علوم اجتماعی
اقتصاد سیاسی و خِرد حکم‌رانی بازخوانی انتقادی کتاب اصول علم ثروت ملل؛ یعنی اکونومی پلیتیک

علی انتظاری؛ حسین احمدی منش

دوره 23، شماره 3 ، آذر 1402، ، صفحه 1-27

https://doi.org/10.30465/crtls.2023.43804.2682

چکیده
  کتاب اصول علم ثروت ملل؛ یعنی اکونومی پلیتیک، ترجمة محمدعلی فروغی مشهور به ذکاءالملک (ثانی)، نخستین کتاب علمی در رشتة اقتصاد در ایران است و به همین دلیل پس از بازنشر آن در دهه‌های اخیر، بیشتر از منظر اقتصادی مورد توجه و تأمل قرار گرفته، اما دلالت‌های سیاسی آن نادیده مانده؛ به خصوص از آن جهت که این اثر در کشاکش گفتمانی عصر مشروطه منتشر ...  بیشتر

علوم سیاسی
بررسی انتقادی مناظره لیبرال ها و جماعت گرایان در فلسفه سیاسی معاصر

محمد شجاعیان؛ محمدرضا طاهری

دوره 23، شماره 3 ، آذر 1402، ، صفحه 167-189

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.35680.2198

چکیده
  نقدهای جدی جماعت گرایی برگفتمان لیبرال یکی از مهمترین موضوعات فلسفه سیاسی معاصر است. بی توجهی به منازعه جماعت گرایی علیه لیبرالیسم، موجب ناتوانی در تحلیل و فهم بسیاری از موضوعات فلسفه سیاسی لبیرال و غیرلیبرال در دهه های پایانی قرن بیستم و قرن جاری خواهد شد. کتاب درآمدی بر مناظره لیبرال‌ها و جماعت گرایان در فلسفه سیاسی معاصر عهده ...  بیشتر

روش‌شناسی
بررسی انتقادی کتاب فلسفۀ علوم اجتماعی: روش‌ها، آرمان‌ها، و سیاست‌های پژوهش اجتماعی

محمد شجاعیان؛ محمدرضا طاهری

دوره 22، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 153-170

https://doi.org/10.30465/crtls.2022.36854.2276

چکیده
  فلسفۀ علوم اجتماعی، به‌عنوان دانشی درجۀ دوم، عبارت است از تأملات فلسفی دربارۀ ماهیت و دامنۀ علوم اجتماعی و ماهیت تبیین و عینیت. هم‌چنین، بحث «روش‌شناسی» علوم اجتماعی و ماهیت ارتباط این علوم با طبیعی از مسائل پایدار در فلسفۀ علوم اجتماعی است. پژوهش حاضر به بررسی و نقد مهم‌ترین ایده‌هایی می‌پردازد که در کتاب ‌فلسفۀ علوم ...  بیشتر

علوم سیاسی
نقد کتاب علیه لیبرالیسم؛ دربارۀ انتقاد واکنشی از لیبرالیسم

حمید ملک زاده؛ احمد خالقی دامغانی

دوره 20، شماره 7 ، مهر 1399، ، صفحه 313-336

https://doi.org/10.30465/crtls.2020.31443.1883

چکیده
  در این نوشته تلاش خواهد شد تا، ضمن مطالعه دربارۀ شکل و محتوای کتابِ علیه لیبرالیسم، اثر جان کِکس، این مسئله نشان داده شود که نوعی تلۀ تئوریک بر سراسر کتاب کِکس حاکم است؛ دامی نظری که درنهایت نویسندۀ کتاب را در دست‎یابی به هدفش، یعنی ارائۀ نقدی منسجم از لیبرالیسم، ناکام گذاشته و اثر او را به بیانیه‌ای بلاغی در جدال‌های سیاسی تبدیل ...  بیشتر

فلسفه
بررسی و نقد کتاب مسیحیت و دموکراسی

مختار نوری

دوره 20، شماره 3 ، خرداد 1399، ، صفحه 387-404

https://doi.org/10.30465/crtls.2020.5307

چکیده
  نقش و جایگاه دین در زندگی سیاسی و اجتماعی انسان موضوعی است که از نظر اهمیت باید تجزیه و تحلیل شود. برای پرداختن به چنین موضوعی مقالۀ حاضر سراغ یکی از مهم‌ترین آثار این حوزه یعنی کتاب مسیحیت و دموکراسی اثر ژاک ماریتن، فیلسوف نئوتومیستی فرانسوی، رفته است. ماریتن در این اثر به دفاع از دموکراسی با ارجاع آن به مسیحیت پرداخته است. البته این ...  بیشتر

