علوم اجتماعی
علی یعقوبی چوبری؛ سلماز سپهری آزاد
چکیده
الفاظواشیا: باستانشناسی علوم انسانی پنجمین و از مهمترین آثار میشل فوکوست. هدف این مقاله بررسی و نقد کتاب الفاظ و اشیا: باستانشناسی علوم انسانی فوکو است. روش تحقیق در مقالۀ مزبور «روش تحلیل محتوای کیفی» و گردآوری اطلاعات با مطالعۀ اسنادی است. الفاظ و اشیا درپی تحلیل باستانشناسانة دانش و تحلیل اپیستمه است که آن را از ...
بیشتر
الفاظواشیا: باستانشناسی علوم انسانی پنجمین و از مهمترین آثار میشل فوکوست. هدف این مقاله بررسی و نقد کتاب الفاظ و اشیا: باستانشناسی علوم انسانی فوکو است. روش تحقیق در مقالۀ مزبور «روش تحلیل محتوای کیفی» و گردآوری اطلاعات با مطالعۀ اسنادی است. الفاظ و اشیا درپی تحلیل باستانشناسانة دانش و تحلیل اپیستمه است که آن را از رهگذر واکاوی دو گسست مهم در اپیستمة فرهنگ غربی در سه قلمرو زبان، علوم طبیعی و اقتصاد بررسی میکند. کتاب هم بهسبب وجه توصیفی نگاهِ باستانشناسانۀ فوکو و بیتوجهیاش به امر علیّت و هم درپی تعارض رویکردی با جریانهای فکری اصلی زمانهاش آماج انتقادها قرار گرفت. فوکو در آثار بعدیاش گرچه به «تبارشناسی» روی آورد، باستانشناسی را دگرگون و اصلاح کرد و کنار نگذاشت. اثر نخست، بهترجمة یحیی امامی از انگلیسی، باعنوان نظم اشیا: دیرینهشناسی علوم انسانی و سپس بهترجمة فاطمه ولیانی از فرانسوی، باعنوان الفاظ و اشیا: باستانشناسی علوم انسانی منتشر شد. ولیانی در انتقال به زبان مقصد موفقتر و در معادلگزینیها دقیقترست، اما برخی واژگان برگزیدة وی درمقایسه با امامی، در زبان فارسی چندان جاافتاده نیستند. مقاله ضمن نگاه انتقادی به الفاظ و اشیا، به نقد شکلی و محتوایی ترجمه نیز پرداخته است.
مطالعات علم و فناوری
سید محمد تقی موحد ابطحی
چکیده
در سالهای اخیر موضوعاتی مانند مطالعات فلسفی، تاریخی، جامعهشناختی دربارۀ علم، علوم انسانی، و تکنولوژی و نقش آنها در فرایند توسعه و پیشرفت کشور با استقبال بسیاری همراه شده است. بحث فلسفی دربارۀ نسبت علم و تکنولوژی و بهخصوص علوم انسانی و سیاستگذاریها، برنامهها، و نهادها بهعنوان تکنولوژیهای نرم/ انسانی/ اجتماعی ...
بیشتر
در سالهای اخیر موضوعاتی مانند مطالعات فلسفی، تاریخی، جامعهشناختی دربارۀ علم، علوم انسانی، و تکنولوژی و نقش آنها در فرایند توسعه و پیشرفت کشور با استقبال بسیاری همراه شده است. بحث فلسفی دربارۀ نسبت علم و تکنولوژی و بهخصوص علوم انسانی و سیاستگذاریها، برنامهها، و نهادها بهعنوان تکنولوژیهای نرم/ انسانی/ اجتماعی میتواند ما را در چگونگی سیاستگذاری و برنامهریزی بهینۀ علمی و فناوری در عالم انسانی و اجتماعی یاری دهد. کتاب علوم انسانی بهمثابۀ تکنولوژی میکوشد به این پرسش اساسی پاسخ دهد که آیا علوم انسانی را میتوان بهمثابۀ تکنولوژی فهم کرد؟ و از این فهم در سیاستگذاری علوم انسانی و تکنولوژیهای انسانی و اجتماعی بهره برد؟ و این بحث را با انجام مطالعاتی موردی در عرصۀ فناوریهای اطلاعاتی و فقه، با بهرهگیری از رویکرد عقلانیت نقاد، بهشکل ملموسی شرح و بسط میدهد. در این مقاله، پس از معرفی کتاب، ملاحظاتی انتقادی درمورد برخی از مدعیات اصلی کتاب مطرح میشود، بهویژه این دیدگاه که فقه را باید بهمثابۀ تکنولوژی فهم کرد. در پایان پیشنهاداتی برای اصلاح و تکمیل این کتاب و تبدیل آن به کتابی درسی ارائه میشود.
