زبان‌های خارجی
محمد هادی محمودی
چکیده
نقد به‌معنای جدا‌کردن خوب از بد و پرداختن به نقاط ضعف و قوت چیزی است. نقد و ارزیابی کتاب‌های آموزشی، به‌عنوان حلقة کوچکی از زنجیرة مراحل و اجزای فرایند آموزش و یادگیری میتواند به مخاطبان آثار علمی، به‌ویژه استادان و دانشجویان، برای انتخاب کتاب متناسب با نیازها و علائقشان کمک کند. در این مقاله، ویراست سیزدهم کتاب روان‌شناسی تربیتی ...
بیشتر
نقد به‌معنای جدا‌کردن خوب از بد و پرداختن به نقاط ضعف و قوت چیزی است. نقد و ارزیابی کتاب‌های آموزشی، به‌عنوان حلقة کوچکی از زنجیرة مراحل و اجزای فرایند آموزش و یادگیری میتواند به مخاطبان آثار علمی، به‌ویژه استادان و دانشجویان، برای انتخاب کتاب متناسب با نیازها و علائقشان کمک کند. در این مقاله، ویراست سیزدهم کتاب روان‌شناسی تربیتی (نسخة جهانی) نوشتة آنیتا وولفوک تحلیل و ارزیابی شده است. این مقاله تحلیلی است کیفی مبتنیبر تحلیل محتوا و براساس تجربة چندینسالة نویسنده در تدریس این کتاب در مقاطع تحصیلات تکمیلی و برمبنای بررسی مشخصات شکلی و محتوایی اثر و میزان کامیابی آن در رسیدن به اهدافی که نویسنده در مقدمة کتاب بر آن‌ها تأکید کرده است. باتوجهبه نتایج این تحلیل نقادانه، امید است این نقد باعث شود علاقهمندان این حوزه با این کتاب بیشتر آشنا شوند و جامعة علمی ایران از آن بهتر بهره ببرد.
روش‌شناسی
سیدمحمدرضا تقوی
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، نقد کتاب روش‌شناسی مطالعات دینی (تحریری نو)، تألیف احد فرامرز قراملکی (1392)، است. کتاب از دو بعد شکلی و محتوایی ارزیابی شده است. کتاب از نظر شکلی بیشتر شرایط مدنظر را دارد و مطلوب ارزیابی شد. به‌لحاظ محتوایی در اکثر گفتارهای کتاب حائز نکات فنی است که میتواند خواننده را برای انجام پژوهش، با رویکرد علم رایج، آماده ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر، نقد کتاب روش‌شناسی مطالعات دینی (تحریری نو)، تألیف احد فرامرز قراملکی (1392)، است. کتاب از دو بعد شکلی و محتوایی ارزیابی شده است. کتاب از نظر شکلی بیشتر شرایط مدنظر را دارد و مطلوب ارزیابی شد. به‌لحاظ محتوایی در اکثر گفتارهای کتاب حائز نکات فنی است که میتواند خواننده را برای انجام پژوهش، با رویکرد علم رایج، آماده کند. آنچه در محتوای اثر یافت می‌شود تنقیحی از اصول موردقبول در روش‌های تحقیق علم رایج است. مؤلف تلاش زیادی کرده است تا با استفاده از متون دینی این اصول را مستندسازی کند، اما شاکلۀ بحث همان شاکلۀ علوم رایج است. به‌نظر می‌‌رسد، برای تحول در مبحث روش‌شناسی مطالعات دینی، تبیین سلسلهمراتب دستگاه علم دینی و سپس تنظیم دستگاهی روششناختیِ متناسبِ با نظام جهانبینی، هستیشناسی، و معرفتشناسی اسلام از ضروریات جدی این مرحله از تلاشهای اندیشمندان حوزۀ علم دینی برای نیل به علوم انسانی ـ اسلامی فاخر و تمدنساز است.
روش‌شناسی
خدیجه حسین‌زاده؛ سیداحمد موسوی؛ رضا حبیبی
چکیده
کتاب درسی مناسب با ویژگی‌ها و شاخصه‌های خود از کتاب غیردرسی متمایز می‌شود. از‌آن‌جا‌که کتب درسی در فرایند یادگیری تأثیر کلیدی و تعیین‌کننده دارند، نقد و تحلیل محتوایی کتاب‌های درسی اهمیت ویژه‌ای دارد. ازاینرو، این مقاله درصدد تبیین حدود انطباق کتاب روش تفسیر قرآن با استانداردهای کتاب درسی است. سؤال اساسی اینکه این کتاب ...
بیشتر
کتاب درسی مناسب با ویژگی‌ها و شاخصه‌های خود از کتاب غیردرسی متمایز می‌شود. از‌آن‌جا‌که کتب درسی در فرایند یادگیری تأثیر کلیدی و تعیین‌کننده دارند، نقد و تحلیل محتوایی کتاب‌های درسی اهمیت ویژه‌ای دارد. ازاینرو، این مقاله درصدد تبیین حدود انطباق کتاب روش تفسیر قرآن با استانداردهای کتاب درسی است. سؤال اساسی اینکه این کتاب تا چه اندازه با ملاکهای کتاب درسی منطبق است؟ روش پاسخگویی به این سؤال توصیفی ـ تحلیلی و با تکیه بر تکنیک تحلیل محتواست. بررسی کتاب و تطبیق آن با ملاکهای کتاب درسی بیانگر آن است که این اثر به‌لحاظ ملاکهای محتوایی کتاب درسی با معیارهای تازگی اتقان محتوایی مطابقت دارد، اما اشکالات محتوایی مانند استفاده از عناوین انتزاعی و مبهم، اصلیشمردن مطالب پشتیبان، و نامناسببودن ساختار برخی دروس در آن مشهود است. ازسویی از حیث ملاکهای صوری کتاب درسی 67% اهداف، 65% تمارین، 50% پیشسازمانها، و 63/10% از خلاصهها وضعیت مطلوبی ندارند.
روش‌شناسی
مصصطفی همدانی
چکیده
کتاب روش تحقیق آمیخته تألیف دکتر علی دلاور و دکتر شیرین کوشکی مدتی است که در حوزة نوپدید روش‌های ترکیبی (آمیخته) به‌منزلۀ متن درسی در رشته‌های علوم اجتماعی و انسانی تدریس می‌شود. این کتاب برخی نقیصه‌ها دارد که نقد فرارو به‌تصحیح این نقیصه‌ها پرداخته است. این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی نوشته شده و علاوه‌بر نقد ساختاری، ملاحظات ...
