اقتصاد
وهاب قلیچ
چکیده
تأثیرات ناگوار شیوع بیماری کرونا در اقتصاد کشورهای جهان اقتصاددانان را به فکر ارائۀ تحلیلها و نظرهای کارشناسانه واداشته است. اثر اقتصاد کرونا؛ اقتصاد مقاومتی در عصر ویروس کرونا اولین کتاب قابلتوجه در این حوزه است که با هدف شناخت مسیرهای بهینۀ برونرفت اقتصاد ایران از بحران کرونا با رویکرد اقتصاد مقاومتی منتشر شده است. این مقاله ...
بیشتر
تأثیرات ناگوار شیوع بیماری کرونا در اقتصاد کشورهای جهان اقتصاددانان را به فکر ارائۀ تحلیلها و نظرهای کارشناسانه واداشته است. اثر اقتصاد کرونا؛ اقتصاد مقاومتی در عصر ویروس کرونا اولین کتاب قابلتوجه در این حوزه است که با هدف شناخت مسیرهای بهینۀ برونرفت اقتصاد ایران از بحران کرونا با رویکرد اقتصاد مقاومتی منتشر شده است. این مقاله با تحلیل و بررسی این اثر در دو محور شکلی و محتوایی به این نتیجه میرسد این کتاب که حاصل نظرها و تحلیلهای جمعی از صاحبنظران اقتصادی است، علیرغم امتیازات زیادی همچون جدید و نوآورانهبودن موضوع و نگارش روان و رسا، به دلایلی همچون فقدان انسجام و نظم در پرداخت به موضوع، تعجیل در چاپ پیش از روشنشدن ابعاد اقتصادی و اجتماعی شیوع بیماری، انتخاب قالب نامناسب در ارائۀ مباحث، عدم استفادۀ کافی از تجربۀ اقتصادهای جهانی، و درنهایت ضعف در جامعیت و عمق تحلیلها و راهکارها نتوانسته است به اهداف مدنظر دست یابد. این مقاله سعی دارد تا نکاتی را بهمنظور تقویت اثر از جنبۀ نگارشی و محتوایی پیشنهاد کند.
اقتصاد
منصور زراءنژاد؛ حمیدرضا عبداللهیان
چکیده
در این مقاله کتاب مقدمهای بر اقتصاد تحریم: مبانی نظری و تاریخچۀ تحریم در جهان و ایران، تألیف مهدی طغیانی و دیگران، نقد و بررسی شده است. این مقاله در چهار بخش مقدمه، معرفی و توصیف اثر، ارزیابی محتوایی اثر، و نتیجهگیری و پیشنهادات تنظیم شده است. نتایج این مقاله نشان داد اثر بهلحاظ ابعاد شکلی و فنی، ویرایش ادبی، استنادات، ...
بیشتر
در این مقاله کتاب مقدمهای بر اقتصاد تحریم: مبانی نظری و تاریخچۀ تحریم در جهان و ایران، تألیف مهدی طغیانی و دیگران، نقد و بررسی شده است. این مقاله در چهار بخش مقدمه، معرفی و توصیف اثر، ارزیابی محتوایی اثر، و نتیجهگیری و پیشنهادات تنظیم شده است. نتایج این مقاله نشان داد اثر بهلحاظ ابعاد شکلی و فنی، ویرایش ادبی، استنادات، و ارجاعات ایرادهای فراوانی دارد. متن روان و رساست. فصلبندی کتاب مناسب، ولی انسجام درونی مطالب نامناسب است. قدرت استدلال، تحلیل، و تبیین علمی اثر راضیکننده نیست. اثر بهعنوان منبع درسی کاربرد آموزشی ندارد.
اقتصاد
وحید مقدم؛ هادی امیری؛ آرمان روشندل
چکیده
مطالعات اقتصاد مقاومتی برای آنکه بتوانند راهگشا باشند و مشکلات عملی کشور را حل کنند، اولاً، باید مبانی نظری قوی داشته باشند، ثانیاً، براساس چالشهای کشور به ارائة راهحل بپردازند، ثالثاً، هرکدام بر حوزة خاصی متمرکز شوند، و رابعاً این کار را پژوهشگرانی متمحض در این حوزة مطالعاتی انجام دهند. این مقاله با تحلیل محتوای 76 مقالة ...
