مدیریت و سیاستگذاری
زهرا رجائی؛ فاطمه بسکابادی؛ حدیث مهماندوست
چکیده
کتاب مباحثی در مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته تالیف دکترغلامرضا ملک زاده عضو محترم هیئت علمی گروه مدیریت دانشکده علوم اداری و اقتصادی دانشگاه فردوسی مشهد است. این کتاب که چاپ دوم و ویرایش دوم می باشد، توسط انتشارات اسفند و امور چاپ دانشگاه فردوسی مشهد چاپ و صحافی گردیده است. این کتاب در یازده فصل تنظیم شده است و به خوبی گویای این نکته ...
بیشتر
کتاب مباحثی در مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته تالیف دکترغلامرضا ملک زاده عضو محترم هیئت علمی گروه مدیریت دانشکده علوم اداری و اقتصادی دانشگاه فردوسی مشهد است. این کتاب که چاپ دوم و ویرایش دوم می باشد، توسط انتشارات اسفند و امور چاپ دانشگاه فردوسی مشهد چاپ و صحافی گردیده است. این کتاب در یازده فصل تنظیم شده است و به خوبی گویای این نکته است که چگونه ویژگی های محوری پژوهش های سازمانی، تحت تاثیر تغییرات ساختارها و ویژگی های سازمان های معاصر، قرار میگیرند و این که چه نوع از پویاییها و ویژگیهای جدیدی در حوزه های پژوهشی، در حال ظهور هستند، را تبیین مینماید. با توجه به اهمیت مطالعات موردی جهت تفهیم بهتر مطالب درسی ضرورت پرداختن به این مبحث نمایان میگردد. هدف از مقاله حاضر بررسی و نقد کتاب مباحثی در مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته میباشد. روش ارزیابی و نقد این اثر، اسنادی- تحلیلی و مطابق با الگوی پیشنهادی شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی در چارچوب معرفی کلی، بررسی شکلی و محتوایی اثر میباشد. مهمترین بخش نقد هر کتاب، ارزیابی محتوایی آن است که ازمنظر بررسی نقاط قوت کتاب حاضر می توان به مواری از جمله، ذکر اهداف یادگیری، ارائه خلاصه و سئوالاتی برای خودآزمایی درابتدا و پایان فصول، استفاده از مدل در تجریه و تحلیل مباحث مدیریت رفتار سازمانی، ارائه مطالب مرتبط و سؤالات کاربردی در راستای بحث و همفکری در کلاس، رفع شکاف مباحث تئوری مورد بحث با اشاره به اتفاقات واقعی در محیط سازمانها، استفاده از نظم منطقی در ترتیب قرارگیری موردکاویها اشاره کرد و به بررسی نقاط ضعفی از جمله، عدم انطباق و پوشش سرفصلهای ارائه شده با سرفصل مصوب وزارت علوم، غفلت در استفاده از فهرست شکلها، نمودارها و جداول، نبود فهرست اصطلاحات و واژگان کلیدی (واژهنامه)، عدم استفاده از منابع فارسی و لاتین به روز و عدم ذکر برخی از ماخذ داخل متن در فهرست منابع، پرداخت. در نهایت میتوان گفت با افزودن مباحث نوین و منابع جدید و رفع نکات ویرایشی و نگارشی و ذکر مورد کاوی های از سازمان های ایرانی میتوان در غنای این کتاب ارزشمند گوشید.
علوم تربیتی
مرضیه دهقانی
چکیده
پژوهش حاضر به نقد کتاب مبانی برنامهریزی درسی آموزش ابتدایی موسی پور با رویکرد توصیفی و تحلیلی و در دو بعد شکلی و محتوایی میپردازد. جهت تحلیل، از شیوه نقد و بررسی بر اساس "اصول راهنمای تهیه مقالات نقد نشریه علمی-پژوهشی پژوهشنامه انتقادی متون و برنامههای علوم انسانی" بهره گرفته شد. پس از معرفی کلی اثر، در گام اول به امتیازها و کاستیهای ...
بیشتر
پژوهش حاضر به نقد کتاب مبانی برنامهریزی درسی آموزش ابتدایی موسی پور با رویکرد توصیفی و تحلیلی و در دو بعد شکلی و محتوایی میپردازد. جهت تحلیل، از شیوه نقد و بررسی بر اساس "اصول راهنمای تهیه مقالات نقد نشریه علمی-پژوهشی پژوهشنامه انتقادی متون و برنامههای علوم انسانی" بهره گرفته شد. پس از معرفی کلی اثر، در گام اول به امتیازها و کاستیهای ابعاد شکلی و صوری کتاب اشاره شد. در این زمینه به ترتیب به بررسی جلد و طرح روی کتاب، تحلیل قواعد ویرایش و نگارش کتاب و بررسی فهرست منابع و ماخذ آن پرداخته شد. در گام بعد به توصیف، تحلیل و نقد محتوایی کتاب و نقاط قوت و ضعف ابعاد محتوایی آن توجه گردید. در این زمینه نیز به ترتیب به بررسی تناسب عنوان و فهرست مطالب با محتوای کتاب، تفکیک فصول کتاب و سازماندهی و انسجام محتوا و ارائه مطالب پرداخته شد. همینطور به واکاوی جدید بودن و کاربردی بودن محتوا اشاره گردید. در پایان میتوان اظهار داشت که به نظر میرسد محتوای کتاب نتوانسته انتظار خواننده از کتاب را با تأکید بر سه ویژگی مبانی برنامهریزی درسی، آشنایی با برنامهریزی درسی آموزش ابتدایی و کاربردی بودن، برآورده سازد. ضمنا پیشنهادهایی برای اعتلای اثر ارائه گردید.
مدیریت و سیاستگذاری
غلامرضا ملک زاده؛ زهرا رجائی
چکیده
مقاله حاضر به معرفی و نقد کتاب تئوری های سازمان: اسطورهها جی ام شفریتز؛ استیون اوت، ترجمه دکتر علی پارسائیان میپردازد که توسط انتشارات ترمه منتشر شده است. روش تحقیق از نوع نقد کیفی میباشد. این اثر توسط انتشارات ترمه در سال ۱۳۹۶ به چاپ پنجم رسیده و در کل دارای 1054 صفحه است کتاب از بعد صوری اثر، همچنین به لحاظ کیفیت صفحه آرایی ...