بیشتر
کتاب روش تحقیق آمیخته تألیف دکتر علی دلاور و دکتر شیرین کوشکی مدتی است که در حوزة نوپدید روش‌های ترکیبی (آمیخته) به‌منزلۀ متن درسی در رشته‌های علوم اجتماعی و انسانی تدریس می‌شود. این کتاب برخی نقیصه‌ها دارد که نقد فرارو به‌تصحیح این نقیصه‌ها پرداخته است. این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی نوشته شده و علاوه‌بر نقد ساختاری، ملاحظات متعددی نیز در نقد صوری و محتوایی این کتاب ارائه کرده است.انتخاب نادرست عنوان کتاب، ضعف مفهومکاوی دربارة عنوان «روش‌های آمیخته»، ضعف جدی ساختاری و عنوانبندی نارسا، بندهای طولانی، پارهای از اغلاط املایی و ویرایشی، اقتباسهای متعدد از منابع بیگانه بدون ارجاع، غیرمنطقیبودن برخی عناوین بهجهت انطباقناپذیری با محتوا، استفاده از اصطلاحات مبهم، ترسیم نادرست نمودارها و اشکالات متعدد در دلالت تصویری آن‌ها، ضعف در تبیین و تثبیت مبنای پارادایمی روش‌های آمیخته، و درنهایت استفاده از عنوان «تألیف» برای یک اثر ترجمه‌ای ـ تألیفی از مهم‌ترین نقدهای نگارنده به این کتاب است.
زبان و ادبیات فارسی
فاطمه راکعی
چکیده
کتاب مقدمه‌ای کاربردی بر استعاره (Metaphor: A Practical Introduction) نوشتۀ زولتن کوچش (Zoltan Kovecses) یکی از منابعی است که با هدف معرفی چند‌جانبۀ مفهوم استعاره نوشته شده و انتشارات دانشگاه آکسفورد ویراست دوم آن را در سال ۲۰۱۰ منتشر کرده است. این کتاب را شیرین پورابراهیم در سال ۱۳۹۳ ترجمه کرده و انتشارات سمت آن را به چاپ رسانده است. این پژوهش با هدف ...
بیشتر
کتاب مقدمه‌ای کاربردی بر استعاره (Metaphor: A Practical Introduction) نوشتۀ زولتن کوچش (Zoltan Kovecses) یکی از منابعی است که با هدف معرفی چند‌جانبۀ مفهوم استعاره نوشته شده و انتشارات دانشگاه آکسفورد ویراست دوم آن را در سال ۲۰۱۰ منتشر کرده است. این کتاب را شیرین پورابراهیم در سال ۱۳۹۳ ترجمه کرده و انتشارات سمت آن را به چاپ رسانده است. این پژوهش با هدف معرفی و بررسی نسخۀ ترجمهشدۀ این اثر انجام گرفته است. به این منظور، در این نوشتار ابتدا، دو نسخۀ اصلی و ترجمهشده معرفی شدهاند و ویژگی‌های شکلی و محتوایی نسخۀ ترجمهشده با درنظرداشتن نسخۀ اصلی کتاب موردبررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از این بررسیها حاکی از آن است که درمجموع، نسخۀ ترجمهشده از نظر شکلی و ساختاری وضعیت خوبی دارد و مقایسۀ آن با نسخۀ اصلی کتاب مشخص می‌کند که مترجم زمان زیادی را برای ارائۀ ترجمه‌ای خوب و روان صرف کرده و در امر ترجمه موفق بوده است. بااینحال، برخی از نکات درمورد نسخۀ ترجمهشدۀ کتاب قابلذکر است، که در این مقاله نگارنده آن‌ها را بررسی کرده است.
هنر
مصطفی رستمی؛ معینه السادات حجازی
چکیده
در دورة حاضر، گفتمان مسائل مرتبط با زنان به‌مثابة گفتمانی مطرح در عرصة بین‌المللی مهم است. مطرح‌کردن مباحث مربوط به زنان درجایگاه بخش اعظمی از جمعیت جامعه میتواند در ارتقای سلامت اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، و سیاسی مؤثر باشد. از‌آن‌جا‌که به فعالیت‌‌های بانوان در ابعاد گوناگون اجتماعی، خانوادگی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، و ...
بیشتر
در دورة حاضر، گفتمان مسائل مرتبط با زنان به‌مثابة گفتمانی مطرح در عرصة بین‌المللی مهم است. مطرح‌کردن مباحث مربوط به زنان درجایگاه بخش اعظمی از جمعیت جامعه میتواند در ارتقای سلامت اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، و سیاسی مؤثر باشد. از‌آن‌جا‌که به فعالیت‌‌های بانوان در ابعاد گوناگون اجتماعی، خانوادگی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، و هنری کمتر توجه شده است، ضعف چنین مطالعاتی در ایران بیشتر بهچشم میخورد. در سالهای اخیر زنان ایرانی در دست‌یابی به جایگاه حقیقی خود کوشیدهاند. ظرفیت بانوان در عرصة فعالیت‌‌های فرهنگی و هنری برای عوام و خواص پوشیده است.کتاب بانوان خوش‌نویس ایران، نوشتة طاهره ملامحمدی، ازجمله آثاری است که گامی برای شناخت و بستری برای باورمندی زن ایرانی فراهم کرده است. معرفی شخصیت و آثار خوشنویسان بانوی ایرانی در تاریخ دوران اسلامی در ایران حرکت ارزشمند ایشان در نگارش این کتاب است. پژوهش حاضر کتاب بانوان خوش‌نویس ایران را از نظر ظاهری و محتوایی بررسی و نقد کرده است.
اقتصاد
سید محمد حسینی
چکیده
کتاب الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و چالش ناپایداری توسعة پایدار از سلسله تک‌نگاشت‌های الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت است که آقایان توحیدی‌نیا و قدیمی به‌رشتة تحریر درآورده‌اند. این اثر نقاط مثبت و برجستة بسیاری دارد. طرح سؤالات مهم دربارة پایداری توسعة پایدار و پاسخ به آن‌ها در چهارچوب مبانی فلسفی اقتصاد اسلامی با تمرکز بر حق و عدل ...
بیشتر
کتاب الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و چالش ناپایداری توسعة پایدار از سلسله تک‌نگاشت‌های الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت است که آقایان توحیدی‌نیا و قدیمی به‌رشتة تحریر درآورده‌اند. این اثر نقاط مثبت و برجستة بسیاری دارد. طرح سؤالات مهم دربارة پایداری توسعة پایدار و پاسخ به آن‌ها در چهارچوب مبانی فلسفی اقتصاد اسلامی با تمرکز بر حق و عدل از نقاط مثبت و برجستة این تحقیق است. اما ازنظر شکلی و محتوایی اشکال دارد. ازنظر شکلی علاوه‌براین‌که نیازمند ویراستاری و صفحه‌آرایی است، خواننده به‌سختی میتواند به مسئله و اهداف تحقیق دست یابد. از مقدمه، که وظیفة این امر را به‌عهده دارد، اثری نیست و مقدمه‌های قسمت‌های اصلی اثر ناتوان از این امرند. ازنظر محتوایی مهم‌ترین اشکال این است که نویسندگان این اثر دربرابر اندیشه‌های علم اقتصاد متعارف رویکرد تقابلی داشته و در آن‌جاها که به بیان و تفسیر اجمالی اندیشة اقتصاددانان علم اقتصاد متعارف می‌پردازند، دچار سوگیری شده و رویکرد مسلط آن را مبنا قرار داده‌اند. ازاینرو، برای تبدیل‌شدن اثر به اثری تأثیرگذار، باید ویرایش‌های ادبی، شکلی، و محتوایی صورت گیرد. نیز باید از طرح جانب‌دارانة مطالب دوری کرد و ابتدا نظریه‌های مخالف را به‌خوبی بیان کرد و سپس به نقد آن‌ها پرداخت.