علوم سیاسی
نقد و بررسی کتاب برابری و جانب‌داری

سید رضا موسوی

دوره 19، شماره 7 ، مهر 1398، ، صفحه 289-305

https://doi.org/10.30465/crtls.2019.4776

چکیده
  برابری و جانب‌داری از آثار تامس نیگل فیلسوف آمریکایی صرب‌تبار است، که در حوزة فلسفة سیاسی نگاشته شده است. وی در این کتاب می‌کوشد بین خیرات شخصی و غیرشخصی چشم‌اندازی از یک تعامل منطقی ایجاد کند و گرة اخلاقی جانب‌داری بین این دو مفهوم را در اندیشه و عمل بگشاید. در حوزة عمل تأکید نیگل بیش‌تر بر جنبه‌های اقتصادی برابری شهروندی است ...  بیشتر

علوم سیاسی
بررسی و نقد کتاب بنیاد نظری سیاست در جوامع چندفرهنگی

مختار نوری؛ مجید توسلی رکن آبادی

دوره 19، شماره 7 ، مهر 1398، ، صفحه 329-347

https://doi.org/10.30465/crtls.2019.4778

چکیده
  کتاب بنیاد نظری سیاست در جوامع چندفرهنگی با محوریت مسئلة چندفرهنگ‌‌گرایی و تئوریزه‌کردن آن به‌نگارش درآمده است. پرسش محوری اثر این است که در یک اجتماع سیاسی با هویت‌های فرهنگی مختلف و با اعضای پیرو گفتارهای دینی، اخلاقی، و فلسفی گوناگون فرایند تصمیم‌‌گیری سیاسی چگونه باید تنظیم شود که درعین احترام به این تفاوت‌ها هم‌زیستی ...  بیشتر

علوم اجتماعی
نقد کتاب جامعۀ مدنی و دموکراسی در خاورمیانه

سیدسعید زاهد زاهدانی

دوره 18، شماره 12 ، اسفند 1397، ، صفحه 157-180

چکیده
  این کتاب در زمینۀ توسعۀ سیاسی در رشتۀ جامعه‌شناسی توسعه نوشته شده است. توسعه موضوعی است که بعد از جنگ جهانی دوم، با شروع سرمایه‌گذاری‌های آمریکا در اروپا و در دیگر کشورهای جهان مطرح گشت. توسعۀ سیاسی بعد از توسعۀ اقتصادی و فرهنگی اعمال می‌شود. عموماً در این مرحله مردم کشورهای اسلامی درمقابل برنامه‌های توسعه به‌علت سکولار و متکی ...  بیشتر

علوم سیاسی
هم‌سرشتی و هم‌سرنوشتی آزادی و سرمایه‌داری در اندیشۀ فرید زکریا نقد کتاب آیندة آزادی: اولویت لیبرالیسم بر دموکراسی

محمد کمالی‌زاده

دوره 18، شماره 6 ، شهریور 1397، ، صفحه 235-253

چکیده
  فرید زکریا در کتاب آیندة آزادی: اولویت لیبرالیسم بر دموکراسی برای حفظ آرمان آزادی و پیش‌برد آن در آینده دموکراسی کم‌تر و لیبرالیسم بیش‌تر را پیش‌نهاد می‌کند. او تأکید دارد که نقد «دموکراسی زیادی» به‌معنای تلاش برای بازگرداندن نظم کهن نیست، بلکه ضمن پاس‌داشت سنت دموکراسی در کشورهایمان باید به‌دنبال احیای دموکراسی لیبرال، ...  بیشتر

علوم سیاسی
«تاریخ‌نگاری»ِ فکر نئورومی: نقد کتاب آزادی مقدم بر لیبرالیسم

رضا نجف‌زاده

دوره 18، شماره 6 ، شهریور 1397، ، صفحه 271-291

چکیده
  کوئنیتن اسکینر به‌هم‌راه گروهی از نویسندگان و استادان جریان موسوم به مکتب کمبریج در بازکاوی انتقادی تاریخ اندیشۀ اروپایی و بازنشر انتقادی متون کلاسیک اندیشۀ سیاسی مدرن نقش قابل‌توجهی داشت. اسکینر با تلفیق رویکرد زمینه‌گرایانه و قصدگرایانه در پژوهش‌های گستردۀ خود نشان می‌دهد که ارزش‎های تثبیت‎شده در شیوۀ زندگی امروز و شیوه‌های ...  بیشتر