بیشتر
مطالعات اقتصاد مقاومتی برای آنکه بتوانند راهگشا باشند و مشکلات عملی کشور را حل کنند، اولاً، باید مبانی نظری قوی داشته باشند، ثانیاً، براساس چالشهای کشور به ارائة راهحل بپردازند، ثالثاً، هرکدام بر حوزة خاصی متمرکز شوند، و رابعاً این کار را پژوهشگرانی متمحض در این حوزة مطالعاتی انجام دهند. این مقاله با تحلیل محتوای 76 مقالة علمی و پژوهشی در هشت محور به نقد مطالعات پرداخته است. یافتههای تحقیق عبارتاند از: تمرکز عمده بر سخنان رهبری، کمپرداختن به مسائل اصلی اقتصاد کشور، عدم ارائة راهکارهای عملیاتی، عدم جامعنگری، موردمحورنبودن مطالعات، کمعمقبودن مطالعات ارزیابی عملکرد اقتصاد، تخصصینشدن نویسندگان، و درنهایت عدم درک جامع از اقتصاد مقاومتی. بهطور خلاصه بهنظر میرسد که بهنوعی متنپژوهی بر نظریات و واقعیات اقتصادی غلبه کرده است. پیشنهادهای پژوهش حاضر برای پیشرفت گفتمان اقتصاد مقاومتی، بهرهگیری از چهار منبع معرفتی معارف اسلامی، منظومة فکری رهبری، دانش اقتصادی، و تجربیات عملی بهصورت همزمان است. همچنین رصد و پایش مطالعات اقتصاد مقاومتی عاملی بسیار مهم در پیشبرد مفهوم اقتصاد مقاومتی معرفی شده است. درنهایت، پیشنهاد شده که با شاخصسازی برای سنجش اقتصاد مقاومتی در کشور به گفتمانسازی آن کمک شود.
اقتصاد
حمید پاداش؛ محمد باشکوه اجیرلو؛ بهمن خداپناه
دوره 18، شماره 9 ، آذر 1397، ، صفحه 39-52
چکیده
منظور از محیط کسبوکار عوامل مؤثر در عملکرد بنگاههای اقتصادی است که مدیران یا مالکان بنگاهها نمیتوانند آنها را تغییر دهند یا بهبود بخشند. کتاب بهبود فضای کسبوکار و تحقق اقتصاد مقاومتی تألیفی است که محقق آن بهدنبال برقراری ارتباط بین محیط کسبوکار و تحقق اقتصاد مقاومتی بوده است. در همین جهت، شاخص سهولت کسبوکار را انتخاب ...
بیشتر
منظور از محیط کسبوکار عوامل مؤثر در عملکرد بنگاههای اقتصادی است که مدیران یا مالکان بنگاهها نمیتوانند آنها را تغییر دهند یا بهبود بخشند. کتاب بهبود فضای کسبوکار و تحقق اقتصاد مقاومتی تألیفی است که محقق آن بهدنبال برقراری ارتباط بین محیط کسبوکار و تحقق اقتصاد مقاومتی بوده است. در همین جهت، شاخص سهولت کسبوکار را انتخاب کرده و با استفاده از جدولها و نمودارهای مقایسهای سعی در موشکافی این ارتباط داشته است. این مقاله با عنوان نقد صوری و نقد محتوایی ساختاربندی شده است. مصداق موردنظر نویسنده (محیط کسبوکار) طیف وسیعی از شاخصهای متمایزی دارد که تفاوتهای مهمی باهم دارند و نمیتوان تمام این موارد و مصادیق را یکسان و مشابه دانست، اما نویسنده فقط به یکی از شاخصها، که شاخص مهمی نیز بهشمار میرود، اشاره داشته است. نظر به اینکه کتاب مذکور هدف والایی را دنبال میکند، تبیینی متقن از ارتباط بین محیط کسبوکار و اقتصاد مقاومتی را بر غنای اثر میافزاید و انتظار میرود تا نویسنده در چاپهای بعدی به نکات مطرحشده، بهمنظور ارتقای کیفیت اثر، توجه کند.
اقتصاد
فرهاد ترحمی؛ فاطمه بزازان
دوره 18، شماره 9 ، آذر 1397، ، صفحه 69-92
چکیده
محتوای کتاب اقتصاد مقاومتی؛ از نظریه تا عمل شامل بنیانهای نظری و چالشهای حوزۀ اقتصاد مقاومتی و شروط تحقق و دستاوردهای آن است. در این جهت، با بهکارگیری مدل مدیریتی ششحلقهای، بهلحاظ نظری و عملی اقتصاد مقاومتی بررسی شده است. حلقههای مدل عبارتاند از رهبری و مدیریت، کاهش وابستگیها، اصلاح ساختارها، توسعۀ زیرساختها، مردممحوری، ...
