اقتصاد
فرهاد ترحمی؛ محسن بهمنی
چکیده
مقاله حاضر به نقد کتاب اقتصاد کلان جونز که توسط جهانگرد و کرامت فر ترجمه شده است، می پردازد. در این راستا کوشش شده است که با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی، کتاب از نظر محتوا و ترجمه مورد بررسی قرار گیرد. تحلیل محتوای اثر بیانگر مفید بودن آن جهت تدریس در دانشگاه است. معرفی مدل DSGE به صورت روان و ساده برای دانشجویان مقطع کارشناسی که به ...
بیشتر
مقاله حاضر به نقد کتاب اقتصاد کلان جونز که توسط جهانگرد و کرامت فر ترجمه شده است، می پردازد. در این راستا کوشش شده است که با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی، کتاب از نظر محتوا و ترجمه مورد بررسی قرار گیرد. تحلیل محتوای اثر بیانگر مفید بودن آن جهت تدریس در دانشگاه است. معرفی مدل DSGE به صورت روان و ساده برای دانشجویان مقطع کارشناسی که به همراه یک نمونه کاربردی تشریح شده است، مهم ترین دستاورد کتاب محسوب می شود. همچنین مفاهیم اقتصاد کلان به سادگی و با توجه به حقایق آشکار شده ارائه گردیده است. عدم توجه به حل مثال های عددی و همچنین بیان مکاتب مختلف اقتصادی و نقش کتاب در این خصوص، از کاستی های متن اصلی به شمار می آید. انتشار کتاب به زبان فارسی به دلیل تحلیل های رویکرد کینزی های جدید، امری ارزش‌مند است. لیکن، ترجمه کتاب دارای نقائص بسیاری است که در برخی موارد، خوانش و فهم آن را با مشکل مواجه می کند. ضمن این که بخش هایی از نسخه اصلی که برای فهم مطالب ضروری است، ترجمه نشده است. لذا، پیش‌نهاد می گردد که متن ترجمه شده مجددا مورد ویراستاری قرار گیرد.
اقتصاد
سید عقیل حسینی؛ سعید سیدحسین زاده یزدی
چکیده
مسئلهی اصلی این مقاله تبیین مؤلفههای اساسی مکتب اردولیبرالیسم آلمانی و نقدهای نظری و عملی وارد به آن و پرسش از نسبت میان اردولیبرالیسم و سایر مکاتب نئولیبرالیسم است. در این راستا ابتدا با استفاده از روش کتابخانهای و مراجعه به آثار دست اول مهمترین اندیشمندان اردولیبرالیسم از قبیل اویکن، روپکه و روستو و همچنین شارحین اصلی ...
بیشتر
مسئلهی اصلی این مقاله تبیین مؤلفههای اساسی مکتب اردولیبرالیسم آلمانی و نقدهای نظری و عملی وارد به آن و پرسش از نسبت میان اردولیبرالیسم و سایر مکاتب نئولیبرالیسم است. در این راستا ابتدا با استفاده از روش کتابخانهای و مراجعه به آثار دست اول مهمترین اندیشمندان اردولیبرالیسم از قبیل اویکن، روپکه و روستو و همچنین شارحین اصلی آنها مؤلفههای مکتب اردولیبرالیسم استخراج میگردد. این اصول عبارتند از: تقدم حقوق و نهادهای حقوقی بر اقتصاد و اصول تقویمگر و تنظیمگر آن، اصالت نظم رقابتی و اصالت یک دولت قوی در چارچوب قانون اساسی اقتصادی و اجرای سیاست نظمدهی با هدف صیانت از بازار. سپس به اختصار تحلیلی تطبیقی از نسبت این مکتب با مکتب شیکاگو و تنظیمگری ارائه خواهد شد. در نهایت نقدهای نظری وارده به اندیشهها و اصول اساسی این مکتب و نقدهای عملی وارده به آثار و تبعات ناشی از اجرای سیاست‌گذاری اردولیبرال به تفصیل مورد بحث و تحلیل قرار میگیرد.
اقتصاد
حمیدرضا مقصودی؛ محمدجواد معصومی نیا
چکیده
«کتاب چرا ملت‌ها شکست می‌خورند: ریشه‌های قدرت، ثروت و فقر» نوشتۀ دارون عجم‌اوغلو و جیمز ای.رابینسون از آثار نهادگرایی جدید است. نویسندگان با بررسی تاریخ ملت‌ها، به واکاوی دلایل رشد و انحطاط جوامع پرداخته‌اند. این اثر همانند دیگر آثار نویسندگان مبتنی بر مطالعه تطبیقی تجربۀ بلندمدت توسعۀ ملت‌های مختلف است. در این نوشتار ...
بیشتر
«کتاب چرا ملت‌ها شکست می‌خورند: ریشه‌های قدرت، ثروت و فقر» نوشتۀ دارون عجم‌اوغلو و جیمز ای.رابینسون از آثار نهادگرایی جدید است. نویسندگان با بررسی تاریخ ملت‌ها، به واکاوی دلایل رشد و انحطاط جوامع پرداخته‌اند. این اثر همانند دیگر آثار نویسندگان مبتنی بر مطالعه تطبیقی تجربۀ بلندمدت توسعۀ ملت‌های مختلف است. در این نوشتار ضمن بررسی ساختار شکلی و کیفیت ترجمۀ کتاب که توسط محسن میردامادی و محمدحسین نعیمی‌پور انجام شده، به بررسی محتوای کتاب پرداخته شده است. کتاب دارای ضعفهای محتوایی و روش‌شناسانه است. نویسندگان مدعی هستند با رویکردی تاریخی و روشی استقرایی نظریۀ خود را استخراج کرده‌اند اما درواقع با انتخاب دوگان‌های تحلیلی و مقایسه‌ایِ جهت‌دار و البته فلسفی، خوانشی ایدئولوژیک از تاریخ کشورها و کیفیت تطور آنها ارائه داده‌اند. فقدان مؤیدات آماری و بسنده‌کردن به روش تحلیلی و تأکید مکرر بر برداشت نویسنده با این‌همانی‌های مکرر محتوای کتاب را تضعیف کرده است. ادعای استقرائی بودن و عدول از این ادعا با استفاده از رویکرد قیاسی از مهمترین اشکالات این کتاب است. کتاب ترجمه‌ای روان اما توأم با اشکالات متعدد ویرایشی دارد. طرح جلد و پشت جلد آن به‌طور غیرمنصفانه‌ای تداعی‌کننده تصویری سیاه، شکست‌خورده و محتاج از مردمان ایران است.