اقتصاد
محمد حسین کرمی
چکیده
اقتصاد رفاه شاخه‌ای از علم اقتصاد است که تاکنون تلاش چندانی برای فهم، نقد، و بومی‌سازی آن ازجانب اقتصاددانان مسلمان صورت نگرفته است. کتاب درس‌نامة اقتصاد رفاه با نگرش اسلامی از نخستین آثاری است که کوشیده، ضمن تبیین و نقد اقتصاد رفاه متعارف، جنبه‌هایی از آموزه‌های اسلام دراین‌باره را نمایان سازد. چنین اقدام دشواری شایستة تقدیر ...
بیشتر
اقتصاد رفاه شاخه‌ای از علم اقتصاد است که تاکنون تلاش چندانی برای فهم، نقد، و بومی‌سازی آن ازجانب اقتصاددانان مسلمان صورت نگرفته است. کتاب درس‌نامة اقتصاد رفاه با نگرش اسلامی از نخستین آثاری است که کوشیده، ضمن تبیین و نقد اقتصاد رفاه متعارف، جنبه‌هایی از آموزه‌های اسلام دراین‌باره را نمایان سازد. چنین اقدام دشواری شایستة تقدیر است. در این مقاله، ضمن اشاره به دشواری‌ها و ضرورت چنین مباحثی، به‌منظور پیشرفت دانش در این حوزه، جنبه‌هایی از ویژگی‌های شکلی و محتوایی این کتاب نقد شده است. ازنظر محتوایی، گذشته از برخی اشکالات درون‌ساختاری و کاستی‌های موجود در منابع و ارجاعات، سه نقد اساسی وارد است: نخست اینکه علی‌رغم پیچیدگی موضوع، تحلیل و بررسی‌های ارائه‌شده قوت لازم را ندارد و گاهی موجب سردرگمی مخاطب می‌شود. دوم اینکه محتوای کتاب با عنوان آن تطابق ندارد؛ زیرا اولاً فاقد بسیاری از ویژگی‌های کتاب درسی است و ثانیاً بیشتر به مباحث «فلسفة اقتصاد رفاه» پرداخته است تا «اقتصاد رفاه». ازنظر جامعیت نیز جای خالی بعضی از مطالب مهم، هم‌چون «توابع رفاه اجتماعی» در آن مشهود است. سوم اینکه در کاربرد برخی از اصطلاحات تخصصی، هم‌چون «عینی یا ذهنی‌بودن رفاه»، «رفاه فردی و اجتماعی»، و «رفاه‌گرایی و فرارفاه‌گرایی» اشکالاتی وجود دارد.
زبان و ادبیات عربی
فاطمه اکبری زاده
چکیده
تألیفات معاصر به‌عنوان کتب اعلام در معرفی چهره‌‌های ادبی و سبک آنان بسیار حائز اهمیت‌اند و برای پژوهش‌گران کتب مرجع محسوب می‌‌شوند. بنابراین، باید در محتوای خود به‌نحو شایانی مؤلفه‌‌های صوری و محتوایی لازم را گرد آورند. این جستار با خوانش یکی از آثار العشماوی، مطرح در حوزة نقد ادبی، درنظر دارد تا مؤلفه‌‌های شکلی و محتوایی ...
بیشتر
تألیفات معاصر به‌عنوان کتب اعلام در معرفی چهره‌‌های ادبی و سبک آنان بسیار حائز اهمیت‌اند و برای پژوهش‌گران کتب مرجع محسوب می‌‌شوند. بنابراین، باید در محتوای خود به‌نحو شایانی مؤلفه‌‌های صوری و محتوایی لازم را گرد آورند. این جستار با خوانش یکی از آثار العشماوی، مطرح در حوزة نقد ادبی، درنظر دارد تا مؤلفه‌‌های شکلی و محتوایی کتاب أعلام الأدب العربی الحدیث واتجاهاتهم الفنیّة را بررسی کند و با روش توصیفی ـ تحلیلی کارآمدی این اثر را در حوزة کتب آموزشی ادبیات عربی روشن کند. باوجود دستاوردهای آن برپایة نگاه نقدی ویژة العشماوی در کاربست تجربة شخصی و تحلیل ذوقی در نقد ادبی و نیز شمولیت بحث در چهار حوزة مهم از ادبیات این کتاب ازلحاظ برخی نکات محتوایی و غالباً شکلی دچار نقیصههایی است که مهم‌ترین آن قلت منابع و مآخذ، ضعف ارجاعدهی، و نداشتن جامعیت صوری به‌ویژه نداشتن منابع است. ازاینرو، نمیتوان آن را مرجعی همهجانبه و درزمرة منابع اصلی برنامة آموزشی رشتة زبان و ادبیات عرب معرفی کرد.
زبان و ادبیات عربی
ابوالحسن امین مقدسی؛ موسی بیات؛ عبدالوحید نویدی
چکیده
کتاب دانشگاهی امروزه ابزاری مهم برای آموزش به دانشجویان و انتقال اندیشه‌‌ها به ایشان است. از‌همین‌‌رو، نقد کتاب دانشگاهی درپی آن است تا این‌‌گونه کتاب‌‌ها را براساس شاخصه‌‌هایی استاندارد بررسی و زمینة بهره‌‌وری هرچه بیشتر از این رکن مهم آموزش عالی را فراهم کند. نوشتار حاضر درپی آن است تا با روش توصیفی ـ تحلیلی و براساس ...
بیشتر
کتاب دانشگاهی امروزه ابزاری مهم برای آموزش به دانشجویان و انتقال اندیشه‌‌ها به ایشان است. از‌همین‌‌رو، نقد کتاب دانشگاهی درپی آن است تا این‌‌گونه کتاب‌‌ها را براساس شاخصه‌‌هایی استاندارد بررسی و زمینة بهره‌‌وری هرچه بیشتر از این رکن مهم آموزش عالی را فراهم کند. نوشتار حاضر درپی آن است تا با روش توصیفی ـ تحلیلی و براساس شاخصه‌های ارزیابی شکلی، ساختاری، زبانی، و محتوایی کتاب لغة الشعر العربی الحدیث، مقوماتها الفنیة و طاقاتها الابداعیة نوشتة «سعید ورقی» را بررسی کند و نقاط قوت و ضعف آن را در حوزة نقد شعر معاصر عربی بشناساند. مهم‌ترین نتایج عبارت‌اند از شاخصه‌های ظاهری هم‌چون طرح جلد، طراحی صفحه، و برجستهسازی در نگارش رعایت شده است، هرچند عنوان روی جلد برجستگی لازم را ندارد. زبان اثر علمی، تخصصی، و متناسب با موضوع و سطح ویژة مخاطبان خود است. فصول کتاب باعنوان کاملاً تناسب دارند. در ترتیب و چینش فصل‌ها و باب‌ها نوعی تسلسل منطقی و علمی دیده می‌شود. کتاب موردبحث جامعیت و روزآمدی لازم را دارد و توانسته با کتاب‌های همسطح خود ارتباط برقرار کند.
