هنر
لیلا غفاری؛ جمال عرب زاده
چکیده
کتاب موردبحث، با عنوان پرترههای سلطنتی قاجار، در قالب کتابچهای راهنما بهقلم جولین رابی، پژوهشگر حوزۀ هنرهای اسلامی و مدیر اسبق گالری «فریر و سکلر» واشنگتن در ادامۀ نمایشگاه «نقاشیهای سلطنتی قاجار» در سال 1999 در لندن بهرشتۀ تحریر درآمده است. هدف مؤلف از نگارش این کتاب، علاوهبر معرفی 43 اثر بهنمایشدرآمده ...
بیشتر
کتاب موردبحث، با عنوان پرترههای سلطنتی قاجار، در قالب کتابچهای راهنما بهقلم جولین رابی، پژوهشگر حوزۀ هنرهای اسلامی و مدیر اسبق گالری «فریر و سکلر» واشنگتن در ادامۀ نمایشگاه «نقاشیهای سلطنتی قاجار» در سال 1999 در لندن بهرشتۀ تحریر درآمده است. هدف مؤلف از نگارش این کتاب، علاوهبر معرفی 43 اثر بهنمایشدرآمده در نمایشگاه، تحلیل بصری این آثار در چهارچوبی تاریخی ـ اجتماعی بوده است. بازۀ زمانی موردنظر رابی، نه سراسر عصر قاجار، بلکه سدهای از آن، مشتملبر ابتدای دوران سلطنت فتحعلیشاه تا پایان حکومت ناصرالدینشاه (1212-1313 ق) است، چراکه از منظر مؤلف، این دو پادشاه جایگاهی ویژه در روند تحولات هنرهای بصری و بهعبارت بهتر، تصویر در عصر قاجار داشتهاند. ما نیز در این پژوهش برآنیم تا با مرور شیوۀ ارائه و بررسی آثار تصویری مذکور در این کتاب، الگوی ذهنی مورداستفادۀ رابی را در دستهبندی و معرفی اقلام هنری شناسایی کنیم و برمبنای آن، رویکرد او را به هنرهای بصری عصر قاجار، که آثار آنها اغلب در چهارچوب اصلیترین جریان هنری آن دوران یعنی پیکرهنگاری درباری خلق شدهاند، تحلیل کنیم.
هنر
لیلا غفاری؛ جمال عرب زاده
چکیده
هویت فرهنگی یک جامعه مولود عوامل متعددی چون دین، آداب و سنن، هنر، و بهطور خاص معماری است که وجه کاربردی آن در زندگی موجب اهمیت آن در شکلگیری تمدنهای باشکوهی مانند اسلام شده است. ازآنجاکه بروز و ظهور عینی این تمدن در قالب سازههای هنری ارزشمند مرهون دانش و مهارت معمارانی برجسته همچون سنان عبدالمنان است، بررسی نوشتارهای برجایمانده ...
بیشتر
هویت فرهنگی یک جامعه مولود عوامل متعددی چون دین، آداب و سنن، هنر، و بهطور خاص معماری است که وجه کاربردی آن در زندگی موجب اهمیت آن در شکلگیری تمدنهای باشکوهی مانند اسلام شده است. ازآنجاکه بروز و ظهور عینی این تمدن در قالب سازههای هنری ارزشمند مرهون دانش و مهارت معمارانی برجسته همچون سنان عبدالمنان است، بررسی نوشتارهای برجایمانده از این بزرگان با هدف آشنایی با دیدگاههای بیبدیلشان قابلتأمل خواهد بود. با درنظرداشتن جایگاه خاص سنان در توسعه و پیشرفت معماری عثمانی و نیز اسلامی مطالعه و کندوکاو در متون مربوط به او، بهخصوص آنچه از زبان خود معمار گفته شده، راهگشاست. در این نگاشته برگردان فارسی دو تذکرۀ ارزشمند او در کتاب تذکرۀالبنیان و تذکرۀالابنیه: خاطرات معمار سنان موردنقد و بررسی قرار گرفته است. پس از ارائۀ مشخصات فرمی کتاب وجوه تاریخی معماران و معماری دوران پیشامدرن اسلامی، زندگینامۀ استاد سنان، معرفی دو تذکرۀ او و درنهایت، قیاس آنها با رسالهای مشابه به نام رسالۀ معماریه بررسی میشود، باتوجهبه این نکته که قیاس این متون با یکدیگر در فهم بهتر افکار و ذهنیات معماران آن دوران، و بهخصوص سنان، مؤثر خواهد بود.
