نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

• محسن رنجبر

استادیار گروه تاریخ، مؤسسة آموزشی و پژوهشیِ امام خمینی (ره)

چکیده

از دیدگاه‌های مطرح در چند دهة اخیر دربارة فلسفه و هدف قیام امام حسین (ع) دیدگاه «قیام برای تشکیل حکومت» است که در کتاب شهید جاوید به آن پرداخته شده است. این دیدگاه، که در‌مقابل دیدگاه «تعبد به شهادت» مطرح شده بود، موجی از اعتراض و نارضایتی در محافل دینی و روحانی و مجالس خطبا و وعاظ شیعه ایجاد کرد و نقدها و ردیه‌های بسیاری را ازسوی نویسندگان و حتی برخی از علما و فرهیختگان حوزه در چند دهة گذشته در ایران به خود اختصاص داد، اما صاحب این نظریه کوشش گسترده‌ای را برای اثبات نظریة خود انجام داده است. پژوهش حاضر، درصدد تقریر این نظریه و نقد و بررسیِ آن با رویکرد تاریخی است. قیام عاشورا همانند نهضت‌ها و انقلاب‌های دیگر نیست که رهبران و نقش‌آفرینان آن افراد عادی و غیرمعصوم باشند. ویژگی برجستة این قیام منحصر‌به‌فرد در رهبر آن خلاصه می‌شود که انسانی است برگزیده ازسوی خدا و برخوردار از مقام و منصب امامت و به‌سبب دارابودن دو شأن علم و عصمت، هیچ‌گونه خطا و لغزشی از او صادر نمی‌شود. بنابراین، نمی‌توان سیره و رفتار او را با دیگران مقایسه کرد، بلکه سیرة او ملاک و معیار رفتار برای دیگران است.

کلیدواژه‌ها

• امام حسین (ع)
• تشکیل حکومت
• شهید جاوید
• عاشورا
• فلسفۀ قیام

موضوعات

• تاریخ

عنوان مقاله [English]

A Review on the Theory of Imam Hossein's (AS) Uprising for Establishing a Government in the Book of Shahid Javid

نویسنده [English]

• Mohsen Ranjbar

Assistant Professor of History Department, Imam Khomeini Educational and Research Institute

چکیده [English]

The view of Imam Hossein's "Uprising for Establishing a Government" discussed in the book of Shahid Javid is one of the views expressed in the last few decades about the philosophy and purpose of his uprising. This view which was raised in contrast to the view of "worship of martyrdom" led to a wave of protests and discontent in religious and clerical circles and Shiite preachers and has received much criticism from writers and even some scholars in the field in the past few decades in Iran. However, the holder of this theory made extensive efforts to prove his theory and with a historical approach this paper seeks to interpret this theory and criticize it. The Ashura uprising is unlike other movements and revolutions whose leaders and actors are ordinary and infallible. The prominent feature of this unique uprising is summarized in its leader who was selected by God and possessed the position of Imamate, and due to his two dignities of knowledge and infallibility, he commits no error or slip. Thus, his behavior and manner cannot be compared with those of others, rather his behavior shall be a criterion for others.

کلیدواژه‌ها [English]

• Imam Hossein (AS)
• Ashura
• Philosophy of Uprising
• Government Establishment
• Shahid Javid