روششناسی
لیلا نامداریان؛ علیرضا ثقه الاسلامی
چکیده
هدف این مقاله ارزیابی نقادانۀ کتاب روش تحقیق معاصر در علوم انسانی (مباحثی در سیاستهای روش)، تألیف احمد محمدپور، است. در این کتاب، بستر شکلگیری بسیاری از مهمترین جریانهای نظری و عملی در علوم انسانی و جنبههای هستیشناختی و معرفتشناختی آنها ارائه شده است. از این باب، میتوان کتاب مذکور را منبعی غنی در این زمینه قلمداد کرد. ...
بیشتر
هدف این مقاله ارزیابی نقادانۀ کتاب روش تحقیق معاصر در علوم انسانی (مباحثی در سیاستهای روش)، تألیف احمد محمدپور، است. در این کتاب، بستر شکلگیری بسیاری از مهمترین جریانهای نظری و عملی در علوم انسانی و جنبههای هستیشناختی و معرفتشناختی آنها ارائه شده است. از این باب، میتوان کتاب مذکور را منبعی غنی در این زمینه قلمداد کرد. پیام اصلی کتاب مذکور این است که روشهای تحقیق برگرفته از جهانبینیها و موقعیتهای زیست جهان ما هستند که درک و تفسیر ما از جهان را شکل میدهند و ازاینرو، مفهوم «سیاستهای روش» را معرفی میکند. نتایح بررسی این کتاب نشان میدهد نگارنده نتوانسته است نکات کلیدی و عملیاتی درباب «سیاستهای روش» و یافتههای جدید خود را بهخوبی منتقل کند. ازاینرو، این کتاب قادر نیست از منظر سیاستهای روش رهنمودهایی در زمینۀ طراحی یک برنامۀ پژوهشی دراختیار پژوهشگران قرار دهد. نبودِ پیوند میان فصلها، فقدان تحلیلهای فلسفی روشمند و منسجم در معرفی جریانهای فلسفی، بارزبودن وجه ترجمۀ کتاب، از دیگر نقاط ضعف این کتاب قلمداد میشود.
فقه و حقوق
زهرا بابادی عکاشه؛ سیدمحمدصادق طباطبایی؛ محمدرضا نیلی احمدآبادی؛ احمدرضا نصر اصفهانی
چکیده
این پژوهش با هدف آسیبشناسی اجرای کارورزی رشتۀ حقوق در مقطع کارشناسی اجرا شده است. روش این پژوهش ترکیبی است. در بخش کیفی با 28 نفر از متخصصان، اعضای هیئت علمی دانشگاه اصفهان، شاغلان حوزۀ حقوق، و دانشجویان تحصیلات تکمیلی مصاحبه شد. جامعۀ آماری بخش کمّی دانشجویان سال تحصیلی 1396 تا 1397 و دانشآموختگان سالهای 1393 تا 1396 رشتۀ حقوق بودند ...
