نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

• سیدحسین حسینی

هیئت علمی فلسفۀ دین، پژوهشگاه علوم انسانی

چکیده

در این مقاله کتاب عرفان و منطق را که برآمده از مجموعۀ مقالات برتراند راسل است معرفی و به‌اجمال نقد می‌کنیم. پس از معرفی کلی اثر، به امتیازها و کاستی‌های آن در دو بُعد شکلی و محتوایی توجه و، از میان مقالات، بر مقالۀ «عرفان و منطق» تأکید می‌کنیم. راسل در این نوشته از زاویۀ طرح چهار مسئله به مَسلک عرفا می‌پردازد و آن را نقد می‌کند. این چهار مسئله عبارت‌اند از: 1. اذعان به دو تمایل متفاوت در انسان برای شناختن عالَم یعنی عرفان و علم؛ 2. تلاش بزرگان فلسفه برای هماهنگ کردن این دو نیاز؛ 3. مشخصه‌های چهارگانۀ فلسفۀ عرفانی، یعنی اعتقاد به بینش در برابر دانش استدلالی، اعتقاد به وحدت و انکار تکثر و تضاد، انکار واقعیت‌داری زمان و توهمی دانستن بدی؛ و 4. اشتباه عرفان در هریک از این چهار جنبه.
در مقالۀ حاضر، با طرح این عناوین،‌ آن‌ها را تحلیل خواهیم کرد؛ نگاه تجربه‌گرایی راسل سبب شده تا عرفان را از این منظر تحلیل کند و لذا اگر هم به عرفان معتقد باشد به عرفانی منطقی روی آورد.

کلیدواژه‌ها

• فلسفۀ عرفان
• برتراند راسل
• نقد کتاب عرفان و منطق

موضوعات

• فلسفه

عنوان مقاله [English]

Logical Mysticism or Mystical Logic? An Introduction and a brief Review of the Book Mysticism and Logic

نویسنده [English]

• Seyed Hosein Hoseini

Faculty Member of Philosophy of Religion, Humanities Research Institute

چکیده [English]

The present article introduces the book Mysticism and Logic, derived from Bertrand Russell's articles and has a brief review. After generally introducing the work, the author focuses on its advantages and disadvantages in two dimensions, namely, form and content, and then emphasizes on the article "Mysticism and Logic" among the articles. In this paper, Russell addresses the practice of mysticism in the point of view of four problems. These four problems include: 1. Acknowledgment of two different tendencies in man to know the world, namely, mysticism and science; 2. The prominent philosophers’ attempt to harmonize these two needs; The four characteristics of mystical philosophy, i.e. belief in insight against reasoning knowledge, the belief in unity and the denial of plurality and contradiction, denial of realism of time and the considering evil an illusion; and 4. The mistake of mysticism in each of these four aspects. We will analyze these topics by raising them in the present article; Russell's empirical perspective made him to analyze mysticism from this point of view, and therefore, if he believes in mysticism, he turns to logical mysticism.

کلیدواژه‌ها [English]

• Mystical Philosophy
• Bertrand Russell
• Mysticism and Logic Review