زبان‌های خارجی
ابوطالب ایرانمهر؛ سید علی استوار نامقی؛ حسین داوری
چکیده
رشتة آموزش زبان انگلیسی در مقطع کارشناسی ارشد از رشته‌‌های پرطرف‌دار در جامعة دانشگاهی ایران است که حدود پنج دهه از عمر آن سپری شده و تاکنون سه برنامه را آزموده است. جدیدترین برنامة درسی این رشته، که مصوب سال 1396 در شورای تحول و ارتقای علوم انسانی است، از آغاز سال تحصیلی 1396-1397 و پس از گذشت سه دهه از اجرای برنامة دوم اجرا شد که قرار ...
بیشتر
رشتة آموزش زبان انگلیسی در مقطع کارشناسی ارشد از رشته‌‌های پرطرف‌دار در جامعة دانشگاهی ایران است که حدود پنج دهه از عمر آن سپری شده و تاکنون سه برنامه را آزموده است. جدیدترین برنامة درسی این رشته، که مصوب سال 1396 در شورای تحول و ارتقای علوم انسانی است، از آغاز سال تحصیلی 1396-1397 و پس از گذشت سه دهه از اجرای برنامة دوم اجرا شد که قرار است پس از گذشت پنج سال بازنگری شود. باتوجه‌به اهمیت این تغییر دیرهنگام در برنامه، در این مقاله تلاش شده است تا با نگاهی انتقادی و با بهره‌‌گیری از الگوی موسوم به مشارکتی، دیدگاه‌‌های دوازده تن از اعضای هیئت علمی شاغل در دانشگاه‌‌های دولتی مجری این رشته، به‌نحو کیفی و در قالب شیوة مصاحبه، بررسی و تحلیل شود تا به این پرسش پاسخ داده شود که از منظر این دستة مهم از ذی‌نفعان در برنامة درسی، برنامة جدید چه مزیت‌ها و کاستی‌‌هایی دارد. یافته‌‌های این پژوهش، که ذیل سه مقولة عنوان‌های دروس، سرفصل، و منابع درسی بررسی شده، بیان‌گر آن است که درکنار امتیازهای شایان‌‌توجه برنامة جدید از نظر توجه به عنوان‌های درسی تازه، بازنگری در اهداف و سرفصل‌‌ها، توجه بیشتر به بافت ایران و...، شاهد کاستی‌‌هایی قابل‌‌‌‌‌تأمل درقبال برخی از عنوان‌های درسی، گزینش و نحوة ارائة سرفصل‌‌ها، ماهیت برخی منابع پیش‌نهادی، و نحوة ارائة آن‌ها هستیم که باوجود چنین ضعف‌‌هایی، نیل به اهداف خردوکلان برنامه به‌نحوی مقبول امکان‌پذیر نخواهد بود. برپایة یافته‌‌های حاصل از این پژوهش، پیش‌نهادهایی برای بازنگری برنامه ارائه شده است.
زبان‌های خارجی
رضا طاهرخانی؛ فاطمه متقی
چکیده
جهانی‌شدن تغییرات زیادی در مفهوم فرهنگ به‌هم‌راه داشته است. یکی از این تغییرات مستقیماً دربارة نگرش به زبان در موقعیت‌های آموزش زبان خارجی منعکس می‌شود. ارزیابی کتابهای درسی گامی مهم در زمینة ترسیم و ارتقای ویژگی‌های کتابهای آینده است. بنابراین، این مقاله به بررسی و نقد نحوة ارائة فرهنگ در کتاب درسی زبان انگلیسی پراسپکت ۲ ...