بیشتر
این پژوهش با هدف آسیبشناسی اجرای کارورزی رشتۀ حقوق در مقطع کارشناسی اجرا شده است. روش این پژوهش ترکیبی است. در بخش کیفی با 28 نفر از متخصصان، اعضای هیئت علمی دانشگاه اصفهان، شاغلان حوزۀ حقوق، و دانشجویان تحصیلات تکمیلی مصاحبه شد. جامعۀ آماری بخش کمّی دانشجویان سال تحصیلی 1396 تا 1397 و دانشآموختگان سالهای 1393 تا 1396 رشتۀ حقوق بودند که بهروش تصادفی طبقهای متناسب با حجم (115 نفر) انتخاب شدند. دادههای پژوهش از طریق مصاحبۀ نیمهساختاریافته و پرسشنامۀ محققساخته جمعآوری شد. نتایج بخش کمّی نشان میدهد که مهمترین مانع در اجرای موفق کارورزی کمتوجهی مسئولان دانشگاهی به جایگاه درسهای عملی و ضعف همکاری بین دانشگاه و مراکز غیردانشگاهی برای انجام کارورزی است. شرکتکنندگان در مصاحبه نیز بر جدیگرفتهنشدن درس کارورزی و تعداد زیاد دانشجو در رشتۀ حقوق بهمنزلۀ مهمترین آسیبهای اجرای کارورزی تأکید داشتند. برنامهریزان آموزشی با استفاده از نتایج این پژوهش میتوانند بهمنظور اصلاح برنامۀ درسی دیگر رشتههای علوم انسانی اقدام کنند.
علوم تربیتی
فاطمه خوشنویسان؛ عباس عباس پور؛ نعمت الله فاضلی؛ محمدرضا نیستانی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی پدیدارشناسانۀ موانع کارآفرینی علوم انسانی در دانشگاه انجام شده است. روش تحقیق کیفی با رویکرد پدیدارشناسانه بوده است. جامعۀ پژوهش را متخصصان موضوعی حوزۀ علوم انسانی تشکیل دادند. روش نمونهگیری هدفمند متجانس بود که با دوازده نفر بهحد اشباع نظری دادهها رسید. اطلاعات از طریق مصاحبۀ نیمهساختاریافته گردآوری ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی پدیدارشناسانۀ موانع کارآفرینی علوم انسانی در دانشگاه انجام شده است. روش تحقیق کیفی با رویکرد پدیدارشناسانه بوده است. جامعۀ پژوهش را متخصصان موضوعی حوزۀ علوم انسانی تشکیل دادند. روش نمونهگیری هدفمند متجانس بود که با دوازده نفر بهحد اشباع نظری دادهها رسید. اطلاعات از طریق مصاحبۀ نیمهساختاریافته گردآوری شد. اعتبار اطلاعات گردآوریشده از معیار ارزیابی لینکن و گوبا (1985) و روش دنزین (1978) و پاتون (1999) تأیید شد. تجزیهوتحلیل دادهها استقرایی و با استفاده از روش هفتمرحلهای کولایزی (1978) انجام شد. یافتهها نشان داد این موانع در چهار دسته جای گرفته است. در بعد اشتغالزایی دو دیدگاه کاملاً متمایز مخالف و موافق کسبوکار علوم انسانی احصاشدنی بود. در مضمون اقبال اجتماعی فروکاست منزلت اجتماعی، تقلیلگرایی کاربردی، فضاسازی فرهنگی، تزلزل در گفتمان علوم انسانی، آگاهی و دانش اجتماعی ناصواب در دانشگاه، و در مضمون زیرساختهای توسعهای این علوم، رشد عینی، وارونگی جنسیتی، قابلیت کارکردی، رقمیشدن، تعارضات معطوف به قدرت و در مضمون رشد علوم انسانی، فقدان مسئله، قابلیت پژوهشهای علوم انسانی، کارآفرینی علوم انسانی، قابلیتهای بینالمللیشدن این علوم، و زایش علوم میانرشتهای جای گرفت.