بیشتر
محتوای کتاب اقتصاد مقاومتی؛ از نظریه تا عمل شامل بنیانهای نظری و چالشهای حوزۀ اقتصاد مقاومتی و شروط تحقق و دستاوردهای آن است. در این جهت، با بهکارگیری مدل مدیریتی ششحلقهای، بهلحاظ نظری و عملی اقتصاد مقاومتی بررسی شده است. حلقههای مدل عبارتاند از رهبری و مدیریت، کاهش وابستگیها، اصلاح ساختارها، توسعۀ زیرساختها، مردممحوری، و ارتباطات و تعاملات جهانی. ساختار کتاب خبری و خطابهای است و تحلیل اقتصادی در آن بهکار گرفته نشده است. استفادهنکردن از آمارهای بهروز، ابزارهای سنجش در علم اقتصاد، و تحلیل ناکافی از ساختار اقتصاد ایران از کاستیهای کتاب ذکرشده بهشمار میرود. درکل، این کتاب بهمنظور کسب اطلاعات کلی از اقتصاد مقاومتی و مشکلات اقتصاد ایران نوشته شده است، اما در زمینۀ تحلیل اقتصادی بهخصوص ادبیات موضوع و ابزار علمیِ مورداستفاده نواقص فراوان دارد.
اقتصاد
حمید پاداش؛ بهمن خداپناه
دوره 17، شماره 9 ، اسفند 1396، ، صفحه 1-26
چکیده
ازجمله مهمترین مؤلفههای اجرای اقتصاد مقاومتی توجه خاص به تولید کالاهای اساسی و محصولات زیربنایی و اتکا بر اقتصاد دانشبنیان است. بهمنظور تحقق سیاستهای اقتصاد مقاومتی نیاز به حرکت از تولید کالاهای با فناوری پایین به سمت کالاهایی با سطح فناوری بالا و پیچیده احساس میشود. رشد و تقویت کسبوکارهای فعال درزمینۀ صادرات پیچیده ...
بیشتر
ازجمله مهمترین مؤلفههای اجرای اقتصاد مقاومتی توجه خاص به تولید کالاهای اساسی و محصولات زیربنایی و اتکا بر اقتصاد دانشبنیان است. بهمنظور تحقق سیاستهای اقتصاد مقاومتی نیاز به حرکت از تولید کالاهای با فناوری پایین به سمت کالاهایی با سطح فناوری بالا و پیچیده احساس میشود. رشد و تقویت کسبوکارهای فعال درزمینۀ صادرات پیچیده نیازمند بالندگی قابلیتهای فنی و نهادی است. در تحقیق حاضر درپی آن هستیم که مکانیسمهای تولید کالاهای پیچیده را در ایران باتوجهبه رویکرد قابلیتها بررسی و معرفی کنیم. پس از مرور ادبیات تحقیق وضعیت کشور باتوجهبه اطلس پیچیدگی ارائهشدۀ هاسمن و هیدالگو موردبررسی قرار گرفته است و مشخص شده است که ایران تاکنون نتوانسته است در تولید کالاهای پیچیده با موفقیت عمل کند و تولیدات و صادرات این کشور غالباً مربوط به کالاهایی بوده است که نیاز به قابلیتهایی بسیار پیچیده نداشتند و ازاینرو، همانند دیگر کشورهای درحالتوسعه بهنوعی گرفتار دام سکون شده است. درنهایت، پیشنهادهای سیاستی بهمنظور ارتقای سطح پیچیدگی تولیدات ارائه شده است.
اقتصاد
فرهاد ترحمی؛ علیاصغر اسفندیاری
دوره 17، شماره 9 ، اسفند 1396، ، صفحه 27-50
چکیده
محتوای کتاب ابعاد اقتصاد مقاومتی در صنعت نفت شامل متن سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی، مکاتبات، و بیانات انجامگرفته در این خصوص، تاریخچۀ صنعت نفت، و اقدامات انجامشدۀ وزارت نفت بهمنظور تحقق اقتصاد مقاومتی است. ضمن اینکه تلاش شده است که اقتصاد مقاومتی درراستای اقتصاد اسلامی تعریف شود، گرچه این مطلب اثبات نمیشود. ساختار کتاب ...
