نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه تهران

چکیده

پاتریک برت بر این باور است که پراگماتیسم باوجود ظرفیت‌های فراوانی که در گسترۀ فلسفۀ علوم اجتماعی دارد، هنوز جایگاه شایستۀ خود را نیافته است؛ زیرا فیلسوفان علوم اجتماعی آن‌گونه‌که باید به آن توجه نکرده‌اند. او معتقد است، می‌توان به‌خوبی از پراگماتیسم در این عرصه بهره برد و به‌کمک آن افق‌های تازه‌ای پیش‌ِروی علوم اجتماعی گشود. او در کتاب فلسفۀ علوم اجتماعی؛ به‌سوی پراگماتیسم، مبتنی‌‌بر نقدهایی که به علوم اجتماعی و فلسفۀ علوم اجتماعی وارد می‌کند، مدعی است یکی از دو هدف اصلی‌اش در این کتاب بسط ره‌یافتی جدید در فلسفۀ علوم اجتماعی به‌کمک پراگماتیسم است. هدف این مقاله بررسی این ادعاست، اما پیش از نقد محتوایی این اثر نگاهی گذرا به فصل‌های کتاب و نقد ساختار و متن ترجمۀ فارسی کتاب ضروری است. در آخرین گام و در نقد محتوایی و بررسی دقیق مدعای نویسنده به این نتیجه رسیدیم که دستاورد کتاب فاصلۀ معناداری با ادعای نویسنده دارد و گفته‌های او با آن‌چه هرمنوتیک‌ها، تفسیرگرایان، ابزارگرایان، و پیروان مکتب انتقادی گفته‌اند تفاوت چندانی ندارد و حرف چندان تازه‌ای به آن‌ها نیفزوده و راه جدیدی پیشِ‌ پای علوم اجتماعی نگشوده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Critique of the Philosophy of Social Sciences: Towards Pragmatism

نویسندگان [English]

  • Mahdi Hoseinzade Yazdi 1
  • Mohsen Mollabashi 2

1 Assistant Professor, Faculty of Social Sciences, University of Tehran

2 PhD Student, Faculty of Social Sciences, University of Tehran

چکیده [English]

Patrick Baert believes that although there are many capabilities in the field of philosophy of social sciences, pragmatism has not come to its proper place yet due to lack of enough attention on behalf of philosophers. He believes that pragmatism can be used properly in this field, and new prospects in social sciences may be discovered by its assistance. In his Philosophy of the Social Sciences: Towards Pragmatism and due to his criticisms on social sciences and philosophy of social sciences, Baert claims that one of his purposes in the book is to develop a new approach in philosophy of social sciences employing pragmatism. This article is going to explore his claim; before discussing the content, it has scanned all the chapters and analyzed Persian structure and translation of the book. At last and through content review and scrutiny of author’s claim it is concluded the book achievement is far from author’s assertion and his suggestions have no meaningful difference with expressions of hermeneutics, interpreters, instrumentalists, and followers of critical school and Baert have innovated nothing new and commenced no novel path for social sciences.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Philosophy of Social Sciences
  • Ontology
  • Epistemology
  • Pragmatism
  • Editorial Review
  • Structural Criticism
  • Content Review
برت، پاتریک (1397)، فلسفۀ علوم اجتماعی؛ به‌سوی پراگماتیسم، ترجمۀ محمد هدایتی، تهران: شب‌خیز.
بلیکی، نورمن (1395)، پارادایم‌های تحقیق در علوم انسانی، ترجمۀ سیدحمیدرضا حسنی و دیگران، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
دورکیم، امیل (1387)، قواعد روش جامعه‌شناسی، ترجمۀ علی‌محمد کاردان، تهران: دانشگاه تهران.
راین، آلن (1388)، فلسفۀ علوم اجتماعی، ترجمۀ عبدالکریم سروش، تهران: صراط.
سلطانی، سیدعلی‌اصغر (1396)، نگارش دانشگاهی؛ پاراگراف‌نویسی، تهران: لوگوس.
سیداخلاقی، محمد (1375)، «صفحات آغاز کتاب»، در: دربارۀ ویرایش، تهران: نشر دانشگاهی.
گادفری اسمیت، پیتر (1392)، درآمدی بر فلسفۀ علم، ج 1، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی.
مردیها، مرتضی (1387)، فضیلت عدم‌قطعیت در علم شناخت اجتماع، تهران: طرح نو.
وبر، ماکس (1387)، «عینیت در علوم اجتماعی و سیاست اجتماعی»، در: روش‌شناسی علوم اجتماعی، ترجمۀ حسن چاوشیان، تهران: نشر مرکز.