پژوهشی زبان و ادبیات عربی
بررسی و نقد بخش صرف کتاب صرف و نحو عربی

سید محمدرضا ابن‌الرسول؛ الهه صفیان

دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 1-22

چکیده
  چکیدهکتاب صرف و نحو عربی 1 و 2 تألیف دکتر عباس ماهیار در سال 1385 از سوی سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت) به عنوان منبع اصلی دروس صرف و نحو عربی 1 و 2 در رشته زبان و ادبیات فارسی مقطع کارشناسی به ارزش هشت واحد به چاپ رسیده و زآن‏ پس دو بار تجدید چاپ شده است.در مقاله حاضر نگارندگان با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی و نقد ...  بیشتر

پژوهشی زبان و ادبیات عربی
نگاهی نقادانه به کتاب تعلیم اللغة العربیة لغیر الناطقین بها؛ النظریة و التطبیق ازمنظر تحلیل محتوا

سجاد اسماعیلی

دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 23-45

چکیده
  جستار حاضر با هدف نقد و شناسایی موارد قوّت و ضعف معیارهای شکلی و محتوایی کتاب تعلیم اللغة العربیة لغیر الناطقین بها؛ النظریة و التطبیق، اثر مؤلفان علی احمد مدکور و ایمان احمد هریدی، انجام شده است. به‏‌همین‌‏منظور، پس‏ از معرفی شاخص‏‌های استاندارد نگارش کتاب آموزشی، میزان بهره‌‏مندی کتاب مذکور از آن شاخص‏‌ها با استفاده ...  بیشتر

پژوهشی زبان و ادبیات عربی
بررسی و نقد کتاب فی تاریخ الأدب العباسی؛ الرؤیة و الفن

ابوالحسن امین مقدسی؛ موسی بیات؛ عبدالوحید نویدی

دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 47-60

چکیده
  کتاب دانشگاهی امروزه در کنار سایر ارکان آموزش به‏‌عنوان ابزاری مهم برای آموزش به دانشجویان و آماده‌‏سازی آن‏ها جهت ورود به جامعه است. ازهمین‌‏رو، نقد کتاب دانشگاهی براساس شاخصه‏‌های استاندارد زمینۀ بهره‌هوری هرچه بیش‏تر از این رکن مهم آموزش عالی را فراهم می‏‌کند. نگارندگان در نوشتار حاضر کوشیده‌‏اند تا کتاب  فی ...  بیشتر

پژوهشی زبان و ادبیات عربی
بررسی و نقد کتاب نحو تعلیم اللغة العربیة وظیفیاً

مریم جلائی

دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 61-72

چکیده
  کتاب "نحو تعلیم اللغة العربیة وظیفیاً، اثر داود عبده، از جمله تألیفات نادر و پیش‌تاز در زمینه آموزش زبان عربی با رویکرد نقش گرا/کارکردگرا در جهان عرب به شمار می‌رود؛ از‌این‌رو، نگارنده، در پژوهش حاضر با روش توصیفی ــ‌تحلیلی، به معرفی این کتاب و نیز بررسی و نقد آن بر مبنای اصول رویکرد نقش گرا پرداخته است. به این منظور، پس از مقدمه‌ای ...  بیشتر

پژوهشی زبان و ادبیات عربی
بررسی و نقد کتاب أمراء الشعر‌العربی فی‌العصر العباسی

لیلا جمشیدی

دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 73-95

چکیده
  نقد و بررسی پژوهش‌‏هایی درزمینة زندگی شخصیت‏‌های ادبی و تأثیر آثار آنان در ادبیات از جایگاه والایی برخوردار است؛ به‌‏ویژه‌‏آن‏‌که این نقد و بررسی‌‏ها نقش مؤثری در پیش‏برد اهداف آموزشی ایفا می‌‏‏کند. این‌‏گونه نقدها، گذشته‏‌ازآن‏‌که موجب پیراستگی این آثار و مقبولیت بیش‏تر آنان می‏‌شود، راه را برای ...  بیشتر

پژوهشی زبان و ادبیات عربی
بررسی و نقد ترجمة کتاب عبدالقاهر جرجانی و دیدگاه‌‏های نوین او در نقد ادبی

زهرا خسروی ومکانی

دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 97-114

چکیده
  در این مقاله کتاب عبدالقاهر جرجانی و دیدگاه‌‏های نوین او در نقد ادبی، ترجمۀ مریم مشرف، نقد و بررسی شده است. در این کتاب، با موضوع زبان‏‌شناسی تطبیقی، به بررسی پاره‏‌ای از آرای عبدالقاهر جرجانی، دانشمند مسلمان سدۀ پنجم هجری، پرداخته شده و دیدگاه‏‌های زبان‏‌شناسانۀ او با نظریات برخی زبان‏‌شناسان معاصر غربی، هم‏چون ...  بیشتر

پژوهشی زبان و ادبیات عربی
آسیب‌‏شناسی الجامع فی تاریخ الأدب العربی الحدیث

فرهاد رجبی

دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 115-135

چکیده
  بررسی احوال و زندگی ادبا، ثبت وقایع، گردآوری، شرح و نقد آثار ادبی از همان آغاز گام‏‌هایی بود درراستای تاریخ‏‌نگاری ادبی. این حرکت درطی تاریخْ حالتی تکاملی به ‏خود پذیرفت؛ چنان‏که از شکل زندگی‌‏نامه‏‌ای گذشته به شیوۀ علمی تاریخ ادبیات امروزی تحول یافته است. دراین‌‏بین، زبان عربی، که میراث‏دار ادبیاتی است مترقی، همواره ...  بیشتر