بیشتر
محتوای کتاب ابعاد اقتصاد مقاومتی در صنعت نفت شامل متن سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی، مکاتبات، و بیانات انجامگرفته در این خصوص، تاریخچۀ صنعت نفت، و اقدامات انجامشدۀ وزارت نفت بهمنظور تحقق اقتصاد مقاومتی است. ضمن اینکه تلاش شده است که اقتصاد مقاومتی درراستای اقتصاد اسلامی تعریف شود، گرچه این مطلب اثبات نمیشود. ساختار کتاب خبری و خطابهای است و از منابع علمی بهاندازۀ کافی استفاده نشده است؛ بنابراین هیچگونه تحلیلی درخصوص ارتباط اقتصاد مقاومتی و بخش نفت مشاهده نمیشود. اثر یادشده بهمنظور کسب اطلاعات کلی از سیاستهای اقتصاد مقاومتی و برخی برنامههای وزارت نفت در این حوزه قابلاستفاده است و برخلاف نظر نویسندگان اثر، مرجع کاملی در این حیطۀ علمی بهشمار نمیآید. دراینباره، کوشش شده است که بهاختصار محورهای مرتبط با بخش نفت خام و گاز طبیعی در حوزۀ اقتصاد مقاومتی تبیین شود و نقاط قوت و ضعف مشخص شود. تحلیل صورتگرفته شامل مواردی است که کتاب به آنها اشاره نکرده است و میتواند بهمنزلۀ مقدمهای برای پژوهشهای آتی مورداستفاده قرار گیرد.
اقتصاد
سیداحسان خاندوزی
دوره 17، شماره 9 ، اسفند 1396، ، صفحه 75-95
چکیده
اهداف مهمی از اقتصاد مقاومتی از جنس فرابخشی و مستلزم همکاری بازیگران متعدد عرصۀ سیاستگذاری و نظام اجرایی (بروکراسی) است. شواهد ارائهشده در این مقاله نشان میدهد که یکی از موانع تحقق اقتصاد مقاومتی در ایران پدیدۀ شکست هماهنگی است که ذیل موضوع شکست دولت در اقتصاد بخش عمومی جای میگیرد. در این مقاله ضمن مروری بر چهارچوب تئوریک این ...
بیشتر
اهداف مهمی از اقتصاد مقاومتی از جنس فرابخشی و مستلزم همکاری بازیگران متعدد عرصۀ سیاستگذاری و نظام اجرایی (بروکراسی) است. شواهد ارائهشده در این مقاله نشان میدهد که یکی از موانع تحقق اقتصاد مقاومتی در ایران پدیدۀ شکست هماهنگی است که ذیل موضوع شکست دولت در اقتصاد بخش عمومی جای میگیرد. در این مقاله ضمن مروری بر چهارچوب تئوریک این پدیده در ادبیات متعارف، به دو دسته شکست هماهنگی در تحقق اقتصاد مقاومتی و نتایج آن در شاخصهای عملکرد بلندمدت اقتصاد ایران اشاره میشود: اِعمالنکردن سیاست توسعۀ صنعتی، ناکامی در ارتقای بهرهوری، شکست در مبارزه با فساد اقتصادی، شکست مدیریت واردات و تجارت فرامرزی، ضعف در حلوفصل مسئلۀ مؤسسات اعتباری غیرمجاز، و همچنین فقدان حکمرانی آب حوزههایی است که در این مقاله به آنها اشاره شده است. درپایان، پیشنهادهای سیاستی برای کاستن از درجۀ شکست هماهنگی معرفی شده است.
اقتصاد
الهمراد سیف
دوره 17، شماره 9 ، اسفند 1396، ، صفحه 113-135
چکیده
طرح ایدۀ اقتصاد مقاومتی ازجانبِ رهبر معظم انقلاب اسلامی و درخواست ایشان برای تبیین این ایده توسط دانشگاهیان، اگرچه تلاشهای زیادی را از سال 1389 تاکنون برانگیخته و محصولات متعددی درقالب کتاب، مقالات علمی، و سخنرانیها انتشار یافته است، سؤال اساسی آن است که نظریهپردازی در موضوع اقتصاد مقاومتی تا چه اندازه با موفقیت همراه بوده ...