بیشتر
جهانی‌شدن تغییرات زیادی در مفهوم فرهنگ به‌هم‌راه داشته است. یکی از این تغییرات مستقیماً دربارة نگرش به زبان در موقعیت‌های آموزش زبان خارجی منعکس می‌شود. ارزیابی کتابهای درسی گامی مهم در زمینة ترسیم و ارتقای ویژگی‌های کتابهای آینده است. بنابراین، این مقاله به بررسی و نقد نحوة ارائة فرهنگ در کتاب درسی زبان انگلیسی پراسپکت ۲ میپردازد. این کتابِ تازهتألیفشده در پایة هشتم نظام آموزشی ایران برای تدریس زبان انگلیسی استفاده شده است. در این پژوهش، با پانزده نفر از معلمان شهر همدان، که سابقة تدریس این کتاب را داشتهاند، مصاحبه شد و سؤالات پیشنهادیِ فریت کیلکایا پرسیده و نتایج آن با استفاده از مدل معرفیشدة دورنی تحلیل شد. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که این کتاب به بومیسازی توجه خاصی نشان داده است و موارد فرهنگی اشارهشده در آن غیرمستقیم، بسیار محدود، و فقط مربوط به فرهنگ زبان مادری است و هیچ اشارهای به فرهنگ زبان خارجی نشده است. بنابراین، باتوجه‌به ارتباط تنگاتنگ زبان و فرهنگ، حذف اطلاعات فرهنگی کشورهای اروپایی باعث حصول دانشی ناقص و ناکارآمد دربارة کشوری است که دانشآموزان درحال یادگیری زبان آن هستند.
زبان‌های خارجی
رضا طاهرخانی؛ مهسا بیات؛ شبنم قاسمی
چکیده
مطالعۀ حاضر با استفاده از روش پژوهش ترکیبی کتاب جدید زبان انگلیسی پایۀ سوم دورۀ اول متوسطه (prospect 3) را بررسی کرده است. در این پژوهش، 83 معلم زبان انگلیسی پرسش‌نامۀ پنجاه سؤالی در مقیاس لیکرت را تکمیل و ده نفر در مصاحبه‌ای نیمه‌ساختاریافته شرکت کردند. هم‌چنین، 470 دانش‌‌آموز پایۀ نهم به پرسش‌نامۀ چهل‌سؤالی پاسخ دادند. پایایی پرسش‌نامه‌‌ها ...
بیشتر
مطالعۀ حاضر با استفاده از روش پژوهش ترکیبی کتاب جدید زبان انگلیسی پایۀ سوم دورۀ اول متوسطه (prospect 3) را بررسی کرده است. در این پژوهش، 83 معلم زبان انگلیسی پرسش‌نامۀ پنجاه سؤالی در مقیاس لیکرت را تکمیل و ده نفر در مصاحبه‌ای نیمه‌ساختاریافته شرکت کردند. هم‌چنین، 470 دانش‌‌آموز پایۀ نهم به پرسش‌نامۀ چهل‌سؤالی پاسخ دادند. پایایی پرسش‌نامه‌‌ها نیز براساس شاخص بارتلت و KMO محاسبه شد و هم‌چنین آزمون بارتلت نیز برای هردو معنادار گزارش شد. داده‌‌های به‌دست‌آمده ازطریق دو آمار توصیفی جداگانه بررسی شدند تا میزان رضایت این دو گروه از جنبههای مختلف کتاب به‌دست آید. هم‌چنین، بهمنظور یافتن پیش‌بین قوی از تحلیل کتاب در پرسش‌نامۀ معلمان و دانشآموزان دو آزمون رگرسیون جداگانه برای هر پرسش‌نامه انجام گرفت و نتایج آن‌ها نشان دادند که برای پرسش‌نامۀ معلمان مؤلفۀ مهارت‌‌ها و برای پرسش‌نامۀ دانشآموزان مؤلفۀ تمرین‌ها و فعالیت‌ها پیش‌بین‌های قوی‌تری‌اند. بنابراین، می‌‌توان گفت که درنظرداشتن موارد یادشده به معلمان و کارشناسان این امکان را می‌دهد که نقد علمی بهتری از کتاب‌ها و مواد آموزشی کنند و این توانایی را به معلمان می‌دهد که هنگام تنظیم طرح درس به همۀ هدف‌ها و معیارهای آموزشی توجه کنند.