پژوهشی زبان و ادبیات عربی
بررسی و نقد کتاب تاریخ آداب اللغة العربیة فی العصر الحدیث

محسن سیفی؛ بهاره صمدی

دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 137-152

چکیده
  کتاب تاریخ آداب اللغة العربیة فی العصر الحدیث، اثر نادر نظام‏‌تهرانی، دربارۀ تاریخ ادب معاصر عرب نوشته‏ شده است. در این کتاب نویسنده کوشیده، تا با بررسی رویدادها و جریان‌‏های ادبی معاصر و آوردن سطوری چند دربارۀ شاعران این عصر، شمایی کلی از حیات ادبی عرب در این دوره به مخاطب ارائه دهد. بررسی و مطالعۀ این کتاب نشان از آن دارد که ...  بیشتر

پژوهشی زبان و ادبیات عربی
بررسی و نقد کتاب أفاق الشعر العربی فی العصر المملوکی

صادق عسکری

دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 153-176

چکیده
  آن‏چه در این نوشته می‏‌آید ملاحظات مختصری دربارة کتاب آفاق الشعر العربی فی العصر المملوکی، اثر نویسندۀ مشهور لبنان، یاسین الأیوبی، است. براین‌اساس، پس از معرفی کلی اثر نتیجۀ نقد و بررسی در دو مبحث شکل و محتوا متمرکز شده است. نتایج به‌‏دست‌‏آمده از این بررسی نشان می‌‏دهد که کتاب حاضر در کنار نکات قوّت ازقبیل صحافی مناسب، ...  بیشتر

پژوهشی زبان و ادبیات عربی
بررسی و نقد کتاب الروایة العربیة

علیرضا کاهه

دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 177-191

چکیده
  درک چگونگیِ شکل‏ گیری و شناخت مراحل پیشرفت ادبیات داستانی عربی و عوامل مؤثر در حرکت آن نیازمند پژوهش ‏های دقیق و فراگیری است؛ زیرا وسعت جغرافیایی و تاریخی و موضوعی آن امکان تحقق این امر را دشوار کرده است. به‏ همین‏ دلیل، هریک از کتاب‏ های گوناگونی که تاکنون دربارة این موضوع به‏ رشتۀ تحریر درآمده است پاسخ گوی بخشی از نیاز محققان ...  بیشتر

پژوهشی زبان و ادبیات عربی
بررسی و نقد کتاب الشعراء المحدثون

سید رضا میراحمدی

دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 193-206

چکیده
  سخن از نوگرایی و پیش‏گامان آن در شعر عصر عباسی فقط به زمان معاصر اختصاص ندارد، بلکه از همان زمان‏ های نزدیک به آن عصر، که نقد ادبی براثر درآمیختن فرهنگ عربی با فرهنگ‏ ها و میراث‏ های فرهنگی و تازه‏ های تمدنی پا گرفت، به‏ صورت پراکنده در آثار آنان مشاهده می‏‌شود؛ از جاحظ گرفته تا قدامة‏ بن جعفر و آمدی و ابن ‏قتیبه و ابوالفرج ...  بیشتر

پژوهشی زبان و ادبیات عربی
کتاب النحو الأساسی در ترازوی نقد

وصال میمندی؛ سمیرا صدیقی مورنانی

دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 207-223

چکیده
  صرف ‏ونحو یکی از علومی است که با انگیزۀ‏ کاربرد و استفادۀ‏ صحیح زبان عربی، به‏ ویژه زبان قرآن پا به عرصۀ وجود گذاشت و سبب پیدایش مکاتب و آثار بی‏‌شماری در این علم گردید. یکی از کتب معاصر، که درزمینۀ‏ آموزش زبان عربی به ‏رشتۀ تحریر درآمده، کتاب النحو الأساسی، تألیف سه تن از پژوهش‏گران کویتی، است که درراستای آفرینش اثری ...  بیشتر

پژوهشی زبان و ادبیات عربی
بررسی و نقد کتاب فی ‏الأدب الأندلسی

ابراهیم نامداری

دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 225-241

چکیده
  سرزمین اندلس (اسپانیای کنونی)، با طبیعتی سرزنده و زیبا، ادیبان بزرگی را در دامان خود پرورده است؛ همانانی که میراث ادبیات عربی را در زمینه‌‏های گوناگون از فرهنگ، تمدن، شعر، ادب، حکمت، زهد، و تصوف پُربارتر کرده‏‌اند. سرزمینی که نماد شوق و اشتیاق به وطن و سرزمین مادری است. ازاین‏رو، بزرگان و سردمداران شعر و ادبِ آن دیار به تقلید ...  بیشتر

پژوهشی زبان و ادبیات عربی
بررسی و نقد کتاب معناشناسی با رویکرد نقد مقابله‏‌ای ترجمه

یوسف نظری

دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 243-266

چکیده
  استفادة شایان از منابع اصلی و دستِ‏‌اول تحقیق و تسلط نویسنده بر پیشینة پژوهش‌‏های معناشناسی در میراث زبانی قدیم مسلمانان باعث شده تا کتاب علم الدلالة، اثر احمد مختار عمر، جایگاه خاصی در مطالعات معناشناسی احراز کند و بر ضرورت ترجمة آن بیفزاید. در بررسی بُعد شکلی ترجمة این اثر، به طرح جلد، حروف‏‌نگاری، صفحه‌‏آرایی، علایم ...  بیشتر