بیشتر
طرح ایدۀ اقتصاد مقاومتی ازجانبِ رهبر معظم انقلاب اسلامی و درخواست ایشان برای تبیین این ایده توسط دانشگاهیان، اگرچه تلاشهای زیادی را از سال 1389 تاکنون برانگیخته و محصولات متعددی درقالب کتاب، مقالات علمی، و سخنرانیها انتشار یافته است، سؤال اساسی آن است که نظریهپردازی در موضوع اقتصاد مقاومتی تا چه اندازه با موفقیت همراه بوده است؟ این مقاله، پاسخ سؤال را با تمرکز بر کتاب درسگفتارهای اقتصاد مقاومتی اثر عادل پیغامی کنکاش کرده ونشان داده است که هنوز زمینههای بسیاری وجود دارند که در نظریهپردازی اقتصاد مقاومتی مبهم باقی مانده است. ابتدا معرفی و نقد کلی اثر درقالب هریک از فصول کتاب انجام شده است؛ آنگاه در نقد موضوعی اثر عناوین هشتگانهای، شامل تعریف اقتصاد مقاومتی، دولت و بازار، مردمپایهکردن اقتصاد، تولید داخلی و تولید ملی، خردهنظامهای اقتصاد مقاومتی، نسبی یا مطلقبودن اقتصاد مقاوم، استقلال اقتصادی، و نیز رشد و عدالت موردکنکاش قرار گرفته است. در هریک از این موضوعات، نشان داده شده است که نکات مهمی وجود دارند که در آثار منتشرشدۀ اقتصاد مقاومتی و بهطور خاص، در کتاب موردبررسی کمتر موردتوجه بودهاند.
اقتصاد
محمدجواد شریفزاده
دوره 17، شماره 9 ، اسفند 1396، ، صفحه 137-156
چکیده
موضوع توقف و ورشکستگی نهادهای مالی، بهویژه بانکها ازجمله پیچیدهترین مباحث حقوقی ـ اقتصادی است که عموماً در چهارچوب موازین ورشکستگی عادی رایج در حقوق خصوصی موردتوجه قرار میگرفته است. تجربۀ بحرانهای مالی، بهویژه بحران 2008- 2009 نشان داد که توقف و ورشکستگی بانکها و دیگر نهادهای مالی مهم میتواند به بیثباتی مالی و اقتصادی ...
بیشتر
موضوع توقف و ورشکستگی نهادهای مالی، بهویژه بانکها ازجمله پیچیدهترین مباحث حقوقی ـ اقتصادی است که عموماً در چهارچوب موازین ورشکستگی عادی رایج در حقوق خصوصی موردتوجه قرار میگرفته است. تجربۀ بحرانهای مالی، بهویژه بحران 2008- 2009 نشان داد که توقف و ورشکستگی بانکها و دیگر نهادهای مالی مهم میتواند به بیثباتی مالی و اقتصادی منجر شود. ازهمینرو، در سالهای اخیر موضوع ثبات مالی به یکی از اهداف اصلی سیاستگذاران اقتصادی و اجتماعی تبدیل شده است و نظام خاص توقف بانکی، که بهاصطلاح نظامِ گزیر نامیده میشود، بهمنزلۀ رکن رکین ثبات مالی به جایگاه مهمی دست یافته است؛ بهگونهایکه بسیاری از کشورهای جهان به ایجاد یا توسعۀ نظام گزیر اقدام کردهاند. در این مقاله ضمن معرفی نظام گزیر نظام حقوقی ایران ازمنظر استانداردهای جهانی این حوزه ارزیابی شده است. یافتههای مقاله نشان میدهد باوجود آنکه قانونگذار در ایران بر اهمیت موضوع توقف بانکی واقف بوده است و کوشیده است تاحدی ترتیبات توقف و ورشکستگی بانکی را از ترتیبات مربوط به دیگر بنگاهها تفکیک کند، ایجاد نظام گزیر بهمنظور ارتقای ثبات مالی و مقاومسازی نظام اقتصادی ضرورت مبرم دارد.
اقتصاد
سعید عبدی؛ علیرضا بصیری؛ یاسر سلیمانی؛ عادل پیغامی
دوره 17، شماره 9 ، اسفند 1396، ، صفحه 157-184
چکیده
صنعت بزرگ و استراتژیک پتروشیمی در بند 13 سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی موردتوجه ویژه و مستقیم قرار گرفته است. در این پژوهش عملکرد اقتصادی صنعت پتروشیمی در چهارچوب بند 13 سیاستهای کلی ابلاغی اقتصاد مقاومتی، موردنقد و بررسی قرار گرفته است و راهکارهای پیشبرد هرچه سریعتر این سیاستها موردتوجه واقع شده است. برای این منظور، ابتدا ...
