هنر
مرضیه قاسمی؛ سکینه خاتون محمودی
چکیده
کاشی‌کاری عصر قاجار حوزه‌ای است با دامنه‌ای گسترده و کاربردی که بخشی جدایی‌ناپذیر از پیکرة معماری این دوره به‌شمار می‌آید. رسانة کاشی در ادوار مختلف تاریخ هنر و صناعت ایران همواره در اشکال و با فنون مختلف مورداستفاده بوده، اما عصر قاجار را باتوجه‌به کمیت و برخی نوآوری‌های فنی باید نقطة عطفی در اعتلای هرچه بیشتر این هنر دانست. ...
بیشتر
کاشی‌کاری عصر قاجار حوزه‌ای است با دامنه‌ای گسترده و کاربردی که بخشی جدایی‌ناپذیر از پیکرة معماری این دوره به‌شمار می‌آید. رسانة کاشی در ادوار مختلف تاریخ هنر و صناعت ایران همواره در اشکال و با فنون مختلف مورداستفاده بوده، اما عصر قاجار را باتوجه‌به کمیت و برخی نوآوری‌های فنی باید نقطة عطفی در اعتلای هرچه بیشتر این هنر دانست. کتاب کاشی‌کاری قاجار پژوهشی است مستقل و تصویرمحور که مؤلفِ آن به‌نوعی در جبران کمبود و فقر منابع موجود در این حوزه برآمده و با رویکردی تاریخی و توصیفی، جایگاه مغفول این رسانه را در معماری و فرهنگ ایران بررسی کرده است. این کتاب از منظر ارائة نمونه‌تصاویر فراوان (پژوهش میدانی) درقالب یک مجموعه و شرح و توصیف شاخصه‌های بصری و زیبایی‌شناختی کاشی‌های قاجاری و معرفی ابنیة تاریخی اثری است پیش‌گام و کم‌سابقه؛ درعین‌حال، با نواقص و کاستی‌هایی نیز روبه‌روست. صِرف توجه به کاشی‌هایی که فقط در مطالعات میدانیِ نویسنده مشاهده شده و امروزه وجود دارند و متعاقباً غفلت از مطالعة نمونه‌های تاریخی‌ای که در منابع تصویری و مجموعه‌ها و آرشیوها ثبت شده، نادیده‌گرفتن کاشی‌های کتیبه‌دار (حوزة کتیبه‌نگاری)، ابهام مفهومی در تفکیک و تمایز نقش و مضمون در بخش مربوط به تقسیم‌بندی نقوش، و روزآمدنبودن و ازقلم‌افتادن برخی منابع ازجمله کاستی‌های کتاب است.
هنر
مرضیه قاسمی
چکیده
حوزة هنر ایران، به‌رغم تولیدات گسترده و جریان‌هایی که درطول قرن‌های متمادی با آمد‌و‌شد سلسله‌های متعدد به خود دیده، اصولاً در دورة قاجار است که به‌شکلی نظام‌مندتر مدون شده است و در این جهت عرصه‌ای ذیل تاریخ‌نگاری هنر، به‌خصوص در حیطة طبقه‌بندی یا معرفی آثار، و نه هنرمندان، پدید می‌آید. کتاب هنر ایران، براساس این رویکرد، نخستین ...
بیشتر
حوزة هنر ایران، به‌رغم تولیدات گسترده و جریان‌هایی که درطول قرن‌های متمادی با آمد‌و‌شد سلسله‌های متعدد به خود دیده، اصولاً در دورة قاجار است که به‌شکلی نظام‌مندتر مدون شده است و در این جهت عرصه‌ای ذیل تاریخ‌نگاری هنر، به‌خصوص در حیطة طبقه‌بندی یا معرفی آثار، و نه هنرمندان، پدید می‌آید. کتاب هنر ایران، براساس این رویکرد، نخستین تحقیق مستقلی است که یک بریتانیایی، بهنام رابرت مرداک اسمیت، آنهم در دورهای که کمتر شناختی از ماهیت و کیفیت آثار هنری ایران وجود داشته، تدوین کرده و نوشته است. این کتاب با هدفِ معرفی و توصیفِ آثار هنری ایران برای موزة ساوت کنزینگتون انگلستان (ویکتوریا و آلبرت امروزی) در عصر قاجار و مشخصاً دورة ناصری بهرشتة تحریر درآمده و اگرچه پارهای از مباحث آن امروزه بدیهی یا بهلحاظ محتوایی قابلبازنگری است، در مواردی، با اطلاعات و نظرهای ارزندهای همراه است و سرآغاز جریان مهمی تحت عنوان «شرقشناسی» است که اساسِ مطالعاتِ حوزة عظیمتری بهنام «هنر اسلامی» در پرتو آن تکوین و تحول یافته است.