مدیریت و سیاستگذاری
حسین مقیسه؛ اسمعیل کاوسی؛ عبدالرحیم رحیمی
چکیده
هدف پژوهش حاضر ارزشیابی عملکرد شورای بررسی متون در توسعۀ فرهنگ نقد متون و کتب بود. لذا از روش ترکیبی استفاده شد. جامعۀ آماری شامل تمام صاحبنظران و دستاندرکاران و نقدهای شورای بررسی متون و همچنین سایر نهادها و نشریات در دهۀ 1390 بود که در بخش نقدها، حداکثر ممکن مقالات و کتابهای نقدشده و در بخش صاحبنظران و دستاندرکاران، 24 رئیس، ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر ارزشیابی عملکرد شورای بررسی متون در توسعۀ فرهنگ نقد متون و کتب بود. لذا از روش ترکیبی استفاده شد. جامعۀ آماری شامل تمام صاحبنظران و دستاندرکاران و نقدهای شورای بررسی متون و همچنین سایر نهادها و نشریات در دهۀ 1390 بود که در بخش نقدها، حداکثر ممکن مقالات و کتابهای نقدشده و در بخش صاحبنظران و دستاندرکاران، 24 رئیس، عضو، و داور گروههای هفدهگانۀ شورا و همچنین ده مصاحبۀ درجشده در کتاب بازخوانش شورا بهروش نمونهگیری هدفمند برای نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری دادهها از چکلیست بررسی اسنادی، پرسشنامۀ بازپاسخ، و سیاهۀ یادداشتبرداری استفاده شد. تجزیهوتحلیل دادهها نیز از طریق جدولهای توزیع فراوانی، آزمونهای کایاسکوئر و دوجملهای، و تحلیل محتوای کیفی صورت گرفت. براساس یافتهها شورای بررسی متون در 5 معیار از 6 معیار ارزشیابی عملکرد خود، نمرۀ قابلقبولی دریافت و عملکرد مثبتی داشته است. البته، در هریک از معیارهای مذکور کاستیهایی نیز وجود داشت و برای بهبود و ارتقای وضعیت شورا در آنها پیشنهادها ارائه شد. برای تقویت عملکرد شورا بازتعریف دامنۀ اعضای آن و بهرهگیری از پیشرفتهای فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی برای انتشار و اطلاعرسانی دربارۀ فعالیتهای شورا پیشنهاد میشود.
انسان شناسی
علی متولی زاده اردکانی
چکیده
نوشتار حاضر به نقد و بررسی کتاب ناکافیبودن ابتنای انسانشناسی بر ژنها، نوشتۀ پروفسور پیتر ریچرسون و پروفسور رابرت بوید، اختصاص دارد. در این مقاله، با مقدمهای بر مسئلۀ علوم انسانی در جهان و ایران به بررسی ابعاد مختلف این موضوع میپردازیم و نقش عوامل زیستی و ژنتیک در شکلگیری رفتار و فرهنگ را مطرح میکنیم و سپس به نقد ...
بیشتر
نوشتار حاضر به نقد و بررسی کتاب ناکافیبودن ابتنای انسانشناسی بر ژنها، نوشتۀ پروفسور پیتر ریچرسون و پروفسور رابرت بوید، اختصاص دارد. در این مقاله، با مقدمهای بر مسئلۀ علوم انسانی در جهان و ایران به بررسی ابعاد مختلف این موضوع میپردازیم و نقش عوامل زیستی و ژنتیک در شکلگیری رفتار و فرهنگ را مطرح میکنیم و سپس به نقد کتاب میپردازیم. در مقدمه، زمینۀ زیستی انسان و عوامل مختلف زیستی تأثیرگذار در رفتار و فرهنگ موردبررسی قرار گرفته است. اگرچه این اثر یک کتاب اجتهادی و نوآورانه نیست، بهطور کلی به اهمیت موضوع فرهنگ و تکامل زیستی میپردازد و سعی اصلی نویسندگان در این کتاب به ایدهپردازی و توصیف اهمیت نقش فرهنگ برای فهم رفتار انسان و توصیف این نکته بوده است که فرهنگ بخشی از زیست است. از نظر نویسندگان کتاب فهم فرهنگ از طریق «تفکر جمعیتی» (تفکری که تأثیر در جمعیت ملاک ایجاد و تحول در فرهنگ است و نه فرد انسانی) ایجاد میشود و درک این موضوع که ژنها و محیط در ارتباط و تعاملاند و هردو نقش در ایجاد رفتار انسان دارند.