اقتصاد
محمد جواد توکلی
چکیده
کتاب رفتارشناسی اقتصادی از دیدگاه قرآن کریم؛ انسان مادی‌گرا و انسان فطرت‌گرا به‌واسطۀ پرداختن به موضوعی اساسی در مرزهای دانش اقتصاد و داشتن رویکرد قرآنی درخور تحسین است. در این مقاله، با استفاده از روش تحلیلی، به بررسی این سؤال پرداخته میشود که اثر مزبور تا چه حد توانسته است به پیش‌برد مباحث رفتارشناسی اقتصادی کمک کند. بنابه ...
بیشتر
کتاب رفتارشناسی اقتصادی از دیدگاه قرآن کریم؛ انسان مادی‌گرا و انسان فطرت‌گرا به‌واسطۀ پرداختن به موضوعی اساسی در مرزهای دانش اقتصاد و داشتن رویکرد قرآنی درخور تحسین است. در این مقاله، با استفاده از روش تحلیلی، به بررسی این سؤال پرداخته میشود که اثر مزبور تا چه حد توانسته است به پیش‌برد مباحث رفتارشناسی اقتصادی کمک کند. بنابه یافتههای تحقیق، این اثر به‌واسطۀ سه مشکل اساسیِ نوسان بین تحلیل سیستمی و رفتارشناسی، ایجاد تقابل نامشخص بین انسان مادی‌گرا و فطرت‌گرا، و رفتارشناسی در چهارچوب دیدگاه عقلانیت کامل نتوانسته است به اهداف خود دست یابد. مشکل اصلی بیتوجهی به محدودیت‌های عقلانیت بشر هنگام انتخاب است؛ مشکلی که در اقتصاد رفتاری به‌عنوان مرز دانش رفتارشناسی در اقتصاد معاصر موردتوجه قرار گرفته است. نتیجۀ مقاله بر این است که، باوجود برداشت ارائه‌شده در کتاب مزبور، در رفتارشناسی اقتصادی قرآن کریم به محدودیت شناختی، انگیزشی، و ارادی بشر در انتخاب عقلایی توجه شده است. در همین جهت، خداوند متعال برای مواجهه با محدودیت‌های عقلانیت از راهبردهایی همچون تذکر و تلنگر اجتماعی، تقویت ابعاد شناختی بشر، تغییر حسابداری ذهنی، و تعهدسازی درونی سخن میگوید.
اقتصاد
سعید سیدحسین زاده یزدی؛ محمد جواد شریف زاده؛ عادل پیغامی
چکیده
بررسی نقش دولت در مکتب اردولیبرالیسم آلمانی، از جهت مطرح‌شدن به‌عنوان یکی از جای‌گزین‌‌های نظام سرمایه‌‌داری نئولیبرال پس از بحران جهانی سال 2008 و تأثیرگذاری در الگوی توسعۀ آلمان غربی پس از جنگ جهانی دوم و همچنین آثار آن بر الگوی حکم‌رانی اتحادیۀ اروپا و برخی کشورهای دیگر، حائز اهمیت است. هدف این مقاله بازخوانی، ارزیابی، و ...
بیشتر
بررسی نقش دولت در مکتب اردولیبرالیسم آلمانی، از جهت مطرح‌شدن به‌عنوان یکی از جای‌گزین‌‌های نظام سرمایه‌‌داری نئولیبرال پس از بحران جهانی سال 2008 و تأثیرگذاری در الگوی توسعۀ آلمان غربی پس از جنگ جهانی دوم و همچنین آثار آن بر الگوی حکم‌رانی اتحادیۀ اروپا و برخی کشورهای دیگر، حائز اهمیت است. هدف این مقاله بازخوانی، ارزیابی، و «نقدِ تحلیل» آثار تولید و ترجمه‌شده در این زمینه به زبان فارسی است که چهار کتاب با عنوان سیاست اقتصادی عمومی، اقتصاد بازار اجتماعی؛ تجربۀ آلمان، تاریخ عقاید و اندیشه‌‌های اقتصادی، و چگونگی بازسازی اقتصاد آلمان فدرال پس از جنگ جهانی دوم انتخاب شد و موردنقد و ارزیابی قرار گرفت و برخی پیش‌نهادها به‌صورت زیر ارائه شد: استناد به منابع و متفکران دست‌اول این مکتب، تفکیک میان مفاهیم مشابه، اصلاح ارجاعات درون‌متنی و معادل‌‌سازی اصطلاحات تخصصی، استفاده از روش‌‌های تحلیل معتبر، توجه به مبانی هستی‌‌شناسی، انسان‌‌شناسی، ارزش‌‌شناسی، و اخلاقی و تأثیر آن در نقش دولت در این مکتب و نقد آن از منظر اسلامی و درنهایت توجه به ابعاد مختلف نقش دولت در این مکتب ازجمله نقش قانون اساسی اقتصادی، سیاست اجتماعی، و درنهایت ارائۀ الگویی تحلیلی از مفاهیم مرتبط با نقش دولت و ارتباطات و تعاملات میان آنها.
اقتصاد
علی سعیدی
چکیده
کتاب روش‌شناسی علم اقتصاد اسلامی با رویکرد واقعیت نهادی بهمنظور کتاب درسی مقطع کارشناسی ارشد و دکتری رشتۀ اقتصاد اسلامی تدوین شده است. نویسندۀ کتاب تلاش کرده است تا با استفاده از مفهوم نهاد میان احکام شریعت، به‌عنوان اموری اعتباری، با واقعیت‌های اقتصادی ارتباط برقرار کند و نتیجه بگیرد که چون اعتباریات در جوامع اسلامی با سایر ...
بیشتر
کتاب روش‌شناسی علم اقتصاد اسلامی با رویکرد واقعیت نهادی بهمنظور کتاب درسی مقطع کارشناسی ارشد و دکتری رشتۀ اقتصاد اسلامی تدوین شده است. نویسندۀ کتاب تلاش کرده است تا با استفاده از مفهوم نهاد میان احکام شریعت، به‌عنوان اموری اعتباری، با واقعیت‌های اقتصادی ارتباط برقرار کند و نتیجه بگیرد که چون اعتباریات در جوامع اسلامی با سایر جوامع متفاوت است، واقعیت‌های اجتماعی و اقتصادی موردمطالعه در علوم اجتماعی و اقتصادی در جوامع اسلامی نیز متفاوت است و درنتیجه علم اقتصاد اسلامی نیازمند روش شناخت متفاوتی با علم اقتصاد متعارف است. نویسنده فهرستی از نهادهای برگرفته از احکام شریعت و نحوۀ اثرگذاری آنها بر واقعیت‌های اجتماعی را مطرح می‌کند. اشکال اصلی کتاب در دورشدن از مباحث روش‌شناسی علم است و تقریباً هیچ بحثی دربارۀ ارزیابی نظریات اقتصاد اسلامی یا ملاک علمی‌بودن این نظریات مطرح نشده است. بخش زیادی از کتاب به ذکر معرفت‌های درجۀ یک اقتصاد اسلامی و تفاوت آنها با اقتصاد نئوکلاسیک پرداخته است. نویسنده از برخی مفاهیم نهادگرایی استفاده کرده است، بدون این‌که رابطۀ مبانی، مفروضات، و ارزش‌های این مکتب را با اقتصاد اسلامی روشن ساخته باشد. همچنین، در نقد مبانی اقتصاد نئوکلاسیک بر سایر مکاتب اقتصادی، ازجمله مکتب تاریخی آلمان و اقتصاد رفتاری و نهادگرا، تکیه شده است، درحالی‌که انتظار می‌رفت نویسنده از منظر اقتصاد اسلامی به نقد مکتب نئوکلاسیک بپردازد. پیش‌نهاد میشود عبارت «روش‌شناسی» از عنوان کتاب حذف شود و در چاپ بعدی اصلاحات اساسی در محتوای کتاب صورت گیرد.
