زبان و ادبیات عربی
سید محمدرضا ابنالرسول؛ الهه صفیان
دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، ، صفحه 1-22
چکیده
چکیدهکتاب صرف و نحو عربی 1 و 2 تألیف دکتر عباس ماهیار در سال 1385 از سوی سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت) به عنوان منبع اصلی دروس صرف و نحو عربی 1 و 2 در رشته زبان و ادبیات فارسی مقطع کارشناسی به ارزش هشت واحد به چاپ رسیده و زآن پس دو بار تجدید چاپ شده است.در مقاله حاضر نگارندگان با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی و نقد ...
بیشتر
چکیدهکتاب صرف و نحو عربی 1 و 2 تألیف دکتر عباس ماهیار در سال 1385 از سوی سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت) به عنوان منبع اصلی دروس صرف و نحو عربی 1 و 2 در رشته زبان و ادبیات فارسی مقطع کارشناسی به ارزش هشت واحد به چاپ رسیده و زآن پس دو بار تجدید چاپ شده است.در مقاله حاضر نگارندگان با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی و نقد بخش صرف این کتاب در چندین محور پرداختهاند. انطباق مطالب کتاب با سرفصل مصوّب شورای عالی برنامهریزی، درستی یا نادرستی تعاریف و مثالهای اصطلاحات دستوری، توجه یا بیتوجهی به اهمیت، ضرورت و کاربرد قواعد دستوری ارائه شده برای دانشجویان رشته زبان وادبیات فارسی، تصحیح اعراب و حرکتگذاری عبارات متن و تمرینها و سرانجام اغلاط چاپی غیر قابل چشمپوشی از محورهای این بررسی نقادانه است.از مهمترین دستاوردهای مقاله حاضر می توان به نکات مثبت کتاب، از جمله مطابقت بخش صرف آن با سرفصل مصوّب شورای عالی برنامهریزی درسی، بیان گسترده قواعد عربی در بیشتر مباحث، ذکر تمرین و نمونه حل شده آن در پایان هر بحث، و از کاستیهای آن به نادرستی یا نارسایی برخی از تعاریف، قواعد و مثالهای دستوری، علایم نگارشی، حرکتگذاری و اعراب اشاره کرد که اصلاح و بازنگری آن را ایجاب میکند.
زبان و ادبیات عربی
محمد اجاقی؛ سیدمحمدرضا ابنالرسول
دوره 15، شماره 34 ، خرداد 1394، ، صفحه 1-19
چکیده
چکیده النحو الغائب اثری است دربارة نحو زبان عربی که پدیدآورندة آن تلاش دارد با رویکردی متفاوت و روزآمد به توصیف نحو زبان عربی بپردازد، به طوری که این توصیف مناسب و برآورندة نیازهای عربیآموزان عربیزبان و بهویژه غیر عربیزبان باشد. این کتاب، چنانکه خود نویسنده هم چنین باوری دارد، دارای سه ویژگی است که در دیگر آثار همنوع ...
بیشتر
چکیده النحو الغائب اثری است دربارة نحو زبان عربی که پدیدآورندة آن تلاش دارد با رویکردی متفاوت و روزآمد به توصیف نحو زبان عربی بپردازد، به طوری که این توصیف مناسب و برآورندة نیازهای عربیآموزان عربیزبان و بهویژه غیر عربیزبان باشد. این کتاب، چنانکه خود نویسنده هم چنین باوری دارد، دارای سه ویژگی است که در دیگر آثار همنوع خود یافت نمیشود: 1. تمایز قائل شدن میان عربیزبانان و غیر عربیزبانان در تدوین کتابهای نحوی و آموزش آن؛ 2. رها شدن از سیطرة نحو نحات و نزدیک شدن به نحو زبان عربی و 3. توجه به تحول در اصول نحو به جای پرداختن به فروع آن. با توجه به همین رویکرد و ویژگیها، در این مقاله تلاش میشود اثر یادشده با استفاده از معیارها و ابزارهای علمی بررسی و ارزیابی شود تا مشخص شود که چه اندازه از ویژگیهای علمی یک اثر فنی و تخصصی برخوردار است؟
زبان و ادبیات عربی
سیدمحمدرضا ابن الرسول؛ مریم جلائی
دوره 12، شماره 25 ، آبان 1391، ، صفحه 1-18
چکیده
چکیدهعلوم بلاغی همانند صرف و نحو در آغاز به منظور فهم اسرار و رموز قرآن کریم و وجوه اعجاز بیانی آن و با محوریت آیات نورانی قرآن و نیز اشعار جاهلی صورت گرفت، ولی رفتهرفته به سایر متون نظم و نثر عربی راه یافت و به صورت قواعدی منسجم تدوین شد و به ظهور تألیفات ارزشمندی در این زمینه انجامید. یکی از این تألیفات ارزشمند کتاب جواهرالبلاغة ...
بیشتر
چکیدهعلوم بلاغی همانند صرف و نحو در آغاز به منظور فهم اسرار و رموز قرآن کریم و وجوه اعجاز بیانی آن و با محوریت آیات نورانی قرآن و نیز اشعار جاهلی صورت گرفت، ولی رفتهرفته به سایر متون نظم و نثر عربی راه یافت و به صورت قواعدی منسجم تدوین شد و به ظهور تألیفات ارزشمندی در این زمینه انجامید. یکی از این تألیفات ارزشمند کتاب جواهرالبلاغة تألیف سیداحمد هاشمی است که به منزلة بهترین کتاب آموزش بلاغت شناخته شد، و تا کنون دهها بار تجدید چاپ شده است.این کتاب مانند همۀ تألیفات بشری کاستیها و نادرستیهایی دارد که با بهرهگیری از آموزههای بلاغت عربی در کتب آموزشی قدیم، در سه مبحث علم بیان: تشبیه، مجاز و کنایه به نقد آن پرداختهایم و پارهای از تعاریف و شواهد کتاب که نارسا یا نادرستند را مشخص کردهایم. در این بررسی معلوم شد که مؤلف در مباحث مربوط به علم بیان از برخی اصطلاحات بلاغی تعریفی ارائه نداده است؛ اما قسمت عمدۀ نقائص و نادرستیهای این کتاب در حیطۀ مثالهای مؤلف است که خواننده در برخی از آنها با کمترین تأمل و یا مقایسۀ آن با سایر شواهد موجود در کتاب متوجه کاستیهای آن میشود.