روش‌شناسی
محمد شجاعیان؛ محمدرضا طاهری
چکیده
فلسفه علوم اجتماعی، به عنوان دانشی درجه دوم، عبارت است از تاملات فلسفی درباره ماهیت و دامنه علوم اجتماعی و ماهیت تبیین و عینیت. همچنین، بحث «روش شناسی» علوم اجتماعی و ماهیت ارتباط این علوم با طبیعی از جمله مسائل پایدار در فلسفه علوم اجتماعی است. پژوهش حاضر به بررسی و نقد مهمترین ایده هایی می پردازد که در کتاب «فلسفه علوم ...
بیشتر
فلسفه علوم اجتماعی، به عنوان دانشی درجه دوم، عبارت است از تاملات فلسفی درباره ماهیت و دامنه علوم اجتماعی و ماهیت تبیین و عینیت. همچنین، بحث «روش شناسی» علوم اجتماعی و ماهیت ارتباط این علوم با طبیعی از جمله مسائل پایدار در فلسفه علوم اجتماعی است. پژوهش حاضر به بررسی و نقد مهمترین ایده هایی می پردازد که در کتاب «فلسفه علوم اجتماعی: روش ها، آرمان ها و سیاست های پژوهش اجتماعی» نوشته مایکل رووت،مطرح شده است. رووت در این کتاب رویکردی کمالگرایانه به علوم اجتماعی دارد و آموزه بیطرفی در عرصه های مختلف پژوهش اجتماعی که نتیجه سلطه رویکرد لیبرال بر علوم اجتماعی است،را تبیین و سپس رد میی کند. تاکید بر ضرورت کمالگرایانه بودن پژوهش اجتماعی و توجه به عرصه های مختلف علوم اجتماعی از نقاط قوت کتاب است. از سوی دیگر، عدم ارائه تبیینی از معنای فلسفه علوم اجتماعی، بی توجهی به تحولات صورت گرفته درزمینه ایجاد رویکرد کمالگرایانه در لیبرالیسم معاصر و تاکید بر مناسب بودن ایده بیطرفی برای دولت، از جمله نقائص اصلی کتاب است. همچنین ضرروت دارد مساله عینیت و نسبیت بویژه برای کتابی که از رویکرد کمالگرا به علوم اجتماعی دفاع می کند، مورد توجه قرار گیرد.
علوم سیاسی
حمید ملک زاده؛ احمد خالقی دامغانی
چکیده
در این نوشته تلاش خواهد شد تا، ضمن مطالعه دربارۀ شکل و محتوای کتابِ علیه لیبرالیسم، اثر جان کِکس، این مسئله نشان داده شود که نوعی تلۀ تئوریک بر سراسر کتاب کِکس حاکم است؛ دامی نظری که درنهایت نویسندۀ کتاب را در دستیابی به هدفش، یعنی ارائۀ نقدی منسجم از لیبرالیسم، ناکام گذاشته و اثر او را به بیانیه‌ای بلاغی در جدال‌های سیاسی تبدیل ...
بیشتر
در این نوشته تلاش خواهد شد تا، ضمن مطالعه دربارۀ شکل و محتوای کتابِ علیه لیبرالیسم، اثر جان کِکس، این مسئله نشان داده شود که نوعی تلۀ تئوریک بر سراسر کتاب کِکس حاکم است؛ دامی نظری که درنهایت نویسندۀ کتاب را در دستیابی به هدفش، یعنی ارائۀ نقدی منسجم از لیبرالیسم، ناکام گذاشته و اثر او را به بیانیه‌ای بلاغی در جدال‌های سیاسی تبدیل کرده است. سعی شده تاجاییکه ممکن است در این نوشته از بهکاربردن نظریات شخصی دربارۀ سیاست، مخصوصاً در مواجه با لیبرالیسم و محافظهکاری، پرهیز شود و محتوای نوشتۀ کِکس موردمطالعه قرار داده شود؛ نوشتهای که درمجموع بهلحاظ اعتبار علمی و افزودههایش به ادبیات موضوع اعتبار و کیفیت بسیار پایینی دارد. این نقد از طریق مطالعهای متنمحور انجام گرفته و کوشش بر آن است تا مکفینبودن این صورتبندی و دام نظری مشخص شود.
