نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

دکترای اقتصاد و پژوهش‌گر امور بانکی در بانک توسعۀ صادرات ایران

چکیده

ارتباط توسعۀ ‌مالی و نابرابری یکی از موضوعاتی است که مطالعات نظری و تجربی زیادی دربارة آن انجام شده است، اما هنوز در این خصوص بین نظریه‌پرداز‏‏ان اقتصادی اجماع‌نظر وجود ندارد. در ایران، مطالعات زیادی درخصوص ارتباط توسعۀ‌ مالی و نابرابری انجام شده است که عمدتاً در چهارچوب فرضیۀ ارتباط غیرخطی گرین‌وود و جوانویچ (1991) یا فرضیۀ ارتباط خطی منفی بوده است و محققان بسته به تعداد مشاهدات، نوع مشاهدات، و شکل تابعی مورد‌استفاده نتایج متفاوتی در تأیید یکی از این فرضیه‌ها به‌دست آورده‌اند. از اواخر دهۀ 1990، ادبیات نظری توسعۀ ‌مالی و نابرابری دچار تحولات جدی شده است و نظریه‌پردازان اقتصادی کانال‌های جدیدی را برای اثرگذاری توسعۀ مالی بر نابرابری معرفی کرده‌اند که عمدتاً در مطالعات انجام‌شده در ایران موردتوجه واقع نشده است. در این مقاله تلاش می‌شود، ضمن ارائۀ نقدهای وارده بر مبانی نظری مطالعات انجام‌شده در ایران، برخی از مهم‌ترین رویکردهای جدید ارائه‌شده درخصوص ارتباط توسعۀ مالی و نابرابری به‌صورت اجمالی ارائه شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Financial Development and Inequality: A Critique of Theoretical Foundations of Published Texts in Iran

نویسنده [English]

  • Abolfazl Noferesti

PhD of Economics, Banking Researcher at Export Development Bank of Iran

چکیده [English]

          The relationship between financial development and inequality is one of the topics that has been studied in many theoretical and empirical studies, but there is still no consensus among economic theorists on this. In Iran, a lot of studies have been done on the relationship between financial development and inequality. These studies are mainly based on the Greenwood and Jovanovic’s nonlinear hypothesis or the Banerjee and Newman’s negative linear hypothesis. And researchers, depending on the number of observations, the type of observation, and the functional form they used, have obtained different results in verifying one of these hypotheses. Since the late 1990s, theoretical literature on financial development and inequality has undergone a major transformation, and economic theorists have introduced new channels for the impact of financial development on inequality, which is mainly not considered in the studies carried out in Iran. In this article, firstly, the theoretical foundations of the studies conducted in Iran are criticized, and then some of the most important new approaches presented regarding the relationship between financial development and inequality are explained briefly.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Financial Development
  • Banking System
  • Human Capital
  • Inequality
  • Distribution of Income
ابراهیمی، محسن و محمود آل‌مراد (1390)، «توسعۀ بازارهای مالی و نابرابری درآمد در ایران»، پژوهش‌های پولی و بانکی، ش 32.
پیرایی، خسرو و نفیسه بلیغ (1394)، «رابطۀ توسعۀ مالی‏‏ و نابرابری درآمدی در ایران»، فصلنامۀ پژوهش‌های اقتصادی، دورۀ 15، ش 3.
تفضلی، فریدون (۱۳۷۸)، اقتصاد کلان: نظریه‌ها‏ و سیاست‌های‏‏ اقتصادی، تهران: نشر نی.
دهمرده، نظر و زینب شکری (1389)، «اثر توسعۀ مالی بر توزیع درآمد در منطقۀ خاورمیانه و شمال آفریقا»، فصل‌‎نامۀ پژوهش‌ها و سیاست‌های‏‏ اقتصادی، س 18، ش 54، تابستان.
رفعت، الهه و بتول جزی‌زاده (1393)، «بررسی اثر توسعۀ مالی استانی بر توزیع درآمد استانی در ایران»، فصلنامۀ پژوهشهای اقتصادی، ش 3، پاییز.
زراء‌نژاد، منصور و عبدالکریم حسین‌پور (1393)، «بررسی تأثیر توسعۀ بازارهای مالی بر نابرابری درآمدی در ایران»، فصلنامۀ مدل‌‌سازی اقتصادسنجی، ش 1، تابستان.
سالم، علی‌اصغر و جواد عرب یارمحمدی (1389)، «بررسی رابطۀ توسعۀ مالی و توزیع درآمد در اقتصاد ایران»، مجلۀ روند (پژوهش‌های اقتصادی)، ش 58، تابستان.
صامتی، مجید و زهرا سادات ساجدی (1391)، «تأثیر توسعۀ مالی‏‏ بر نابرابری توزیع درآمد: مطالعۀ موردی منتخبی از کشورهای درحال‌‌توسعه»، پژوهشنامۀ اقتصاد کلان، ش 14، زمستان.
عصاری، عباس، علیرضا ناصری، و مجید آقایی خوندایی (1387)، «توسعۀ توسعۀ مالی بر فقر و نابرابری در کشورهای عضو اپک»، فصلنامۀ پژوهش‌های اقتصادی، س 9، ش 3، پاییز.
علمی، زهرا و فائزه آریانی (1391)، «اثر توسعۀ مالی بر توزیع درآمد در منطقۀ خاورمیانه و شمال آفریقا»، فصلنامۀ تحقیقات توسعۀ اقتصادی، ش 7، پاییز.
قره‌باغیان، مرتضی (1381)، اقتصاد رشد و توسعه، ج 1، تهران: نشر نی.
قنبری، علی، مجید آقایی، و مهدیه رضاقلی‌زاده (1390)، «بررسی تأثیر توسعۀ مالی بر توزیع درآمد در ایران»، پژوهشنامۀ اقتصادی، س 11، ش 1، بهار.
محمدوند ناهیدی، محمدرضا، نسیم جابری‌ خسروشاهی، و داوود نوروزی (1391)، «تأثیر توسعۀ مالی بر نابرابری‌ درآمد در ایران»، فصل‌نامۀ علمی‌ پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعۀ اقتصادی، س 2، ش 6، بهار.
 