بیشتر
صنعت بزرگ و استراتژیک پتروشیمی در بند 13 سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی موردتوجه ویژه و مستقیم قرار گرفته است. در این پژوهش عملکرد اقتصادی صنعت پتروشیمی در چهارچوب بند 13 سیاستهای کلی ابلاغی اقتصاد مقاومتی، موردنقد و بررسی قرار گرفته است و راهکارهای پیشبرد هرچه سریعتر این سیاستها موردتوجه واقع شده است. برای این منظور، ابتدا وضعیت موجود صنعت پتروشیمی موردبررسی و نقد قرار گرفته است و سپس بر بند 13 سیاستهای اقتصاد مقاومتی که به بازارهای جدید فروش اشاره دارد، تمرکز شده است. دراینباره، مشخص شد که اقلام تولیدی فقط بهصورت فروش انحصاری فروخته میشوند و این امر نیازمند تحولی جدی در امر فروش اقلام پتروشیمی است که برای این منظور بازارهای جدید فروش اقلام پتروشیمی براساس دستهبندی آنها و میزان واردات کشورهای هدف و دیگر شاخصهها به روش تحلیل آماری بررسی شده و سی کشور هدف براساس اولویتبندی به روش TOPSIS دستهبندی شده است.
اقتصاد
سید شمسالدین حسینی
دوره 17، شماره 3 ، مرداد 1396، ، صفحه 35-51
چکیده
مقالۀ حاضر به نقد کتاب تهدیدات اقتصادی و اقتصاد مقاومتی میپردازد. مؤلفان کتاب جنگ اقتصادی (تحریم) را بهعنوان تهدید اصلی اقتصادی و جلوۀ اجبار و اعمال قدرت اقتصادی معرفی کردهاند که آسیبپذیری درقبال آن ازجمله در حوزۀ سایبری، وابستگی علمی و فنی در حوزۀ صنعتی، و وابستگی اقتصاد کشور به نفت وجود دارد. از میان پیشنهادهای ارائهشده ...
بیشتر
مقالۀ حاضر به نقد کتاب تهدیدات اقتصادی و اقتصاد مقاومتی میپردازد. مؤلفان کتاب جنگ اقتصادی (تحریم) را بهعنوان تهدید اصلی اقتصادی و جلوۀ اجبار و اعمال قدرت اقتصادی معرفی کردهاند که آسیبپذیری درقبال آن ازجمله در حوزۀ سایبری، وابستگی علمی و فنی در حوزۀ صنعتی، و وابستگی اقتصاد کشور به نفت وجود دارد. از میان پیشنهادهای ارائهشده ایجاد سامانه و قرارگاه دفاع اقتصادی راهگشاتر است.خلاصۀ ارزیابی کتاب آن است که تلاش مؤلفان در پرداختن به پیوند اقتصاد، دفاع، و امنیت نکتۀ قوّت اثر است. البته اثر بهلحاظ شکلی و محتوایی (انسجامنداشتن در تحلیلهای آماری، معتبرنبودن برخی منابع، و استفاده از آمارهای قدیمی) میتواند تقویت شود. برخلاف عنوان کتاب در متن کتاب به سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی کمتر پرداخته شده است؛ بنابراین لازم است به الزامات و سازگاری الگوی اقتصاد مقاومتی، الگوی دفاع و امنیت همهجانبه، و جایگاه آن در اقتصاد مقاومتی بیشتر پرداخته شود. درمجموع، از کتاب یادشده میتوان بهعنوان منبعی کمکی برای دروسی چون اقتصاد ایران و اقتصاد توسعه استفاده کرد. اگرچه اقدام اصولیْ راهاندازی رشتههایی چون اقتصاد دفاع در مقطع تحصیلات تکمیلی است.
اقتصاد
حمید پاداش
دوره 16، ویژه نامه اقتصاد مقاومتی ، بهمن 1395، ، صفحه 1-27
چکیده
چکیدهیکی از شاخصهای پایش تحقق بند اول سیاستهای اقتصاد مقاومتی، توجهبه توسعه کارآفرینی نوپا در کشور است؛ در واقع، بهمنظور تحقق سیاستهای اقتصاد مقاومتی نیاز به پرورش شرکتهای نوپا و نوآور(استارتآپها) احساس میشود. تحقیق حاضر سازوکارهای توسعه کارآفرینی نوپا در ایران را در چارچوب گفتمان اقتصاد مقاومتی شناسایی میکند. ...