فقه و حقوق
محمدرضا اسدی؛ سید سعید لواسانی
دوره 18، شماره 5 ، مرداد 1397، ، صفحه 1-17
چکیده
اعتباریات پایۀ علوم انسانیِ اسلامی است، درصورتیکه نگاه جامع و فلسفی به آن داشته باشیم و آن را جزئی از مباحث وجودی بدانیم. درواقع، انسان موجودی تکوینی و حقیقی است که امور خود را در زیست دنیوی و با زبان اعتبار بیان میکند. بنابراین، اعتباریات رابطۀ تنگاتنگی با انسانشناسی و معرفتشناسی دارد و به این علت است که پایۀ علوم انسانی قرار ...
بیشتر
اعتباریات پایۀ علوم انسانیِ اسلامی است، درصورتیکه نگاه جامع و فلسفی به آن داشته باشیم و آن را جزئی از مباحث وجودی بدانیم. درواقع، انسان موجودی تکوینی و حقیقی است که امور خود را در زیست دنیوی و با زبان اعتبار بیان میکند. بنابراین، اعتباریات رابطۀ تنگاتنگی با انسانشناسی و معرفتشناسی دارد و به این علت است که پایۀ علوم انسانی قرار میگیرد. به این دلیل است که گزارههای علوم انسانی، ازجمله گزارههای فقهی و حقوقی، اعتباری به شمار میروند، نه حقیقی و برهان در این علوم جایگاهی ندارد. آنچه در این علوم مهم است، جلب منفعت و دفع ضرر و کسب کمال و سعادت است و در علوم انسانیِ اسلامی رسیدن به قرب الاهی است، اما کسانی که گزارههای فقهی و حقوقی را حقیقی میدانند خلط بین تکوین و تشریع کردهاند، زیرا رابطۀ واقعی در جایی است که رابطۀ علت و معلول برقرار باشد، اما در مسائل فقهی و حقوقی حکمی با جعل شارع و قانونگذار اعتبار شده است و هیچ منشأ تکوینیای ندارد، بلکه مقررات شرعی یا عرفیِ قانونی است که وضع شده است.
تاریخ
سیّد حسین حسینی؛ روحالله شهابی
دوره 18، شماره 1 ، فروردین 1397، ، صفحه 101-126
چکیده
هدف از نگارش پژوهش حاضر شناسایی وضعیت کنونی علوم انسانی در ایران و پیشنهاد راهکارهایی برای ارتقای آن با بهرهگیری از الگوی «SWOT» است. روش پژوهش حاضر کیفی است و برای جمعآوری اطلاعات، از مطالعة کتابخانهای و مصاحبه با صاحبنظران استفاده شده است. همچنین برای تحلیل دادهها از الگوی تحلیل درونی/ محیطی (SWOT) استفاده شده ...
بیشتر
هدف از نگارش پژوهش حاضر شناسایی وضعیت کنونی علوم انسانی در ایران و پیشنهاد راهکارهایی برای ارتقای آن با بهرهگیری از الگوی «SWOT» است. روش پژوهش حاضر کیفی است و برای جمعآوری اطلاعات، از مطالعة کتابخانهای و مصاحبه با صاحبنظران استفاده شده است. همچنین برای تحلیل دادهها از الگوی تحلیل درونی/ محیطی (SWOT) استفاده شده است. پس از گزارش وضعیت علوم انسانی در شاخصهای کتاب و نشریه، تعداد مقالات بینالمللی، موزههای فعال و ثبتشده، کارگاههای دارای فعالیت تحقیق و توسعه، و تعداد دانشجویان و اعضای هیئت علمی تماموقت در سال اجرای پژوهش (1392)، با استفاده از روش تحلیل درونی/ محیطی نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدیدها استخراج و شناسایی شد و براساس آنها استراتژیها و راهکارهایی، مبتنیبر اصلاح ضعفها ازطریق بهرهمندی از فرصتها، اصلاح ضعفها ازطریق رفع تهدیدها، تقویت قوتها ازطریق رفع تهدیدها، و تقویت قوتها ازطریق بهرهمندی از فرصتها بهمنظور ارتقای علوم انسانی در ایران و دستیابی به اهداف چشمانداز ارائه شده است.
