علوم سیاسی
حمید سجادی
چکیده
نظریۀ سیستمی نیکلاس لومان، درمقام یک تئوری اجتماعى، چشم‌انداز مناسبی برای شناخت نظام اجتماعی و جهان مدرن به‌وجود آورده است. نظریۀ سیستم‌ها و تغییر پارادایم در جامعه‌شناسی، تدوین و ترجمۀ علی اردستانی، اثری حائز اهمیت درخصوص اندیشه‌های لومان و عناصر اندیشگی اوست. این اثر پنج مقاله از نیکلاس لومان با عناوین «تغییر پارادایم ...
بیشتر
نظریۀ سیستمی نیکلاس لومان، درمقام یک تئوری اجتماعى، چشم‌انداز مناسبی برای شناخت نظام اجتماعی و جهان مدرن به‌وجود آورده است. نظریۀ سیستم‌ها و تغییر پارادایم در جامعه‌شناسی، تدوین و ترجمۀ علی اردستانی، اثری حائز اهمیت درخصوص اندیشه‌های لومان و عناصر اندیشگی اوست. این اثر پنج مقاله از نیکلاس لومان با عناوین «تغییر پارادایم در نظریۀ سیستم‌ها»، «نظریۀ سیستم‌های جدید و نظریۀ جامعه»، «مدرنیت علم»، «جهانیشدن یا جامعۀ جهانی: چگونه باید جامعۀ جهانی را درک کرد»، و «سخن و سکوت» و سه مقاله از دیگر نویسندگان با عناوین «چرا سیستم‌ها»، «میراث لومان»، و «بنیان‌های نظریۀ سیستم‌های اجتماعی» را در بر دارد. کتاب موردبحث ازیک‌سو، با تمرکز بر نظریۀ اجتماعی، نظریۀ ارتباطات، و نظریۀ تکامل به‌عنوان عناصر اصلی نظریۀ سیستمی و ازسوی‌دیگر، با قراردادن سیستم اجتماعی در ارتباط با محیط، اعم از جهان مدرن و جامعۀ جهانی، تبیینی قابل‌قبول از نظریۀ سیستم‌ها را ارائه کرده است. بااین‌حال، کتاب موردبحث خالی از ایراد نیست. ضعف پوشش مباحث و هم‌چنین ترجمه و معادل‌سازی‌های نامفهوم از جملۀ موارد قابل‌ذکر است. ازاین‌رو، در مقالۀ پیش‌ِرو، ضمن توضیح نظریۀ سیستم‌ها که محتوای اصلی کتاب را تشکیل می‌دهد، به نقد و بررسی آن در سه بخش صوری، محتوایی، و ترجمه پرداخته میشود.
علوم سیاسی
حمید سجادی
چکیده
سنت با صورت‌بندی اندیشه و اندیشه‌‌ورزی تحولات در جوامع را جهت‌‌دهی میکند و با کتمان تاریخی‌بودنش سلطۀ خویش را بر قرائت معاصر می‌‌گستراند. بااین‌حال، چهارچوب‌های تحلیل این حوزه هیچ‌کدام آشکار نمی‌‌سازند که قدرت چگونه دانش و تولیدات فکر دینی را منقاد ساخته و آن‌ها را درجهت راه‌‌بردها و اهداف خود به‌خدمت گرفته است. با ...
