مواجه است تربیت هنری دانش‌آموزان است. طی چند سال اخیر برخی تلاش‌های علمی و پژوهشی برای معرفی و بازشناسی جایگاه تربیت هنری و ضرورت توجه جدی بدان در نظام آموزشی کشور انجام گرفته است. تألیف کتاب برنامة ...
بیشتر
یکی از کارکردهای اساسی نظام آموزشی که اجرای آن در مدارس و مراکز آموزشی کشور، به‌دلیل تنگناها و سوءتفاهمات مختلف، با مشکلات عدیده‌ای مواجه است تربیت هنری دانش‌آموزان است. طی چند سال اخیر برخی تلاش‌های علمی و پژوهشی برای معرفی و بازشناسی جایگاه تربیت هنری و ضرورت توجه جدی بدان در نظام آموزشی کشور انجام گرفته است. تألیف کتاب برنامة درسی و آموزش هنر در آموزشوپرورش از جملة این تلاش‌های علمی است. در این مقاله کتاب مذکور بررسی و نقد شده است و امتیازها و کاستیهای شکلی و محتوایی آن مشخص شده‌اند. درمجموع، می‌توان گفت که کتاب برنامة درسی و آموزش هنر در آموزشوپرورش ازنظر ساختار و نوع سازمان‌دهی مطالب، ملاحظات و ویژگی‌های نگارشی، طرح مباحث بنیادین تربیت هنری، تبیین نقش و ضرورت آن به‌ویژه ازمنظر آثار و دستاوردهای شناختی، و ... دارای امتیازهای لازم است. ازسوی‌دیگر، کتاب مذکور ازنظر میزان تکرار و تشابه محتوای آن با برخی آثار دیگرمؤلفان، مبهم‌بودن قسمت‌هایی از مطالب، استفادة صرف از مقالات ترجمه‌شده، بی‌توجهی به واقعیات تربیت هنری در نظام آموزشی ایران، و غیره کمبودهایی دارد که قطعاً رفع آنها می‌تواند در افزایش اثرگذاری کتاب در مخاطبان تأثیر قابل‌توجهی داشته باشد.
