باستان شناسی
سعدی سعیدیان
چکیده
باوجود جایگاه برجستۀ تمدنهای ایران باستان در بررسی تاریخ پرفرازونشیبِ خاور نزدیک، مطالعۀ این دوران مهم در سنت تاریخنگاری اروپاییان عموماً تحتتأثیر دیدگاه خصمانۀ منابع کلاسیک یونانی ـ رومی قرار گرفته است و اندک بودهاند آثار و مؤلفانی که از نفوذ این سنت و دیدگاه منفی غربمحورانه بهدور مانده باشند. کتاب The Persians یا ...
بیشتر
باوجود جایگاه برجستۀ تمدنهای ایران باستان در بررسی تاریخ پرفرازونشیبِ خاور نزدیک، مطالعۀ این دوران مهم در سنت تاریخنگاری اروپاییان عموماً تحتتأثیر دیدگاه خصمانۀ منابع کلاسیک یونانی ـ رومی قرار گرفته است و اندک بودهاند آثار و مؤلفانی که از نفوذ این سنت و دیدگاه منفی غربمحورانه بهدور مانده باشند. کتاب The Persians یا ایرانیان باستان، اثر ماریا بروسیوس، از جدیدترین تألیفاتی است که با اتخاذ رویکردی بیطرفانه و با استفاده از منابع جدید و روزآمد به بررسی سه شاهنشاهی بزرگ ایران باستان یعنی هخامنشیان، اشکانیان، و ساسانیان و دستاوردهای سیاسی و فرهنگی آنان پرداخته است. در مقالۀ پیشرو، کتاب بروسیوس از حیث ساختار شکلی و محتوا موردنقد و بررسی قرار میگیرد و نقاط ضعف و قوت آن در چهارچوب نقد دانشگاهی برشمرده میشود. نتیجۀ بررسی حاضر نشان از آن دارد که کتاب موردبحث، باوجود مزیتهای زیادی چون روزآمدی، بیطرفی، ساختار منسجم، و نظم منطقی، در پیشبرد موضوعات و متن ساده و روان، همانند هر تألیف دیگری کاستیهایی دارد که از مهمترین آنها میتوان به بیتوجهی به حکومتهای عیلام، ماد، سلوکی، و نداشتن بخش نتیجهگیری اشاره کرد.
زبانشناسی و زبانهای باستانی
لیلا مکوندی
چکیده
در این نوشتار جلد دوم کتاب گلنبشتههای باروی تخت جمشید بررسی و نقد شده است. کتاب موردبحث ترجمۀ فارسی و انگلیسی بخشی از الواح عیلامی منتشرنشدۀ بایگانی باروی تخت جمشید (متنهای A-G) است که سالها پیش ریچارد هلک خوانده بود و عبدالمجید ارفعی آنها را ویرایش و ترجمه کرده و با همکاری مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی و پژوهشگاه ...
بیشتر
در این نوشتار جلد دوم کتاب گلنبشتههای باروی تخت جمشید بررسی و نقد شده است. کتاب موردبحث ترجمۀ فارسی و انگلیسی بخشی از الواح عیلامی منتشرنشدۀ بایگانی باروی تخت جمشید (متنهای A-G) است که سالها پیش ریچارد هلک خوانده بود و عبدالمجید ارفعی آنها را ویرایش و ترجمه کرده و با همکاری مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی و پژوهشگاه میراث فرهنگی منتشر کرده است. در مقالۀ پیشِرو، کتاب ازنظر خوانش و ترجمه ارزیابی و نقاط قوت و ضعف آن بررسی شده است. اما جدا از همۀ این مسائل، چالش عمده مسئلۀ انتشار الواح باوجود اعلام رسمی عدم رضایت مؤسسة شرقشناسی شیکاگو درجایگاه صاحب امتیاز علمی پروژه به «مترجم و ویراستار» و ناشران است. این مسئله بهمعنای رعایتنکردن اخلاق علمی آن هم ازطرف دو مرکز مهم علمی کشور در حوزۀ علوم انسانی است و ارجاع به کتاب را در سطح بینالمللی برای پژوهشگران با مشکل مواجه میکند.
باستان شناسی
مهسا ویسی
چکیده
دورة هخامنشی یکی از مهمترین ادوار تاریخی ایران بهشمار میرود. در این دوره کوروش و جانشینانش بزرگترین دولت متمرکز آن دوران را پدید آوردند که باوجود تنوع بسیار آن ازنظر فرهنگی و قومی با نظام اداری بسیار پیشرفتهای مدیریت میشد. هخامنشیان با سیاست تساهل و تسامح توانستند تمامی نواحی را با خود همراه کنند و ضمن اجازة حفظ هنر و فرهنگ ...
بیشتر
دورة هخامنشی یکی از مهمترین ادوار تاریخی ایران بهشمار میرود. در این دوره کوروش و جانشینانش بزرگترین دولت متمرکز آن دوران را پدید آوردند که باوجود تنوع بسیار آن ازنظر فرهنگی و قومی با نظام اداری بسیار پیشرفتهای مدیریت میشد. هخامنشیان با سیاست تساهل و تسامح توانستند تمامی نواحی را با خود همراه کنند و ضمن اجازة حفظ هنر و فرهنگ بومی آنها، هنر و فرهنگ خود را نیز وارد کنند. این امپراتوری مدلی موفق از حکومتی چندملیتی بود که بینالنهرین، مصر، قفقاز، آسیای صغیر، و آسیای مرکزی را در بر میگرفت. کتاب بینالنهرین و ایران در دوران هخامنشی گزارشی است از سمینار یادوارة ولادیمیر لوکونین که در سال 1997 م بهچاپ رسید. ترجمة فارسی این کتاب را سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها در سال 1389 منتشر کرد. اگرچه کتاب مذکور بهطور کلی مجموعه اطلاعات ارزشمندی دربارة دورة هخامنشی ارائه میدهد، همانند هر اثر علمی دیگری کاستیهایی دارد که در این مقاله بدانها پرداخته میشود. در یک جمعبندی کلی نقطه ضعف اصلی این کتاب را میتوان عدم انسجام و عدم ارتباط محتوای برخی از قسمتهای کتاب با عنوان آن دانست.