نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

کریستف بالایی یکی از ایران‌شناسانی است که مدت‌های طولانی از عمر خود را صرف مطالعة ادبیات ‌فارسی نمود و حاصل آن هم کتابی شد با عنوانLa genèse du roman persan moderne  که مهوش‌ قویمی و نسرین‌دخت خطّاط آن را به فارسی برگرداندند. مطالعة ترجمة این کتاب و مقایسة آن با متن فرانسوی از این لحاظ که موضع‌گیری‌های مترجمان را دربرابر متن در چالش‌های گوناگون نشان می‌دهد می‌تواند برای دانشجویان و علاقه‌مندان ترجمه جالب باشد. در تحلیل این متن از روش وینه و داربلنه استفاده ‌شده که یکی از نظریه‌های پرکاربرد در این زمینه است. در این مقاله تلاش می‌شود نشان دهیم که مترجم از چه راه‌کارهایی استفاده می‌کند تا خواننده را بیش‌تر با متن هم‌راه کند و پیام موجود در آن را بهتر منتقل نماید. درحقیقت تلاش می‌کنیم به این سؤال اساسی پاسخ دهیم که مترجم چرا به چنین انتخاب‌هایی دست‌ می‌زند و هدف او از کاربرد یک ساختار، یک فعل، یا یک عبارت چیست؟ درنهایت هم این نتیجه به‌دست می‌آمد که ترجمة مقصدگرای این کتاب به‌دنبال جلب نظر خوانندة فارسی‌زبان و فهماندن مطالب کتاب به فارسی‌ترین شکل ممکن است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Study on La Genèse du Roman Persan Modern Translated to Persian by M. Ghavimi and N.-D. Khatat

نویسنده [English]

  • Rohollah Ghasemi

Assistant Professor of French Language and Literature, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Christophe Balaÿ is one of the iranologists who has sacrificed their whole life to study Persian literature and the outcome is a book, entitled Genèse du roman persan modern, which has been translated to Persian by two Iranian university professors Mahvash Ghavimi and Nasrine-Dokht Khatat. The analysis of this translation and the comparison with the original text written in French can depict us the translators’ positioning facing with different challenges in text. And such a study could be interesting and helpful not only for professional translators but for students who aim to have a take a more profound look on this translation. We used Vinaya and Darbelent’s method because it is one of the most used and useful methods in this domain. In this article, we try to demonstrate which strategies the translators use in order to convey the meanings and to respect the structures of the text. In fact, the principal question we tried to answer to is: why translator chooses some structures and refuses the others? Finally, it is concluded that the product-based translation of this book seeks to attract Persian speakers and make them comprehend the materials as efficiently as possible.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Balaÿ
  • Ghavimi
  • Persian Novel
  • Darbelnet
  • Vinay
بالایی، کریستف (1377)، پیدایش رمان فارسی، ترجمة مهوش قویمی و نسرین‌دخت خطاط، تهران: معین.
حقانی، نادر (1386)، نظرها و نظریه‌های ترجمه، تهران: امیرکبیر.
ماندی، جرمی (1391)، معرفی مطالعات ترجمه: نظریه‌ها و کاربردها، ترجمة علی بهرامی و زینب تاجیک، تهران: ره‌نما.
نیازی، شهریار و دیگران (1398)، «واکاوی بخشی از ترجمة رمان الشحاذ براساس الگوی نظری وینی و وداربلنه»، زبان‌پژوهی، دورة 11، ش 30.
 
Balaÿ, Christophe (1998), La genèse du roman persan moderne, Peeters Publishers.
Eco, Umberto (2006), Dire presque la même chose, Paris: Grasset. 
Gile, Daniel (1985), “Le modèle d’efforts et l’équilibre d’interprétation en interprétation simultanée”, Meta, vol. 30, no. 1.
Guidère, Mathieu (2013), Introduction à la traductologie, Bruxelles: De Boeck.
Ladmiral, Jean-René (1979), Traduire: Théorèmes Pour la Traduction, Paris: Payot.
Mounin, Geroge (1963), Les problèmes théoriques de la traduction, Paris: Gallimard.
Vinay Jean-Paul and Darbelent Jean (1977), Stylistique comparée du français et de l’anglais, Paris: Didier.