بیشتر
مقاله حاضر به معرفی و نقد کتاب تئوری های سازمان: اسطورهها جی ام شفریتز؛ استیون اوت، ترجمه دکتر علی پارسائیان میپردازد که توسط انتشارات ترمه منتشر شده است. روش تحقیق از نوع نقد کیفی میباشد. این اثر توسط انتشارات ترمه در سال ۱۳۹۶ به چاپ پنجم رسیده و در کل دارای 1054 صفحه است کتاب از بعد صوری اثر، همچنین به لحاظ کیفیت صفحه آرایی وصحافی، در وضعیت مطلوبی قرار دارد با توجه به اینکه مقالات اصلی از اسطوره های مدیریت از قبیل اسمیت، فایول، تیلور، سایمون، فالت و سایر نویسندگان آورده شده است ایده نو و بدیع به حساب می آید و آن را از سایر کتب در مورد تئوری های سازمان متمایز کرده است. در این کتاب ارائه کلیات ابتدای هر فصل به قلم شفریتز و اوت سپس ارایه مقالات مرتبط در هر دیدگاه و ارائه منابع هر مقاله به جمع بندی بهتر مطالب کمک می نماید همچنین به لحاظ محتوایی، منابع علمی مورد استفاده در تدوین کتاب، از سال 1896 تا سال 1990بوده که اگر چه با توجه به نسخههای جدیدتر کتاب به زبان انگلیسی، دو فصل و مجموعه مقالاتی به چاپ جدید افزوده شده است که از این لحاظ ترجمه کتاب نیازمند به روزآوری است.
هنر
سمیرا عرب؛ سید عبدالمجید شریف زاده
چکیده
مقاله پیش رو با رویکرد توصیفی انتقادی به نقد و بررسی «واژهنامۀ توصیفی خاتمسازی» به قلم نسرین طباطبایی پرداخته است؛ کتاب مذکور در سال 1382 به رشته تحریر درآمده است. در این راستا جنبههای صوری و ساختاری کتاب به لحاظ رعایت اصول نگارش علمی و همچنین محتوایی به لحاظ اهمیت مطالب و چیستی آن مورد بررسی واقع شده است. در شرایطی که مطالعات ...
بیشتر
مقاله پیش رو با رویکرد توصیفی انتقادی به نقد و بررسی «واژهنامۀ توصیفی خاتمسازی» به قلم نسرین طباطبایی پرداخته است؛ کتاب مذکور در سال 1382 به رشته تحریر درآمده است. در این راستا جنبههای صوری و ساختاری کتاب به لحاظ رعایت اصول نگارش علمی و همچنین محتوایی به لحاظ اهمیت مطالب و چیستی آن مورد بررسی واقع شده است. در شرایطی که مطالعات کتابخانهای خاتمکاری اندک و با ابهاماتی مواجه بوده، نوشتار منابع هر چند با کاستیهایی دارای ارزشهای معنوی برای خاتمکاری محسوب میگردد. در این کتاب مؤلف توانسته برای نخستین بار واژگان تخصصی خاتمکاری را گردآوری و توصیف نماید که ارزشمند و درخور تحسین است؛ در عین حال نقصهایی در روش ارائه، توصیف ناکافی در تعاریف واژگان و اصطلاحات تخصصی، فقدان برخی واژههای ضروری نیز بر آن مترتب است. از نظر صوری به لحاظ شیوه نگارش، نظام ارجاعدهی، ایرانیک نکردن برخی واژهها و .. در کتاب دیده میشود. همچنین از نظر محتوایی ایرادهایی مانند نبود حد و مرز دقیق میان تعاریف برخی مدخلها، تعاریف کوتاه و ناقص، فقدان برخی واژههای ضروری، عدم ارجاع مناسب و نبود فهرست به چشم میخورد. در این پژوهش سعی شده علاوه بر تبیین نقصان به بازتعریف واژگان نیز پرداخته شود.
زبان و ادبیات فارسی
آرش امرایی
چکیده
دیوان خاقانی یکی از متونی است که درک آن نیازمند تلاش ذهنی است؛ دشواری شعر خاقانی ازیکجهت و تدریس آن در دورههای مختلف رشتة زبان و ادبیات فارسی، ازجانبدیگر، موجب اقبال شارحان به شرح آن شده و شرحها و گزیدههایی چند از آن منتشر شده است. یکی از این کتابها کتابی است با نام ساغر بلورین. این کتاب را آقای احمد ...
بیشتر
دیوان خاقانی یکی از متونی است که درک آن نیازمند تلاش ذهنی است؛ دشواری شعر خاقانی ازیکجهت و تدریس آن در دورههای مختلف رشتة زبان و ادبیات فارسی، ازجانبدیگر، موجب اقبال شارحان به شرح آن شده و شرحها و گزیدههایی چند از آن منتشر شده است. یکی از این کتابها کتابی است با نام ساغر بلورین. این کتاب را آقای احمد غنیپور ملکشاه نوشته و انتشارات تیرگان برای اولینبار آن را در 1399 منتشر کرده است. درکنار جوانب پسندیدۀ این کتاب، اشکالاتی چند به آن وارد شده است. اشکالات راهیافته به کتاب فراواناند و بررسی دقیق و کامل همۀ آنها در یک مقاله نمیگنجد. ازاینرو، مهمترین مواردْ انتخاب و بررسی شدهاند. اشکالات معنایی برخی ابیات، استفادة پُرشمار از آثار دیگران بدون ارجاع به آنها، اشکالات نگارشی، اشارات نادرست، تغییرات غیرموجه در متن اشعار، پیروینکردن از شیوة دقیق و علمی در نگارش و مستندسازی و معرفی فهرست منابع، معرفینکردن شیوة شرح و دیگر بایستههای نگارش کتاب ازجمله مواردی است که در ردیف ایرادات کتاب قرار میگیرد. ضمن بررسی دقیق موارد یادشده، درنهایت با نشاندادن لغزشهای فراوان راهیافته به کتاب، به این نتیجه میرسیم که کتاب نیازمند ویرایش جدی است و این اشکالات بهطور محسوس بر جایگاه علمی کتاب سایه انداخته است.
زبان و ادبیات فارسی
فرشته آلیانی؛ محرم رضایتی کیشه خاله
چکیده
کتابهای دانشگاهی لازم است به گونهای نوشته شوند که در حوزههای مرتبط علمی پاسخگوی نیاز مخاطبان باشند. به این منظور، ارزیابی انتقادی متون دانشگاهی گامی حیاتی در قوام هر رشته و ساماندهی برنامة درسی آن است. این نیاز بهویژه در رشتة نوبنیاد ادبیات عامه بیشتر احساس میشود. کتابهایی که تاکنون دربارة مبانی این رشته نوشته ...
بیشتر
کتابهای دانشگاهی لازم است به گونهای نوشته شوند که در حوزههای مرتبط علمی پاسخگوی نیاز مخاطبان باشند. به این منظور، ارزیابی انتقادی متون دانشگاهی گامی حیاتی در قوام هر رشته و ساماندهی برنامة درسی آن است. این نیاز بهویژه در رشتة نوبنیاد ادبیات عامه بیشتر احساس میشود. کتابهایی که تاکنون دربارة مبانی این رشته نوشته شدهاند، از انگشتان دست تجاوز نمیکنند؛ امَا مطالعات در این حوزه روزبهروز در حال گسترش است، بنابراین نقد این منابع بهمنظور، بهبود کیفیت کتابها ضرورت دارد. بدون شک هر نگاشتهای دارای جنبههای مفید و قابل توجه است. در کنار آن کاستیهایی نیز ممکن است داشته یاشد که یادآوری و رفع آنها مسلماً به تنقیح اثر منتهی میشود. مقالة حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و رویکردی نقادانه، یکی از مهمترین کتب رشتة ادبیات عامه یعنی کتاب «فرهنگ عامه» آسیبشناسی کرده است. از مهمترین نتایج این تحقیق، بیتوجهی به پیشینة پژوهش، کلیگویی در برخی موارد، رویکرد توصیفی صِرف، نداشتن ارتباط سازمانیافته بین نظریه و سایر بخشهای کتاب و ... و همچنین برخی محاسن و جنبههای نوآورانة این کتاب است. این اثر، با تغییراتی میتواند یک اثر ارزشمند برای پژوهشگران رشتة ادبیات عامه باشد.