زبان‌های خارجی
آیت الله فاضلی منیع؛ شادی دنیایی؛ مسلم یوسفی؛ ناصر رنجبر؛ فاطمه حافظ
چکیده
مطالعۀ حاضر بهمنظور ارزیابی کتاب درسی زبان انگلیسی پایۀ اول دورۀ دوم متوسطه، ویژن یک (Vision 1)، انجام گرفت. بدین‌منظور، پرسش‌نامۀ برگرفته از مطالعۀ احمدی صفا و همکاران (1396) با بررسی مجدد پایایی و روایی بین 150 معلم زبان انگلیسی انتخاب‌شده براساس نمونه‌گیری در‌دست‌رس توزیع شد. به‌علاوه، مصاحبه‌ای نیمه‌ساختاریافته شامل ارزیابی ...
بیشتر
مطالعۀ حاضر بهمنظور ارزیابی کتاب درسی زبان انگلیسی پایۀ اول دورۀ دوم متوسطه، ویژن یک (Vision 1)، انجام گرفت. بدین‌منظور، پرسش‌نامۀ برگرفته از مطالعۀ احمدی صفا و همکاران (1396) با بررسی مجدد پایایی و روایی بین 150 معلم زبان انگلیسی انتخاب‌شده براساس نمونه‌گیری در‌دست‌رس توزیع شد. به‌علاوه، مصاحبه‌ای نیمه‌ساختاریافته شامل ارزیابی کلی کتاب، مزیت کتاب تازهتألیف بر کتب پیشین آموزش زبان، دیدگاه معلمان درخصوص تحقق اهداف کتاب، نقاط ضعف کتاب، پیشنهادهای معلمان برای چاپهای آتی طراحی شد و با بیست نفر از معلمان فوق انجام گرفت. نتایج نشان داد که معلمان رضایت نسبتاً بالایی از 1) مواد کمکدرسی و کتاب راهنمای معلم، 2) موارد گرامری، موارد واژگانی، و انواع نقشهای زبانی، 3) محتوا و مهارتهای زبانی، 4) فعالیت‌ها و تمرین‌ها، 5) طرح و قالب، 6) روش تدریس دارند. درحالیکه در بخش کیفی مطالعه، معلمان کتاب را تلاشی ناموفق در دستیابی به اهداف موردنظر ارزیابی کردند.
زبان‌های خارجی
علی درخشان
دوره 18، شماره 8 ، آبان 1397، ، صفحه 51-73
چکیده
باوجود اهمیت تلفیق زبان و فرهنگ، تلاش‌‌های کمی بهمنظور بررسی و تحلیل ارزشهای فرهنگی در کتابهای درسی آموزش زبان انگلیسی، براساس چهارچوبی مدون انجام گرفته است؛ بنابراین، مقالة حاضر با استفاده از روش تحلیل اکتشافی محتوای کیفی به بررسی کتابهای American English File (Latham-Koenig et al., 2013) پرداخته است که در آموزشگاه‌‌های زبانانگلیسی در ...