فلسفه
مختار نوری
چکیده
نقش و جایگاه دین در زندگی سیاسی و اجتماعی انسان موضوعی است که از نظر اهمیت باید تجزیه و تحلیل شود. برای پرداختن به چنین موضوعی مقالۀ حاضر سراغ یکی از مهمترین آثار این حوزه یعنی کتاب مسیحیت و دموکراسی اثر ژاک ماریتن، فیلسوف نئوتومیستی فرانسوی، رفته است. ماریتن در این اثر به دفاع از دموکراسی با ارجاع آن به مسیحیت پرداخته است. البته این ...
بیشتر
نقش و جایگاه دین در زندگی سیاسی و اجتماعی انسان موضوعی است که از نظر اهمیت باید تجزیه و تحلیل شود. برای پرداختن به چنین موضوعی مقالۀ حاضر سراغ یکی از مهمترین آثار این حوزه یعنی کتاب مسیحیت و دموکراسی اثر ژاک ماریتن، فیلسوف نئوتومیستی فرانسوی، رفته است. ماریتن در این اثر به دفاع از دموکراسی با ارجاع آن به مسیحیت پرداخته است. البته این نوع دفاع خالی از انتقاد نیست و ماریتن در این اثر نگاهی تراژدیک به دموکراسی‌های معاصر نیز دارد. آشکار است که مسئلۀ نسبت «دین و دموکراسی» محدود به اندیشۀ ژاک ماریتن نیست و اندیشمندان متعددی در پارادایمهای فکری مختلف این مسئله را صورتبندی کردهاند. همچنین، این رابطه فقط مختص به دین مسیحیت نیست و چنین موضوعی از مباحث قابلتوجه در دنیای اسلام نیز بهشمار میآید. با عنایت به چنین مباحثی نویسنده در این مقاله کوشیده تا الگوی نظری ژاک ماریتن درخصوص نسبت مسیحیت و دموکراسی را از منظر سیاسی، فلسفی، و الهیاتی به بحث و فحص بگذارد و مدعای مطرحشده از سوی وی را با رویکردی انتقادی تجزیه و تحلیل کند.
علوم سیاسی
سید رضا موسوی
چکیده
برابری و جانب‌داری از آثار تامس نیگل فیلسوف آمریکایی صرب‌تبار است، که در حوزة فلسفة سیاسی نگاشته شده است. وی در این کتاب می‌کوشد بین خیرات شخصی و غیرشخصی چشم‌اندازی از یک تعامل منطقی ایجاد کند و گرة اخلاقی جانب‌داری بین این دو مفهوم را در اندیشه و عمل بگشاید. در حوزة عمل تأکید نیگل بیشتر بر جنبه‌های اقتصادی برابری شهروندی است ...
بیشتر
برابری و جانب‌داری از آثار تامس نیگل فیلسوف آمریکایی صرب‌تبار است، که در حوزة فلسفة سیاسی نگاشته شده است. وی در این کتاب می‌کوشد بین خیرات شخصی و غیرشخصی چشم‌اندازی از یک تعامل منطقی ایجاد کند و گرة اخلاقی جانب‌داری بین این دو مفهوم را در اندیشه و عمل بگشاید. در حوزة عمل تأکید نیگل بیشتر بر جنبه‌های اقتصادی برابری شهروندی است تا جنبه‌های فرهنگی، سیاسی، و اجتماعی آن. در این مقاله، نقد و بررسی کتاب نیگل در سه بخش اصلی انجام شده است؛ نخست، صورت و ساختار ظاهری کتاب بررسی شده و سپس به نیگل و کتابش در فلسفة سیاسی دوران مدرن پرداختهایم. درپایان محتوای اثر را تحلیل و دستاورد کتاب نیگل را در دفاع از مکتب بیطرفی مخصوصاً باتوجهبه نگرش اقتصادی وی ارزیابی کردهایم. تلاش نیگل مبتنیبر واکاوی مشکلات بین چشماندازهای شخصی و غیرشخصی بهصورت عام و همچنین بهصورت خاص در زمینة نابرابریهای اقتصادی و اجتماعی با پیشفرضهای بیطرفی برابریطلبانه است؛ البته این تلاشها به راهحل مشخصی منتهی نمیشود.