زبان و ادبیات فارسی
هادی اکبرزاده
چکیده
کلیلهودمنه به ترجمۀ ابوالمعالی نصراللّه بن محمّد منشی از آثار ارزشمند و ماندگار نثر فارسی قرن ششم است که تاکنون بارها در ایران و خارج از آن، تصحیح و به زیور طبع آراسته شده است که بیگمان چاپ منقّح مجتبی مینوی در سال 1343 در تهران بهترینِ آنهاست. از تصحیحات و شروح دیگر این کتاب که علاقهمندان و پژوهشگران در خوانشِ متن کلیلهودمنه از ...
بیشتر
کلیلهودمنه به ترجمۀ ابوالمعالی نصراللّه بن محمّد منشی از آثار ارزشمند و ماندگار نثر فارسی قرن ششم است که تاکنون بارها در ایران و خارج از آن، تصحیح و به زیور طبع آراسته شده است که بیگمان چاپ منقّح مجتبی مینوی در سال 1343 در تهران بهترینِ آنهاست. از تصحیحات و شروح دیگر این کتاب که علاقهمندان و پژوهشگران در خوانشِ متن کلیلهودمنه از مراجعه به آن بینیاز نیستند، تصحیح و تعلیقات آیتاللّه حسن حسنزاده آملی است که در سال 1399 چاپ ششم آن را انتشارات بوستان کتاب روانۀ بازار نموده است. اگرچه آیتاللّه حسن حسنزاده آملی این اثر را از روی چند نسخۀ خطّی و مقابله با کلیلهودمنههای عربی فراهم آورده و همچنین بدخوانی، تحریفات و نواقص دیگر کلیلهودمنههای چاپی را یادآوری نموده، نگارنده در تصحیح، تحقیق و تعلیقات آیتاللّه حسن حسنزاده آملی از کلیلهودمنه اشکالات و لغزشهایی یافته است که با مقایسۀ چاپ مینوی و قریب و نیز چند نسخۀ خطّی دیگر در این جستار به نقد و ارزیابی برخی از آنها میپردازد.
زبان و ادبیات فارسی
جمیله اخیانی
چکیده
کتاب شاعران حوزة ادبی خراسان ازجمله گزیدههای ادبی است که توسط دکتر نصرالله امامی ظاهرا برای درسی به همین نام در دورة کارشناسی ادبیات فارسی تألیف شده است. با توجه به سابقة نویسنده در گزیدهنویسیِ دانشگاهی، خواننده انتظار کتاب آراسته و پیراستهای دارد که شوق دانشجویان را برای مطالعة بیشتر در بارة یکی از مهمترین حوزههای شعر فارسی ...
بیشتر
کتاب شاعران حوزة ادبی خراسان ازجمله گزیدههای ادبی است که توسط دکتر نصرالله امامی ظاهرا برای درسی به همین نام در دورة کارشناسی ادبیات فارسی تألیف شده است. با توجه به سابقة نویسنده در گزیدهنویسیِ دانشگاهی، خواننده انتظار کتاب آراسته و پیراستهای دارد که شوق دانشجویان را برای مطالعة بیشتر در بارة یکی از مهمترین حوزههای شعر فارسی افزون کند؛ اما این انتظار چندان برآورده نمیشود. در مقالة حاضر مهمترین اشکالات کتاب مذکور شامل: نامگذاریهای نهچندان مناسب برای شعرها، انتخاب ناقص اشعار، توضیحات نادرست برای برخی بیتها؛ تغییر سلیقهای واژههایی از بیتها بدون هیچ توضیحی در بارة آنها، حذف برخی منابعی که در توضیحات کتاب به آنها ارجاع داده شده؛ توضیحات نارسا، غیردقیق یا غیرضروری؛ و ایرادات ویرایشی و نگارشی مورد بررسی قرار گرفته است. نگارنده امیدوار است با مطرح کردن این اشکالات موجب توجه بیشتر نگارندگان گزیدههای ادبی دانشگاهی به تألیفاتشان و پیراستن کتاب مذکور از اشکالات یادشده در چاپهای بعدی شود.
مدیریت و سیاستگذاری
علی آقا صفری؛ عبد الله توکلی
چکیده
مدیریت اقتضایی، مدعی است که در مدیریت، چیزی به نام بهترین اصول جهانشمول وجود ندارد. با عنایت به رهآوردهای رهیافت اقتضایی، ضروری است که معرفتشناسی آن، از منظر قرآن با بهرهگیری از روش استنطاقی، مورد تحلیل قرار گیرد؛ تاضمن بیان گزارههای کلام وحی در رد، تأیید، اصلاح و تکمیل معرفتشناسی مدیریت اقتضایی، با تمسک به آنها کاستیهای ...
بیشتر
مدیریت اقتضایی، مدعی است که در مدیریت، چیزی به نام بهترین اصول جهانشمول وجود ندارد. با عنایت به رهآوردهای رهیافت اقتضایی، ضروری است که معرفتشناسی آن، از منظر قرآن با بهرهگیری از روش استنطاقی، مورد تحلیل قرار گیرد؛ تاضمن بیان گزارههای کلام وحی در رد، تأیید، اصلاح و تکمیل معرفتشناسی مدیریت اقتضایی، با تمسک به آنها کاستیهای معرفتی شناسی آن را برطرف نمود. یافتهها نشان میدهد که معرفتشناسی در مدیریت اقتضایی مبتنی بر معرفت عینی و حسی بوده و علل و عوامل فرا طبیعی را در تبیین گزارههای طبیعی نادیده گرفته است. قرآن ضمن اشاره به کاستیهای مدیریت اقتضایی موضوع معرفت را خدا، انسان، طبیعت و درک چگونه وابستگی و پیوستگی آنها دانسته و تأکید میکند که انسان و محیط به شکل پیدا و پنهان از همدیگر تأثیر گرفته و بر یکدیگر اثر میگذارند و در نتیجه انسان میبایست با بهرهگیری از ابزار شبکهای از طریق ترکیب نگاه افقی به رابطه پدیدهها با هم و نگاه عمودی و طولی و رابطه آنها با خالقشان سهم خود را اخذ نماید. نتایج بدست آمده بیانگر آن است که قرآن علاوه بر عقل و یافتههای تجربی، تأکید دارد که نمیتوان بدون وحی بهترین روشهایی را که منتهی به بهرهوری بیشتر میگردد ارائه نمود.