هنر
لیلا غفاری؛ داوود رنجبران
چکیده
میتسوکنی یوشیدا، استاد و مدیر اسبق دانشگاه کیوتو، از محققان ژاپنی در حوزۀ مطالعات سفالگری ایران است که در دهۀ 1960 به مناطق مختلف تاریخی، سایتهای باستانشناسی ایران، و جزیرۀ هرمز سفر کرده است. او ثمرۀ یافتههای خود را دربارۀ تاریخچه و تکنیکهای خلق سفالینههای ایرانی در قالب کتابی با عنوان در جستوجوی سفال ایران بهنگارش ...
بیشتر
میتسوکنی یوشیدا، استاد و مدیر اسبق دانشگاه کیوتو، از محققان ژاپنی در حوزۀ مطالعات سفالگری ایران است که در دهۀ 1960 به مناطق مختلف تاریخی، سایتهای باستانشناسی ایران، و جزیرۀ هرمز سفر کرده است. او ثمرۀ یافتههای خود را دربارۀ تاریخچه و تکنیکهای خلق سفالینههای ایرانی در قالب کتابی با عنوان در جستوجوی سفال ایران بهنگارش درآورده است. در این نوشتار، با مرور کتاب حاضر بهعنوان منبعی درخور مطالعه در زمینۀ تاریخ سفال و سفالگری ایران، نحوۀ تلقی مؤلف درباب روند تحولات این هنر کهن و نیز نوع مواجهۀ او با مقولۀ سبکشناسی سفالینههای ایرانی موردنقد و بررسی قرار گرفته است. بر این مبنا، منظور نظر یوشیدا نهفقط شرح مشاهدات خود از سفالینههای ایران، بلکه سبکشناسی و نیز مطالعۀ آثار سفالگری ایرانی بهلحاظ شناخت خاستگاه فرهنگی و زبانی آنها بوده است. همچنین، با درنظرداشتن عضویت او در مرکز تحقیقات انسانشناسی ژاپن، پرداختنش به وجوه انسانشناسانۀ هنر سفالگری در این اثر چندان دور از انتظار نیست. چنانکه نقش مشترکات فرهنگی کشورهای مشرقزمین در شکلگیری نگرش او به سفال و سفالگری ایران درمقام یک پژوهشگر شرقی حائز اهمیت است.
هنر
لیلا غفاری؛ جمال عرب زاده
چکیده
مقولۀ بازنمایی از عهد باستان تاکنون در شمار مؤلفههای ذاتی هنر بوده و عنصر لاینفک در تعریف آن به شباهت اثر هنری با واقعیت اشاره دارد، چنانکه حد اعلای آن به رونوشتی از عالم واقع درآمدن است. بهباور ایوا بئر، نویسندۀ کتاب پیکر انسان در هنر اسلامی، مفهوم بازنمایی در ادوار مختلف اسلام متفاوت است با آنچه امروزه از آن مراد میشود. مؤلف ...
بیشتر
مقولۀ بازنمایی از عهد باستان تاکنون در شمار مؤلفههای ذاتی هنر بوده و عنصر لاینفک در تعریف آن به شباهت اثر هنری با واقعیت اشاره دارد، چنانکه حد اعلای آن به رونوشتی از عالم واقع درآمدن است. بهباور ایوا بئر، نویسندۀ کتاب پیکر انسان در هنر اسلامی، مفهوم بازنمایی در ادوار مختلف اسلام متفاوت است با آنچه امروزه از آن مراد میشود. مؤلف در این کتاب به معیارهای متفاوت در بازنمایی بصری انسان قائل است و خاستگاه آنها را در ویژگیهای فرهنگی و بومی جوامع مبدأ برمیشمارد، همانطورکه درجهت ارائۀ روند بازنمایی بصری انسان در هنر اسلامی از دستهبندی قومی ـ ملیتی و رویکرد درزمانی بهره جسته است. لذا در این نوشتار سعی میشود تا پس از مرور و بررسی شکلی و روششناختی کتاب، برمبنای فصولی که نویسنده آورده است، به تحلیل مفهوم بازنمایی بصری انسان در هنر اسلامی پرداخته شود. همچنین، برحسب موارد مقتضی با اشاره به مصادیق و حکایات سایر رسالات ادبی و هنری اسلامی دیدگاه مؤلف در این مقوله موردنقد و بازبینی واقع خواهد شد.