علوم سیاسی
مختار نوری؛ مجید توسلی رکن آبادی
چکیده
کتاب بنیاد نظری سیاست در جوامع چندفرهنگی با محوریت مسئلة چندفرهنگ‌‌گرایی و تئوریزه‌کردن آن به‌نگارش درآمده است. پرسش محوری اثر این است که در یک اجتماع سیاسی با هویت‌های فرهنگی مختلف و با اعضای پیرو گفتارهای دینی، اخلاقی، و فلسفی گوناگون فرایند تصمیم‌‌گیری سیاسی چگونه باید تنظیم شود که درعین احترام به این تفاوت‌ها هم‌زیستی ...
بیشتر
کتاب بنیاد نظری سیاست در جوامع چندفرهنگی با محوریت مسئلة چندفرهنگ‌‌گرایی و تئوریزه‌کردن آن به‌نگارش درآمده است. پرسش محوری اثر این است که در یک اجتماع سیاسی با هویت‌های فرهنگی مختلف و با اعضای پیرو گفتارهای دینی، اخلاقی، و فلسفی گوناگون فرایند تصمیم‌‌گیری سیاسی چگونه باید تنظیم شود که درعین احترام به این تفاوت‌ها هم‌زیستی مسالمتآمیز شهروندان نیز رعایت شود؟ کتاب مذکور تلاش می‌کند ازطریق بررسی مناظرة لیبرالها و جامعه‌گرایان معاصر، پاسخهای دادهشده به پرسش مذکور را بهآزمون بگذارد. بهتعبیردیگر، رویکرد کلی کتاب دفاع از بینش جامعهگرایانه توأم با موضعی انتقادی به اندیشة لیبرالی است و نویسنده نظریههای ارائهشده ازسوی جامعه‌گرایان و لیبرالها را در سه محور مفهوم خود، مبانی اخلاق سیاسی، و سیاست تفاوت فرهنگی تجزیه و تحلیل کرده است. با عنایت به مباحث مذکور، در مقالة حاضر تلاش خواهد شد ضمن معرفی اثر، نقد و ارزیابی انتقادی آن در دستور کار نویسندگان قرار گیرد. اینکه مسئله و کانون تمرکز اثر چیست؟ و هدف این اثر و جایگاه آن در منابع موجود این حوزه به چه صورتی است؟ از مهمترین موضوعاتیاند که نویسندگان میکوشند بدانها بپردازند.
جامعه شناسی
سیدسعید زاهد زاهدانی
دوره 18، شماره 12 ، اسفند 1397، ، صفحه 157-180
چکیده
این کتاب در زمینۀ توسعۀ سیاسی در رشتۀ جامعه‌شناسی توسعه نوشته شده است. توسعه موضوعی است که بعد از جنگ جهانی دوم، با شروع سرمایه‌گذاری‌های آمریکا در اروپا و در دیگر کشورهای جهان مطرح گشت. توسعۀ سیاسی بعد از توسعۀ اقتصادی و فرهنگی اعمال می‌شود. عموماً در این مرحله مردم کشورهای اسلامی درمقابل برنامه‌های توسعه به‌علت سکولار و متکی ...
بیشتر
این کتاب در زمینۀ توسعۀ سیاسی در رشتۀ جامعه‌شناسی توسعه نوشته شده است. توسعه موضوعی است که بعد از جنگ جهانی دوم، با شروع سرمایه‌گذاری‌های آمریکا در اروپا و در دیگر کشورهای جهان مطرح گشت. توسعۀ سیاسی بعد از توسعۀ اقتصادی و فرهنگی اعمال می‌شود. عموماً در این مرحله مردم کشورهای اسلامی درمقابل برنامه‌های توسعه به‌علت سکولار و متکی بر اندیشۀ انسانگرایانهبودن و صرف توجه به علوم تجربی مقاومت میکنند. ازاینرو، توسعهیافتگی در کشورهای اسلامی با چالشهای اساسی مواجه شده است. در کتاب حاضر نویسندگان مقالات، موانع بر سر راه لیبرال دموکراتشدن کشورهای اسلامی را بر میشمارند و راهحل پیش‌نهاد میکنند. عمدۀ آنان معتقدند برای پیشگیری از برخوردها، میباید بین ایران و آمریکا که قدرتهای تعیینکنندۀ اصلی منطقه هستند، گفتوگو صورت پذیرد. میباید متون دینی اسلامی موردتجدید نظر قرار گیرد و اصول لیبرالیسم بهگونهای با متون دینی توجیه گردد. ورود زنان به عرصههای اجتماعی و برقراری تساوی نقش بین مردان و زنان یکی از راهحلهای کلیدی برای این کار است که پیش‌نهاد میکنند.
