نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

سطح چهار حوزۀ علمیة قم، استاد سطوح عالی حوزۀ علمیۀ قم

چکیده

کتاب روش تحقیق آمیخته تألیف دکتر علی دلاور و دکتر شیرین کوشکی مدتی است که در حوزة نوپدید روش‌های ترکیبی (آمیخته) به‌منزلۀ متن درسی در رشته‌های علوم اجتماعی و انسانی تدریس می‌شود. این کتاب برخی نقیصه‌ها دارد که نقد فرارو به‌تصحیح این نقیصه‌ها پرداخته است. این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی نوشته شده و علاوه‌بر نقد ساختاری، ملاحظات متعددی نیز در نقد صوری و محتوایی این کتاب ارائه کرده است.
انتخاب نادرست عنوان کتاب، ضعف مفهوم‌کاوی دربارة عنوان «روش‌‌های آمیخته»، ضعف جدی ساختاری و عنوان‌‌بندی نارسا، بندهای طولانی، پاره‌‌ای از اغلاط املایی و ویرایشی، اقتباس‌‌های متعدد از منابع بیگانه بدون ارجاع، غیرمنطقی‌بودن برخی عناوین به‌جهت انطباق‌ناپذیری با محتوا، استفاده از اصطلاحات مبهم، ترسیم نادرست نمودارها و اشکالات متعدد در دلالت تصویری آن‌‌ها، ضعف در تبیین و تثبیت مبنای پارادایمی روش‌‌های آمیخته، و در‌نهایت استفاده از عنوان «تألیف» برای یک اثر ترجمه‌‌ای ـ تألیفی از مهم‌‌‌ترین نقدهای نگارنده به این کتاب است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Critique on the Book “The Mixed Method Research”

نویسنده [English]

  • Mustafa Hamadani

Graduated in Fiqh and Philosophy (Level 4, Advanced Level Professor in Qom Seminary),

چکیده [English]