اقتصاد
محمد سلیمانی
چکیده
کتاب تسهیم ریسک در فضای مالی (Askari et al. 2012) با رویکردی بنیادین و با هدف ترسیم روح کلی نظام مالی اسلامی و تبیین تمایزات آن با نظام متعارف (هم در حوزۀ مبانی و هم در حوزۀ کارکردها و پی‌آمدها) به‌رشتۀ تحریر درآمده است. مفهوم محوری نظام مالی اسلامی در این کتاب «تسهیم ریسک» معرفی شده است که با پیونددادن بخش واقعی به بخش مالی مانع از «مالی‌شدن» ...
بیشتر
کتاب تسهیم ریسک در فضای مالی (Askari et al. 2012) با رویکردی بنیادین و با هدف ترسیم روح کلی نظام مالی اسلامی و تبیین تمایزات آن با نظام متعارف (هم در حوزۀ مبانی و هم در حوزۀ کارکردها و پی‌آمدها) به‌رشتۀ تحریر درآمده است. مفهوم محوری نظام مالی اسلامی در این کتاب «تسهیم ریسک» معرفی شده است که با پیونددادن بخش واقعی به بخش مالی مانع از «مالی‌شدن» اقتصاد و وقوع «بحرانهای پیاپی» میشود و همچنین، به‌دلیل تأکید بر مشارکت، دسترسی مالی، و رفاه عموم افراد جامعه را افزایش خواهد داد. از منظر نویسندگان، این نظام تاکنون مجال تحقق پیدا نکرده و نظام مالی در کشورهای اسلامی، به‌دلیل فقدان برخی از پیشنیازهای نهادی، فاصلۀ فراوانی با وضعیت ایدئال دارد. در بررسی انتقادی کتاب، ذکر این نکته ضروری است که کتاب توانسته است ایدۀ اصلی خود را بهخوبی تبیین کند، اما در پردازش برخی از مطالب و نیز تبیین برخی از بنیانها و مبانی فلسفی، پی‌آمدها، کارکردها، و نحوۀ پیادهسازی نظام ایدئال اسلامی خلأها و ضعفهایی وجود دارد.
اقتصاد
وحید مهربانی
چکیده
کتاب بازاری‌‌سازی آموزش عالی: دانشجو به‌‌مثابۀ مصرف‌‌کننده از جنبۀ تنوع موضوعات وضعیت قابل‌قبولی دارد، اما فاقد یک روش تحلیلی مشخص و انسجام درونی در محتواست. با نگاه کلی به مباحث کتاب روشن شد که سه مبحث کلی چیستی، چرایی، و ماهیت کالایی آموزش عالی عمدۀ مضامین کتاب را تشکیل می‌‌دهند و پیونددهندۀ فصول مختلف آن هستند. بنابراین، ...
بیشتر
کتاب بازاری‌‌سازی آموزش عالی: دانشجو به‌‌مثابۀ مصرف‌‌کننده از جنبۀ تنوع موضوعات وضعیت قابل‌قبولی دارد، اما فاقد یک روش تحلیلی مشخص و انسجام درونی در محتواست. با نگاه کلی به مباحث کتاب روشن شد که سه مبحث کلی چیستی، چرایی، و ماهیت کالایی آموزش عالی عمدۀ مضامین کتاب را تشکیل می‌‌دهند و پیونددهندۀ فصول مختلف آن هستند. بنابراین، کلیت مقاله برپایۀ این سه مبحث طراحی شده است تا نتیجه‌‌گیری مشخصی در زمینۀ بازاری‌‌سازی آموزش عالی به‌دست آید. تحلیل انجام‌شده در زمینۀ چیستی بازاری‌‌سازی نشان میدهد که در یک نظام آموزش عالی بازاری‌‌شده میزان پذیرش دانشجو، هزینۀ مطالبه‌شده از او، وضع ضوابط پذیرش، و غیره صرفاً توسط نیروهای عرضه و تقاضا تعیین می‌‌شوند. همچنین، تحلیل چرایی بازاری‌‌سازی حکایت از این دارد که فشارهای اقتصادی، دشواری تأمین مالی دولتی، رشد تقاضاهای اجتماعی، روند جهانیشدن، و غیره مهمترین عوامل پیش‌‌برندۀ دانشگاه‌‌ها و مؤسسات آموزش عالی به‌سمت بازاری‌‌سازی بوده‌‌اند. به‌‌علاوه، مزایای این حرکت مانند ارتقای کارآیی و گسترش رقابت از ادلۀ اصلی توجیه‌‌کنندۀ آن هستند. دست‌‌‌آخر این‌که آموزش عالی کالای عمومی نیست که دولت متولی امور آن باشد. بنابراین، آموزش عالی ذاتاً قابلیت کارکرد در قالب نظام بازار را دارد.
اقتصاد
سید حسین میرجلیلی
چکیده
درک دلایـل موفقیـت و شکسـت در زمینۀ رشد اقتصادی، ترتیبات نهادی، و جهانی موضوع این کتاب است. شناسایی محدودیت‌های دست‌وپاگیر رشد و نیاز به راه‌حل‌های مختلف برای مسائل توسعه برحسب اقتضائات کشورها رویکرد بدیل این اثر در توسعه است. این مقاله با هدف ارزیابی کتاب در ارائۀ طرح بدیل برای رشد و توسعۀ اقتصادی نگاشته شده است. در بررسی مطالب ...
