حسینی, سیدشمسالدین. (1396). نقد مطالعات رشد و تحلیل تکانهپذیری رشد اقتصادی ایران در چهارچوب اقتصاد مقاومتی. پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی, 17(9), 53-77.
سیدشمسالدین حسینی. "نقد مطالعات رشد و تحلیل تکانهپذیری رشد اقتصادی ایران در چهارچوب اقتصاد مقاومتی". پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی, 17, 9, 1396, 53-77.
حسینی, سیدشمسالدین. (1396). 'نقد مطالعات رشد و تحلیل تکانهپذیری رشد اقتصادی ایران در چهارچوب اقتصاد مقاومتی', پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی, 17(9), pp. 53-77.
حسینی, سیدشمسالدین. نقد مطالعات رشد و تحلیل تکانهپذیری رشد اقتصادی ایران در چهارچوب اقتصاد مقاومتی. پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی, 1396; 17(9): 53-77.
نقد مطالعات رشد و تحلیل تکانهپذیری رشد اقتصادی ایران در چهارچوب اقتصاد مقاومتی
دکترای اقتصاد، گرایش بخش عمومی، عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبایی
چکیده
در اقتصادی چون ایران که نفت سهم بالایی در رشد اقتصادی دارد، تکانهپذیری و در مقابل پایداری رشد اقتصادی اهمیت مضاعف دارد. شناخت تکانهپذیری رشد اقتصاد ایران در دوره 1356 تا 1395 با رویکرد «تحلیل کیفی-بخشی» در چارچوب حسابداری بخشی رشد، هدف این مقاله قرار گرفتهاست. یافتهها نشان میدهد که دامنه تغییر رشد اقتصادی در دوره مورد مطالعه در ایران 46 واحد درصد بودهاست، که بالاترین دامنه تغییر رشد به بخش نفت با 4/195 واحد درصد برمیگردد. از طرفی بالاترین تکانههای رشد به سالهایی بر میگردد که بخش نفت با یک تکانه مقداری چون وضع تحریم (محدودیت خرید خارجیها) مواجه شده است. سال 1359 و سال 1391 دو نمونه روشن برای این امر هستند. کما اینکه لغو و یا تعلیق تحریمها در سال 1361 و سال 1395 جهشهای رشد اقتصاد ایران را در پی داشتهاست که این جهشها نه به منزله قرار گرفتن در یک مسیر رشد بلندمدت و پایدار، بلکه یک اصلاح کوتاهمدت در رشد اقتصادی است. مطالعه نشان میدهد وابستگی و تکانهپذیری بخش نفت از خارج بنا به دلایلی چون انحصار دولتی در طرف عرضه، انحصار در طرف خرید و بهرهگیری کشورهایی چون آمریکا از تحریم صادرات نفت رشد اقتصادی را ناپایدار ساخته است.
A criticise on growth studies and analysis on shock resistance of Iran’s growth rate in the context of resistance economy
نویسندگان [English]
Seyyed Shamseddin Hosseini
Memer of Faculty of Economics, Allameh Tabatabaei University, Tehran, Iran
چکیده [English]
As oil sector has a great share in Iran’s economic growth rate, the concept of economic growth shock resistance and stability earns high importance. The aim of this paper is to identify the shock resistance of Iran’s economic growth during 1978 to 2016 with the approach of “quality-sectoral analysis” in the framework of growth sectoral accounting. Results show that economic growth rate during this period has varied about 46 percent in which oil sector growth rate has a variation of 195.4 percent. It is also verified that largest growth shocks happened in years of oil sector production quantity shocks due to an exogenous reason like oil purchase sanctions. Two years of 1981 and 2012 are eminent in this issue. On the other hand, on the event of sanctions lift or suspension in 1983 and 2016 growth rate has experienced a jump which can’t be considered as standing in the line of long run and stable growth rate but a short run come back of the rate. Results of the paper show that the shock irresistancy of oil sector due to its high dependency to foreign countries as a result of governmental supply monopoly, demand monopoly and U.S. sanctions on Iran oil exports has made the economic growth unstable.
برانسون، ویلیام اچ (1385). تئوری و سیاست‌های اقتصاد کلان، ترجمه عباس شاکری، تهران: نشر نی.
حسینی، سید شمسالدین (1393). «آسیبشناسی رشد اقتصادی ایران با تأکید بر تکانههای خارجی، توصی‌های برای اقتصاد مقاومتی»، تهران: کنگره ملی اقتصاد مقاومتی، دانشگاه عالی دفاع ملی و دانشگاه شهید بهشتی.
حسینی، سید شمسالدین(1392). «اقتصاد ایران همراه با تحریم»، فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، سال اول، شماره 2.
حسینی، سیدشمسالدین؛ توفیق، فیروز و متین، شهاب (1395). بررسی اثر تحریم‌های نفتی بر رشد اقتصادی ایران با استفاده از جدول داده-ستانده، تهران: مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی، گروه منابع و اقتصاد دفاع.
رومر، دیوید (1383). اقتصاد کلان پیشرفته، جلد اول، ترجمه مهدی تقوی، تهران: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
سامانه اطلاع‌رسانی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (www.cbi.ir)
سامانه اطلاع‌رسانی مرکز آمار ایران
سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی
سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی
غفاری، فرهاد و مظفری، سحر (1389). «اثرات نامتقارن شوک‌های نفتی بر رشد اقتصادی در ایران»، فصلنامه اقتصاد کاربردی، سال اول، شماره سوم.
فقیه‌نصیری، مرجان؛ حسینی، سید شمسالدین و همکاران (1388). برنامه‌ریزی توسعه، جلد اول، تهران: موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.
گزارش «نماگر‌های اقتصادی» سه ماهه چهارم سال 1392، بانک مرکزی ج.ا.ا.
گزارش آمار عملکرد مالی دولت، (1392)، وزارت امور اقتصادی و دارایی.
گزارش هنر جنگ اقتصادی اقتصاد ایران در مواجهه باتحریم (1392)، معاونت امور اقتصادی وزارت امور اقتصاد و دارایی.
منظور، داوود، مصطفیپور، منوچهر (1392). «بازخوانی تحریم‌های ناعادلانه : ویژگیها، اهداف و اقدامات»، فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، سال اول، شماره 2.
منکیو، گریگوری (1390)، اقتصاد کلان، ترجمه حمیدرضا برادران شرکاء و علی پارسائیان، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
Mehrara, Mohsen (2008), The Asymmetric Relationship Between Oil Revenues And Economic, Energy Policy, Volume 36.
Rosenberg, E., Goldman, Z. K., Drezner, D., & Solomon-Strauss, J. (2016). The new tools of economic warfare: Effects and effectiveness of contemporary us financial sanctions. Center for a New American Security.
ابتدای صفحه