بیشتر
چکیدهیکی از شاخصهای پایش تحقق بند اول سیاستهای اقتصاد مقاومتی، توجهبه توسعه کارآفرینی نوپا در کشور است؛ در واقع، بهمنظور تحقق سیاستهای اقتصاد مقاومتی نیاز به پرورش شرکتهای نوپا و نوآور(استارتآپها) احساس میشود. تحقیق حاضر سازوکارهای توسعه کارآفرینی نوپا در ایران را در چارچوب گفتمان اقتصاد مقاومتی شناسایی میکند. در همین راستا، با بررسی ادبیات موجود و اقدامات انجام گرفته در اکوسیستمهای موفق دنیا چون سیلیکون ولی، در رابطه با نحوه حمایت از کسب و کارهای نوپا، و همچنین اقدامات صورتگرفته در کشور، به شناسایی مکانیسمهای متناسب با موقعیت خاص کشور پرداخته شده است. یافتههای تحقیق حاکی از آن است که جذب و ارزش نهادن بر استعدادهای موجود در هر منطقه یکی از پیشرانهای اصلی بروز کارآفرینی نوپا در بسیاری از مناطقی است که اکوسیستم مناسبی برای کارآفرینیهای نوپا دارند. به منظور توسعه کسب وکارهای نوپا در کشور، حداقل در مراحل اولیه رشد شرکتها، دولت به عنوان مهمترین پیشران توسعه کارآفرینی بایستی به نحوی از آنها حمایت کند. ایجاد پارکهای علم و فناوری، مراکز رشد و مراکز شتابدهنده کسب و کارهای نوپا، در کنار مواردی چون اصلاح مقررات، کمکهای مالی و ارزش گذاشتن بر سرمایه انسانی موجود در کشور، از جمله مکانیسمهای مؤثر بر توسعه کارآفرینی نوپا در کشور هستند.
اقتصاد
مصطفی سمیعی نسب؛ یاسر سلیمانی
دوره 16، ویژه نامه اقتصاد مقاومتی ، بهمن 1395، ، صفحه 51-81
چکیده
چکیدهایجاد دوره رسمی آموزشی- پژوهشی کاربردی مبتنی بر روششناسی طراحی یک برنامه درسی کارآمد، از ملزومات تحقق عملی اقتصاد مقاومتی در مجامع علمی و دانشگاهی است. این مقاله درصدد است تا با نقد رویکرد متعارف برنامه درسی رشته علوم اقتصادی در کشور، به بیان اصول و روشهای برنامهریزی درسی و طراحی یک برنامه درسی در مقطع کارشناسی ارشد ...
بیشتر
چکیدهایجاد دوره رسمی آموزشی- پژوهشی کاربردی مبتنی بر روششناسی طراحی یک برنامه درسی کارآمد، از ملزومات تحقق عملی اقتصاد مقاومتی در مجامع علمی و دانشگاهی است. این مقاله درصدد است تا با نقد رویکرد متعارف برنامه درسی رشته علوم اقتصادی در کشور، به بیان اصول و روشهای برنامهریزی درسی و طراحی یک برنامه درسی در مقطع کارشناسی ارشد اقتصاد مقاومتی بپردازد تا دو خلأ را پوشش دهد که عبارتند از: الف) ارائه فرآیند طراحی روشمند اهداف و محتوای آموزشی با رویکرد صحیح و نوین و مبتنی بر مقتضیات و نیازهای کشور؛ ب) نمونه پژوهی این فرآیند با طراحی برنامه آموزشی رسمی مقطع کارشناسی ارشد با عنوان: «اقتصاد مقاومتی». روش جمعآوری دادهها و اطلاعات در این پژوهش روش ترکیبی بوده و از مستندات کتابخانهای و مصاحبه استفاده شده است. در این مسیر از ابزار جمعآوری اطلاعات منابع رایانهای از قبیل جستجوی پیشرفته اینترنتی منابع استفاده شده و از روشهای ارجاع فرآیندی پژوهش همچون مصاحبه و طوفان مغزی نخبگان، جهت اعتبار بخشی پژوهش بهرهگیری شده است. بررسی نیازسنجی آموزشی، ارائه جدول «هدف-محتوا» و طراحی سرفصلهای دروس، از نتایج پژوهش مذکور است.