Abraham, A., F. Alvarez-Parra, and S. Forstner (2012, 2013), “The Effect of Moral Hazard On Wage Inquality In a Frictional Labor Market”, Mannheim Workshop in: Quantitative Macroeconomics 2013, SED Annual Meeting 2013.
Aghion, P. and P. Howitt (2009), “The Economics of Growth, The MIT Press Cambridge”, Massachusetts London, England.
Aghion, P., E. Caroli, and C. García-Peñalosa (1999), “Inequality and Growth: The Perspective of the New Growth Theories”, Journal of Economic Literature, vol. 37, no. 4.
Ahluwalia, M. S. (1976), “Inequality, Poverty and Development”, Journal of Development Economics, vol. 3.
Alesina, A. and D. Rodrik (1994), “Distributive Politics and Economic Growth”, Quarterly Journal of Economics, vol. 109, Issue 2.
Anand, S. and S. M. R. Kanbur (1993), “Inequality and Development: A Critique”, Journal of Development Economics, vol. 41.
Banerjee, A. and A. Newman (1993), “Occupational Choice and the Process of Development”, Journal of Political Economy, vol. 101, no. 2.
Benabou, R. (1996), “Inequality and Growth”, NBER Macroeconomics Annual 1996, vol. 11.
Galor, O. and J. Zeira (1993), “Income Distribution and Macroeconomics”, The Review of Economic Studies, vol. 60
Galor, O. and O. Moav (2004), “From Physical to Human Capital Accumulation: Inequality and the Process of Development”, The Review of Economic Studies, vol. 71.
Gitau, G. K. and G. Kosimbei (2015), “The Effects of Financial Repression on Economic Growth in Kenya”, International Journal of Business and Commerce, vol. 5, no. 02.
Greenwood, J. and B. Jovanovic (1990), “Financial Development, Growth, and the Distribution of Income”, The Journal of Political Economy, vol. 98, no. 5.
Kunieda, T. (2008), “Financial Globalization and Inequality”, MPRA Paper, no. 11343, Posted 3. November 2008.
Kuznets, S. (1955), “Economic Growth and Income Inequality”, American Economic Review, vol. 45.
Persson, T. and G. Tabellini (1994), “Is Inequality Harmful for Growth?”, The American Economic Review, vol. 84, no. 3.
The World Economic Forum (2009), “The Financial Development Report 2009”, World Economic Forum USA Inc, USA, New York.