زبان و ادبیات عربی
محمودرضا توکلی محمدی
چکیده
مقالة حاضر به بررسی و نقد کتاب الأدب المصری فی ظلّ الحُکم العثمانی، نوشتة محمد سیدکیلانی، نویسندة معاصر مصری (1912- 1998)، پرداخته است. روش کار نقد شکلی و محتوایی است و نقاط ضعف و قوت اثر در این زمینه مشخص شده است. باتوجهبه نتایج این پژوهش، کتاب حاضر متأسفانه هم در شکل ظاهری و هم در محتوا ضعف‌های عمده‌ای دارد که برخی از مهم‌ترین آن‌ها ...
بیشتر
مقالة حاضر به بررسی و نقد کتاب الأدب المصری فی ظلّ الحُکم العثمانی، نوشتة محمد سیدکیلانی، نویسندة معاصر مصری (1912- 1998)، پرداخته است. روش کار نقد شکلی و محتوایی است و نقاط ضعف و قوت اثر در این زمینه مشخص شده است. باتوجهبه نتایج این پژوهش، کتاب حاضر متأسفانه هم در شکل ظاهری و هم در محتوا ضعف‌های عمده‌ای دارد که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از نداشتن توجه کافی به قواعد نگارش زبان عربی، بهرهنبردن مناسب از علائم سجاوندی، رعایت‌نکردن تناسب حجمی بابهای کتاب، همپوشانی برخی از باب‌ها، ارائة قضاوتهای یکجانبه و جهتدار و بهدور از روحیة بحث علمی، نبود ارجاعدهی و رعایت امانت علمی، وجود توضیحات و ارائة مطالب غیرمرتبط باعنوان کتاب، توضیح ناکافی برخی از قسمت‌های کتاب به‌ویژه در بابهای پنجم و ششم، نداشتن فهرست منابع و اعلام، ضعف تحلیل، و پنهانبودن شخصیت علمی نگارنده. باتوجهبه مطالب یادشده، کتاب حاضر شایستگی استفاده به‌منظور منبع درسی یا کمک درسی در درس تاریخ ادبیات دورة عثمانی را ندارد، اما منبعی برای مطالعه و نقد دانشجویان تحصیلات تکمیلی پیشنهاد می‌شود.
زبان و ادبیات عربی
زینه عرفت‌پور
چکیده
کتاب المنهج النفسی فی النقد الحدیث؛ النقاد المصریون نموذجاً، نوشتة موسى عبدالرحمن بسام قطوس، تلاشی است درجهت بررسی پیدایش یکی از شیوه‌های نقد ادبی نوین در مصر یعنی شیوة روان‌شناختی که به‌منزلة یکی از شیوه‌های نقدی، چه در سطح نظری و چه در سطح تطبیقی، اهمیت خاصی دارد. این کتاب از آن دسته کتاب‌هایی است که به‌دلیل محتوای مناسب و مطالب ...
بیشتر
کتاب المنهج النفسی فی النقد الحدیث؛ النقاد المصریون نموذجاً، نوشتة موسى عبدالرحمن بسام قطوس، تلاشی است درجهت بررسی پیدایش یکی از شیوه‌های نقد ادبی نوین در مصر یعنی شیوة روان‌شناختی که به‌منزلة یکی از شیوه‌های نقدی، چه در سطح نظری و چه در سطح تطبیقی، اهمیت خاصی دارد. این کتاب از آن دسته کتاب‌هایی است که به‌دلیل محتوای مناسب و مطالب مفید در زمینة نقد روان‌شناختی به‌منظور بررسی و نقد انتخاب شد. در این جستار کوتاه، برآنایم که بهروش توصیفی ـ تحلیلی این اثر را ازلحاظ ظاهری و محتوایی بررسی کنیم و برجستگیها و نارساییهای آن را یادآور شویم تا از رهگذر این نقد و بررسی، علاقهمندان حوزة نقد روان‌شناختی بهنوعی با خلأهای این حوزه آشنا شوند و درجهت تقویت این رویکرد نقدی بیش از پیش بکوشند. درمجموع، با بررسی این کتاب به این نتیجه رسیدیم که کتاب در بیان مطالب نظری مربوط به نقد روان‌شناختی و ارائة کلیات لازم دربارة انواع موضعگیریهای ناقدان مصری دربرابر نقد روان‌شناختی و بررسی و نقد سهمرحلهای سه کتاب در زمینة نقد روان‌شناختی تاحدی موفق بوده است، گرچه خالی از اشکال و نواقص نیست.
باستان شناسی
مهسا ویسی
چکیده
دورة هخامنشی یکی از مهم‌ترین ادوار تاریخی ایران به‌شمار می‌رود. در این دوره کوروش و جانشینانش بزرگ‌ترین دولت متمرکز آن دوران را پدید آوردند که باوجود تنوع بسیار آن ازنظر فرهنگی و قومی با نظام اداری بسیار پیشرفته‌ای مدیریت می‌شد. هخامنشیان با سیاست تساهل و تسامح توانستند تمامی نواحی را با خود هم‌راه کنند و ضمن اجازة حفظ هنر و فرهنگ ...
بیشتر
دورة هخامنشی یکی از مهم‌ترین ادوار تاریخی ایران به‌شمار می‌رود. در این دوره کوروش و جانشینانش بزرگ‌ترین دولت متمرکز آن دوران را پدید آوردند که باوجود تنوع بسیار آن ازنظر فرهنگی و قومی با نظام اداری بسیار پیشرفته‌ای مدیریت می‌شد. هخامنشیان با سیاست تساهل و تسامح توانستند تمامی نواحی را با خود هم‌راه کنند و ضمن اجازة حفظ هنر و فرهنگ بومی آن‌ها، هنر و فرهنگ خود را نیز وارد کنند. این امپراتوری مدلی موفق از حکومتی چندملیتی بود که بین‌النهرین، مصر، قفقاز، آسیای صغیر، و آسیای مرکزی را در بر میگرفت. کتاب بین‌النهرین و ایران در دوران هخامنشی گزارشی است از سمینار یادوارة ولادیمیر لوکونین که در سال 1997 م به‌چاپ رسید. ترجمة فارسی این کتاب را سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها در سال 1389 منتشر کرد. اگرچه کتاب مذکور بهطور کلی مجموعه اطلاعات ارزشمندی دربارة دورة هخامنشی ارائه میدهد، همانند هر اثر علمی دیگری کاستیهایی دارد که در این مقاله بدانها پرداخته می‌شود. در یک جمعبندی کلی نقطه ضعف اصلی این کتاب را می‌توان عدم انسجام و عدم ارتباط محتوای برخی از قسمت‌های کتاب با عنوان آن دانست.
