باستان شناسی
سعدی سعیدیان
چکیده
ازآنجاکه مادها نخستین آریاییانی بودند که حکومتی فراگیر در بخشی از فلات ایران تشکیل دادند، بررسی تاریخ آنها از اهمیت فراوانی برخوردار است. تا یکیدو سدۀ پیش، یگانه منبع اطلاعاتی ما درمورد مادها نوشتههای نویسندگانی یونانی ـ رومی و اشارات پراکندۀ عهد عتیق (کتاب مقدس) بود.، اما از سدۀ نوزدهم میلادی بدین سو و با خوانش کتیبههای ...
بیشتر
ازآنجاکه مادها نخستین آریاییانی بودند که حکومتی فراگیر در بخشی از فلات ایران تشکیل دادند، بررسی تاریخ آنها از اهمیت فراوانی برخوردار است. تا یکیدو سدۀ پیش، یگانه منبع اطلاعاتی ما درمورد مادها نوشتههای نویسندگانی یونانی ـ رومی و اشارات پراکندۀ عهد عتیق (کتاب مقدس) بود.، اما از سدۀ نوزدهم میلادی بدین سو و با خوانش کتیبههای بینالنهرینی و پارسی باستان و آغاز فعالیتهای علمی باستانشناختی، دانش ما دربارۀ حکومت مادها دگرگون شد. از نخستین پژوهشگرانی که سعی کرد تا با استفاده از منابع جدید به بررسی موشکافانۀ تاریخ ماد بپردازد، جورج راولینسون انگلیسی بود که ترجمۀ کتاب وی اخیراً بهچاپ رسیده و دردسترس خوانندگان فارسیزبان قرار گرفته است. در مقالۀ حاضر، به نقد و بررسی کتاب مادها پرداخته شده است و نشان داده خواهد شد که، باآنکه این رساله در زمان انتشار اولیۀ خود روزآمد و پیشرو بهشمار میآمده، پس از گذشت قریب به 150 سال از زمان نگارش آن ناگزیر بخشی از ارزش علمی خود را از دست داده است. باوجوداین، بهدلیل اهمیتی که این کتاب در نشاندادن سیر تحولات مادپژوهی دارد، ترجمه و انتشار آن کاری مثبت ارزیابی شده است.
باستان شناسی
سعدی سعیدیان
چکیده
باوجود جایگاه برجستۀ تمدنهای ایران باستان در بررسی تاریخ پرفرازونشیبِ خاور نزدیک، مطالعۀ این دوران مهم در سنت تاریخنگاری اروپاییان عموماً تحتتأثیر دیدگاه خصمانۀ منابع کلاسیک یونانی ـ رومی قرار گرفته است و اندک بودهاند آثار و مؤلفانی که از نفوذ این سنت و دیدگاه منفی غربمحورانه بهدور مانده باشند. کتاب The Persians یا ...
بیشتر
باوجود جایگاه برجستۀ تمدنهای ایران باستان در بررسی تاریخ پرفرازونشیبِ خاور نزدیک، مطالعۀ این دوران مهم در سنت تاریخنگاری اروپاییان عموماً تحتتأثیر دیدگاه خصمانۀ منابع کلاسیک یونانی ـ رومی قرار گرفته است و اندک بودهاند آثار و مؤلفانی که از نفوذ این سنت و دیدگاه منفی غربمحورانه بهدور مانده باشند. کتاب The Persians یا ایرانیان باستان، اثر ماریا بروسیوس، از جدیدترین تألیفاتی است که با اتخاذ رویکردی بیطرفانه و با استفاده از منابع جدید و روزآمد به بررسی سه شاهنشاهی بزرگ ایران باستان یعنی هخامنشیان، اشکانیان، و ساسانیان و دستاوردهای سیاسی و فرهنگی آنان پرداخته است. در مقالۀ پیشرو، کتاب بروسیوس از حیث ساختار شکلی و محتوا موردنقد و بررسی قرار میگیرد و نقاط ضعف و قوت آن در چهارچوب نقد دانشگاهی برشمرده میشود. نتیجۀ بررسی حاضر نشان از آن دارد که کتاب موردبحث، باوجود مزیتهای زیادی چون روزآمدی، بیطرفی، ساختار منسجم، و نظم منطقی، در پیشبرد موضوعات و متن ساده و روان، همانند هر تألیف دیگری کاستیهایی دارد که از مهمترین آنها میتوان به بیتوجهی به حکومتهای عیلام، ماد، سلوکی، و نداشتن بخش نتیجهگیری اشاره کرد.