بیشتر
درک دلایـل موفقیـت و شکسـت در زمینۀ رشد اقتصادی، ترتیبات نهادی، و جهانی موضوع این کتاب است. شناسایی محدودیت‌های دست‌وپاگیر رشد و نیاز به راه‌حل‌های مختلف برای مسائل توسعه برحسب اقتضائات کشورها رویکرد بدیل این اثر در توسعه است. این مقاله با هدف ارزیابی کتاب در ارائۀ طرح بدیل برای رشد و توسعۀ اقتصادی نگاشته شده است. در بررسی مطالب کتاب از روش تحلیلی ـ توصیفی استفاده شده است. بر این اساس، به ارزیابی محتوایی و روش‌شناختی اثر پرداخته شده است. نتایج ارزیابی محتوایی کتاب نشان‌دهندۀ مزایا و چالش‌های کتاب است. از مزایای کتاب لحاظکردن اقتضائات خاص هر کشور در سیاست‌گذاری رشد، استدلال در زمینۀ فقدان نسخۀ واحد برای توسعۀ اقتصادی، نقد جهان روایی آموزههای نئوکلاسیک، تمایز میان شروع رشد و تداوم آن، و نقد اغراق در مزایای آزادسازی تجارت است. ازجمله چالش‌های کتاب استفاده از عنوان تجویز در عنوان کتاب به‌جای دستورالعمل، مشکلات پیادهسازی روش آسیبشناسی رشد، بهرهگیری از روش‌‌های کیفی به‌جای کمی در آسیبشناسی رشد در عمل، نامشخصبودن سیاستها و اقدامات لازم برای مرحلۀ دوم در تداوم رشد، و نقدهای روش‌شناختی آسیبشناسی رشد است.
اقتصاد
سید محمدرضا امیری طهرانی
چکیده
هدف این نوشتار نقد کتاب نظری به روانشناسی اقتصادی برگرفته از درس‌نامۀ دکتر محمدحسین تمدن جهرمی است. در این مقاله، نخست تاریخچۀ روان‌شناسی‌گرایی در تاریخ علم مدرن و ارتباط آن با فلسفه، علوم انسانی، و علوم اجتماعی بررسی میشود. بدین منظور، روان‌شناسی‌گرایی در بریتانیا، مطلوبیت‌گرایی، روان‌شناسی‌گرایی در آلمان، مکتب ...
بیشتر
هدف این نوشتار نقد کتاب نظری به روانشناسی اقتصادی برگرفته از درس‌نامۀ دکتر محمدحسین تمدن جهرمی است. در این مقاله، نخست تاریخچۀ روان‌شناسی‌گرایی در تاریخ علم مدرن و ارتباط آن با فلسفه، علوم انسانی، و علوم اجتماعی بررسی میشود. بدین منظور، روان‌شناسی‌گرایی در بریتانیا، مطلوبیت‌گرایی، روان‌شناسی‌گرایی در آلمان، مکتب اتریش، و سرانجام دیدگاه جان مینارد کینز معرفی میشود. روان‌شناسی‌گرایی در بریتانیا به قوانین جهان‌شمولی قائل بود که از تجربه انتزاع شده و درصدد توضیح رفتار فردی بود که با فردگرایی روش‌شناختی در هیئت مطلوبیت‌گرایی و اصل عقلانیت ظاهر شد، اما روان‌شناسی‌گرایی در آلمان با رویکردی تاریخی درپی فهم هرمنوتیکی از رفتار انسان و توصیف آن بود. مکتب اتریش تلاش کرد که راه میانه‌ای بپیماید و باوجود اذعان به اعیان فرهنگی و اجتماعی هم‌چنان در کمند فردگرایی روش‌شناختی باقی ماند. کینز با تأکید بر روحیات حیوانی در فرض رفتار عقلایی انسان تردید کرد و روانشناسی جامعۀ مبتنی‌بر عرف را به‌پیش نهاد. در بخش دوم، ابتدا ایدۀ روانشناسی اقتصادی تمدن بررسی، سپس نسبت آن با اندیشۀ فیلسوفان و اقتصاددانان پیشین به‌ویژه دیدگاه جان مینارد کینز دراین‌باره نقد و گزارش میشود. این مقاله سراسر از روش توصیفی و تحلیلی بهره می‌جوید.
اقتصاد
حجت الله صادقی
چکیده
بحران مالی 2007-2008 از جهات گوناگونی موضوع پژوهش واقع شده است. درون‌مایۀ اصلی کتاب سخن‌رانی برای پرندگان دربارۀ پروازکردن نقش مدل‌های کمّی و نظریات ریاضی در رخداد این بحران و عارضه‌های دیگری است که چنین مدل‌هایی در بازارهای مالی به‌بار می‌آورند. نویسنده با تبیین نقش نظام آموزشی در ایجاد شکاف بین نظریه ـ عمل و نقش کوانت‌ها ...
بیشتر
بحران مالی 2007-2008 از جهات گوناگونی موضوع پژوهش واقع شده است. درون‌مایۀ اصلی کتاب سخن‌رانی برای پرندگان دربارۀ پروازکردن نقش مدل‌های کمّی و نظریات ریاضی در رخداد این بحران و عارضه‌های دیگری است که چنین مدل‌هایی در بازارهای مالی به‌بار می‌آورند. نویسنده با تبیین نقش نظام آموزشی در ایجاد شکاف بین نظریه ـ عمل و نقش کوانت‌ها در ترویج و بهکارگیری مدل‌های کمّی و محاسباتی روایتی متفاوت از علل رخداد بحرانهای مالی را به‌دست میدهد. در این نوشتار، ضمن بررسی صوری و محتوایی این اثر، با تحلیل درونمایه و همچنین با روش‌‌های متنکاوی، مهمترین مضامین این اثر و نیز مبانی و جایگاه آن در متون دانش مالی نقد و بررسی میشود. این بررسی منتقدانه نشان میدهد که نویسندۀ اثر، با نقد مدل‌هایی چون ارزش درمعرض ریسک، قیمتگذاری مشتقۀ اختیار معامله، و توابع کاپیولا سهم آنها را در ورشکستگیها و بحرانها نشان داده است و پیش‌نهاد کرده است که اصلاح نظام آموزشی مدیریت و اقتصاد برای واقعیترشدن در دستورکار قرار گیرد.
اقتصاد
وهاب قلیچ
چکیده
امروزه چالش‌های خلق پولِ بدون پشتوانه در برهم‌زدن تعادل‌های اقتصادی و ایجاد شکاف طبقاتی محل بحث محافل کارشناسی است. باتوجه‌به این چالش‌ها، برخی از محققان، جای‌گزین‌کردن «پول‌طلا» به‌جای پول اعتباری را پیش‌نهاد داده‌اند. کتاب درآمدی بر نظریۀ پول‌طلا: نظام پولی تمدن نوین اسلامی، مهمترین کتاب نوشته‌شده در تبیین نظریۀ ...