تاریخ
بررسی و نقد کتاب اروپا از دوران ناپلئون

حسین پندار

دوره 18، شماره 1 ، فروردین 1397، ، صفحه 45-67

چکیده
  اروپا از دوران ناپلئون کتابی جامع در تاریخ اروپای لیبرال (نه تاریخ لیبرال اروپا)، به‌قلم دیوید تامسن، فیلسوف سیاسیِ لیبرال‌مشربِ انگلیسی است که به‌رغم پافشاری‌اش در موضع لیبرالیستی در تبیین، نقد، و بررسی کلیت یک‌پارچه‌ای از اروپا که میراث تاریخی‌اش را از عوامل یگانه‌آفرین و وحدت‌زا می‌گیرد. اما غفلت از نکته‌ای قابل‌اعتنا ...  بیشتر

فلسفه
بازشناسی انتقادی فلسفه سیاسی مایکل سندل در مناسبات اخلاق و سیاست

محمدرضا احمدی طباطبایی

دوره 17، شماره 5 ، آبان 1396، ، صفحه 15-34

چکیده
  مایکل سندل، فیلسوف سیاسی مشهور معاصر، از نحلة «‌جامعه‌گرایان یا جماعت‌گرایان» و از منتقدان جان رالز، نظریه‌پرداز مشهور «عدالت» در جهان غرب محسوب می‌شود. سندل در کتاب فلسفة عمومی، که حاوی مقالاتی از نوشته‌های او درباب «اخلاق در سیاست» است، آموزه‌های فلسفی ـ سیاسی خود را با رویکردی آشکار و مصداقی تشریح کرده است. ...  بیشتر

علوم سیاسی
اشمیت و امر سیاسی: بازسازی یک پرتره بحث‌انگیز

علی‌اشرف نظری

دوره 16، شماره 41 ، مهر 1395، ، صفحه 177-199

چکیده
  چکیدهچکیدهمحور اصلی مقاله حاضر نقد و بررسی کتاب مفهوم امر سیاسی اثر کارل اشمیت است که توسط سهیل صفاری ترجمه و نشر نگاه معاصر آن را به زیور طبع اراسته است. در مقاله حاضر تلاش خواهد شد ضمن معرفی کتاب مفهوم امر سیاسی، نقد و ارزیابی شکلی و محتوایی آن در دستور کار قرار گیرد. این که مسئله یا به عبارتی، دغدغه و محور فکریِ او چیست؟ چه مسئله‌ای ...  بیشتر

علوم سیاسی
بررسی و نقد کتاب آیندة آزادی: اولویت لیبرالیسم بر دموکراسی

سیده مطهره حسینی؛ اصغر شکری مقدم‌

دوره 16، شماره 39 ، خرداد 1395، ، صفحه 57-73

چکیده
  چکیدهفرید زکریا، روزنامه‌نگار نومحافظه‌کار امریکایی که در دوران ریاست جمهوری جرج بوش مشهور شد، در آیندة آزادی: اولویت لیبرالیسم بر دموکراسی نگاه پایان تاریخی خود به جهان‌گیر شدن دموکراسی‌های لیبرالِ امریکایی را با چاشنی انتقادی مطرح کرد. انتقادهای او بیش‌تر به نظام سیاسی فعلی امریکا و ستودن روند تاریخی آن است که نخبه‌گراتر ...  بیشتر

علوم اجتماعی
بررسی و نقد کتاب زیست سیاست

جهانگیر جهانگیری

دوره 13، شماره 29 ، اسفند 1392، ، صفحه 23-42

چکیده
  چکیده همة هم و غمِ فوکو در کتاب تولد زیست سیاست پایان‌دادن به بسیاری از بدفهمی‌ها و سوءِتعبیرها از برخی از مفاهیم اندیشۀ سیاسی، برای مثال نئولیبرالیسم، است. آن‌چه فوکو در این کتاب پیش روی ما می‌نهد، بیش از آن‌که توصیف یا تفسیری از سیر تطور مکاتب سیاسی و فکری باشد، شرحی مبسوط از اصولِ کلیِ هستی‌شناختی، معرفت‌شناختی، و روش‌شناختی ...  بیشتر