علوم اجتماعی
رضا بیگدلو
چکیده
هویت یا پرسش از کیستی و چیستی انسان بهصورت شکلی از آگاهی تاریخی بروز کرده و دارای کارویژههای فردی و اجتماعی متعددی است. در دهههای اخیر، باتوجهبه پیچیدهشدن روند هویتیابی و نیز گستردگی لایهها و ابعاد هویت، گسترش جهانیشدن، پیدایش مکاتب و رهیافتهای مدرن و پسامدرن دربارة تبیین مبانی، مؤلفهها و کارکردهای آن، و نیز تأثیر ...
بیشتر
هویت یا پرسش از کیستی و چیستی انسان بهصورت شکلی از آگاهی تاریخی بروز کرده و دارای کارویژههای فردی و اجتماعی متعددی است. در دهههای اخیر، باتوجهبه پیچیدهشدن روند هویتیابی و نیز گستردگی لایهها و ابعاد هویت، گسترش جهانیشدن، پیدایش مکاتب و رهیافتهای مدرن و پسامدرن دربارة تبیین مبانی، مؤلفهها و کارکردهای آن، و نیز تأثیر رویدادهای سیاسی و اجتماعی و اقتصادی در امر هویتیابی موضوع هویت برای بسیاری از جوامع به مسئلهای مهم و اساسی تبدیل شده است، بهطوریکه حتی آن را بحران تعبیر میکنند. در ایران هم باتوجهبه تنوع قومی و زبانی، میراث غنی تاریخی و فرهنگی، تأثیرات جهانی، و عوامل دیگر در دهههای گذشته هویت به مسئلهای اجتماعی ـ سیاسی و نیز موضوع علمی ـ پژوهشی مهمی تبدیل شده است. این مقاله بر آن است که کتاب هویت ایرانی را از جنبة انتقادی تحلیل و مهمترین ابعاد مثبت و نیز کاستیهای آن را بررسی کند. دستاوردهای تحقیق بیانگر آن است که تعریفنکردن عملیاتی مفاهیم اصلی، تکیه بر گفتمان هویتی ایرانمدار و نادیدهگرفتن گفتمانهای هویتبخش دیگر، تناقض در مبانی نظری و روششناختی مقالات، تکیه بر دورهبندیهای تاریخ سیاسی، و نادیدهگرفتن چالشهای برآمده از رویارویی هویت ایرانی و هویت ملی ازجمله کاستیهای کتاب است.
علوم اجتماعی
ناصر صدقی
چکیده
بررسی مفهوم ایران و هویت ملی در ارتباط با مسئلۀ تنوع قومی و زبانی جامعۀ ایرانی موضوع اصلی مطرح در کتاب ایران در پنج روایت است. نویسندۀ کتاب با ارجاع به واقعیت تنوع قومی ـ زبانی و جغرافیایی جامعۀ ایرانی درصدد ارائۀ خوانشی کثرتگرا از مفهوم ایران و هویت ملی است. وی با نقد گفتمان تقلیلگرای ناسیونالیستی ایرانیت و هویت ملی را مقولهای ...
بیشتر
بررسی مفهوم ایران و هویت ملی در ارتباط با مسئلۀ تنوع قومی و زبانی جامعۀ ایرانی موضوع اصلی مطرح در کتاب ایران در پنج روایت است. نویسندۀ کتاب با ارجاع به واقعیت تنوع قومی ـ زبانی و جغرافیایی جامعۀ ایرانی درصدد ارائۀ خوانشی کثرتگرا از مفهوم ایران و هویت ملی است. وی با نقد گفتمان تقلیلگرای ناسیونالیستی ایرانیت و هویت ملی را مقولهای فراتر از عنصر واحد آریایی و فارسبودن میداند و معتقد است باید تمام اقوام و زبانهای ایرانی چون ترکی، عربی، کردی، بلوچی، و ترکمن را در دایرۀ هویت ملی و زبانهای ملی ایرانی قرار داد. نویسنده، براساس چنین نگرشی، به طرح «روایت»های شریعتی، مطهری، آلاحمد، زرینکوب، و مسکوب دربارۀ مفهوم ایران، هویت ملی، مسئلۀ تنوع زبانی، و خصوصاً زبان ترکی میپردازد. در پژوهش حاضر، براساس روش تحلیل محتوای کیفی، روایتهای اندیشمندان یادشده دربارۀ ایران و هویت ملی، براساس بازخوانی مؤلف کتاب، مطرح و بعد دیدگاههای نویسندۀ کتاب درمورد مفهوم ایران و هویت ملی بررسی شده است. در مبحث پایانی هم کاستیهای تحلیلی و استنادی کتاب ایران در پنج روایت بیان شده است.