اقتصاد
مهدی صادقی شاهدانی؛ سید مهدی موسوی بررودی
دوره 16، ویژه نامه اقتصاد مقاومتی ، بهمن 1395، ، صفحه 83-101
چکیده
چکیدهدر این پژوهش با تبیین اقتصاد مقاومتی و استخراج مؤلفههای آن در راستای تعیین الگوی توسعه زیر بخشهای صنعت، بر اساس دو مؤلفه اصلی حفظ روند رو به رشد و کاهش آسیبپذیری به تبیین سه راهبرد اصلی صنعت دانشبنیان، ارتقاء بهرهوری و کارایی و رهایی از وابستگی پرداخته و در هر یک از این راهبردها به تبیین شاخصهای اولویتبندی ...
بیشتر
چکیدهدر این پژوهش با تبیین اقتصاد مقاومتی و استخراج مؤلفههای آن در راستای تعیین الگوی توسعه زیر بخشهای صنعت، بر اساس دو مؤلفه اصلی حفظ روند رو به رشد و کاهش آسیبپذیری به تبیین سه راهبرد اصلی صنعت دانشبنیان، ارتقاء بهرهوری و کارایی و رهایی از وابستگی پرداخته و در هر یک از این راهبردها به تبیین شاخصهای اولویتبندی و توسعه صنایع (پانزده شاخص کمی و کیفی) بر مبنای اقتصاد مقاومتی پرداختهشده است. سپس با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی و دریافت پرسشنامه از بیستوهفت نفر از نخبگان دانشگاه و صنعت به اولویتبندی شاخصها با استفاده از نرمافزار جهت سیاستگذاریهای صنعتی در سطح کلان پرداختهشده است. در این پژوهش اولین اولویت در جهت اجرایی نمودن اقتصاد مقاومتی در صنایع کشور، کاهش وابستگی صنایع به مواد اولیه خارجی هست، دومین اولویت تقویت صنایع استراتژیک مرتبط با نیازهای اساسی مردم بوده و سومین اولویت نیز افزایش میزان آموزش کارکنان هر رشته فعالیت صنعتی در راستای تقویت صنعت دانشبنیان میباشد. بر اساس نتایج این پژوهش رشته فعالیتهای تولید ابزارهای اپتیکی و تجهیزات عکاسی و تولید تجهیزات پزشکی و جراحی و رشته فعالیت تولید تجهیزات کنترل عملیات صنعتی در رتبههای اول تا سوم قرار گرفتند
اقتصاد
رضا نصراصفهانی
دوره 16، ویژه نامه اقتصاد مقاومتی ، بهمن 1395، ، صفحه 145-168
چکیده
در این مقاله الگوی تامینمالی مناسب مخارج توسعه کلانشهرها و تاثیر آن بر مقاومسازی اقتصادی شهرها مورد بررسی قرار گرفت. با استفاده از مدلسازی ریاضی (تصمیم گیری چند شاخصه) سهم بهینه هر پایه درآمد در ساختار تامینمالی مشخص شد. در ادامه توان تامینمالی و امکان جایگزینی با وضع موجود بررسی شد. به عنوان نمونه کلان شهرهای اصفهان ...
بیشتر
در این مقاله الگوی تامینمالی مناسب مخارج توسعه کلانشهرها و تاثیر آن بر مقاومسازی اقتصادی شهرها مورد بررسی قرار گرفت. با استفاده از مدلسازی ریاضی (تصمیم گیری چند شاخصه) سهم بهینه هر پایه درآمد در ساختار تامینمالی مشخص شد. در ادامه توان تامینمالی و امکان جایگزینی با وضع موجود بررسی شد. به عنوان نمونه کلان شهرهای اصفهان تهران تبریز شیراز و مشهد مطالعه شد.نتایج مدلسازی نشان داد، اخذ عوارض (مالیات محلی) سالانه از املاک و مستغلات به نرخ متوسط کمتر از 0.5درصد ارزش روز، توان تامینمالی مخارج توسعه شهرها مورد مطالعه را دارد. عدم دریافت هزینههای (عوارض) صدور پروانهساختمانی منجر به کاهش قیمت تمام شده واحدهای مسکونی و تجاری جدید شود. با توجه به مستمر بودن دریافت عوارض جدید، انتظار کاهش تقاضای مصرفی برای املاک با قیمت بالا را میتوان انتظار داشت. دریافت مالیات یا عوارض بر اساس ارزش روز از دارایی افراد عامل مهمی در توزیع درآمد محسوب میشود. لذا میتوان انتظار داشت تامینمالی مناسب مخارج توسعه شهری یکی از ارکان مقاوم سازی اقتصادی شهرها باشد.