بیشتر
باوجود اهمیت تلفیق زبان و فرهنگ، تلاش‌‌های کمی بهمنظور بررسی و تحلیل ارزشهای فرهنگی در کتابهای درسی آموزش زبان انگلیسی، براساس چهارچوبی مدون انجام گرفته است؛ بنابراین، مقالة حاضر با استفاده از روش تحلیل اکتشافی محتوای کیفی به بررسی کتابهای American English File (Latham-Koenig et al., 2013) پرداخته است که در آموزشگاه‌‌های زبانانگلیسی در ایران تدریس می‌شود. بدین منظور، مدل الگو‌‌های فرهنگی زارعی و خالصی (2011) برای تحلیل محتوای کیفی این مجموعه مورداستفاده قرار گرفت که شامل چهار مؤلفة ارزش، هنجار، سازمان، و محصول است. درمجموع، نتایج نشان داد که کتابهای درسی محصولاتی هستند که تحت‌تأثیر پیش‌فرض‌ها و تعصبات فرهنگی قرار دارند. یافته‌‌ها حاکی از آن است که مطالب این کتب مملو از ارزشهای فرهنگی منحصربه‌فرد جهان غرب هستند که از عمده‌ترینشان می‌‌توان به روابط دختر و پسر، مصرف‌‌گرایی، درس‌‌گریزی، ترویج موسیقی غرب، محصولات غربی، عدم اعتماد زوجین به یک‌دیگر، ازهم‌گسیختگی بنیان خانواده، و القای ارزشهای گوناگون غربی اشاره کرد. یافته‌‌ها مؤید این است که کتابهای درسی حاملان ارزش‌‌ها هستند که نه‌تنها دانش زبانی، بلکه فرهنگ خاص گویش‌وران آن زبان را نیز به زبان‌آموزان القا می‌‌کنند. بنابراین، با استناد به نتایج، نقش معلمان زبان در آگاهی، صیانت از هویت فرهنگی و ملی، و ایجاد تعادل برای تلفیق زبان و فرهنگ بسیار حائز اهمیت است.
زبان‌شناسی و زبان‌های باستانی
رضا پیش‌قدم؛ آتنا عطاران
دوره 16، ویژه‌نامه زبان‌شناسی و زبان‌های خارجی ، مرداد 1395، ، صفحه 83-97
چکیده
یکی از اصلیترین منابع درس روان شناسی زبان در رشتة آموزش زبان انگلیسی کتاب روان شناسی زبان آموز: تفاوت های فردی در یادگیری زبان دوم، نوشته زلتان درنیه (Zoltan Dornyei) است. نخستین بار این کتاب در سال 2005 منتشر شد و پس از آن در سال 2015 بازبینی گردید و در «راتلج» به چاپ رسید. با توجه به نقش مهمی که حوزة روانشناسی در رشتة آموزش ...
بیشتر
یکی از اصلیترین منابع درس روان شناسی زبان در رشتة آموزش زبان انگلیسی کتاب روان شناسی زبان آموز: تفاوت های فردی در یادگیری زبان دوم، نوشته زلتان درنیه (Zoltan Dornyei) است. نخستین بار این کتاب در سال 2005 منتشر شد و پس از آن در سال 2015 بازبینی گردید و در «راتلج» به چاپ رسید. با توجه به نقش مهمی که حوزة روانشناسی در رشتة آموزش زبان انگلیسی دارد، در این مقاله تلاش شده است این اثر نقد و بررسی گردد. نویسندة کتاب موردبحث مفاهیم مطرح شده در کتاب را به خوبی پیکره بندی کرده است؛ اما تأثیرات محیط و جامعه را بر ابعاد روان شناسانة زبان آموز لحاظ ننموده است. افزون براین، نویسنده به تشریح و توضیح نارسای برخی از مفاهیم پرداخته و از مفاهیمی چون هوش هیجانی که خود یکی از اساسی ترین مسائل مرتبط به یادگیری و روان شناسی زبان دوم است، بهره نبرده است. هم‌چنین، به نظر میرسد نویسنده تلاش کرده است بدون اتکا به ابعاد فلسفی مفاهیم مطرح شده، به تعریف و تبیین آن ها بپردازد و این مفاهیم را به چالش نکشد. به طور کلی، محدود شدن اثر به جریان های پژوهشی غربی، درنظرنگرفتن عوامل محیطی و فرهنگی و به چالش نکشیدن مفاهیم ارائه شده در کتاب، ذهن مخاطب را بسیار محدود کرده است
