روش‌شناسی
مریم پوست فروش؛ مصطفی تقوی
چکیده
تاکنون روایت‌های متفاوتی درخصوص ماهیت علم و فعالیت علمی ارائه شده است. روی بسکار که از پیش‌گامان واقع‌گرایی انتقادی است، با انتشار کتاب نظریه‌ای واقع‌گرا دربارۀ علم درصدد ایجاد انقلابی کوپرنیکی در فلسفۀ علم است و به‌نظر می‌رسد به‌خوبی از پس آن برآمده است. او برای این منظور به برجسته‌سازی مباحث هستی‌شناسی و توجه هم‌زمان به ...
بیشتر
تاکنون روایت‌های متفاوتی درخصوص ماهیت علم و فعالیت علمی ارائه شده است. روی بسکار که از پیش‌گامان واقع‌گرایی انتقادی است، با انتشار کتاب نظریه‌ای واقع‌گرا دربارۀ علم درصدد ایجاد انقلابی کوپرنیکی در فلسفۀ علم است و به‌نظر می‌رسد به‌خوبی از پس آن برآمده است. او برای این منظور به برجسته‌سازی مباحث هستی‌شناسی و توجه هم‌زمان به ماهیت اجتماعی دانش می‌پردازد. بسکار در این کتاب، که کتابی اصیل و حاوی استدلال‌های قوی و نظریه‌های بدیع در فلسفۀ علم است، ضمن انتقاد از برخی مکاتب فلسفی و تبیین نظریۀ علم خود، به مقولات مهمی نیز در فلسفۀ علم اشاره می‌کند. این اشارات او که با پشتوانۀ فلسفی مطرح می‌شود، برای محقق حیطۀ فلسفۀ بسکار بسیار الهام‌بخش خواهد بود. از مهمترین این مقولات می‌توان به ملازم‌دانستن واقع‌گرایی هستی‌شناختی و نسبی‌گرایی معرفت‌شناختی و هم‌‌چنین نقد نظریۀ صدق تارسکی توسط بسکار اشاره کرد. هدف از این مقاله، که به‌روش توصیفی ـ تحلیلی انجام شده، بررسی مهمترین اثر فلسفۀ علم طبیعی بسکار و یافتن نقاط ضعف و قوت این اثر است. این کار ضمن مروری مبسوط بر کل کتاب، در وجوه مختلف صوری، کیفی، و محتوایی انجام شده است. در پایان مقاله، چند پیش‌نهاد کاربردی نیز ارائه می‌شود.
روش‌شناسی
محمد امین شفیع خانی؛ مصطفی تقوی
چکیده
سرشت «فناوری مدرن غربی» و نیز نسبت میان جوامع غیرغربی با این پدیدار نوظهور بیگانه دو امر مهمی است که به‌موازات افزایش آمیختگی این جوامع به این پدیدار ذهن بسیاری از اندیشمندان بومی این جوامع را به خود مشغول ساخته است. کتاب گزینش تکنولوژی از دریچۀ بینش توحیدی ثمرۀ اندیشه‌‌ورزی یکی از همین دست اندیشمندان است که البته در جامعه‌‌ای ...
بیشتر
سرشت «فناوری مدرن غربی» و نیز نسبت میان جوامع غیرغربی با این پدیدار نوظهور بیگانه دو امر مهمی است که به‌موازات افزایش آمیختگی این جوامع به این پدیدار ذهن بسیاری از اندیشمندان بومی این جوامع را به خود مشغول ساخته است. کتاب گزینش تکنولوژی از دریچۀ بینش توحیدی ثمرۀ اندیشه‌‌ورزی یکی از همین دست اندیشمندان است که البته در جامعه‌‌ای غیرغربی زیسته است. اصغر طاهرزاده، بهعنوان متفکری مسلمان و ایرانی، در قالب این کتاب آرای خود دربارۀ چیستی فناوری مدرن غربی و نیز چگونگی برقراری نسبتی شایسته بین جامعۀ شیعی ایرانی و فناوری غربی را برپایۀ آموزههای اسلامی مطرح کرده است. وی در طرح آرای خود از این آموزهها و بهطور خاص از قرآن بهرۀ بسیاری برده است. در مقالۀ پیشِرو، برآنیم تا با تحلیل این کتاب، مقایسۀ آن با برخی نظریات مطرح در ادبیات جهانی فلسفۀ فناوری، و ذکر برخی نظریات ویژۀ این اثر آن را نقد کنیم.
