علوم سیاسی
مجید استوار
چکیده
وقوع انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 ش بسیاری از مفروضات و نظریههای انقلاب را بهچالش کشید و بار دیگر پژوهش دربارۀ انقلاب را در کانون توجه اندیشمندان علوم انسانی قرار داد. تاکنون این انقلاب از ابعاد متفاوت اقتصادی، سیاسی، روانشناختی، طبقاتی، فرهنگی، و گفتمانی موردبررسی قرار گرفته که هر کدام دریچههای نوینی را دربارۀ مطالعات ...
بیشتر
وقوع انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 ش بسیاری از مفروضات و نظریههای انقلاب را بهچالش کشید و بار دیگر پژوهش دربارۀ انقلاب را در کانون توجه اندیشمندان علوم انسانی قرار داد. تاکنون این انقلاب از ابعاد متفاوت اقتصادی، سیاسی، روانشناختی، طبقاتی، فرهنگی، و گفتمانی موردبررسی قرار گرفته که هر کدام دریچههای نوینی را دربارۀ مطالعات انقلاب اسلامی گشودهاند. یکی از این پژوهشها کتاب انقلاب ایران؛ ریشههای ناآرامی و شورش نوشتۀ مهران کامرواست که در سال 1990 م توسط انتشارات راتلج بهچاپ رسیده است. وی، با تلفیق نظریههای جامعهشناختی انقلاب با نظریههای روانشناختی و سیاسی و برساخت رویکرد چندرشتهای دربارۀ انقلاب ایران، به بررسی سیاستهای دولت و میدان سیاسی ـ اجتماعی پیش از انقلاب میپردازد و معتقد است که رژیم پهلوی پس از محدودشدن بلندپروازیهای اقتصادی در اواخر دهۀ پنجاه شمسی و فشارهای دیپلماتیک متحد اصلی خود، ایالات متحدۀ آمریکا، با زوال روبهرو شد. درنتیجه، گروهها و طبقات اجتماعی سرخورده از نوسازی با بهرهگیری از فضای باز سیاسی و ایدئولوژی شیعی و رهبری روحانیان ویژگیهای انقلابآفرین پیدا کردند و با بروز ضعف در شاه و نیروهای سرکوب رژیم توانستند دولت روبهزوال پهلوی را سرنگون و نظام سیاسی جدیدی را جایگزین آن کنند. در متن حاضر تلاش میشود، با اتکای بر روش جامعهشناسی پدیدارشناسی و مفهوم کانونی ذهنیت نمادین، کتاب موردنظر نقد و بررسی گردد.
علوم سیاسی
سیدرضا حسینی؛ منصور میراحمدی
چکیده
محور اصلی مقالة حاضر نقد و بررسی کتاب نوسازی، تحریم، و تأویل (از شناخت علمی تا هراس از تکفیر) است که محسن آرمین ترجمه و نشر نی آن را چاپ کرده است. در مقالة پیش رو تلاش خواهیم کرد به معرفی مؤلف و دغدغة فکری او، مسئلة بنیادین کتاب، مفاهیم اصلی طرحشده، روششناسی، و تحلیل دادهها بپردازیم. این کتاب مشتمل بر چهار مقاله است: نخست به ضرورت ...
بیشتر
محور اصلی مقالة حاضر نقد و بررسی کتاب نوسازی، تحریم، و تأویل (از شناخت علمی تا هراس از تکفیر) است که محسن آرمین ترجمه و نشر نی آن را چاپ کرده است. در مقالة پیش رو تلاش خواهیم کرد به معرفی مؤلف و دغدغة فکری او، مسئلة بنیادین کتاب، مفاهیم اصلی طرحشده، روششناسی، و تحلیل دادهها بپردازیم. این کتاب مشتمل بر چهار مقاله است: نخست به ضرورت نوسازی دینی بهمثابة یک پیشنیاز برای نوسازی سیاسی؛ دوم دلایل نگاه طردگرایانه به هنر؛ سوم دشوارة تأویل در دوران قدیم و جدید؛ و درنهایت ضرورت تلقی قرآن بهمثابة گفتار بهجای متن، که مهمترین بخش کتاب است، اشاره دارد. این تحقیق آخرین نوشتة انتشاریافتة او درطول حیاتش است که تلاش دارد از نسخة تجویزی خود برای برونرفت از بحران در جوامع اسلامی و تقویت شناخت علمی رونمایی کند. شایان ذکر است، باوجوداینکه ما با یک متن ارزشمند مواجهیم، اما بعضاً کمبودهای روششناختی نیز در آن بهچشم میخورد. بنابراین، قصد داریم ضمن تشریح ایدههای اصلی کتاب نقد و ارزیابی شکلی و محتوایی آن را در دستور کار قرار دهیم.