زبان و ادبیات عربی
محسن سیفی؛ الهام بابلی بهمه
چکیده
دانش نشانه‌شناسی یکی از شاخه‌های نقد ادبی جدید در قرن بیستم است که به بررسی نشانه‌ها و روابط میان آن‌ها در متون ادبی و کارکردشان در انتقال پیام میان صاحب اثر و خواننده می‌پردازد. کتاب آلیات التأویل السّیمیائی، نوشتۀ موسی ربابعه نیز از جملۀ آثاری است که می‌کوشد تا از ره‌گذر برخی ابزارهای نشانه‌شناسی و با عبور ...
بیشتر
دانش نشانه‌شناسی یکی از شاخه‌های نقد ادبی جدید در قرن بیستم است که به بررسی نشانه‌ها و روابط میان آن‌ها در متون ادبی و کارکردشان در انتقال پیام میان صاحب اثر و خواننده می‌پردازد. کتاب آلیات التأویل السّیمیائی، نوشتۀ موسی ربابعه نیز از جملۀ آثاری است که می‌کوشد تا از ره‌گذر برخی ابزارهای نشانه‌شناسی و با عبور از روساخت متن نمونه‌هایی از ادب معاصر عربی به لایه‌های زیرین و ژرف‌ساخت متن دست یابد. در پرتوِ اهمیت مسئله، مقالۀ حاضر می‌کوشد به‌روش توصیفی ـ تحلیلی و با رویکرد نقد محتوا، ضمن بررسی و بیان برخی از نقاط قوت این کتاب، نقاط ضعف و کاستی‌های اثر موردنظر را تبیین کند. نتایج بررسی حاکی از این است که این اثر در سه فصل اول در مبحث استعاره و رمز به‌‌‌مثابۀ دو ابزار نشانه‌شناسی تاحدود زیادی موفق عمل کرده است و با انتخاب نمونه‌های شعری مناسب تحلیل‌های خوبی ارائه داده است. اما ناهماهنگی عنوان کتاب با محتوا و نپرداختن مستقیم به همۀ شگردهای نشانه‌شناسی ازجمله پارادوکس، نقاب، حس‌آمیزی، هنجار‌‌گریزی، اسطوره، عدم رعایت توازن میان فصل‌ها، و اشارۀ گذرا به مقولۀ نقد نشانه‌شناسی در رمان از مهم‌ترین کاستی‌های این کتاب است.
زبان‌شناسی و زبان‌های باستانی
حمید رضا شعیری؛ فاطمه سیدابراهیمی
چکیده
کتاب سیر نشانه‌شناسی مجموعۀ مقالاتی است که زیرنظر پاول کوبلی (2001) منتشر شده است. راحله قاسمی ترجمۀ این کتاب را برعهده داشته و نشر سیاه‌رود آن را منتشر کرده است. این کتاب شامل ده فصل است و درمجموع مسئلۀ اصلی فصل‌ها تعامل نشانه‌شناسی با جهان پیرامون و تجربۀ زیستۀ حضور است. نویسندگان این کتاب در یک نکته اشتراک دارند: ساختارهای زبانی ...
بیشتر
کتاب سیر نشانه‌شناسی مجموعۀ مقالاتی است که زیرنظر پاول کوبلی (2001) منتشر شده است. راحله قاسمی ترجمۀ این کتاب را برعهده داشته و نشر سیاه‌رود آن را منتشر کرده است. این کتاب شامل ده فصل است و درمجموع مسئلۀ اصلی فصل‌ها تعامل نشانه‌شناسی با جهان پیرامون و تجربۀ زیستۀ حضور است. نویسندگان این کتاب در یک نکته اشتراک دارند: ساختارهای زبانی درونمتنی نمیتوانند پاسخگوی نیازهای حوزۀ مطالعات نشانه‌شناسی باشند و لازم است که واقعیتهای کاربردی جهان بیرون به نظام نشانه‌ها ترجمه شوند یا انتقال یابند. به همین دلیل، در این کتاب عناصر فرهنگی، اجتماعی، زیستی، و اخلاقی در تعامل با جهان نشانه‌ها معرفی شدهاند. اگرچه دیدگاههای نظری ارائهشده خوب و قابلفهماند، ما را با الگوی مطالعاتی که قابلاستفاده در طرح و تحقیق در مسائل انسان و بهویژه نشانهانسانشناسی باشد مواجه نمیکنند. هدف اصلی ما این است که نشان دهیم چگونه از نشانه‌شناسی سخت به نشانهانسانشناسی نرم عبور میکنیم. روش بررسی ما متکی بر دیدگاه نشانهکاربردشناسی و نشانهمعناشناسی گفتمانی است. مهم‌ترین دستاورد این تحقیق بررسی نقش پدیدارشناسی و کاربردشناسی فرهنگی در سیر تحول علم نشانه‌شناسی است.
هنر
صادق رشیدی؛ فرهاد امینی
چکیده
هدف از نوشتن این مقاله نقد محتوایی و شکلی کتاب نشانه‌شناسی تئاتر و درام است. کتاب نشانه‌شناسی تئاتر و درام ازجمله کتاب‌های مهم و مبنایی تحلیل تئاتر و درام به‌شمار می‌رود. این کتاب با طرح مباحث نظری در چهارچوب نگرش نشانه‌شناختی ساخت‌گرا به‌دنبال بررسی منطق تئاتر رایج و متعارف است و به‌همین‌منظور نویسنده درصدد بوده است با طرح ...
بیشتر
هدف از نوشتن این مقاله نقد محتوایی و شکلی کتاب نشانه‌شناسی تئاتر و درام است. کتاب نشانه‌شناسی تئاتر و درام ازجمله کتاب‌های مهم و مبنایی تحلیل تئاتر و درام به‌شمار می‌رود. این کتاب با طرح مباحث نظری در چهارچوب نگرش نشانه‌شناختی ساخت‌گرا به‌دنبال بررسی منطق تئاتر رایج و متعارف است و به‌همین‌منظور نویسنده درصدد بوده است با طرح مفاهیمی که به‌نوعی می‌توان آن‌ها را مفاهیم اصلی و زیربنایی بوطیقای تحلیل تئاتر به‌شمار آورد، روش‌شناسی تحلیلی و کاربردی‌ای را پیش‌روی مخاطبان قرار دهد که مایل‌اند با سازوکار جهان پویای تئاتر آشنا شوند یا به‌دنبال روش‌های نشانه‌شناختی برای تحلیل تئاترند. مسئلۀ اصلی این مقاله طرح این پرسش بنیادی است که نشانه‌شناسی چگونه می‌تواند تئاتر را تحلیل و تفسیر کند و از برایند آن روزنه‌های درک و دریافت پیچیدگی‌های جهان تئاتر و درام را برای ما آشکار کند. ضرورت و اهمیت نگاه نقادانه به کتاب نشانه‌شناسی تئاتر به‌منظور تحلیل دقیق‌تر و نیز تبیین سازوکارها و ویژگی‌های کاربردی علم نشانه‌شناسی در تحلیل متون نمایشی است. به همین علت، نشان‌دادن اهمیت کتاب نشانه‌شناسی تئاتر و درام با آشکارسازی کارکردهای تحلیلی آن با هدف راه‌نمایی مخاطبان و دانشجویانی که دغدغۀ تحلیل‌های نشانه‌شناختی تئاتر را دارند ضروری است.