مدیریت و سیاستگذاری
محمد جواد نائیجی
چکیده
با وجود اینکه پژوهشگران در مورد ماهیت و اهمیت کارآفرینی استراتژیک اتفاقنظر دارند، تعاریف متعدد این مفهوم، ابهامآفرین شده است. همچنین بیشتر معیارهای موجود ویژگی منحصربه فرد کارآفرینی استراتژیک را در نظر نگرفتهاند. هدف این مقاله، نقد و بازتعریف کارآفرینی استراتژیک و ابزارهای سنجش آن است. در این پژوهش، با بررسی سیستماتیک پژوهشهای ...
بیشتر
با وجود اینکه پژوهشگران در مورد ماهیت و اهمیت کارآفرینی استراتژیک اتفاقنظر دارند، تعاریف متعدد این مفهوم، ابهامآفرین شده است. همچنین بیشتر معیارهای موجود ویژگی منحصربه فرد کارآفرینی استراتژیک را در نظر نگرفتهاند. هدف این مقاله، نقد و بازتعریف کارآفرینی استراتژیک و ابزارهای سنجش آن است. در این پژوهش، با بررسی سیستماتیک پژوهشهای پیشین، نقاط اشتراک تعاریف کارآفرینی استراتژیک شناسایی شده است. هسته اصلی کارآفرینی استراتژیک، تعادل است و برای دستیابی به کارآفرینی استراتژیک موفق باید بر ایجاد تعادل میان کارآفرینی و مدیریت استراتژیک، شناسایی و بهکارگیری فرصتها و نوآوریهای بنیادین و تدریجی تاکید کرد. در این مسیر، بخش عمدهای از مقالاتی که در نشریه کارآفرینی استراتژیک به چاپ رسیده است، به ایجاد تعادل میان استراتژی و کارآفرینی پرداخته است. این مقاله سه پرسشنامهای را که برای سنجش کارآفرینی استراتژیک تدوین شدهاند مورد بررسی قرار داده است که نتایج بیانگر ناکامی این ابزارها در سنجش مفهوم منحصر به فرد کارآفرینی استراتژیک است. پرسشنامههای موجود به سنجش جداگانه مفاهیم کارآفرینی سازمانی و مدیریت استراتژیک پرداختهاند و اینکه از تلفیق این دو مفهوم، مفهوم جدیدی تحت عنوان کارآفرینی استراتژیک با ابعاد و وِیژگیهای متفاوت شکل گرفته است دیده نمیشود. یافته دیگر این است که به علت تعداد اندک مطالعات کمی در زمینه کارآفرینی استراتژیک، روایی و پایایی این پرسشنامهها در مطالعات دیگر کمتر مورد سنجش قرار گرفته است. از اینرو، پیشنهاد میشود پژوهشهای بیشتری هم برای آزمودن پرسشنامههای موجود و هم برای توسعه ابزارهای سنجش کارآفرینی استراتژیک صورت گیرد.
انسان شناسی
سید حسین حسینی
چکیده
پرسش محوری این پژوهش تحدید نسبت مفهومی مسئلۀ «تهذیب اجتماعی» با «انسان اجتماعی» است تا از این رهگذر بتوان به یکی از مهمترین چالشهای امروز جامعه درمورد چگونگی تعامل انسان در روابط اجتماعی پیچیده و جدید کنونی پرداخت. بدین ترتیب، این مقاله پس از معرفی کلی و چهارچوب آرای کتاب انسان اجتماعی، اثر «دارندرف»، و ...
بیشتر
پرسش محوری این پژوهش تحدید نسبت مفهومی مسئلۀ «تهذیب اجتماعی» با «انسان اجتماعی» است تا از این رهگذر بتوان به یکی از مهمترین چالشهای امروز جامعه درمورد چگونگی تعامل انسان در روابط اجتماعی پیچیده و جدید کنونی پرداخت. بدین ترتیب، این مقاله پس از معرفی کلی و چهارچوب آرای کتاب انسان اجتماعی، اثر «دارندرف»، و اشارۀ کوتاهی به ابعاد شکلی آن به مبانی مفهوم انسان اجتماعی نزد وی میپردازد. در این فراز، نشان داده خواهد شد که امکان فراتررفتن از آنچه او بهعنوان «واحد تحلیل مسئله» اندیشیده است و همچنین ارائۀ تلقی اجتماعی دقیقتر وجود دارد. اگرچه نزد «دارندرف» دو مفهوم نقش اجتماعی و وضعیت اجتماعی تشکیلدهندۀ مفهوم انسان اجتماعیاند و از این طریق، دو واقعیت فرد و جامعه به یکدیگر مرتبط میشوند، اما ازآنجاکه موضوع ذهن وی مسئلۀ «تهذیب اجتماعی» نبوده است، تا بدینجا این سؤال پیش نیامده است که چگونه میتوان مفهوم انسان اجتماعی را با تهذیب اجتماعی پیوند زد. دارندرف در تحلیل خود، برای دو مفهوم فرد و جامعه، هویّت مستقلی در نظر میگیرد و انسان اجتماعی نزد وی انسانی است که دارای نقشهای اجتماعی گوناگونی است. ازاینرو، انسان اجتماعی وی را باید «انسان در اجتماع» نامید، اما در تحلیلی دیگر، فرد مستقل از جامعه را نمیتوان تصور کرد، بلکه هویّت حقیقی افراد در جامعه و روابط اجتماعی شکل میگیرد. مقاله درادامه از سه ویژگی مفهوم تهذیب اجتماعی یاد کرده است و به پرسش جبر سازمانی میپردازد و درپایان، به ضرورتهای پژوهشی دراینباره و بهخصوص به مسئلۀ نقشۀ جامع اخلاقی تأکید ورزیده است.
زبان و ادبیات فارسی
آرش امرایی
چکیده
دیوان خاقانی از دیرباز درمیان محققان و ادبیاتشناسان به دشواری و دیریابی معروف بوده است. به همین دلیل، نسبتبه دیگر آثار شاعران کلاسیک فارسی، بیشتر موردتوجه شارحان و محققان قرار گرفته و شرحهای پُرتعدادی بر همه یا بخشی از آن نگاشته شده است. یکی از شرحهایی که بخشی از این دیوان را شرح کرده کتابی است با نام آتش اندر چنگ. این ...
بیشتر
دیوان خاقانی از دیرباز درمیان محققان و ادبیاتشناسان به دشواری و دیریابی معروف بوده است. به همین دلیل، نسبتبه دیگر آثار شاعران کلاسیک فارسی، بیشتر موردتوجه شارحان و محققان قرار گرفته و شرحهای پُرتعدادی بر همه یا بخشی از آن نگاشته شده است. یکی از شرحهایی که بخشی از این دیوان را شرح کرده کتابی است با نام آتش اندر چنگ. این کتاب را مهدی ماحوزی نوشته و انتشارات زوّار آن را در 340 صفحه منتشر کرده است. در این مقاله، این کتاب با نگاهی نقّادانه و علمی نقد و بررسی خواهد شد. توضیح این نکته لازم است که این مقاله به شیوۀ مطالعۀ کتابخانهای و مقایسۀ شروح منتشرشدۀ دیوان خاقانی نوشته شده است. در این مقاله، دربارة مطالبی ازجمله تعجیل در تهیه و انتشار کتاب، گزیدهگزینی نادرست، ورود مطالب غیرمربوط به متن کتاب، و استفاده از آثار دیگران بدون ارجاع به آن آثار سخن گفته خواهد شد و درپایان به این نتیجه خواهیم رسید که اشکالات و ناراستیهای فراوانی به کتاب موردبحث وارد شده و ضروری است درخصوص اصلاع موارد یادشده اقدام شود.
