هنر
ملیحه طهماسبی؛ زینب صابر
چکیده
مطالعات در حوزه هنرهای اسلامی با توجه به اینکه پیشینه زیادی دارد اما همواره با چالشهایی مواجه بوده است. یکی از این چالشهای پیش رو خود واژه هنرهای اسلامی است که در دوره معاصر نظر بسیاری از پژوهشگران داخلی و خارجی را به خود جلب کرده است. در این مقاله سعی شده کتاب هنر پیرااسلامی (تحلیل انتقادی گفتمانهای مسلط در مطالعات هنراسلامی) ...
بیشتر
مطالعات در حوزه هنرهای اسلامی با توجه به اینکه پیشینه زیادی دارد اما همواره با چالشهایی مواجه بوده است. یکی از این چالشهای پیش رو خود واژه هنرهای اسلامی است که در دوره معاصر نظر بسیاری از پژوهشگران داخلی و خارجی را به خود جلب کرده است. در این مقاله سعی شده کتاب هنر پیرااسلامی (تحلیل انتقادی گفتمانهای مسلط در مطالعات هنراسلامی) نوشته صادق رشیدی مورد نقد و بررسی قرار گیرد، نویسنده با اشاره به دو گفتمان تاریخی و سنتگرا به نقد آنها پرداخته و بیان میکند که هنراسلامی پاسخگوی نیاز مطالعات هنر در جامعه معاصر نیست و پیشنهاد می‌دهد که از گفتمان هنر پیرااسلامی به جای هنراسلامی استفاده شود. مقاله حاضر با بررسی و تحلیل گفتمان تاریخی و سنتگرا به نقاط قوت و ضعف این کتاب و دیدگاه منتقدان پرداخته است. اگر چه میتوان گفت همراستا با نظر نویسنده کتاب گفتمان هنراسلامی پاسخ گوی جغرافیای گسترده سرزمینهای اسلامی نیست، اما گفتمان هنر پیرااسلامی مطرح شده در این کتاب نیز باید روششناسی واضح تری ارائه دهد.
هنر
ملیحه صالحیه یزدی؛ زینب صابر
چکیده
هنر پارچه‌بافی به‌منزلۀ هنری اصیل و سنتی در دورۀ قاجار از اهمیت شایانی برخوردار بود. کتاب هنر پارچه‌بافی در دورۀ قاجار، تألیف زهره روح‌فر، به این موضوع اختصاص دارد. این کتاب در ۱۳۹۱ در انتشارات آرمان‌شهر به‌چاپ رسید. در این مقاله این کتاب از لحاظ محتوایی و فرمی نقد می‌شود. مؤلف در این کتاب با نگاه تحلیلی انواع منسوجات دورۀ قاجار ...
بیشتر
هنر پارچه‌بافی به‌منزلۀ هنری اصیل و سنتی در دورۀ قاجار از اهمیت شایانی برخوردار بود. کتاب هنر پارچه‌بافی در دورۀ قاجار، تألیف زهره روح‌فر، به این موضوع اختصاص دارد. این کتاب در ۱۳۹۱ در انتشارات آرمان‌شهر به‌چاپ رسید. در این مقاله این کتاب از لحاظ محتوایی و فرمی نقد می‌شود. مؤلف در این کتاب با نگاه تحلیلی انواع منسوجات دورۀ قاجار را معرفی میکند و با طبقهبندی پارچهها ویژگیهای شاخص آنها را برمیشمارد. در نقد و تحلیل محتوایی نشان داده می‌شود که نگاه تحلیلی نویسنده در توصیف آثار با استناد به منابع دستاول است. همچنین، رویکرد علمی او در طبقهبندی اصولی از انواع منسوجات این کتاب را درجایگاه منبع پژوهشی معتبری درزمینۀ هنر صنعت طراحی و تولید پارچه قرار می‌دهد. البته غافلماندن از برخی بخشها و ارائهنکردن مستندات کافی و تحلیلهای قانعکننده در آنها را میتوان از نقاط منفی کتاب دانست. در بخش تحلیل و نقد فرمی نیز نقاط ضعف کتاب درخصوص کمبود منابع تصویری، درج تصویرهای سیاه و سفید در انتهای کتاب، ایرادهای صفحهآرایی، و ویراستاری مطالب بررسی می‌شود.
هنر
عاطفه امیری؛ زینب صابر؛ ناهید عبدی
چکیده
کتاب درآمدی بر آیکونولوژی، مفاهیم انسان‌گرایانه در هنر رنسانس، نوشتۀ اروین پانوفسکی، چگونگیِ کاربستِ روش‌شناسیِ آیکونولوژی را در تفسیر آثار هنری نشان می‌دهد. هدف از نقد کتاب یادشده بیان اهمیت پژوهش‌های بینارشته‌ای و چگونگی سازمان‌دهی روش‌مند مطالب در تحلیل آثار هنری است. ازاین‌رو در این مقاله، شکل و محتوای اثر و مواضعِ نویسنده ...
بیشتر
کتاب درآمدی بر آیکونولوژی، مفاهیم انسان‌گرایانه در هنر رنسانس، نوشتۀ اروین پانوفسکی، چگونگیِ کاربستِ روش‌شناسیِ آیکونولوژی را در تفسیر آثار هنری نشان می‌دهد. هدف از نقد کتاب یادشده بیان اهمیت پژوهش‌های بینارشته‌ای و چگونگی سازمان‌دهی روش‌مند مطالب در تحلیل آثار هنری است. ازاین‌رو در این مقاله، شکل و محتوای اثر و مواضعِ نویسنده در تحلیل و ارجاعات به منابع براساس روش آیکونولوژی موردنقد و بررسی قرار گرفته است. بهلحاظ شکلی، کتاب موردبحث ایدۀ محوریِ رابطۀ میان فرم و موضوع در تحلیل آثار هنری را مدنظر داشته و چگونگی تحلیل و تفسیر آثار هنری را، باتوجهبه زمینۀ تاریخی پدیدآمدن آثار، نشان داده است. البته مواردی چند از عدمِ ارجاع به تصاویر در متن کتاب، فقدانِ ترتیب در استفاده از تصاویر در متن، و عدم ارجاع به منابع معتبر، بهویژه در ارجاع به منابع فلسفۀ اسلامی، موجب برخی محدودیتها در استفاده از کتاب یادشده شده است. باوجود این موارد، پژوهشگران با استفاده از روش تحلیل بینارشته‌ای مطرحشدۀ پانوفسکی، با فراروی از مطالعاتِ فرمی، پژوهشهایی بارور درجهتِ فهم معنای ذاتی یا محتوا در آثار هنری ارائه کردهاند.