زبان و ادبیات فارسی
داوود پورمظفری
چکیده
کتاب سبک ادبی ازدیدگاه زبانشناسی بنابر مدعای نویسندۀ آن میکوشد تا الگویی برای تحلیل سبکی متون ادبی براساس دانش زبانشناسی، به‌ویژه دستور زایشی، به‌دست دهد. مقالۀ حاضر به‌تفصیل به نقد و بررسی این ادعا پرداخته و پس از معرفی اجمالی نویسنده و کتاب، از جوانب مختلف صوری و محتوایی سبک ادبی ازدیدگاه زبانشناسی را نقد و ارزیابی ...
بیشتر
کتاب سبک ادبی ازدیدگاه زبانشناسی بنابر مدعای نویسندۀ آن میکوشد تا الگویی برای تحلیل سبکی متون ادبی براساس دانش زبانشناسی، به‌ویژه دستور زایشی، به‌دست دهد. مقالۀ حاضر به‌تفصیل به نقد و بررسی این ادعا پرداخته و پس از معرفی اجمالی نویسنده و کتاب، از جوانب مختلف صوری و محتوایی سبک ادبی ازدیدگاه زبانشناسی را نقد و ارزیابی کرده است. براساس یافتههای نویسندۀ این سطور، کتاب موردبحث نهتنها روش و دیدگاهی تازه ارائه نداده است، بلکه بهشیوۀ درسنامههای پیشین سبکشناسی بیشتر به استخراج شواهد ادبیِ منتزع از بافت بسنده کرده است. این کتاب برخلاف ادعای نویسندۀ آن به‌دلیل بهرهنبردن از رویکردهای جدید سبکشناسی، کهنگی منابع، تکرار کاستی‌های درسنامههای پیشین، آگاهی سطحی از ادبیات، تلقی صناعتبنیاد از گونۀ ادبی و خطاهای فراوان در بهکارگیری مصطلحات ادبی به توفیقی دست نیافت و هیچ کمکی به پیش‌برد پژوهش‌های سبکشناسی ادبی و مطالعات ادبیات فارسی نکرده است.
زبان و ادبیات فارسی
مصطفی گرجی
چکیده
یکی از آثاری که با هدف آموزشِ پژوهش در رشتة زبان و ادبیات فارسی منتشر شد مبانی و اصول پژوهش در زبان و ادبیات فارسی اثر قدرت‌الله طاهری است. بررسی جایگاه کتاب درمیان مجموعه‌آثار مشابه نشان میدهد که مؤلف با نگاه انتقادی ـ فلسفی، سعی می‌کند به مبادی و مبانی‌ای فراتر از زبان و ادبیات فارسی توجه کند. در این مقاله، نویسنده سعی می‌کند ...
بیشتر
یکی از آثاری که با هدف آموزشِ پژوهش در رشتة زبان و ادبیات فارسی منتشر شد مبانی و اصول پژوهش در زبان و ادبیات فارسی اثر قدرت‌الله طاهری است. بررسی جایگاه کتاب درمیان مجموعه‌آثار مشابه نشان میدهد که مؤلف با نگاه انتقادی ـ فلسفی، سعی می‌کند به مبادی و مبانی‌ای فراتر از زبان و ادبیات فارسی توجه کند. در این مقاله، نویسنده سعی می‌کند درکنار بیان اعتبار و ارزش اثر، مهم‌ترین کاستی‌های آن را با ارائة پیشنهادهای لازم تبیین کند. مهم‌ترین این نکات در حوزة ساختار و روش، عدم دقت در نقلقولها و تکیه بر حافظه، ذکرنشدن برخی از منابع در پایان کتاب، شتابزدگی در فهرست اعلام، درازنویسی، فقدان تناسب برخی از عنوانهای فصول با مطالب ذیل و نقل شواهد غیرضرور، عدم روشنبودگی حد و مرز حضور مؤلف و نقلقولها، و ... است. در گسترة نقد محتوایی نیز می‌توان به رعایت‌نکردن بلاغت مخاطب، فقدان رعایت برخی از نکاتی که مؤلف درصدد آموزش آن است، و ازهمهمهمتر گزارههای ادعایی و ورود به مباحثی فراتر از عنوان و هدف کتاب اشاره کرد. بررسی نهایی اثر نشان میدهد کتاب حاضر برخلاف عنوان و هدف تألیف (به‌دلیل پایهها و اصول مشترک) فراتر از رشتة زبان و ادبیات است و از این منظر نیازمند بازنگری است.
روش‌شناسی
سید محمد رضا تقوی
چکیده
هدف از پژوهش حاضر نقد کتاب هویت علم دینی: نگاهی معرفت‌شناختی به نسبت دین با علوم انسانی تألیف خسرو باقری است. کتاب ازنظر شکلی بیشتر شرایط موردنظر را داراست و بنابراین مطلوب ارزیابی می‌شود. به‌لحاظ محتوایی نیز تلاش درخوری برای دست‌یابی به یک مدل دینی درمقام اثبات علم با بذل توجه به تجربه و بررسی عینی پدیده‌ها انجام شده است؛ ضمن ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر نقد کتاب هویت علم دینی: نگاهی معرفت‌شناختی به نسبت دین با علوم انسانی تألیف خسرو باقری است. کتاب ازنظر شکلی بیشتر شرایط موردنظر را داراست و بنابراین مطلوب ارزیابی می‌شود. به‌لحاظ محتوایی نیز تلاش درخوری برای دست‌یابی به یک مدل دینی درمقام اثبات علم با بذل توجه به تجربه و بررسی عینی پدیده‌ها انجام شده است؛ ضمن آن‌که کاستیهایی نیز وجود دارد، ازجمله: 1. مغفولبودن اثر تعاملی حس و عقل و قلب، 2. تقلیل واقعیت به واقعیت مشهود، 3. نداشتن ارتباط منطقی بین هستیشناسی، معرفتشناسی، و روش‌شناسی، و 4. تقلیل منابع معرفت و انحصار ملاک صحت در امور تجربی. باتوجهبه اینکه حس و عقل و قلب در تعامل دائم با یکدیگر معرفت را شکل می‌‌دهند و تمامی تجربهها و کنشهای انسانی درمورد شناخت عقلی (بینش) و باور قلبی (گرایش) فرد است که تعین مییابند، بنابراین، شایسته است اندیشمندان مسلمان برمبنای تعامل و هماهنگی بین حس و عقل و قلب دستگاه ادراکی انسان را تبیین کنند و معاییری را برای تمایز ادراک صائب از غیرصائب مشخص سازند.
فقه و حقوق
توکل حبیب‌زاده
دوره 18، شماره 5 ، مرداد 1397، ، صفحه 155-165
چکیده
کتاب حقوق بین‌الملل؛ از نظریه تا عمل را علی امیدی در سال 1388 به‌رشتة تحریر درآورده و نشر میزان آن را منتشر کرده است. این کتاب بنابه اظهار خود مؤلف به‌منزلة یک منبع درسی و نیز کمک‌درسی، برای آمادگی آزمون کارشناسی ارشد حقوق بین‌الملل، تهیه شده است. همین هدف از نگارش آن بر سطح علمی اثر موردنظر تأثیر گذاشته، به‌گونه‌ای‌که آن را از کتاب ...