هنر
نغمه خرازیان
چکیده
کتاب Symmetries of Islamic Geometrical Patterns تألیف سید جان عباس و عامر شاکر سلمان، دو عضو علمی گروه ریاضی دانشگاه ولز، را آمنه آقاربیع با عنوان همآراستگی در نگارههای اسلامی به فارسی ترجمه کرده است. باتوجهبه تخصص مؤلفان، این کتاب رویکرد متفاوتی به دیگر تألیفات در حوزﮤ نقوش اسلامی دارد که آن را هم برای محققان حوزﮤ هنر اسلامی و هم پژوهشگران ...
بیشتر
کتاب Symmetries of Islamic Geometrical Patterns تألیف سید جان عباس و عامر شاکر سلمان، دو عضو علمی گروه ریاضی دانشگاه ولز، را آمنه آقاربیع با عنوان همآراستگی در نگارههای اسلامی به فارسی ترجمه کرده است. باتوجهبه تخصص مؤلفان، این کتاب رویکرد متفاوتی به دیگر تألیفات در حوزﮤ نقوش اسلامی دارد که آن را هم برای محققان حوزﮤ هنر اسلامی و هم پژوهشگران علوم ریاضی جذاب و مفید کرده است، اما با خواندن ترجمۀ فارسی این کتاب نمیتوان مباحث آن را دریافت. با رجوع به متن اصلی کتاب، بهنظر میرسد که دریافتهنشدن مطالب به کیفیت ترجمه مرتبط است. بنابراین، این نقد دربارۀ ترجمۀ فارسی این کتاب است. با هدف ارزیابی این ترجمه، کل متن انگلیسی کتاب با متن ترجمهشده مطابقت داده شد. موارد موردنقد در شش بخش مطرح شدهاند: ۱. ترجمۀ نادرست، ۲. کلمات و عبارات ترجمه نشده، ۳. چند معادل برای یک واژه و چند واژه با یک معادل، ۴. ترجمۀ معکوس، ۵. تغییر در جملات و بندهای متن اصلی که سبب تغییر در محتوا شده است، ۶. انتخاب معادلهای نامأنوس. وجود اشکالات جدی و فراوان در ترجمۀ فارسی موجب نامفهومشدن متن و درنتیجه محرومشدن خواننده از دیدگاه متفاوت و ارزشمند نویسندگان این کتاب شده است؛ مسئلهای که لزوم بازنگری در ترجمه را میطلبد.
فقه و حقوق
مجید بنایی اسکویی
چکیده
تفکیک اعمال مدنی و تجاری و شناسایی فعالیتها و معاملات تجاری از دیرباز منشأ آثار بسیاری بوده که بهتدریج در اغلب نظامهای حقوقی بهصورت مدون و در قالب قوانین تجاری موردپذیرش قرار گرفته است. کتاب حقوق تجارت (جلد اول) در بیان مقدمات حقوق تجارت و با تمرکز بر حقوق و تکالیف بازرگانان و شناسایی اعمال تجاری برای دورۀ کارشناسی حقوق و منطبق ...
بیشتر
تفکیک اعمال مدنی و تجاری و شناسایی فعالیتها و معاملات تجاری از دیرباز منشأ آثار بسیاری بوده که بهتدریج در اغلب نظامهای حقوقی بهصورت مدون و در قالب قوانین تجاری موردپذیرش قرار گرفته است. کتاب حقوق تجارت (جلد اول) در بیان مقدمات حقوق تجارت و با تمرکز بر حقوق و تکالیف بازرگانان و شناسایی اعمال تجاری برای دورۀ کارشناسی حقوق و منطبق با قانون تجارت ایران تدوین شده است. نقد این کتاب با استفاده از معیارها و مشخصههای شناختهشده و بهمنظور ارزیابی اثر و شناسایی نقاط ضعف و قوّت آن بهمنظور ارتقا و بهبود پژوهش انجام شده است. از مهمترین نواقص کتاب میتوان به فقدان جامعیت محتوایی و تاحدودی ضعف مباحث تحلیلی اشاره کرد که علل تدوین اثر را تحتالشعاع خود قرار داده است. ازآنجاکه این کتاب یکی از کتابهای دانشگاهی است، تکمیل و ارتقای آن قطعاً هم برای نویسنده و هم برای دانشجویان مفید خواهد بود. امید است در چاپهای بعدی برخی ایرادها رفع شود.
مدیریت و سیاستگذاری
علیرضا بناگر؛ زهرا سعیدی رامیانی؛ نادی علیزاده؛ فرانک پایدار
چکیده
هدف مقالۀ حاضر بررسی و نقد کتاب سنجش و مدیریت فرهنگ سازمانی؛ ابزارها و روشهای بهبود، اثر مهدی ابراهیمی بلانی، ویدا رشیدی، و سعید شهبازمرادی، است. این اثر در حوزۀ مدیریت و فرهنگ سازمانی بهرشتۀ تحریر درآمده و در چهار فصل و یک پیشگفتار تنظیم شده است. در فرایند نقد و ارزیابی این کتاب، از معیارها و شاخصهای نقد مطابق با الگوی ...
بیشتر
هدف مقالۀ حاضر بررسی و نقد کتاب سنجش و مدیریت فرهنگ سازمانی؛ ابزارها و روشهای بهبود، اثر مهدی ابراهیمی بلانی، ویدا رشیدی، و سعید شهبازمرادی، است. این اثر در حوزۀ مدیریت و فرهنگ سازمانی بهرشتۀ تحریر درآمده و در چهار فصل و یک پیشگفتار تنظیم شده است. در فرایند نقد و ارزیابی این کتاب، از معیارها و شاخصهای نقد مطابق با الگوی ارائهشده توسط شورای بررسی متون و کتب درسی و دانشگاهی علوم انسانى استفاده شده است. به همین منظور، کتاب حاضر از نظر روش و سپس از نظر محتوا و ساختار موردارزیابی قرار گرفته است. همچنین، نقاط قابلبهبود بهمنظور غنیترشدن کتاب و بازکردن زمینههای دیگر تحقیق آورده شده است. نتیجۀ مطالعه اثر حاضر نشان داد که نویسندگان کتاب با رعایت اصول ارجاعدهی درقبال مطالب، جدولها، و نیز با ترکیب اثر با متون اسلامی میتوانند به اعتبار اثر بیفزایند و با بازنگری ساختاری و محتوایی هم میتوانند به غنای آن بیفزایند.
مدیریت و سیاستگذاری
هادی کرمی؛ داود کیاکجوری
چکیده
چکیدهتحلیل خطمشی عمومی گرایشی جدید از مدیریت دولتی در دانشگاههای معتبر است که به مطالعۀ نقش تحلیلگران در تدوین و اجرای خطمشی عمومی و ارائۀ سبکهای مختلف تحلیل میپردازد. تحلیل خطمشی روشی برای فرمولبندی و شناخت مشکلات بهمنظور جستوجو برای راهحلهای ممکن است. بدین منظور، کتاب عباس منوریان، تحلیل ...
