هنر
مرضیه قاسمی؛ سکینه خاتون محمودی
چکیده
کاشیکاری عصر قاجار حوزهای است با دامنهای گسترده و کاربردی که بخشی جداییناپذیر از پیکرة معماری این دوره بهشمار میآید. رسانة کاشی در ادوار مختلف تاریخ هنر و صناعت ایران همواره در اشکال و با فنون مختلف مورداستفاده بوده، اما عصر قاجار را باتوجهبه کمیت و برخی نوآوریهای فنی باید نقطة عطفی در اعتلای هرچه بیشتر این هنر دانست. ...
بیشتر
کاشیکاری عصر قاجار حوزهای است با دامنهای گسترده و کاربردی که بخشی جداییناپذیر از پیکرة معماری این دوره بهشمار میآید. رسانة کاشی در ادوار مختلف تاریخ هنر و صناعت ایران همواره در اشکال و با فنون مختلف مورداستفاده بوده، اما عصر قاجار را باتوجهبه کمیت و برخی نوآوریهای فنی باید نقطة عطفی در اعتلای هرچه بیشتر این هنر دانست. کتاب کاشیکاری قاجار پژوهشی است مستقل و تصویرمحور که مؤلفِ آن بهنوعی در جبران کمبود و فقر منابع موجود در این حوزه برآمده و با رویکردی تاریخی و توصیفی، جایگاه مغفول این رسانه را در معماری و فرهنگ ایران بررسی کرده است. این کتاب از منظر ارائة نمونهتصاویر فراوان (پژوهش میدانی) درقالب یک مجموعه و شرح و توصیف شاخصههای بصری و زیباییشناختی کاشیهای قاجاری و معرفی ابنیة تاریخی اثری است پیشگام و کمسابقه؛ درعینحال، با نواقص و کاستیهایی نیز روبهروست. صِرف توجه به کاشیهایی که فقط در مطالعات میدانیِ نویسنده مشاهده شده و امروزه وجود دارند و متعاقباً غفلت از مطالعة نمونههای تاریخیای که در منابع تصویری و مجموعهها و آرشیوها ثبت شده، نادیدهگرفتن کاشیهای کتیبهدار (حوزة کتیبهنگاری)، ابهام مفهومی در تفکیک و تمایز نقش و مضمون در بخش مربوط به تقسیمبندی نقوش، و روزآمدنبودن و ازقلمافتادن برخی منابع ازجمله کاستیهای کتاب است.
هنر
لیلا غفاری؛ جمال عرب زاده
چکیده
هویت فرهنگی یک جامعه مولود عوامل متعددی چون دین، آداب و سنن، هنر، و بهطور خاص معماری است که وجه کاربردی آن در زندگی موجب اهمیت آن در شکلگیری تمدنهای باشکوهی مانند اسلام شده است. ازآنجاکه بروز و ظهور عینی این تمدن در قالب سازههای هنری ارزشمند مرهون دانش و مهارت معمارانی برجسته همچون سنان عبدالمنان است، بررسی نوشتارهای برجایمانده ...
بیشتر
هویت فرهنگی یک جامعه مولود عوامل متعددی چون دین، آداب و سنن، هنر، و بهطور خاص معماری است که وجه کاربردی آن در زندگی موجب اهمیت آن در شکلگیری تمدنهای باشکوهی مانند اسلام شده است. ازآنجاکه بروز و ظهور عینی این تمدن در قالب سازههای هنری ارزشمند مرهون دانش و مهارت معمارانی برجسته همچون سنان عبدالمنان است، بررسی نوشتارهای برجایمانده از این بزرگان با هدف آشنایی با دیدگاههای بیبدیلشان قابلتأمل خواهد بود. با درنظرداشتن جایگاه خاص سنان در توسعه و پیشرفت معماری عثمانی و نیز اسلامی مطالعه و کندوکاو در متون مربوط به او، بهخصوص آنچه از زبان خود معمار گفته شده، راهگشاست. در این نگاشته برگردان فارسی دو تذکرۀ ارزشمند او در کتاب تذکرۀالبنیان و تذکرۀالابنیه: خاطرات معمار سنان موردنقد و بررسی قرار گرفته است. پس از ارائۀ مشخصات فرمی کتاب وجوه تاریخی معماران و معماری دوران پیشامدرن اسلامی، زندگینامۀ استاد سنان، معرفی دو تذکرۀ او و درنهایت، قیاس آنها با رسالهای مشابه به نام رسالۀ معماریه بررسی میشود، باتوجهبه این نکته که قیاس این متون با یکدیگر در فهم بهتر افکار و ذهنیات معماران آن دوران، و بهخصوص سنان، مؤثر خواهد بود.