بیشتر
کتاب حقوق بین‌الملل؛ از نظریه تا عمل را علی امیدی در سال 1388 به‌رشتة تحریر درآورده و نشر میزان آن را منتشر کرده است. این کتاب بنابه اظهار خود مؤلف به‌منزلة یک منبع درسی و نیز کمک‌درسی، برای آمادگی آزمون کارشناسی ارشد حقوق بین‌الملل، تهیه شده است. همین هدف از نگارش آن بر سطح علمی اثر موردنظر تأثیر گذاشته، به‌گونه‌ای‌که آن را از کتاب درسی دانشگاهیِ دارای استانداردها و معیارهای پذیرفتهشده، که حوزههای مختلف حقوق بین‌الملل را به‌صورت مستند و علمی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد، دور کرده است. علاوه‌بر برخی ایرادات شکلی، این اثر به‌لحاظ ماهوی نیز از خلأها و نواقصی رنج میبرد؛ ازجمله استفادهنکردن از منابع دستاول، نداشتن فهرست مطالب منطقی و منسجم، دقتنکردن در عناوین بعضی از فصول، تناسبنداشتنِ کمی بین فصول. امید آن می‌رود که مؤلف در چاپهای بعدی ارزیابی انجام‌گرفته را به‌منظور ارتقای سطح علمی اثر موردتوجه قرار دهد.
زبان و ادبیات عربی
محسن سیفی؛ مهوش حسن‌پور
دوره 18، شماره 4 ، تیر 1397، ، صفحه 97-112
چکیده
کتاب مختارات من روائع الأدب العربی فی العصر العباسی الأوّل یکی از آثاری است که نگارندة آن نمونه‌هایی از نثر و شعر دوران عباسی اول را گلچین کرده و به ترجمه و تحلیل آن پرداخته است. مطالعة کتاب نشان میدهد که این اثر، ضمن داشتن امتیازاتی، عاری از کاستی‌ها و نقص‌ها نیست. نگارنده در این جستار قصد دارد با رعایت اصول نقد و با استفاده از شیوة ...
بیشتر
کتاب مختارات من روائع الأدب العربی فی العصر العباسی الأوّل یکی از آثاری است که نگارندة آن نمونه‌هایی از نثر و شعر دوران عباسی اول را گلچین کرده و به ترجمه و تحلیل آن پرداخته است. مطالعة کتاب نشان میدهد که این اثر، ضمن داشتن امتیازاتی، عاری از کاستی‌ها و نقص‌ها نیست. نگارنده در این جستار قصد دارد با رعایت اصول نقد و با استفاده از شیوة توصیفیـ تحلیلی میزان پایبندی نویسندة این کتاب را به رعایت معیارها و قوانین نگارشی به بوتة نقد بکشاند. از بررسی دقیق کتاب چنین استنباط می‌شود که این اثر برخی کاستی‌های محتوایی و شکلی دارد که از اساسی‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: پرداختن به موضوعات غیرضروری مانند زندگینامة شاعران و غافلشدن از برخی مباحث ضروری مانند اغراض شعری عصر عباسی. خطاهای تایپی زیادی نیز در کتاب مشاهده می‌شود که میتواند اطلاعات اشتباهی به مخاطب مبتدی بدهد و حتی باعث بدفهمی مطلب شود.
زبان و ادبیات عربی
صادق عسکری
دوره 18، شماره 4 ، تیر 1397، ، صفحه 153-174
چکیده
تحلیل انتقادی تولیدات علمی باعث شناساندن نقاط ضعف و قوّت آثار گذشتگان و اجتناب از نقاط ضعف و تقویت نقاط قوّت را به‌دنبال خواهد داشت. بنابراین، می‌توان گفت که رسیدن به کمال مطلوب در تدوین منابع دانشگاهی فقط پس از نقدهای سازنده میسر است. در این نوشتار کتاب الأدب المصری من قیام الدولة الأیوبیة إلى مجیء الحملة الفرنسیة نقد و بررسی می‌شود. ...
بیشتر
تحلیل انتقادی تولیدات علمی باعث شناساندن نقاط ضعف و قوّت آثار گذشتگان و اجتناب از نقاط ضعف و تقویت نقاط قوّت را به‌دنبال خواهد داشت. بنابراین، می‌توان گفت که رسیدن به کمال مطلوب در تدوین منابع دانشگاهی فقط پس از نقدهای سازنده میسر است. در این نوشتار کتاب الأدب المصری من قیام الدولة الأیوبیة إلى مجیء الحملة الفرنسیة نقد و بررسی می‌شود. نتایج به‌دست‌آمده از نقد و بررسی این کتاب نشان میدهد که کتاب حاضر باوجود برخی نکات قوّت ازقبیل رعایت قوانین نگارشی و انسجام و تنظیم منطقی باب‌ها و فصل‌ها متأسفانه نواقص فراوانی در عرصة شکل و محتوا دارد. مهم‌ترین نواقص شکلی این اثر عبارت‌اند از ثبت‌نکردن ارجاعات و فقدان کتاب‌نامه، فقدان مقدمه و خاتمه برای باب‌ها و فصل‌ها، خطاهای لغوی ناشی از رعایت‌نکردن قواعد صرف و نحو، و خطاهای تعبیری و انشایی ناشی از استعمال نادرست واژه‌ها و ترکیب‌ها. اما مهم‌ترین نواقص محتوایی موجود در این کتاب عبارت‌اند از تکراری‌بودن موضوع، بررسی سطحی و شتاب‌زدة ناشی از وسیع‌بودن موضوع، تکیه‌بر تدوین و جمع‌آوری، و درنتیجه، فقدان تحلیل و نقد و نوآوری. امید است که نتایج به‌دست‌آمده از این بررسی مختصر برای نگارنده و دیگر پژوهش‌گران مفید باشد و باعث ارتقای علمی آثار گردد.
زبان و ادبیات عربی
یحیی عطائی
دوره 18، شماره 4 ، تیر 1397، ، صفحه 175-193
چکیده
نویسنده در این مقاله کوشیده است با معرفی کتاب علوم البلاغة عند العرب و الفرس ارزش آن را درمیان دیگر کتاب‌های مشابه روشن کند و با نقد ساختارِ صوری و محتوایی جایگاه کتاب را درمیان پژوهش‌های بلاغت اسلامی و ایرانی ارزیابی کند. نویسندة کتاب در هر دو زمینه عالی عمل کرده است و به هدف ذکرشده در مقدمة کتاب، که بررسی تاریخ تطور بلاغت فارسی و ...
