تاریخ و تمدن
میرحمید هاشمی لشنلو؛ آرش موسوی
چکیده
کَشف الصَّلْصَلة عن وصف الزلزلة سیوطی جامعترین کتابی است که در فرهنگ اسلامی دربارة زلزله نگاشته شده است. در این مقاله، تبیین سیوطی از این پدیدة طبیعی و گزارشهای وی از زلزلههای دورۀ اسلامی بررسی شده است. این کتاب گردآوردهای است از هرآنچه دانشوران مسلمان پیش از وی، از محدثان و مفسران گرفته تا مورخان، دربارة زلزله گفته ...
بیشتر
کَشف الصَّلْصَلة عن وصف الزلزلة سیوطی جامعترین کتابی است که در فرهنگ اسلامی دربارة زلزله نگاشته شده است. در این مقاله، تبیین سیوطی از این پدیدة طبیعی و گزارشهای وی از زلزلههای دورۀ اسلامی بررسی شده است. این کتاب گردآوردهای است از هرآنچه دانشوران مسلمان پیش از وی، از محدثان و مفسران گرفته تا مورخان، دربارة زلزله گفته و نوشتهاند. در این کتاب، هم به علل و اسباب زلزله پرداخته شده و هم سیاههای سالشمار از زلزلههای رخداده در دورة اسلامی عرضه شده است. تبیین سیوطی از زلزله نه تبیینی علمی و طبیعی، بلکه تبیینی دینی و فراطبیعی است. وی با ارجاع به منابع روایی و تفسیری، حقیقت و منشأ زلزله را در انگارۀ کوه قاف میجوید، انگارهای که ریشههای اساطیری پیشااسلامی داشت و نزد مسلمانان دورۀ میانه جامهای دینی و اسلامی به خود پوشاند. سیوطی سبب زلزله را هم با استناد به روایاتی از صدر اسلام، اعمال و رفتارهای ناروا و ناشایست بندگان میداند. سیاهۀ سالشمار سیوطی از زلزلههای رویداده در دوران پس از اسلامْ دربردارندة دادههایی از شمار و شدت زلزلهها و پیآمدهای انسانی، اجتماعی، و طبیعی آن است که میتواند دستمایۀ مطالعات تاریخ اجتماعی مسلمانان در دورۀ میانه باشد.
روششناسی
آرش موسوی؛ محمد امین برادران نیکو
چکیده
در این مقاله میخواهیم به معرفی، نقد، و بررسی کتاب در جستوجوی روش نوشتة جان لا و ترجمة مجتبی عزیزی بپردازیم. جان لا این کتاب را با عنوان After Method در سال 2004 نوشته و انتشارات راتلج آن را منتشر کرده است. در جستوجوی روش خواستار تحولی عمیق در روششناسی است و به نقد هستیشناسی و معرفتشناسی رایج میپردازد. در مقدمة مقاله، به زمینة ...
بیشتر
در این مقاله میخواهیم به معرفی، نقد، و بررسی کتاب در جستوجوی روش نوشتة جان لا و ترجمة مجتبی عزیزی بپردازیم. جان لا این کتاب را با عنوان After Method در سال 2004 نوشته و انتشارات راتلج آن را منتشر کرده است. در جستوجوی روش خواستار تحولی عمیق در روششناسی است و به نقد هستیشناسی و معرفتشناسی رایج میپردازد. در مقدمة مقاله، به زمینة نظری پیدایش کتاب، ایدههای اصلی آن، و معرفی مؤلف و مترجم اشاره میشود. درادامه، کتاب از دو جهت صوری و محتوایی موردنقد قرار میگیرد. از جهت صوری برخی نکات نگارشی، حروفچینی، صفحهآرایی، و اشتباهات تایپی بیان میشود. در بخش محتوایی، ابتدا ترجمة اصطلاحات تخصصی متن موردبحث قرار میگیرد. سپس جملاتی از کتاب انتخاب شده که ترجمة آن فهم مطلب را دشوار کرده است. میان متن اصلی و متن ترجمه مقایسههایی صورت گرفته و اشکالات ترجمه نشان داده شده است. پس از آن پیشنهاداتی نیز ارائه شده است. ترجمۀ چنین آثار بدیعی، ازیکسو، ادبیات بحث به زبان فارسی را گسترده و غنی میسازد و ازسویدیگر، همواره با دشواریهایی روبهرو است. ابهام در ترجمة برخی اصطلاحات تخصصی و ناتوانی در انتقال درست مفاهیم به خواننده مشکلات اصلی ترجمه است.