علوم سیاسی
محمد کمالی‌زاده
دوره 18، شماره 6 ، شهریور 1397، ، صفحه 235-253
چکیده
فرید زکریا در کتاب آیندة آزادی: اولویت لیبرالیسم بر دموکراسی برای حفظ آرمان آزادی و پیش‌برد آن در آینده دموکراسی کم‌تر و لیبرالیسم بیشتر را پیش‌نهاد می‌کند. او تأکید دارد که نقد «دموکراسی زیادی» به‌معنای تلاش برای بازگرداندن نظم کهن نیست، بلکه ضمن پاس‌داشت سنت دموکراسی در کشورهایمان باید به‌دنبال احیای دموکراسی لیبرال، ...
بیشتر
فرید زکریا در کتاب آیندة آزادی: اولویت لیبرالیسم بر دموکراسی برای حفظ آرمان آزادی و پیش‌برد آن در آینده دموکراسی کم‌تر و لیبرالیسم بیشتر را پیش‌نهاد می‌کند. او تأکید دارد که نقد «دموکراسی زیادی» به‌معنای تلاش برای بازگرداندن نظم کهن نیست، بلکه ضمن پاس‌داشت سنت دموکراسی در کشورهایمان باید به‌دنبال احیای دموکراسی لیبرال، آن‌گونه‌که مناسب قرن بیست‌ویکم است، باشیم. ازدیدگاه زکریا، برای رسیدن به آرمانی به‌نام آزادی انسان قدرت دولت که قدرت برتر در جامعه است باید تاحد امکان محدود شود. برای حفظ و پاسداری از این آزادی باید زمینه‌های رشد و توسعة نظام سرمایه‌داری فراهم شود و از بسط قدرت دولت در مناسبات بازار ممانعت به‌عمل آید. مهمترین نقطة قوّت این کتاب تأکید وافر بر داده‌های موثق تاریخی و ابتنای تحلیل‌ها بر موقعیت‌های انضمامی است و مهمترین نقاط ضعف آن گرفتارشدن نویسنده در دام نوعی مغالطة زمان‌پریشی برای اثبات فرضیة خود عنوان شده است. دیدگاه‌های زکریا در این کتاب، و البته دیگر آثار او، اگرچه کاملاً پذیرفتنی نیست و با انتقادات متعددی مواجه است، گزارش موجز و نسبتاً متقنی از روند ظهور و گسترش لیبرال‌دموکراسی با نگاهی به وضعیت آن در آینده ازطریق شناسایی پیش‌ران‌ها و فرصت‌ها و تهدیدات فراروی آن به مخاطب ارائه می‌دهد.
علوم سیاسی
رضا نجف‌زاده
دوره 18، شماره 6 ، شهریور 1397، ، صفحه 271-291
چکیده
کوئنیتن اسکینر به‌هم‌راه گروهی از نویسندگان و استادان جریان موسوم به مکتب کمبریج در بازکاوی انتقادی تاریخ اندیشۀ اروپایی و بازنشر انتقادی متون کلاسیک اندیشۀ سیاسی مدرن نقش قابل‌توجهی داشت. اسکینر با تلفیق رویکرد زمینه‌گرایانه و قصدگرایانه در پژوهش‌های گستردۀ خود نشان می‌دهد که ارزشهای تثبیتشده در شیوۀ زندگی امروز و شیوه‌های ...
