علوم سیاسی
رضا نجف زاده
چکیده
در این مقاله، پیوند تفسیر نص مقدس، ایدئولوژی زبان، و سازوبرگهای سلطه در کتاب دوائر الخوف (دایرههای ترس) را با محوریت مسئلۀ زن بررسی میکنیم. کتاب دوائر الخوف براساس هرمنوتیک تاریخی نصمحور تألیف شده است و ابوزید رویکرد انسانباوریِ پساسکولار دارد. وی در دوائر الخوف از رهیافتهای انتقادیای چون نظریۀ فرودستی و نقد آپاراتوسهای ...
بیشتر
در این مقاله، پیوند تفسیر نص مقدس، ایدئولوژی زبان، و سازوبرگهای سلطه در کتاب دوائر الخوف (دایرههای ترس) را با محوریت مسئلۀ زن بررسی میکنیم. کتاب دوائر الخوف براساس هرمنوتیک تاریخی نصمحور تألیف شده است و ابوزید رویکرد انسانباوریِ پساسکولار دارد. وی در دوائر الخوف از رهیافتهای انتقادیای چون نظریۀ فرودستی و نقد آپاراتوسهای ایدئولوژیک در چهارچوب ساختارگراییِ تاریخی بهره برده و درکنار آرای قرآنشناختی خود نوعی جامعهشناسی سیاسی انتقادی را هم تمهید کرده است. در نظریۀ انتقادی ابوزید، فروبستگی وضعیت ناشی از مناسبات درهمتنیدۀ شریعت، اقتصاد سیاسی، و قدرت حاکمه است. در تحلیلهای وی، میتوان تورِ قدرتی را دید که روابط مالی و اقتصادی استثمارگرانه را در سایهسارِ تفسیر شریعت قرار میدهد و با سازوکارهای سرکوب مانع از آگاهی انتقادی در فضای اجتماعی میشود. این امتناع آگاهی در فضای مصر درمورد زنان شدیدتر و وخیمتر است. این مقاله در پنج قسمت به نقد و بررسی دیدگاههای ابوزید میپردازد.