بیشتر
نویسنده در این مقاله کوشیده است با معرفی کتاب علوم البلاغة عند العرب و الفرس ارزش آن را درمیان دیگر کتاب‌های مشابه روشن کند و با نقد ساختارِ صوری و محتوایی جایگاه کتاب را درمیان پژوهش‌های بلاغت اسلامی و ایرانی ارزیابی کند. نویسندة کتاب در هر دو زمینه عالی عمل کرده است و به هدف ذکرشده در مقدمة کتاب، که بررسی تاریخ تطور بلاغت فارسی و عربی درکنار هم و نشاندادن تأثیر و تأثر این دو عرصه درتقابل با یکدیگر است، رسیده است. ساختار نقد و بررسی در این مقاله در نگاه کلی چنین است: نخست، بررسى صوری؛ دوم، بررسی میزان رعایت قواعد عمومی ویرایش و نگارش؛ و سوم، بررسی محتوایى اثر. پس از این سه بخش، محاسن کتاب، میزان انطباق محتواى اثر با عنوان و فهرست، میزان روزآمدى دادهها و اطلاعات اثر ازنظر ارجاع به منابع جدید، نمونههایى از نوآورى، نظم منطقى و انسجام مطالب در کل اثر، نحوة نقد و بررسیها در این اثر و میزان رعایت بیطرفی علمی در تحلیلها، و میزان سازواری محتوای علمی و پژوهشی اثر با مبانی و پیشفرضهای موردقبول اثر به‌ویژه سازواری محتوای علمی اثر با مبانی و اصول دینی و اسلامی عنوان شده است.
زبان و ادبیات عربی
رضا ناظمیان
دوره 18، شماره 4 ، تیر 1397، ، صفحه 255-271
چکیده
نقد کتاب را می‌توان امتداد کوشش‌های نویسنده در ارائة دستاورد پژوهشی دانست. نقد جوهر پژوهش است و در این مقاله برآنیم تا کتاب فصول فی الترجمه و التعریب از محمد البطل، نویسنده و مترجم مصری، را به بوتة نقد بگذاریم. کتاب از هشت فصل تشکیل شده که به موضوعات مختلف در حوزة ترجمه از عربی به انگلیسی و بالعکس پرداخته است و اگرچه همة این فصول، که ...
بیشتر
نقد کتاب را می‌توان امتداد کوشش‌های نویسنده در ارائة دستاورد پژوهشی دانست. نقد جوهر پژوهش است و در این مقاله برآنیم تا کتاب فصول فی الترجمه و التعریب از محمد البطل، نویسنده و مترجم مصری، را به بوتة نقد بگذاریم. کتاب از هشت فصل تشکیل شده که به موضوعات مختلف در حوزة ترجمه از عربی به انگلیسی و بالعکس پرداخته است و اگرچه همة این فصول، که هرکدام حکم یک مقاله را دارند، ازنظر موضوعی در یک حوزه قرار می‌گیرند، اما پراکنده‌اند و هرکدام به تخصص و مهارتی خاص در ترجمه اختصاص دارند. حوزه‌ای که نویسنده توجه بیش‌تری به آن دارد حوزة اصطلاح‌شناسی است که بخش بزرگی از کتاب به آن اختصاص یافته است و حتی یک فصل کتاب را «فرهنگ کوچک اصطلاحات مطبوعاتی» تشکیل میدهد. باتوجهبه اینکه کتاب‌های مربوط به تئوری ترجمه پیشینه‌ای نسبتاً طولانی دارند و حتی در زبان عربی نیز کتاب‌های معدودی در این زمینه به‌چاپ رسیده است، انتظار می‌رفت که کتاب فصول فی الترجمه و التعریب از محمد البطل که در سال ۲۰۰۷ میلادی به‌چاپ رسیده است در زمینة مطالعات ترجمه عمیق‌تر باشد و حتی نکات ترجمه‌ای بیش‌تری را گوش‌زد کند، اما نگاهی به فهرست منابع کتاب این باور را به ما میدهد که نویسنده کار تحقیقی گسترده‌ای در زمینة فن ترجمه انجام نداده است و بیشتر تجربه‌های عملی‌اش را به نگارش درآورده است.
زبان و ادبیات فارسی
سیدمهدی زرقانی
دوره 18، شماره 2 ، اردیبهشت 1397، ، صفحه 141-154
چکیده
مدتی بود که درصدد نوشتن یادداشتی دربارة وضعیت نقد ادبی در کشور عزیزمان بودم و باید از آقای عمارتی مقدم تشکر کنم که با نوشتن «بررسی و نقد رساله‌‌های شعری فلاسفة مسلمان از فن شعر ارسطو: ترجمه در زمانة عسرت» فرصت این کار را برایم فراهم کرد. منتها پیش از هرچیز عرض کنم که این نوشته بیش از آن‌که «پاسخ به نقد یک محقق جوان و مستعد» ...
بیشتر
مدتی بود که درصدد نوشتن یادداشتی دربارة وضعیت نقد ادبی در کشور عزیزمان بودم و باید از آقای عمارتی مقدم تشکر کنم که با نوشتن «بررسی و نقد رساله‌‌های شعری فلاسفة مسلمان از فن شعر ارسطو: ترجمه در زمانة عسرت» فرصت این کار را برایم فراهم کرد. منتها پیش از هرچیز عرض کنم که این نوشته بیش از آن‌که «پاسخ به نقد یک محقق جوان و مستعد» باشد، گفت‌وگو دربارة «شیوة نقدی» است که این روزها در نوشتارهای انتقادی رواج یافته و به‌نظرم برای جریان نقد ادبی زیان‌آور است؛ شیوه‌‌ای که احتمالاً بخشی از آن به نسل ما برگردد و من به‌عنوان معلمی از آن نسل خود را درمورد آن مسئول و تاحدی مقصر می‌‌دانم. گاهی زمینة غالب منتقدان را میان‌‌سالان تشکیل می‌‌دهند و گاه سنت نقد در اختیار سال‌خوردگان قرار می‌‌گیرد و زمانی منتقدان جوان فعال‌‌ترند. هرکدام از این سه وضعیت اقتضائات، فواید، و ایرادهایی دارد که به‌جای خود قابل بررسی است. این‌‌طور به‌نظر می‌‌رسد که در شرایط فعلی منتقدان جوان، مستعد، و جویای نام بیشتر هستند و خوش‌بختانه یکی پس از دیگری وارد عرصة نقد و نظریه می‌‌شوند. این وضعیت چشم‌انداز روشنی را پیش‌روی نقد ادبی در برابرمان قرار میدهد، به‌شرط‌این‌که همگی مراقب باشیم از دو سوی بام «گرفتاری در رکود و تعارف و تعریف» یا «خام‌‌پردازی» سقوط نکنیم. دیگر اینکه برخلاف استادان نسل پیش از ما که غالباً با درپیش‌گرفتن «استراتژی سکوت» درقبال نقد آثارشان عملاً خود را برتر از منتقد و اساساً درمعرض نقد قرارگرفتن می‌‌دیدند، فکر میکنم دوران خودمقدس‌پنداری و برتردانستن خویش از نقد به پایان رسیده و با پاسخ به نقدهای منتقدان می‌‌توانیم وظیفة خودمان را در پیش‌برد فرایند نقد و احیاناً جهت‌‌دادن به آن به انجام رسانیم. پاسخ ما به نقدهای نوشته‌شده بر آثارمان در درجة نخست احترام به نقد و در درجة دوم تکریم شخصیت منتقد است که هر دوامر خجسته و مبارکی است و نتایج خوبی درپی دارد. من سعی میکنم ضمن طرح نکات انتقادی مربوط به وضعیت نقد ادبی در کشور، دربارة برخی ایرادهای مطرح‌شده در مقالة آقای عمارتی مقدم هم سخن بگویم.