روششناسی
سیّد حسین حسینی
دوره 17، شماره 2 ، خرداد 1396، ، صفحه 37-51
چکیده
هدف از پژوهش حاضر آسیبشناسی چگونگی نقد متون علوم انسانی در کشور ازنگاه پارهای استادان و منتقدان این حوزه بوده است. بدینمنظور، نمونهای از داوران حوزۀ علوم انسانی که درزمینۀ نقد کتاب با «شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی» همکاری داشتند بهصورت دردسترس انتخاب شدند و ابزار سنجش در اختیار آنان قرار گرفت. این ابزار را محقق ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر آسیبشناسی چگونگی نقد متون علوم انسانی در کشور ازنگاه پارهای استادان و منتقدان این حوزه بوده است. بدینمنظور، نمونهای از داوران حوزۀ علوم انسانی که درزمینۀ نقد کتاب با «شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی» همکاری داشتند بهصورت دردسترس انتخاب شدند و ابزار سنجش در اختیار آنان قرار گرفت. این ابزار را محقق براساس تجربههای چندساله ساخته است و تنظیم کرده است. نتایج نشان داد مهمترین آسیبهای نقد کتب علوم انسانی در شورای یادشده مربوط به کارکرد ساختاری گروههاست؛ آسیبهایی ازقبیل ناکاملبودن جامعیت گروهها، شناسایینکردن استادان توانمند در سطح کشور، و نقص در حلقۀ داوران. درپایان، براساس این نتایج پیشنهادهایی کاربردی و راهبردی بهمنظور ترویج نقد در حوزۀ علوم انسانی کشور ارائه شده است.
روششناسی
سید محمدتقی موحد ابطحی
دوره 17، شماره 2 ، خرداد 1396، ، صفحه 115-138
چکیده
کتاب پارادایم اجتهادی دانش دینی از کتابهای تأثیرگذار درزمینۀ علم دینی است. در این کتاب باتوجهبه ظرفیتها و محدودیتهای مفهوم پارادایم در ادبیات فلسفۀ علم کوهن و مقایسۀ آن با واژگانی همچون مدرسه، مکتب، و حوزه در ادبیات علوم حوزوی تعریف جدیدی از پارادایم ارائه شده است و نظریهای برمبنای آن عرضه گردیده و تلاش شده تا در مقایسه ...
بیشتر
کتاب پارادایم اجتهادی دانش دینی از کتابهای تأثیرگذار درزمینۀ علم دینی است. در این کتاب باتوجهبه ظرفیتها و محدودیتهای مفهوم پارادایم در ادبیات فلسفۀ علم کوهن و مقایسۀ آن با واژگانی همچون مدرسه، مکتب، و حوزه در ادبیات علوم حوزوی تعریف جدیدی از پارادایم ارائه شده است و نظریهای برمبنای آن عرضه گردیده و تلاش شده تا در مقایسه با مؤلفههای هستیشناختی، معرفتشناختی، روششناختی، و انسانشناختی پارادایمهای رایج در حوزۀ علوم انسانی و مؤلفههای پارادایم دینی دانش معرفی شود. در پارادایم اجتهادی دانش دینی تلاش میشود هم معرفتبخشی یافتههای روش اجتهادی نشان داده شود و هم حجیت و چگونگی استفاده از منابع و روشهای مختلف عقلی، نقلی، و تجربی در نظامی منسجم ارائه شود. در این مقاله پس از ارائۀ گزارشی از کتاب پارادایم اجتهادی دانش دینی ابعاد مختلف آن بررسی میگردد.