بیشتر
امروزه چالش‌های خلق پولِ بدون پشتوانه در برهم‌زدن تعادل‌های اقتصادی و ایجاد شکاف طبقاتی محل بحث محافل کارشناسی است. باتوجه‌به این چالش‌ها، برخی از محققان، جای‌گزین‌کردن «پول‌طلا» به‌جای پول اعتباری را پیش‌نهاد داده‌اند. کتاب درآمدی بر نظریۀ پول‌طلا: نظام پولی تمدن نوین اسلامی، مهمترین کتاب نوشته‌شده در تبیین نظریۀ پول‌طلا در بازار نشر ایران است. در این مقاله، سعی شده است تا با رویکردی علمی و با نگاهی به کتاب مذکور، به نقد و بررسی نظریۀ پول‌طلا پرداخته شود. در این مقاله، چنین نتیجه‌‌گیری میشود که مؤلفان، با داشتن دغدغهای ارزش‌مند در رفع چالش‌های نظام پولی و بانکی، هدفقراردادن معضل «خلق بیضابطۀ پول»، و تبیین مناسب ابعاد نظریه درنهایت نتوانستهاند به ابهامها و پرسش‌های اساسی درمورد آن نظریه پاسخ علمی و قانعکنندهای را ارائه کنند. بهنظر می‌رسد که استفادۀ موازی از طلا در مبادلات اقتصادی درکنار پول اعتباری ضابطهمند (و نه حذف کامل پول اعتباری) گزینۀ معقولتری برای پیش‌نهاد به نظام پولی کشور باشد.
اقتصاد
امیرحسین مزینی
چکیده
مقولۀ تصمیم‌گیری و انتخاب همواره از دغدغه‌های بشر بوده است. این موضوع با پیشرفت‌های جوامع ماهیتی پیچیده‌تر به‌خود گرفته است. بنابراین، دراختیارداشتن دانش و روشی که بتواند تصمیم‌گیری را تسهیل کند، بسیار حائز اهمیت است. موضوع فوق در حوزۀ اقتصاد و در زمینۀ انتخاب گزینه‌های بهینۀ سرمایه‌گذاری در قالب بحث ارزیابی اقتصادی طرح‌ها ...
بیشتر
مقولۀ تصمیم‌گیری و انتخاب همواره از دغدغه‌های بشر بوده است. این موضوع با پیشرفت‌های جوامع ماهیتی پیچیده‌تر به‌خود گرفته است. بنابراین، دراختیارداشتن دانش و روشی که بتواند تصمیم‌گیری را تسهیل کند، بسیار حائز اهمیت است. موضوع فوق در حوزۀ اقتصاد و در زمینۀ انتخاب گزینه‌های بهینۀ سرمایه‌گذاری در قالب بحث ارزیابی اقتصادی طرح‌ها موردبررسی قرار میگیرد که سابقهای دیرینه در ادبیات اقتصادی دارد و متون متعددی نیز در این عرصه بهچاپ رسیده است. در این مقاله، ارزیابی و نقد کتاب ارزیابی اقتصادی طرح‌ها در دستورکار قرار دارد. بدین منظور، ضمن اشاره به ویژگیهای کلی کتاب، تلاش شده است تا به محتوای هریک از فصول بهاجمال پرداخته، نقاط قوت و ضعف کتاب تشریح، و پیشنهادهایی برای ارتقای متن در ویرایشهای آتی ارائه شود. ارائۀ مجموعه‌‌ای قابلقبول از معیارهای ارزیابی طرح، توجه به ابعاد کاربردی مباحث در قالب ذکر مثالها و تمرینهای متعدد، و آموزش نحوۀ استفاده از نرمافزارهای تخصصی را میتوان از ویژگیهای برجستۀ این کتاب دانست.
اقتصاد
وحید مقدم؛ مرجان اسماعیلی کرباسی
چکیده
هرچند فون هایک را از منکران ثابت‌قدم عدالت به‌شمار می‌آورند، این نظر چندان دقیق نیست. هایک نهادگرایی است که بر اهمیت بسیار قواعد انتزاعی در ادارۀ جوامع آزاد بهمنظور حل مسئلۀ هماهنگی در اقتصاد تأکید می‌کند. عدالت توزیعی با چنین قواعدی در تعارض قرار گرفته است و به ایجاد جوامع قبیله‌ای فاقد ثروت ختم میشود، چراکه با به‌شکست‌کشاندن ...
بیشتر
هرچند فون هایک را از منکران ثابت‌قدم عدالت به‌شمار می‌آورند، این نظر چندان دقیق نیست. هایک نهادگرایی است که بر اهمیت بسیار قواعد انتزاعی در ادارۀ جوامع آزاد بهمنظور حل مسئلۀ هماهنگی در اقتصاد تأکید می‌کند. عدالت توزیعی با چنین قواعدی در تعارض قرار گرفته است و به ایجاد جوامع قبیله‌ای فاقد ثروت ختم میشود، چراکه با به‌شکست‌کشاندن هماهنگی موجب ناکارآیی میشود. این روش نظریهپردازی در بسیاری از نظریه‌های عدالت، حتی در مشهورترین آنها، مغفول مانده است، زیرا آنها نحوۀ تعاملات افراد در جامعه را، یعنی نحوۀ کار اجتماعی و آنچه به صلاح و فساد آن منجر میشود، چندان موردتوجه قرار نمیدهند. درعینحال، نقدهایی به این نظریه وارد است؛ ازجمله سادهسازیهای بیش از حد نظریۀ هایک به‌دلیل سادهانگاری درمورد ماهیت انسان و جوامع ساخت انسان، بیتوجهی به شکلگیری گروههای ذینفع در اقتصاد، دشواری شناخت قواعد عادلانۀ بازی، بیتوجهی به تأثیر منفی نابرابریهای زیاد در نظم اجتماعی، درنظرنگرفتن امکان وجود قواعد توزیعی مربوط به خود بازی، و درنهایت عدم امکان تصمیم‌گیری بازیگران جامعۀ آزاد درمورد قواعد لایههای عمیق جامعه که سایر قواعد در بستر آن شکل میگیرند.
اقتصاد
فرزانه میرشاه ولایتی؛ فرهاد نظری‌زاده
چکیده
آینده‌پژوهی راه‌بردی برای مواجهه با عدم قطعیت‌ها، مدیریت، و کنترل پیش‌دستانه درجهت تحقق آیندة مطلوب است. تلاش برای تجسم آینده و حذف سناریوهای نامطلوب امروزه امری هوشمندانه قلمداد میشود و اسناد، کتب، و مقالات متعددی در این خصوص تألیف شده‌اند. کتاب تغییر برزگ: جهان در سال 2050 از جملة این آثار است که به بررسی و تصویرپردازی آیندة ...