بیشتر
کوئنیتن اسکینر به‌هم‌راه گروهی از نویسندگان و استادان جریان موسوم به مکتب کمبریج در بازکاوی انتقادی تاریخ اندیشۀ اروپایی و بازنشر انتقادی متون کلاسیک اندیشۀ سیاسی مدرن نقش قابل‌توجهی داشت. اسکینر با تلفیق رویکرد زمینه‌گرایانه و قصدگرایانه در پژوهش‌های گستردۀ خود نشان می‌دهد که ارزشهای تثبیتشده در شیوۀ زندگی امروز و شیوه‌های تفکر ما دربارۀ آن ارزشها بازتاب مجموعه‌ای از گزینشهایی است که در زمانهای متفاوت و ازمیان امکان‌های تاریخی متفاوت صورت پذیرفته‌اند. یکی از حوزه‌های اصلی علاقۀ اسکینر کاوش در ریشه‌های سنتِ جمهوری‌خواهی است. بررسی سرنوشت فکر سیاسی رومی و تحلیل ریشه‌های تاریخی نظریۀ نئورومی بخشی از پروژۀ بازشناسی سنت جمهوری‌خواهی انگیسی است که اسکینر توجه ویژه‌ای به آن مبذول داشته است. کتاب آزادی مقدم بر لیبرالیسم بخشی از سهم اسکینر در مطالعۀ نظریۀ نئورومی آزادی مدنی است. این مقاله در چهار قسمت به بازخوانی این کتاب می‌پردازد و سنجش ابعادی از ترجمۀ فارسی و ابعادی از رویکرد اسکینر را در قرائت فکر سیاسی و مفاهیم سیاسی در بستر تاریخ در بر می‌گیرد. پرسش اصلی این است که کوئنتین اسکینر به‌منزلۀ مشهورترین متفکر جریان نوجمهوری‌خواهی تا چه‌اندازه‌ای از قلمرو «تاریخ‌نگاریِ» مفاهیم فلسفۀ سیاسی غرب فراتر رفته است؟ آیا او یک «فیلسوف»ِ سیاست است؟
تاریخ و تمدن
حسین پندار
دوره 18، شماره 1 ، فروردین 1397، ، صفحه 45-67
چکیده
اروپا از دوران ناپلئون کتابی جامع در تاریخ اروپای لیبرال (نه تاریخ لیبرال اروپا)، به‌قلم دیوید تامسن، فیلسوف سیاسیِ لیبرال‌مشربِ انگلیسی است که به‌رغم پافشاری‌اش در موضع لیبرالیستی در تبیین، نقد، و بررسی کلیت یک‌پارچه‌ای از اروپا که میراث تاریخی‌اش را از عوامل یگانه‌آفرین و وحدت‌زا می‌گیرد. اما غفلت از نکته‌ای قابل‌اعتنا ...
بیشتر
اروپا از دوران ناپلئون کتابی جامع در تاریخ اروپای لیبرال (نه تاریخ لیبرال اروپا)، به‌قلم دیوید تامسن، فیلسوف سیاسیِ لیبرال‌مشربِ انگلیسی است که به‌رغم پافشاری‌اش در موضع لیبرالیستی در تبیین، نقد، و بررسی کلیت یک‌پارچه‌ای از اروپا که میراث تاریخی‌اش را از عوامل یگانه‌آفرین و وحدت‌زا می‌گیرد. اما غفلت از نکته‌ای قابل‌اعتنا نگرش تاریخی تامسن در تاریخ اروپا را با چالش مواجه می‌کند و آن عدم تدقیق بر آن دسته از عوامل تاریخی در قرون جدید است که تفکر یک‌پارچه‌گرای تامسن از اروپای معاصر را مخدوش می‌کند. به‌نظر تامسن، درک تاریخ «مدرن اروپا» فقط با پژوهش در نیروهای فراگیر امکان‌پذیر است که طی زمان بر شکل‌گیری آن از بریتانیا تا بالکان اثرگذار بوده‌اند. بدین سبب، وی بر مجموع عواملی کلی نظیر رشد جمعیت، صنعتی‌شدن، توسعۀ ماورای بحار، دموکراسی، سوسیالیسم، ناسیونالیسم، و روابط میان جنگ و انقلاب تأکید می‌گذارد. تامسن این عوامل را نه کشور‌به‌کشور، بلکه مرحله‌به‌مرحله در روح کلیت اروپا تا شکل‌گیری تمدن و فرهنگ آن طی دو قرن اخیر بررسی می‌کند. در‌حالی‌که با تدقیق در عبارت فوق مشخص است که تامسن مجموعۀ عواملی که زمینه را برای وارد‌شدن به اروپای مدرن فراهم کرده، نادیده گرفته است.