بیشتر
سنت با صورت‌بندی اندیشه و اندیشه‌‌ورزی تحولات در جوامع را جهت‌‌دهی میکند و با کتمان تاریخی‌بودنش سلطۀ خویش را بر قرائت معاصر می‌‌گستراند. بااین‌حال، چهارچوب‌های تحلیل این حوزه هیچ‌کدام آشکار نمی‌‌سازند که قدرت چگونه دانش و تولیدات فکر دینی را منقاد ساخته و آن‌ها را درجهت راه‌‌بردها و اهداف خود به‌خدمت گرفته است. با این توضیح، تحلیل قدرت و دانش در ایران دورۀ اسلامی، در رفع این خلأ و با اتخاذ رویکردی گفتمانی، تلاش میکند تا نشان دهد که گفتمان اسلامی چگونه و با چه سازوکاری به برجسته‌سازی و حاشیه‌رانی مفاهیم متکثر می‌پردازد، و چگونه یک مفهوم مرکزی را بسط می‌دهد و آن را فرازمانی/ مکانی تصویر میکند. مؤلف پاسخ به‌‌این سؤال را جست‌وجو میکند که دانش سیاسی از کجا ظاهر و به کجا ختم میشود. بااین‌حال، در ارزیابی این اثر آشکار میشود که مرزهای گفتمانی دانش سیاسی در دورۀ میانه و جدید تعریفی مشخص نمی‌‌یابند؛ هم‌چنین متن مشخص نمی‌‌سازد الگوهای سیاسی‌ای که طرد شده‌‌اند تا نظم موجود تنها الگوی ممکن و مشروع زندگی سیاسی تثبیت شود کدام‌اند. بااین‌وصف، انتظارات از اتخاذ پیش‌فرض‌های تحلیل گفتمانی هم‌راه با سایر دقایق موجود در متن محور ارزیابی این اثر قرار گرفته است.
علوم سیاسی
حمید سجادی
چکیده
جهانیشدن با توسعۀ ارتباطات جمعی در گسترۀ جهانی هم‌راه است. درمورد میزان و نوع تأثیراتی که جهانیشدن و ارتباطات جهان‌‌وطنی در تحولات فرهنگی داشته است نظریه‌های گوناگونی وجود دارد که ازجمله مهم‌ترین آن‌ها نظریۀ هم‌گرایی فرهنگی و نظریۀ قطبی‌‌شدن فرهنگی است. از مهم‌ترین چالش‌‌های اصلی در این حوزه مسئلۀ رابطۀ تنوع فرهنگی ...
بیشتر
جهانیشدن با توسعۀ ارتباطات جمعی در گسترۀ جهانی هم‌راه است. درمورد میزان و نوع تأثیراتی که جهانیشدن و ارتباطات جهان‌‌وطنی در تحولات فرهنگی داشته است نظریه‌های گوناگونی وجود دارد که ازجمله مهم‌ترین آن‌ها نظریۀ هم‌گرایی فرهنگی و نظریۀ قطبی‌‌شدن فرهنگی است. از مهم‌ترین چالش‌‌های اصلی در این حوزه مسئلۀ رابطۀ تنوع فرهنگی با جهانیشدن است. به همین دلیل، نوریس و اینگلهارت در پژوهشی این رابطه را در 95 کشور و با شاخص‌‌هایی هم‌چون میزان استفاده از رسانه‌‌های خبری، ارزش‌ها، و نگرش فرهنگی به‌آزمون گذارده‌اند. براساس نتایج این تحقیق، جهانیشدن فقط در مناطقی که بهمیزان زیادی درمعرض ارتباطات جمعی جهانی قرار دارند وجهی هم‌گرایانه دارد و بخش عمدۀ جهان به‌‌‌واسطۀ آن‌چه دیوارهای آتش می‌‌نامند بهمیزان اندکی از ارتباطات جمعی جهانی بهره می‌‌گیرند؛ باوجود گسترش جهانیشدن، هستۀ اصلی فرهنگ‌‌‌های ملی در جهان هم‌چنان پابرجا مانده است. کتاب مذکور با عنوان جهانیشدن و تنوع فرهنگی به‌دست عبدالله فاضلی و ساجده علامه ترجمه شده است. معرفی و نقد شکلی و محتوایی این اثر موضوع مقالۀ پیش‌رو است، علاوه‌براین‌که ارزیابی ترجمۀ کتاب مذکور نیز از نظر دور نمی‌‌ماند.