بیشتر
آینده‌پژوهی راه‌بردی برای مواجهه با عدم قطعیت‌ها، مدیریت، و کنترل پیش‌دستانه درجهت تحقق آیندة مطلوب است. تلاش برای تجسم آینده و حذف سناریوهای نامطلوب امروزه امری هوشمندانه قلمداد میشود و اسناد، کتب، و مقالات متعددی در این خصوص تألیف شده‌اند. کتاب تغییر برزگ: جهان در سال 2050 از جملة این آثار است که به بررسی و تصویرپردازی آیندة بلندمدت جهان در چهار حوزة اصلی اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، و علم و فناوری می‌پردازد. این مقاله، ضمن بررسی کتاب براساس معیارهای پژوهشنامة انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی، کوشیده است تا اعتبار اثر مذکور را بهلحاظ روشی و رویکردی بررسی کند. براساس ارزیابی بهعملآمده، این اثر کیفیتی متوسط دارد و لازم است برای ارتقای کیفی آن در ترجمه بازبینی جدی صورت گیرد و نیز باتوجه‌به گذشت یک دهه از تاریخ انتشار کتاب اصلی، صحت ادعاهای آن بررسی شود.
اقتصاد
محمد واعظ برزانی
چکیده
پس از تشکیل گروه اقتصاد شورای تحول علوم انسانی (۱۳۸۸)، برنامة درسی دورة کارشناسی رشتة اقتصاد در آن گروه تهیه شد و در سال ۱۳۹۶ به‌تصویب نهایی رسید و برای اجرا از سال ۱۳۹۷ به دانشگاه‌‌ها و مؤسسات آموزش عالی ابلاغ شد. برای اتقان در اجرای برنامه، مجموعه‌‌ای از دروس برای تدوین کتب درسی مرتبط به استادان مبرز سفارش داده شد. کتاب بانک‌داری ...
بیشتر
پس از تشکیل گروه اقتصاد شورای تحول علوم انسانی (۱۳۸۸)، برنامة درسی دورة کارشناسی رشتة اقتصاد در آن گروه تهیه شد و در سال ۱۳۹۶ به‌تصویب نهایی رسید و برای اجرا از سال ۱۳۹۷ به دانشگاه‌‌ها و مؤسسات آموزش عالی ابلاغ شد. برای اتقان در اجرای برنامه، مجموعه‌‌ای از دروس برای تدوین کتب درسی مرتبط به استادان مبرز سفارش داده شد. کتاب بانک‌داری اسلامی از اولین آثار منتشرشده بر این مبناست که اکنون از آن به‌عنوان متن درسی استفاده میشود و داوری آن میتواند به ارتقای سیر آثار درسی درحال تدوین و آثار آتی برمبنای برنامة جدید دورة کارشناسی کمک کند. این مقالة نقادانه، برمبنای روش تحلیلی ـ توصیفی تدوین شده که ضمن مرور تحلیلی محتوای کتاب مدنظر، در ارزیابی شکلی و محتوایی آن کوشیده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان میدهد نگارش اثر درمجموع روان و رسا و قواعد ویرایش و نگارش در آن رعایت شده است. براساس مبانی منطقی و نظر‌‌خواهی تجربی از دانشجویان و باتوجه‌به این‌که کتاب مبتنی‌بر مطالعات متعدد و وثیق قبلی نویسندگان است، این اثر موفق شده است که فهم مشروع، منطقی، و امکان‌‌پذیر از بانک‌داری اسلامی را به مخاطب انتقال دهد. مهمترین ضعفهای قابل‌ذکر اثر طرح بانک‌داری اسلامی برای یک اقتصاد بسته، رویکرد خرد و ایستا، و استفاده‌نکردن از الگوی کمّی در آن است.
اقتصاد
سید محمدرضا امیری طهرانی زاده
چکیده
این کتاب حاصل تجربۀ نگارنده در تأسیس بانک‌داری بدون ربا در آمریکاست. او به این منظور مجموعه قوانین بانک‌داری آمریکا و همچنین تجربۀ بانک‌داری اسلامی در جهان را بررسی می‌کند. وجه تمایز این دو نوع بانک‌داری متکی‌بودن فعالیت‌های اولی بر بازار پولی و دومی بر اقتصاد واقعی است. او برای تعیین اجاره‌بهای سهم مشارکت بانک در تهیۀ کالاها ...
بیشتر
این کتاب حاصل تجربۀ نگارنده در تأسیس بانک‌داری بدون ربا در آمریکاست. او به این منظور مجموعه قوانین بانک‌داری آمریکا و همچنین تجربۀ بانک‌داری اسلامی در جهان را بررسی می‌کند. وجه تمایز این دو نوع بانک‌داری متکی‌بودن فعالیت‌های اولی بر بازار پولی و دومی بر اقتصاد واقعی است. او برای تعیین اجاره‌بهای سهم مشارکت بانک در تهیۀ کالاها و خدمات در عقود مبادله‌ای دو قاعده را معرفی می‌کند؛ قاعدۀ سنجش کالا که ارزش کالا را براساس کالاهای شاخص و باثبات ارزیابی می‌کند و قاعدۀ ارزش‌گذاری برپایۀ بازار که اجاره‌بهای آن را در بازار واقعی می‌سنجد. در بانک‌داری بدون ربا اجاره‌بهای کالا در بازار واقعی جای‌گزین نرخ بهره در بازار پولی میشود. او مأموریت بانک‌داری بدون ربا را به بُعد فقهی آن محدود نمی‌داند و دربارۀ مسئولیت اجتماعی آن درقبال پیش‌برد رفاه مردم و گسترش عدالت اجتماعی بحث می‌کند. مهمترین نقدهایی که بر کتاب وارد است این‌که فاقد پیشینۀ بحث است و در بررسی نحوۀ تعیین نرخ سود بانکی در بانک‌داری اسلامی، به طرح نظریه‌های دیگر اقتصاددانان مسلمان نمی‌پردازد و به ذکر تجربۀ بانک‌داری برخی کشورهای مسلمان بسنده می‌کند. البته بررسی تجربه‌های بانک‌داری نیز به‌طور کامل انجام نشده و برای نمونه، به نقد بانک‌داری ایران اهتمام نورزیده است.
اقتصاد
فرهاد ترحمی
چکیده
کتاب توسعۀ درون‌زای منطقه‌ای: رهبری و نهادها به بررسی نقش سه مؤلفۀ رهبری، نهادها، و کارآفرینی در ایجاد توسعۀ درون‌زای مناطق می‌پردازد. اندیشۀ اصلی نویسندگان آن است که سه عنصر یاد‌شده می‌توانند زمینه را در هدایت صحیح دو عامل موهبت منابع و تناسب با ساختار بازار به‌سمت توسعۀ درون‌زای منطقه‌ای فراهم سازند. این گزاره برپایۀ حقایق ...