زبان و ادبیات فارسی
مصطفی گرجی
دوره 18، شماره 2 ، اردیبهشت 1397، ، صفحه 237-257
چکیده
یکی از پژوهش‌های جدی و مهم در حوزة مولوی‌شناسی با تأکید بر مثنوی‌پژوهی در دهة اخیر کتاب روایت سرّ دل‌بران، با عنوان فرعی «بازجست زندگی و تجارب تاریخی مولانا در مثنوی»، به‌قلم قدرت‌الله طاهری است که به‌همّت نشر علمی (1392) چاپ و منتشر شده است. این کتاب شاید تنها کتابی باشد که به‌صورت مستقل و با تأکید بر سه پیش‌فرض سعی می‌کند ...
بیشتر
یکی از پژوهش‌های جدی و مهم در حوزة مولوی‌شناسی با تأکید بر مثنوی‌پژوهی در دهة اخیر کتاب روایت سرّ دل‌بران، با عنوان فرعی «بازجست زندگی و تجارب تاریخی مولانا در مثنوی»، به‌قلم قدرت‌الله طاهری است که به‌همّت نشر علمی (1392) چاپ و منتشر شده است. این کتاب شاید تنها کتابی باشد که به‌صورت مستقل و با تأکید بر سه پیش‌فرض سعی می‌کند تجربة زیستة مولوی را در مهم‌ترین اثر عرفانیاش بررسی و تحلیل کند و داستانهای مثنوی، به‌ویژه داستانهای شاخص آن، را بازتاب دیگرگون احوال و کنشهای زندگی واقعی مولوی بداند. اینکه چه میزان این مدعا و هدفِ تألیف باتوجهبه قرائن و اَمارات درونمتنی، فقطوفقط با تأکید بر مثنوی، محقَق شده نکتهای است که به بازخوانی منتقدانة آن پرداختهایم. در این مقاله، ابتدا محاسن و ویژگی‌های منحصربهفرد اثر در دو ساحت نقد روشی و بینشی بررسی شده و در گام دوم، مهم‌ترین نکات چالشبرانگیز و معایب آن تحلیل شده است.
زبان و ادبیات فارسی
پارسا یعقوبی جنبه سرایی
دوره 18، شماره 2 ، اردیبهشت 1397، ، صفحه 349-371
چکیده
ابهام در مقام مفهومی معرفتی ـ ارتباطی یکی از اساسی‌ترین مفاهیم در حوزة خوانش متن است. این ویژگی از‌یک‌سو به‌دلیل ریشه‌داشتن در چند حوزه از دانش‌ها و ازسوی‌دیگر به‌اقتضای زمانه، ژانر، سبک، و مواردی از این قبیل شکل‌های متنوعی دارد. به همین دلیل تحقیق و نوشتن در آن باب، به‌ویژه بدون محدودکردن دوره و ژانر، کاری دشوار است. این ...
بیشتر
ابهام در مقام مفهومی معرفتی ـ ارتباطی یکی از اساسی‌ترین مفاهیم در حوزة خوانش متن است. این ویژگی از‌یک‌سو به‌دلیل ریشه‌داشتن در چند حوزه از دانش‌ها و ازسوی‌دیگر به‌اقتضای زمانه، ژانر، سبک، و مواردی از این قبیل شکل‌های متنوعی دارد. به همین دلیل تحقیق و نوشتن در آن باب، به‌ویژه بدون محدودکردن دوره و ژانر، کاری دشوار است. این نوشتار در مقام نوعی فرانقد درصدد معرفی و نقد کتاب کارکرد ابهام در فرایند خوانش متن تألیف فروغ صهبا است. نویسندة کتاب با طرح این ادعا که بهرغم نظریة مرگ مؤلف، ابهام موجود در داستانهای مدرن و پسامدرن نشانة اقتدار غیرمستقیم نویسنده است، سعی کرده است انواع ابهام را در برخی از داستانهای مذکور بررسی کند. کتاب مذکور ازمنظر میزان اطلاعدهی درباب موضوعات، نیز تبیین صورتهای ابهام اثری خواندنی است، منتها افزونبر چند ایراد ساختاری هم‌چون عدم ذکر پیشینه، نارسایی در تعاریف و طبقهبندیها، و نیز پارهای گسست صوری و محتوایی، بر ادعایی بنا نهاده شده است که متناقض مینماید.
اقتصاد
فرهاد ترحمی؛ علی‌اصغر اسفندیاری
دوره 17، شماره 9 ، اسفند 1396، ، صفحه 27-50
چکیده
محتوای کتاب ابعاد اقتصاد مقاومتی در صنعت نفت شامل متن سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، مکاتبات، و بیانات انجام‌گرفته در این خصوص، تاریخچۀ صنعت نفت، و اقدامات انجام‌شدۀ وزارت نفت به‌منظور تحقق اقتصاد مقاومتی است. ضمن اینکه تلاش شده است که اقتصاد مقاومتی درراستای اقتصاد اسلامی تعریف شود، گرچه این مطلب اثبات نمی‌‌شود. ساختار کتاب ...
بیشتر
محتوای کتاب ابعاد اقتصاد مقاومتی در صنعت نفت شامل متن سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، مکاتبات، و بیانات انجام‌گرفته در این خصوص، تاریخچۀ صنعت نفت، و اقدامات انجام‌شدۀ وزارت نفت به‌منظور تحقق اقتصاد مقاومتی است. ضمن اینکه تلاش شده است که اقتصاد مقاومتی درراستای اقتصاد اسلامی تعریف شود، گرچه این مطلب اثبات نمی‌‌شود. ساختار کتاب خبری و خطابهای است و از منابع علمی بهاندازۀ کافی استفاده نشده است؛ بنابراین هیچگونه تحلیلی درخصوص ارتباط اقتصاد مقاومتی و بخش نفت مشاهده نمی‌‌شود. اثر یادشده به‌منظور کسب اطلاعات کلی از سیاست‌های اقتصاد مقاومتی و برخی برنامه‌های وزارت نفت در این حوزه قابلاستفاده است و برخلاف نظر نویسندگان اثر، مرجع کاملی در این حیطۀ علمی به‌شمار نمیآید. دراین‌باره، کوشش شده است که بهاختصار محورهای مرتبط با بخش نفت خام و گاز طبیعی در حوزۀ اقتصاد مقاومتی تبیین شود و نقاط قوت و ضعف مشخص شود. تحلیل صورتگرفته شامل مواردی است که کتاب به آن‌ها اشاره نکرده است و میتواند به‌منزلۀ مقدمه‌ای برای پژوهش‌های آتی مورداستفاده قرار گیرد.