بیشتر
چکیدهتحلیل خطمشی عمومی گرایشی جدید از مدیریت دولتی در دانشگاههای معتبر است که به مطالعۀ نقش تحلیلگران در تدوین و اجرای خطمشی عمومی و ارائۀ سبکهای مختلف تحلیل میپردازد. تحلیل خطمشی روشی برای فرمولبندی و شناخت مشکلات بهمنظور جستوجو برای راهحلهای ممکن است. بدین منظور، کتاب عباس منوریان، تحلیل خطمشی عمومی: مفاهیم، رویکردها، مدلها، و فرایندها، از انتشارات دانشگاه تهران به سال 1396، در 272 صفحه، با شابک 6-7092-03-964-978 انتخاب شده و موردنقد قرار گرفته است. این پژوهش از نوع تحلیل محتوا و از حیث اجرا انتقادی ـ کاربردی است. به همین منظور، درابتدا به معرفی پدیدآورنده و توصیف شکلی و محتوایی اثر پرداخته شده و سپس در سه بعد شکل ظاهری، ساختاری، و محتوایی موردارزیابی و تحلیل واقع شده است. ارزیابی بهعملآمده نشان میدهد این کتاب، ضمن دارابودن محاسن و نقاط قوت خاص خود، به بازنگری و اصلاح در ابعاد سهگانۀ فوق، بهویژه تولید محتوای مناسبتر با تحلیل خطمشی عمومی، نیاز دارد.
مدیریت و سیاستگذاری
غلامرضا گودرزی؛ منصوره معینی کربکندی
چکیده
سازمانها از شالودههای اصلی اجتماع کنونی هستند و مدیریت مهمترین عامل در حیات، رشد، و بالندگی یا مرگ سازمانهاست. مدیر روند حرکت از وضع موجود به وضعیت مطلوب را هدایت میکند و در هر لحظه، برای ایجاد آیندهای بهتر، در تکاپوست. گذشته با تمام ماهیت و آموختنیهایش و با تمام تأثیری که میتواند در آینده داشته باشد اتفاق افتاده است و ...
بیشتر
سازمانها از شالودههای اصلی اجتماع کنونی هستند و مدیریت مهمترین عامل در حیات، رشد، و بالندگی یا مرگ سازمانهاست. مدیر روند حرکت از وضع موجود به وضعیت مطلوب را هدایت میکند و در هر لحظه، برای ایجاد آیندهای بهتر، در تکاپوست. گذشته با تمام ماهیت و آموختنیهایش و با تمام تأثیری که میتواند در آینده داشته باشد اتفاق افتاده است و هیچ نیروی بشری نمیتواند آن را دیگربار و بهگونهای متفاوت بیافریند، ولی آینده در راه است و قسمت مهم از آن به آنچه امروز میگذرد مربوط است. این مقاله به بررسی و نقد کتاب تغییر و تحول سازمانی؛ بنمایهها و پیآمدها، تألیف جیم گریوز و ترجمۀ پرویز احمدی، میپردازد. درابتدا کتاب از لحاظ شکلی موردارزیابی و سپس از جنبۀ محتوا و ساختار موردتوجه قرار میگیرد. همچنین، نقاط قابلتوسعۀ کتاب بهمنظور غنیترشدن آن ذکر میشود.
هنر
محمد جواد گهربخش؛ شهاب اسفندیاری؛ پدرام رستمی
چکیده
کتاب سبک استعلایی در سینما، اوزو، برسون، درایر از پل شریدر، منتقد، نویسنده، و کارگردان شهیر آمریکایی، از معدود کتابهایی است که در آن رابطۀ سینما، دین، و ویژگیهای مرتبط با آن فراتر از حوزههایی مانند نشانهشناسی بررسی شده است. این کتاب در سال 1382 با ترجمۀ محمد گذرآبادی در ایران چاپ شد. ویرایش دوم کتاب در سال 2018 به بازار عرضه شد که ...
بیشتر
کتاب سبک استعلایی در سینما، اوزو، برسون، درایر از پل شریدر، منتقد، نویسنده، و کارگردان شهیر آمریکایی، از معدود کتابهایی است که در آن رابطۀ سینما، دین، و ویژگیهای مرتبط با آن فراتر از حوزههایی مانند نشانهشناسی بررسی شده است. این کتاب در سال 1382 با ترجمۀ محمد گذرآبادی در ایران چاپ شد. ویرایش دوم کتاب در سال 2018 به بازار عرضه شد که شامل معرفی سینمای آهسته و بازنگری شریدر بر برخی از مفاهیم این سبک بود. اهمیت این رساله را میتوان در نوع بررسی و مواجهه با دین و عناصر آن دانست. شریدر با توسل به مفاهیم عمیق فلسفی و بهرهگیری از عقبۀ مسیحی خود مراحل سبکی را بنیان مینهد که مهمترین آثار سینمایی از خلال آنها قابلخوانش و بررسی است. این سبک درغایت بهدنبال یافتن چگونگی بیان امر متعالی و امر معنوی در سینماست. در این پژوهش ابتدا، اثر و نویسنده معرفی شده و سپس، تمامی مفاهیم موجود در کتاب با عنایت به هر دو ویرایش آورده شده است. درنهایت، این کتاب در زوایای مختلف به بوتۀ نقد کشیده شده است. نتایج نشان خواهد داد که عمدۀ نقدهای وارد بر پیکرۀ این کتاب را میتوان در سطوح روش و محتوا مشاهده کرد.
مدیریت و سیاستگذاری
کریم اسگندری؛ شادی عرفای جمشیدی؛ المیرا شاکری؛ شیدا عرفای جمشیدی
چکیده
باتوجهبه لزوم ایجاد ارتباطات قوی بین صنعت و دانشگاه بهمنظور استفاده از نظریههای علمی در صنعت، استفاده از روش موردکاوی در مدیریت رفتار سازمانی ضروری است. هدف از مقالۀ حاضر بررسی و نقد کتاب موردکاویهای مدیریت رفتار سازمانی است. روش ارزیابی و نقد این اثر اسنادی ـ تحلیلی و مطابق با الگوی پیشنهادی شورای بررسی متون و کتب علوم ...