فلسفه
محمدرضا احمدی طباطبایی
دوره 17، شماره 5 ، آبان 1396، ، صفحه 15-34
چکیده
مایکل سندل، فیلسوف سیاسی مشهور معاصر، از نحلة «جامعه‌گرایان یا جماعت‌گرایان» و از منتقدان جان رالز، نظریه‌پرداز مشهور «عدالت» در جهان غرب محسوب می‌شود. سندل در کتاب فلسفة عمومی، که حاوی مقالاتی از نوشته‌های او درباب «اخلاق در سیاست» است، آموزه‌های فلسفی ـ سیاسی خود را با رویکردی آشکار و مصداقی تشریح کرده است. ...
بیشتر
مایکل سندل، فیلسوف سیاسی مشهور معاصر، از نحلة «جامعه‌گرایان یا جماعت‌گرایان» و از منتقدان جان رالز، نظریه‌پرداز مشهور «عدالت» در جهان غرب محسوب می‌شود. سندل در کتاب فلسفة عمومی، که حاوی مقالاتی از نوشته‌های او درباب «اخلاق در سیاست» است، آموزه‌های فلسفی ـ سیاسی خود را با رویکردی آشکار و مصداقی تشریح کرده است. سندل، که شهرت اصلی او بهدلیل قوت در بیان و سوقدادن مباحث انتزاعی فلسفة سیاسی به مسائل عینی اجتماعی، سیاسی، و اقتصادی است، در این کتاب تلاش می‌کند تا مناسبات اخلاق و سیاست، بهویژه در جامعة آمریکا و باتوجهبه مصادیق عینی و نمونههای ملموس و قابلفهم برای عموم مردم را موردمداقه و ارزیابی قرار دهد. در مطالعة انتقادی این رسالة سندل، ضمن بازشناسی فرازهای مهم فلسفة سیاسی او با آموزههایش درباب مناسبات اخلاق و سیاست، دیدگاه وی در نقد نظریة عدالت رالز در لیبرالیسم را واکاوی خواهیم کرد. روش تحلیل در این پژوهش نیز توصیفی ـ تحلیلی است.
علوم سیاسی
علی‌اشرف نظری
دوره 16، شماره 41 ، مهر 1395، ، صفحه 177-199
چکیده
چکیدهچکیدهمحور اصلی مقاله حاضر نقد و بررسی کتاب مفهوم امر سیاسی اثر کارل اشمیت است که توسط سهیل صفاری ترجمه و نشر نگاه معاصر آن را به زیور طبع اراسته است. در مقاله حاضر تلاش خواهد شد ضمن معرفی کتاب مفهوم امر سیاسی، نقد و ارزیابی شکلی و محتوایی آن در دستور کار قرار گیرد. این که مسئله یا به عبارتی، دغدغه و محور فکریِ او چیست؟ چه مسئله‌ای ...
بیشتر
چکیدهچکیدهمحور اصلی مقاله حاضر نقد و بررسی کتاب مفهوم امر سیاسی اثر کارل اشمیت است که توسط سهیل صفاری ترجمه و نشر نگاه معاصر آن را به زیور طبع اراسته است. در مقاله حاضر تلاش خواهد شد ضمن معرفی کتاب مفهوم امر سیاسی، نقد و ارزیابی شکلی و محتوایی آن در دستور کار قرار گیرد. این که مسئله یا به عبارتی، دغدغه و محور فکریِ او چیست؟ چه مسئله‌ای او را برانگیخته تا تعمق و تفکر ذهنیِ خود را به صورت یک نظریة سیاسی به رشتة تحریر درآورد؟ نویسنده چه هدفی را در این اثر دنبال می‌کند؟ توجه به زمینه‌های کاتولیکی تربیت (و شیفتگی نسبت به قدرت کلیسای کاتولیک در عصر بیسمارک)، در کنار آموزشهای حقوقی (تحقق حقوق به عنوان رسالت دولت) و شکل‌گیری تجارب تاریخی مختلفی که در میانة یأس (خشم ناشی از وضعیت آلمان تحقیر شدة بین دو جنگ) و امید (نیرومند ساختن رژیم وایمار و امکان بازسازی امر سیاسی)، حوزه‌های اصلی نقادی و اندیشهپردازی اشمیت را در رابطه با نسبت سیاست و اخلاق، لیبرالیسم و دموکراسی و شکل مدرن ساختار سیاسی در قالب دولت شکل داده است.