زبانشناسی و زبانهای باستانی
آتوسا رستم بیک تفرشی
دوره 14، شماره 32 ، آذر 1393، ، صفحه 51-72
چکیده
چکیده علوم انسانی را میتوان یکی از شیوههای گوناگون پردازش و ثبت تجاربِ انسانی دانست. ماهیت چندبعدی انسان موجب میشود که هیچ حوزهای از علوم انسانی نتواند بهتنهایی از وجود او رمزگشایی کند. در این پژوهش، بعد از اشاره به ماهیت زبان و زبانشناسی و علوم انسانی و ارائۀ تاریخچۀ مختصری از شکلگیری رشتۀ ...
بیشتر
چکیده علوم انسانی را میتوان یکی از شیوههای گوناگون پردازش و ثبت تجاربِ انسانی دانست. ماهیت چندبعدی انسان موجب میشود که هیچ حوزهای از علوم انسانی نتواند بهتنهایی از وجود او رمزگشایی کند. در این پژوهش، بعد از اشاره به ماهیت زبان و زبانشناسی و علوم انسانی و ارائۀ تاریخچۀ مختصری از شکلگیری رشتۀ زبانشناسی با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی و مقایسۀ آرای متفاوت متخصصان ایرانی و غیر ایرانی، رابطۀ زبانشناسی با جامعهشناسی، مردمشناسی، روانشناسی، تاریخ، فلسفه، سیاست، حقوق، و غیره و جایگاه آن در برنامۀ درسی این رشتهها در دانشگاههای ایران بررسی میشود. نتایج حکایت از بعد میانرشتهای زبانشناسی و پیوند عمیق و دیرینۀ آن با حیطههای مورد بررسی دارد؛ پیوندی دوسویه که در مواردی به شکلگیری شاخههای میانرشتهای گوناگون در زبانشناسی منجر شده است. با وجود این، جای این حیطههای میانرشتهای در برنامۀ درسی مصوبِ بیشتر رشتههای مورد بررسی خالی است؛ هرچند در برخی از دانشگاهها تلاشهایی برای ارائۀ چنین دروسی برای یک گروه آموزشی خاص صورت گرفته است.
زبان و ادبیات عربی
حسین کیانی
دوره 12، شماره 25 ، آبان 1391، ، صفحه 91-104
چکیده
چکیدهنقد و بررسی کتابهای درسی دانشگاهی نقش بسیار مؤثری در پیشبرد هدفهای تعریف شدۀ آموزشی و نیز بازنگری در شیوههای آموزش، با توجه به نیاز مخاطب، دارد و باعث میشود کتابهای آموزشی به هدفهای تعریفشده نزدیکتر شود. کتابهای درسی دانشگاهی به دلیل مخاطبان خاص خود اهمیت ویژهای دارند و نگارش آنها دقت فراوانی میطلبد. ...
بیشتر
چکیدهنقد و بررسی کتابهای درسی دانشگاهی نقش بسیار مؤثری در پیشبرد هدفهای تعریف شدۀ آموزشی و نیز بازنگری در شیوههای آموزش، با توجه به نیاز مخاطب، دارد و باعث میشود کتابهای آموزشی به هدفهای تعریفشده نزدیکتر شود. کتابهای درسی دانشگاهی به دلیل مخاطبان خاص خود اهمیت ویژهای دارند و نگارش آنها دقت فراوانی میطلبد. با توجه به نیاز برخی رشتههای علوم انسانی به کتابهای صرف و نحو عربی، نقد و تحلیل این کتابها گامی مؤثر در بهتر شدن شیوههای آموزش صرف و نحو است.از اینرو کتاب قواعد کاربردی زبان عربی تألیف زهرا ریاحی زمین و سیدفضلالله میرقادری انتخاب شد تا با معرفی این کتاب به علاقهمندان، ویژگیها و کاستیهای نگارشی و نگرشی این اثر بررسی شود. بنابراین، پس از مقدمهای در مورد کتابهای صرف و نحو عربی، ابتدا کتاب مورد نظر معرفی و سپس به مهمترین ویژگیها و کاستیهای کتاب اشاره میشود.