“The Mixed Method Research” written by Dr. Ali Delavar and Dr. Shirin Koshki has been used as a textbook for human and social sciences in the new field of mixed methods. This book contains some drawbacks which are investigated in the current research. This paper having descriptive and analytical method presents several considerations on formal and contextual criticisms as well as structural criticisms. The researcher criticizes this book for such mistakes as (1) wrong book title, (2) weakness in concept extraction of mixed methods, (3) unpleasant book structure and  inexpressive section headings, (4) long paragraph, (5) spelling, grammar, and editing mistakes, (6) numerous quotations from other sources without reference, (7)  some irrational section headings that are not consistent with the contents, (8) use of ambiguous terms, (9) incorrect graph drawing and numerous problems in their graphic indications, (10) weakness in explaining and proving paradigmatic foundation of mixed methods, and, lastly, (11) introducing the work as authored book while it is translated-authored work.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Research Method
  • Mixed Method
  • Multimethod Research
  • Book Review
آرامبراستر، بی. بی. و تی. اچ. آندرسون (1372)، «تحلیل کتاب درسی»، ترجمۀ هاشم فردانش، فصل‌نامۀ تعلیم و تربیت، ش 33.
آرمند، محمد (1384)، «ملاحظاتی در نگارش متون درسی»، سخن سمت، ش 14.
ایمان، محمد‌‌تقی (1391)، روش‌‌شناسی تحقیقات کیفی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
ببی، ارل (1385)، روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی، ترجمۀ رضا فاضل، ج 1، تهران: سمت.
بلیکی، نورمن (1393)، پارادایم‌‌های تحقیق در علوم انسانی، ترجمه، تدوین، مقدمه، و تعلیقات سیدحمیدرضا حسنی، محمدتقی ایمان، و سیدمسعود ماجدی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
تشکری، عباس و چارلز تدلی (1397)، راه‌نمای روش‌های آمیخته: در پژوهش‌های علوم رفتاری و اجتماعی، ترجمۀ دکتر مرتضی اکبری، زهرا فزونی‌اردکانی، ضرغام عبدالهی‌پور، سارا جعفری، و نیلوفر مسروری، تهران: دانشگاه تهران.
حر‌عاملى، محمد‌بن حسن (1409ق)، وسائل‌الشیعه، قم: مؤسسة آل‌البیت علیهم‌السلام.
دلاور، علی (بی‌تا)، سایت شخصی دکتر دلاور: <http://www.adelavar.com>.
دلاور، علی (1386)، روش‌‌های تحقیق در روا‌‌ن‌شناسی و علوم تربیتی، تهران: دانشگاه پیام ‌نور.
دلاور، علی (1392)، مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی، تهران: رشد.
دلاور، علی و شیرین کوشکی (1398)، روش تحقیق آمیخته، تهران: ویرایش.
رضی، احمد (1387)، «شاخص‌‌های ارزیابی و نقد کتاب‌‌های درسی دانشگاهی»، کتاب درسی دانشگاهی؛ مجموعه‌مقالات همایش بین‌‌المللی کتاب درسی دانشگاهی، ج 1، تهران: سمت.
ریاضی، عبدالمهدی (1387)، «چهارچوب مرجع و نیاز به پرداختن به مهارت‌‌های سطح بالای شناختی و فکری در کتاب‌‌‌های درسی»، کتاب درسی دانشگاهی؛ مجموعه‌مقالات همایش بین‌‌المللی کتاب درسی دانشگاهی، ج 1، تهران: سمت.
ساروخانی، باقر (1388)، روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
ساعی، علی (1387)، روش تحقیق در علوم اجتماعی، تهران: سمت.
سبزوارى، حاج ملاهادی (1379)، شرح‌المنظومه، تهران: ناب.
شکوهی‌فر، حسین و دیگران (1387)، «اصول و روش‌‌های سازمان‌دهی محتوای کتاب درسی دانشگاهی»، کتاب درسی دانشگاهی؛ مجموعه‌مقالات همایش بین‌‌المللی کتاب درسی دانشگاهی، ج 1، تهران: سمت.
شیخ‌‌زاده، مصطفی (1387)،  «ساختار کتاب درسی دانشگاهی بر‌اساس دیدگاه سازنده‌‌گرایی»، کتاب درسی دانشگاهی؛ مجموعه‌مقالات همایش بین‌‌المللی کتاب درسی دانشگاهی، ج 1، تهران: سمت.
صدر‌المتألهین (1981‌م)، الحکمة المتعالیة فى‌الاسفار العقلیة الاربعة، بیروت: دار احیاء ‌التراث.
طباطبایى، محمدحسین (1378)، نهایة‌الحکمه، قم: مؤسسۀ النشر الاسلامی.
طوسى، خواجه نصیرالدین (1375)، شرح الاشارات و التنبیهات مع المحاکمات، قم: نشرالبلاغه.
کوکبی، مرتضی و دیگران (1375)، «بنیان‌‌های فلسفی روش‌های تحقیق کمّی، کیفی، و آمیخته؛ به‌بهانۀ نقدی بر کتاب روش تحقیق آمیخته»، مجلۀ نقد کتاب اطلاع‌رسانی و ارتباطات، ش 9.
کیوی، ریموند و لوک وان کامپنهود (1389)، روش تحقیق در علوم اجتماعی، ترجمۀ عبدالحسین نیک‌گهر، تهران: توتیا.
لپیونکا، مری الن (1386)، نحوۀ نگارش و تهیۀ کتاب درسی دانشگاهی، ترجمۀ گروه مترجمان، تهران: سمت.
ملکی، حسن (1380)، مبانی برنامه‌‌ریزی درسی آموزش متوسطه، تهران: سمت.
ملکی، حسن (1384)، «نظریه‌ها و تجربه‌ها: شیوۀ طراحی و تألیف کتاب درسی (بخش پیکره و متن)»، سخن سمت، ش 15.
منصوریان، یزدان (1392)، «صد ویژگی کتاب‌های دانشگاهی کارآمد و اثربخش»، فصل‌نامۀ علمی ‌‌ـ‌‌ پژوهشی نگارش و پژوهش کتب دانشگاهی، د 17، ش 29.
نوروززاده، رضا و محرم آقازاده (1387)، «یادگیری از متن کتاب درسی؛ عامل اثربخش در فرایند یاددهی ‌‌ـ‌‌ یادگیری نظام آموزشی»، کتاب درسی دانشگاهی؛ مجموعه‌مقالات همایش بین‌‌المللی کتاب درسی دانشگاهی، ج 1، تهران: سمت.
واس، دی. ای. د. (1389)، پیمایش در تحقیقات اجتماعی، تهران: نشر نی.
هسی بیبر، شارلین نگی (1396)، روش تحقیق آمیخته (به‌هم‌پیوستن نظریه با عمل)، ترجمۀ مقصود فراست‌خواه، تهران: مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
 
Creswell, John W. and Vicki L. Plano Clark (2007), Designing and Conducting Mixed Methods Research, SAGE Press.
Hesse-Biber, Sharlene Nagy (2010), Mixed Methods Research: Merging Theory With Practice, Guilford Press.
Tashakkori, Abbas and Charles Teddlie (2010), Mixed Methods in Social & Behavioral Research, SAGE Press.
Whiting, Bartlett J. (1977), Early American Proverbs and Proverbial Phrases, USA: Belknap press of Harvard University Press.