بیشتر
باتوجهبه لزوم ایجاد ارتباطات قوی بین صنعت و دانشگاه بهمنظور استفاده از نظریههای علمی در صنعت، استفاده از روش موردکاوی در مدیریت رفتار سازمانی ضروری است. هدف از مقالۀ حاضر بررسی و نقد کتاب موردکاویهای مدیریت رفتار سازمانی است. روش ارزیابی و نقد این اثر اسنادی ـ تحلیلی و مطابق با الگوی پیشنهادی شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی در چهارچوب معرفی کلی، بررسی شکلی، و محتوایی اثر است. بهطور کلی، از نظر بررسی شکلی اثر کیفیت شکلی آن خوب است. باوجوداین، نقاط ضعف شکلی اثر عبارتاند از: استفادهنکردن از نماد و نشان مشخصی از مدیریت رفتار سازمانی در طرح روی جلد کتاب و استفادهنکردن از جداول، نمودارها، و اشکال در داخل متن. بهلحاظ محتوا، استفاده از روش موردکاوی در مدیریت رفتار سازمانی یکی از نقاط قوت اثر است، هرچند اثر نظم منطقی، انسجام محتوایی، و دقت محتوایی ندارد و به نقایص محتوایی دچار است. بهطور کلی، تحلیل محتوای کتابهای علمی و دانشگاهی میتواند نقاط قوت و ضعف احتمالی آنها را برای اصلاح و تغییر احتمالی محتوا و شکل، متناسب با اهداف تعیینشده و اصول علمی، در اختیار برنامهریزان و مؤلفان کتابهای دانشگاهی قرار دهد.
اقتصاد
فرزانه میرشاه ولایتی؛ فرهاد نظریزاده
چکیده
آیندهپژوهی راهبردی برای مواجهه با عدم قطعیتها، مدیریت، و کنترل پیشدستانه درجهت تحقق آیندة مطلوب است. تلاش برای تجسم آینده و حذف سناریوهای نامطلوب امروزه امری هوشمندانه قلمداد میشود و اسناد، کتب، و مقالات متعددی در این خصوص تألیف شدهاند. کتاب تغییر برزگ: جهان در سال 2050 از جملة این آثار است که به بررسی و تصویرپردازی آیندة ...
بیشتر
آیندهپژوهی راهبردی برای مواجهه با عدم قطعیتها، مدیریت، و کنترل پیشدستانه درجهت تحقق آیندة مطلوب است. تلاش برای تجسم آینده و حذف سناریوهای نامطلوب امروزه امری هوشمندانه قلمداد میشود و اسناد، کتب، و مقالات متعددی در این خصوص تألیف شدهاند. کتاب تغییر برزگ: جهان در سال 2050 از جملة این آثار است که به بررسی و تصویرپردازی آیندة بلندمدت جهان در چهار حوزة اصلی اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، و علم و فناوری میپردازد. این مقاله، ضمن بررسی کتاب براساس معیارهای پژوهشنامة انتقادی متون و برنامههای علوم انسانی، کوشیده است تا اعتبار اثر مذکور را بهلحاظ روشی و رویکردی بررسی کند. براساس ارزیابی بهعملآمده، این اثر کیفیتی متوسط دارد و لازم است برای ارتقای کیفی آن در ترجمه بازبینی جدی صورت گیرد و نیز باتوجهبه گذشت یک دهه از تاریخ انتشار کتاب اصلی، صحت ادعاهای آن بررسی شود.
علوم اجتماعی
رضا بیگدلو
چکیده
هویت یا پرسش از کیستی و چیستی انسان بهصورت شکلی از آگاهی تاریخی بروز کرده و دارای کارویژههای فردی و اجتماعی متعددی است. در دهههای اخیر، باتوجهبه پیچیدهشدن روند هویتیابی و نیز گستردگی لایهها و ابعاد هویت، گسترش جهانیشدن، پیدایش مکاتب و رهیافتهای مدرن و پسامدرن دربارة تبیین مبانی، مؤلفهها و کارکردهای آن، و نیز تأثیر ...
بیشتر
هویت یا پرسش از کیستی و چیستی انسان بهصورت شکلی از آگاهی تاریخی بروز کرده و دارای کارویژههای فردی و اجتماعی متعددی است. در دهههای اخیر، باتوجهبه پیچیدهشدن روند هویتیابی و نیز گستردگی لایهها و ابعاد هویت، گسترش جهانیشدن، پیدایش مکاتب و رهیافتهای مدرن و پسامدرن دربارة تبیین مبانی، مؤلفهها و کارکردهای آن، و نیز تأثیر رویدادهای سیاسی و اجتماعی و اقتصادی در امر هویتیابی موضوع هویت برای بسیاری از جوامع به مسئلهای مهم و اساسی تبدیل شده است، بهطوریکه حتی آن را بحران تعبیر میکنند. در ایران هم باتوجهبه تنوع قومی و زبانی، میراث غنی تاریخی و فرهنگی، تأثیرات جهانی، و عوامل دیگر در دهههای گذشته هویت به مسئلهای اجتماعی ـ سیاسی و نیز موضوع علمی ـ پژوهشی مهمی تبدیل شده است. این مقاله بر آن است که کتاب هویت ایرانی را از جنبة انتقادی تحلیل و مهمترین ابعاد مثبت و نیز کاستیهای آن را بررسی کند. دستاوردهای تحقیق بیانگر آن است که تعریفنکردن عملیاتی مفاهیم اصلی، تکیه بر گفتمان هویتی ایرانمدار و نادیدهگرفتن گفتمانهای هویتبخش دیگر، تناقض در مبانی نظری و روششناختی مقالات، تکیه بر دورهبندیهای تاریخ سیاسی، و نادیدهگرفتن چالشهای برآمده از رویارویی هویت ایرانی و هویت ملی ازجمله کاستیهای کتاب است.
تاریخ
عباس پناهی
چکیده
باتوجهبه اینکه کتاب تاریخ ایرانشناسی در روسیه یکی از تازهترین آثار در قلمرو مطالعات ایرانشناسی در روسیه است، انتظار میرفت نویسنده با رویکردی تحلیلی به نقد دستاوردهای ایرانشناسان روسی بپردازد؛ بهویژه اینکه روسها در دورۀ حاکمیت کمونیسم درجهت برنامهها و سیاستهای حزب حاکم شوروی اهمیت ویژهای برای مطالعات ایرانشناسی ...
بیشتر
باتوجهبه اینکه کتاب تاریخ ایرانشناسی در روسیه یکی از تازهترین آثار در قلمرو مطالعات ایرانشناسی در روسیه است، انتظار میرفت نویسنده با رویکردی تحلیلی به نقد دستاوردهای ایرانشناسان روسی بپردازد؛ بهویژه اینکه روسها در دورۀ حاکمیت کمونیسم درجهت برنامهها و سیاستهای حزب حاکم شوروی اهمیت ویژهای برای مطالعات ایرانشناسی قائل بودند، زیرا دورۀ حاکمیت شوروی مطالعات ایرانشناسی برمبنای سیر نظریۀ تکخطی تاریخی و اثبات دترمنیسم تاریخی قرار داشت. این آثار تأثیر زیادی در فضای فکری، سیاسی، و اجتماعی ایرانی دهههای اخیر داشت. درنتیجه، نقد کارنامۀ روسها در این زمینه میتوانست دریچهای جدید در زمینۀ ایرانشناسی پیشروی مخاطبان قرار دهد، درحالیکه در کتاب موردبررسی گزارشی کوتاه و شتابزده از روند ایرانشناسی در تاریخ سیصدسالۀ این دانش در روسیه را ارائه داده است. یکی از مهمترین دلایل پراکندگی مطالب کتاب انتخاب عنوانهای کلی پژوهش حاضر است. درنتیجه، شاخصهای موردبررسی نویسنده گسترۀ وسیعی از مطالب و موضوعات در زمینۀ ایرانشناسی در روسیه را در بر گرفته است. شاخصهای موردبررسی کتاب حاضر در قلمرو پژوهشهای دانشنامهای قرار میگیرد. مقالۀ حاضر میکوشد تا با روش تحلیل محتوا و نقد علمی موضوعات و شاخصهای کتاب حاضر را موردنقد و تحلیل قرار دهد.