علوم سیاسی
سیده مطهره حسینی؛ اصغر شکری مقدم
دوره 16، شماره 39 ، خرداد 1395، ، صفحه 57-73
چکیده
چکیدهفرید زکریا، روزنامه‌نگار نومحافظه‌کار امریکایی که در دوران ریاست جمهوری جرج بوش مشهور شد، در آیندة آزادی: اولویت لیبرالیسم بر دموکراسی نگاه پایان تاریخی خود به جهانگیر شدن دموکراسی‌های لیبرالِ امریکایی را با چاشنی انتقادی مطرح کرد. انتقادهای او بیشتر به نظام سیاسی فعلی امریکا و ستودن روند تاریخی آن است که نخبه‌گراتر ...
بیشتر
چکیدهفرید زکریا، روزنامه‌نگار نومحافظه‌کار امریکایی که در دوران ریاست جمهوری جرج بوش مشهور شد، در آیندة آزادی: اولویت لیبرالیسم بر دموکراسی نگاه پایان تاریخی خود به جهانگیر شدن دموکراسی‌های لیبرالِ امریکایی را با چاشنی انتقادی مطرح کرد. انتقادهای او بیشتر به نظام سیاسی فعلی امریکا و ستودن روند تاریخی آن است که نخبه‌گراتر و کارآمدتر است. مقالة حاضر به مباحث این کتاب نگاهی انتقادی دارد؛ بنابراین مبانی کتاب در باب لیبرالیسم و دموکراسی با اصول این دو ایده مقایسه شده است تا نوع برداشت نولیبرال و نوکلاسیک زکریا آشکار شود. همچنین نومحافظهکاری و جریان فکریای که زکریا بدان تعلق دارد مروری انتقادی شده و جایگاه روابط بینالملل اسلامی در این بحث مشخص شده است.
جامعه شناسی
جهانگیر جهانگیری
دوره 13، شماره 29 ، اسفند 1392، ، صفحه 23-42
چکیده
چکیده همة هم و غمِ فوکو در کتاب تولد زیست سیاست پایان‌دادن به بسیاری از بدفهمی‌ها و سوءِتعبیرها از برخی از مفاهیم اندیشۀ سیاسی، برای مثال نئولیبرالیسم، است. آن‌چه فوکو در این کتاب پیش روی ما می‌نهد، بیش از آن‌که توصیف یا تفسیری از سیر تطور مکاتب سیاسی و فکری باشد، شرحی مبسوط از اصولِ کلیِ هستی‌شناختی، معرفت‌شناختی، و روش‌شناختی ...
بیشتر
چکیده همة هم و غمِ فوکو در کتاب تولد زیست سیاست پایان‌دادن به بسیاری از بدفهمی‌ها و سوءِتعبیرها از برخی از مفاهیم اندیشۀ سیاسی، برای مثال نئولیبرالیسم، است. آن‌چه فوکو در این کتاب پیش روی ما می‌نهد، بیش از آن‌که توصیف یا تفسیری از سیر تطور مکاتب سیاسی و فکری باشد، شرحی مبسوط از اصولِ کلیِ هستی‌شناختی، معرفت‌شناختی، و روش‌شناختی آنهاست. بنابراین، کتاب تولد زیست سیاست را باید در چهارچوب کلی نظریۀ فوکو در باب «گفتمان» ادراک کرد؛ نظریهای که با ابتنای بر میراث فلسفیِ غنیِ گذشتگان مطرح می‌شود و اثری ژرف را در آیندگان باقی می‌گذارد؛ نظریهای که از زاویۀ دیدی مبتنی بر «انتظام در پراکندگی» ارائه می‌شود و وحدت یک گفتمان را در ناهمپیوستگی و برهمکنش وجوه افتراق ابژههای آن جستوجو می‌کند.