بیشتر
کتاب توسعۀ درون‌زای منطقه‌ای: رهبری و نهادها به بررسی نقش سه مؤلفۀ رهبری، نهادها، و کارآفرینی در ایجاد توسعۀ درون‌زای مناطق می‌پردازد. اندیشۀ اصلی نویسندگان آن است که سه عنصر یاد‌شده می‌توانند زمینه را در هدایت صحیح دو عامل موهبت منابع و تناسب با ساختار بازار به‌سمت توسعۀ درون‌زای منطقه‌ای فراهم سازند. این گزاره برپایۀ حقایق آشکارشده در مناطق مختلف جهان حاصل شده است. روش مقالۀ حاضر، در بررسی کتاب، اسنادی و تحلیلی است و هدف ارزیابی اثر با تأکید بر نقد محتوایی آن است. نتیجۀ بررسی نشان میدهد که گرچه مفاهیم مندرج در کتاب بخشی از نیاز علمی کشور را پوشش میدهد، دارای کاستیهایی نظیر عدم آزمون مدل پیش‌نهادی، ذکر شاخصهایی که با دقت نمیتوانند اندازهگیری شوند، و استفاده از معیار نامناسب در اندازهگیری برخی از شاخصهای معرفیشده است. ضمن این‌که تعریف دقیق و مشخصی از منطقه آورده نشده است. به‌‌علاوه، بیان تجربیات مناطق مختلف که سهم بالایی از کتاب را تشکیل میدهد، فاقد نتیجه‌‌گیری کلی است.
اقتصاد
نرگس حاجی ملا درویش
چکیده
کتاب مبانی اقتصاد و مالی رفتاری، نوشتۀ علی سعیدی و سیدمحمدجواد فرهانیان به سال 1391، در سال 1394 تجدید چاپ شده است. این کتاب طیف وسیعی از موضوعات مطرح در اقتصاد و مالی رفتاری را پوشش میدهد، اما میان مطالب ارائه‌شده اتصال منطقی وجود ندارد و ایده‌های خرد در یک بستر کلان قرار نگرفته‌اند. نویسندگان نه ابعاد نظری اقتصاد و مالی رفتاری را ...
بیشتر
کتاب مبانی اقتصاد و مالی رفتاری، نوشتۀ علی سعیدی و سیدمحمدجواد فرهانیان به سال 1391، در سال 1394 تجدید چاپ شده است. این کتاب طیف وسیعی از موضوعات مطرح در اقتصاد و مالی رفتاری را پوشش میدهد، اما میان مطالب ارائه‌شده اتصال منطقی وجود ندارد و ایده‌های خرد در یک بستر کلان قرار نگرفته‌اند. نویسندگان نه ابعاد نظری اقتصاد و مالی رفتاری را به‌صورت منسجم و نظاممند ارائه کرده‌اند و نه ابعاد کاربردی آن را. علاوهبراین، حجم مطالب ترجمه‌شده از انگلیسی بسیار زیاد است. نویسندگان بدون این‌که اثبات کرده باشند که افزایش اطلاعات باعث تغییر رفتار میشود، پس از فراهمکردن فهرستی از انواع سوگیریها، تجویزهایی برای مقابله با آنها ارائه کرده‌اند که با ماهیت رویکرد شاهدمحور در اقتصاد و مالی رفتاری سازگار نیست. وجود برخی برداشتهای شخصی و اثباتنشده در کتاب بهسادگی غیرعلمی است و اعتبار اقتصاد و مالی رفتاری را خدشهدار می‌کند.
اقتصاد
حسن حیدری؛ حسن میرزایی
چکیده
ترجمه یکی از ابزارهای مهم انتقال دانش به‌ویژه برای جامعۀ دانشگاهی است. ازاین‌رو، ترجمۀ یک کتاب مانند اصل آن دارای ارزش و اهمیت خاصی است، یکی از این کتاب‌های بسیار ارزش‌مند دانشگاهی کتاب تحلیل اقتصاد خرد (Microeconomic Analysis) اثر هال رونالد واریان است که یکی از منابع علمی برتر اقتصاد خرد به‌شمار می‌رود. نشر نی این کتاب را با ترجمۀ آقای رضا ...
بیشتر
ترجمه یکی از ابزارهای مهم انتقال دانش به‌ویژه برای جامعۀ دانشگاهی است. ازاین‌رو، ترجمۀ یک کتاب مانند اصل آن دارای ارزش و اهمیت خاصی است، یکی از این کتاب‌های بسیار ارزش‌مند دانشگاهی کتاب تحلیل اقتصاد خرد (Microeconomic Analysis) اثر هال رونالد واریان است که یکی از منابع علمی برتر اقتصاد خرد به‌شمار می‌رود. نشر نی این کتاب را با ترجمۀ آقای رضا حسینی منتشر کرده است و اکنون در دانشگاهای ایران یکی از منابع آموزشی اقتصاد خرد در تحصیلات تکمیلی به‌شمار می‌رود. باتوجه‌به جایگاه ارزش‌مند کتاب، ترجمۀ آن به یک بررسی انتقادی نیاز دارد و این نوشتار با روش توصیفی ـ تحلیلی و با تکیه بر تحلیل کمی و کیفی، یعنی بررسی ویژگیهای ظاهری، نگارشی، ویرایشی، برگردانهای اصطلاحی، و بررسی متن ترجمه کوشیده است تا نقاط ضعف و قوت آن را بررسی کند و به این نتیجه رسیده است که ترجمۀ این کتاب از لحاظ کمی قابلقبول مینماید، اما از لحاظ کیفی ایرادهایی دارد که مناسب با ترجمۀ یک کتاب علمی دانشگاهی نیست. پیش‌نهاد میشود باتوجه‌به چاپهای متعدد ترجمۀ کتاب و اهمیت آن، چاپهای بعدی این ترجمه بازبینی شود و موارد اصلاحی پیش‌نهادی مدنظر قرار گیرد.
اقتصاد
بهمن خداپناه؛ محمد علی مرادی؛ حمید پاداش؛ کمال سخدری
چکیده
کارآفرینی با تبدیل چالش‌ها و مسائل به فرصت‌هایی چون افزایش نرخ اشتغال و درآمد، کاهش جرایم ناشی از بی‌کاری و فقر، و همچنین افزایش خودکفایی به تأثیرگذاری در جوامع می‌پردازد. تحقیق حاضر با رویکرد کیفی به شناسایی موانع نهادی توسعۀ کارآفرینی در ایران از منظر تاریخی پرداخته و به همین منظور، ده اثر مرتبط با عدم توسعه‌یافتگی ایران که ...
