نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار بخش زبان و ادبیات عربی دانشگاه شیراز

چکیده

مطالعات برنامه‌‏ریزی درسی در آموزش زبان عربی در ایران، برخلاف کشورهای عربی، بسیار اندک و انگشت ‏شمار است. کتاب المرجع فی مناهج تعلیم اللغة العربیة للناطقین بلغات أخری از مهم‌‏ترین کتاب‏‌های این حوزه در کشورهای عربی است؛ در این پژوهش به نقد و بررسی این کتاب پرداخته می‏‌شود. روش پژوهش به ‏این‏ صورت است که تلاش خواهد شد نقاط قوّت و ضعف شکلی و محتوایی اثر تبیین شود. در بررسی محتوایی، مباحث مطرح‌‏شده در کتاب با کتاب‏‌های برنامه‌ریزی درسی به ‏ویژه در زبان انگلیسی مقایسه می‌‏شود.نتایج پژوهش نشان می‏‌دهد که دیدگاه نویسندگان در این کتاب دیدگاهی فرهنگی است و درواقع نویسندگان توانسته‏‌اند از طریق بومی‌‏سازی نظریات و رویکردهای غربی در برنامۀ درسی، آن‏‌ها را در چارچوبی اسلامی ــ عربی برای آموزش زبان عربی به غیرعرب‏ زبان‏‌ها ارائه دهند. از جمله نارسایی‏‌های محتوایی این اثر فقدان بحث و بررسی عنصر مهم «نیازسنجی» در برنامۀ درسی و نپرداختن به مباحث مهمی مثل روش‌‏های تربیت معلمان و ارزیابی و ارتقای عملکرد آنان است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Criticism of Curriculum Studies of Teaching Arabic Language to Non-Arabic Speakers (A Case Study: “The Reference in Teaching Arabic to the Speakers of Other Languages

نویسنده [English]

  • Danesh Mohammadi

چکیده [English]

Curriculum planning in Teaching Arabic Language in Iran is very rare in comparison to it in Arabic countries. The book titled: “The Reference in Teaching Arabic to the Speakers of Other Languages” is one of the most important books in this field in the Arab World. In this article, it is tried to study and criticize this book. So, the strong and weak points of this work will be explained through content analysis, and the discussed issues of the book will be compared with the English books in curriculum planning. The results of the research indicate that the approach of the authors of the book is cultural. In fact, they could provide the Islamic-Arabic framework for teaching Arabic Language to the speakers of other languages through localizing the Western theories and methods of curriculum planning. One of disadvantages of this book, according to its content analysis, is the lack of discussing and studying the main component of “Need Assessment” in the curriculum planning, and the lack of some essential issues such as the methods of teacher training, evaluation, and the improvement of their performance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Education
  • Curriculum Planning
  • Cultural Approach
  • Arabic Language
  • Non-Arabic Speakers
بسیونی عمیرة، إبراهیم (1991)، المنهج و عناصره، القاهرة: دار المعارف.
ریتشاردز، جاک (2001)، تطویر مناهج تعلیم اللغة، ترجمۀ: ناصر بن عبدالله بن غالی و صالح بن ناصر الشویرخ، نسخة الکترونیة.
طعیمة، رشدی أحمد، علی أحمد مدکور، و ایمان أحمد هریدی (2010)، المرجع فی مناهج تعلیم اللغة العربیة للناطقین بلغات أخری، قاهرة: دار الفکر العربی.
کامل الناقة، محمود و رشدی أحمد طعیمة (2006)، تعلیم اللغة اتصالیا بین المناهج و الاستراتیجیات، منشورات المنظمة الإسلامیة للإعداد و العلوم و الثقافة ـ إیسیسکو.
 
Brown, D. (2001), Teaching by Principles: An Interactive Approach to Language Pedagogy, San Francisco: Longman Inc.
Graves, K. (2000), Designing language courses: A guide for teachers, Heinle and Heinle.
McDonough, J. and Shaw, C. (2003), ‘Materials and Methods’ in ELT a Teachers’ Guide 3.
Nation, I.S.P. and Macalister, J. (2010), Language Curriculum Design, New York: Routledge.
Nunan, D. (1993), Syllabus design, Oxford: Oxford University Press.