زبان و ادبیات فارسی
جمیله اخیانی
چکیده
انتخاب بخشهایی از متون کهن و توضیح دشواریهای آنها در قالب گزیدههای دانشگاهی برای تدریس در رشتة زبان و ادبیات فارسی از تألیفاتی است که در سالهای اخیر افزایش یافته است. کتاب شاهنامۀ (1) نامورنامۀ شهریار که در انتشارات سمت منتشر شده یکی از این گزیدههاست که حاصل دقتنظر شاهنامهشناس برجسته، سجاد آیدنلو، است که کتابی درخور را ...
بیشتر
انتخاب بخشهایی از متون کهن و توضیح دشواریهای آنها در قالب گزیدههای دانشگاهی برای تدریس در رشتة زبان و ادبیات فارسی از تألیفاتی است که در سالهای اخیر افزایش یافته است. کتاب شاهنامۀ (1) نامورنامۀ شهریار که در انتشارات سمت منتشر شده یکی از این گزیدههاست که حاصل دقتنظر شاهنامهشناس برجسته، سجاد آیدنلو، است که کتابی درخور را برای دانشجویان فراهم آورده است. باوجود مزایای فراوان این کتاب ازجمله انتخاب سه داستان از شاهنامه بهجای یک داستان، تنظیم مطالب کتاب در حجمی مناسب یک ترم، طرح مباحث مهم مربوط به فردوسی و شاهنامه برپایة آخرین پژوهشهای شاهنامهشناسی، و... پارهای نارساییها نیز در تدوین آن بهچشم میخورد که در مقالة حاضر در سه بخش به آنها پرداخته شده است: نارساییهای ناشی از انتخاب ابیات برای گزیدههای داستانها، نارساییهای مربوط به شرح و توضیح ابیات، و نارساییهای مربوط به نسخة استفادهشده در گزیده، و فقدان توضیحی دربارة آنها. نگارنده امیدوار است با اصلاح این نارساییها این کتاب ارزشمند بیش از پیش منقح شود.
زبان و ادبیات فارسی
مهری مساعد؛ سعید حسامپور
چکیده
مدتها پس از آفرینش نخستین رمانها و داستانهای کوتاه فارسی، آثاری پژوهشی دربارة این آثار داستانی بهوجود آمد. در این پژوهش، شیوۀ تاریخنگاری نخستین تاریخادبیاتهای داستانی (یعنی کتاب تاریخ و تحول ادبیات نوین ایران و کتاب پایهگذاران نثر جدید فارسی)، که همزمان در خارج از کشور انتشار یافتهاند، بررسی شده است. در این مقاله، ...
بیشتر
مدتها پس از آفرینش نخستین رمانها و داستانهای کوتاه فارسی، آثاری پژوهشی دربارة این آثار داستانی بهوجود آمد. در این پژوهش، شیوۀ تاریخنگاری نخستین تاریخادبیاتهای داستانی (یعنی کتاب تاریخ و تحول ادبیات نوین ایران و کتاب پایهگذاران نثر جدید فارسی)، که همزمان در خارج از کشور انتشار یافتهاند، بررسی شده است. در این مقاله، با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی و براساس مؤلفههایی که نگارندگان این پژوهش برای گونۀ تاریخادبیات در نظر گرفتهاند، گفتمان این دو اثر بررسی شده است. نتایج نشان میدهد علوی و کامشاد بدون تأثیرپذیری از ایدئولوژی حاکمیت وقت و با هدفِ یافتنِ پیوندهای دوسویة ادبیات و رویدادهای سیاسی روز، آثار ادبی را بررسی کردهاند. البته کار این نویسندگان بهدلیل نداشتن الگو و طرحی دقیق برای نگارش اثر خود، بیشک با کاستیهایی همراه است. ضعف ساختاری در چینش مطالب، نداشتن الگوی خاص در شرححالنویسی، نپرداختن به سبک ادبی آثار و تحلیلنکردن جنبۀ ادبی و هنری آثار ادبی، ساختارمندنبودن برخی مؤلفهها، استفاده از منابع درجهدوم و درجهسوم، و مبناقراردادن گزینشهای آثار انتقادی پیشین ازجملة این ضعفهاست که اغلب بهعلت دوری از بافت و زمینههای نهادی مرتبط با آثار ادبی روی دادهاند و این مسئله آسیب چشمگیری به این دو تاریخادبیات وارد ساخته است.
هنر
سمیرا عرب؛ سید عبدالمجید شریف زاده
چکیده
خاتمکاری از جملۀ هنرهای سنتی مرتبط با چوب است که امروزه رونق چندانی ندارد. ساخت خاتم گره از دورۀ صفوی اهمیت یافت و تا دورۀ معاصر از آن استفاده میشود. توجه به خاتمکاری و پرداختن به نقدِ منابع آن در حوزۀ پژوهشهای حائز اهمیتی است که دستاوردهایی چون آشنایی، معرفی، و آسیبشناسی را بهارمغان خواهد داشت. کمبود اطلاعات تخصصی ...
بیشتر
خاتمکاری از جملۀ هنرهای سنتی مرتبط با چوب است که امروزه رونق چندانی ندارد. ساخت خاتم گره از دورۀ صفوی اهمیت یافت و تا دورۀ معاصر از آن استفاده میشود. توجه به خاتمکاری و پرداختن به نقدِ منابع آن در حوزۀ پژوهشهای حائز اهمیتی است که دستاوردهایی چون آشنایی، معرفی، و آسیبشناسی را بهارمغان خواهد داشت. کمبود اطلاعات تخصصی در نوشتارهای پیشین محسوس است. مقالۀ «بررسی شیوۀ ساخت و گُلبندی (Golbandi) در خاتم گره پنج» در فصلنامۀ علمی ـ پژوهشی نگره بهقلم مریم اکبرزاده و محمدصادق میرزا ابوالقاسمی در پاییز 1397 و شمارۀ 47، در صفحات 82 تا 95، بهچاپ رسیده است. ضرورت نقد و ارزیابی مقالۀ مذکور حاکی از اهمیت نشر اطلاعات صحیح درخصوص خاتمکاری بهویژه خاتم گره است. خاتم گره با پیشینهای غنی بهدلایلی ازجمله دشواری در تهیۀ مواد اولیه و مراحل ساخت امروزه کمتر موردتوجه است. لذا، پرداختن به این خاتم و مستندنگاری آن از اهداف پژوهش حاضر است. نقد این اثر، که بهشکل محتوایی و علمی صورت گرفته است، سعی در تبیین کاستیهایی هرچند اندک در مراحل تخصصی ساخت خاتم گره پنج دارد.