بیشتر
کارآفرینی با تبدیل چالش‌ها و مسائل به فرصت‌هایی چون افزایش نرخ اشتغال و درآمد، کاهش جرایم ناشی از بی‌کاری و فقر، و همچنین افزایش خودکفایی به تأثیرگذاری در جوامع می‌پردازد. تحقیق حاضر با رویکرد کیفی به شناسایی موانع نهادی توسعۀ کارآفرینی در ایران از منظر تاریخی پرداخته و به همین منظور، ده اثر مرتبط با عدم توسعه‌یافتگی ایران که ناظر بر نظام برنامهریزی قبل از انقلاب اسلامی در سال 1357 بوده انتخاب شده است و با استفاده از استراتژی تحلیل تم و بهرهگیری از نرمافزار اطلس تی. آی، در دو مرحلۀ کدگذاری باز و محوری تحلیل شدند. طبق نتایج به‌دست‌آمده ریشۀ اصلی عدم توسعه‌یافتگی کارآفرینی در ایران را بایستی در گذرگاه تاریخ بررسی کرد و مساعدنبودن محیط کسبوکار در زمان فعلی تنها دلیل عدم توسعه‌یافتگی کارآفرینی در کشور نیست. مهمترین موانع نهادی شناساییشده در متون موردبررسی در شش طبقۀ اصلی اداری، اقتصادی، اجتماعی ـ فرهنگی، قانونی و مقرراتی، سیاسی، و شناختی ـ شخصی قابلدستهبندی است که بخشی از این موانع (اداری، اقتصادی، قانونی ـ مقرراتی، و سیاسی) در طبقۀ نهادهای رسمی و بخشی دیگر (اجتماعی ـ فرهنگی و شناختی ـ شخصی) در طبقۀ نهادهای غیررسمی قرار میگیرد.
اقتصاد
لیلا سادات زعفرانچی
چکیده
توجه به خانواده در علم اقتصاد دیرینه است، اما گرایش «اقتصاد خانواده» در ادبیات رایج اقتصادی شاخه‌ای جدی و جدید به‌شمار می‌رود. بررسی‌ها نمایان‌گر توجه محدود و معدود محققان ایرانی به این گرایش اقتصادی است. کتاب اقتصاد خانوار از معدود آثاری است که کوشیده تا با تبیین اولیه‌ای از مفاهیم رایج در «اقتصاد خانواده» مقدمه‌ای ...
بیشتر
توجه به خانواده در علم اقتصاد دیرینه است، اما گرایش «اقتصاد خانواده» در ادبیات رایج اقتصادی شاخه‌ای جدی و جدید به‌شمار می‌رود. بررسی‌ها نمایان‌گر توجه محدود و معدود محققان ایرانی به این گرایش اقتصادی است. کتاب اقتصاد خانوار از معدود آثاری است که کوشیده تا با تبیین اولیه‌ای از مفاهیم رایج در «اقتصاد خانواده» مقدمه‌ای را برای دسترسی به زمینههایی غنیتر و مبتنی‌بر مفاهیم دینی و ملی فراهم کند. در مقالۀ حاضر، ضمن احترام به این هدفِ پرارزش و درک نیاز به مکتوبات غنی در این زمینه، تلاش شده است تا کتاب اقتصاد خانوار موردنقد قرار گیرد. مقاله در پنج بخش تدوین شده و ضمن معرفی اجمالی کتاب، به برخی ایرادهای نگارشی اشاره شده است. نقد محتوایی کتابِ حاضر بر فقدان جامعیت لازم اثر براساس ادبیات نظری، عدم هدفگذاری مخاطبان اصلی کتاب توسط مؤلفان، و نیز استفادۀ بدون ضابطه از منابع متعدد و ترجمه‌شده وارد است. درمجموع کتاب فاقد نقد مؤثر و ارائۀ پیش‌نهاد مشخص در هر فصل است. ازآنجاکه یکی از اهداف بررسی این اثر در این مقاله ارزیابی صلاحیت جایگاه آموزشی کتاب در مطالعات بینرشتهای است، بهنظر می‌رسد که کتاب حاضر تا دسترسی به این مطلوب فاصله دارد.
اقتصاد
علی سعیدی
چکیده
بااین‌که سابقۀ مطالعات رفتاری در دانش اقتصاد به بیش از یک قرن می‌رسد، در سال‌های اخیر آثار پژوهشی متعددی در زمینۀ اقتصاد رفتاری به زبان فارسی انتشار یافته که نشان‌دهندۀ اقبال پژوهش‌گران به این حوزه است. کتاب مبانی اقتصاد رفتاری: تصمیم‌گیری فردی یکی از این آثار است که در این مقاله به معرفی و نقد آن پرداخته شده است. تمرکز اصلی کتاب ...
بیشتر
بااین‌که سابقۀ مطالعات رفتاری در دانش اقتصاد به بیش از یک قرن می‌رسد، در سال‌های اخیر آثار پژوهشی متعددی در زمینۀ اقتصاد رفتاری به زبان فارسی انتشار یافته که نشان‌دهندۀ اقبال پژوهش‌گران به این حوزه است. کتاب مبانی اقتصاد رفتاری: تصمیم‌گیری فردی یکی از این آثار است که در این مقاله به معرفی و نقد آن پرداخته شده است. تمرکز اصلی کتاب بر تصمیم‌گیری فردی است و در این زمینه، ضمن طرح مدل‌های نئوکلاسیک انتخاب فردی، نظریات اقتصاد رفتاری از منابع متعدد و معتبر آورده شده است. بااین‌حال، بخش زیادی از کتاب به طرح مدل‌های نئوکلاسیک اختصاص یافته و از موضوع اصلی کتاب دور شده است. همچنین، به‌دلیل ترجمه‌ای‌بودن مطالب، کتاب فاقد مضمون و ایدۀ محوری است و افزودۀ علمی خاصی ناظر به مسائل رفتاری به‌ویژه در ارتباط با اقتصاد ایران ندارد. برخلاف عنوان کتاب، مباحث مبنایی در کتاب کم‌تر به‌چشم می‌خورد. اگرچه نویسنده به‌تبع برخی از متأخران اقتصادِ رفتاری تأکید می‌کند که اقتصاد رفتاری به‌هیچ‌وجه در تعارض با اقتصاد نئوکلاسیک نیست، آثار بسیاری از متفکران رفتاری حاوی انتقادهای زیربنایی به مفروضات، روش‌ها، و سیاست‌های پیش‌نهادی نئوکلاسیک است و از این نظر نمی‌توان به‌راحتی اقتصاد رفتاری را صرفاً مکمل اقتصاد نئوکلاسیک دانست. این کتاب میتواند به‌عنوان منبع کمکی برای اقتصاد خرد و اقتصاد رفتاری معرفی شود.
اقتصاد
ابراهیم صالح ابادی
چکیده
کتاب پارلمان و توسعۀ اقتصاد ملی در ایران کتابی است که متکفل بررسی نقش پارلمان در توسعه‌نیافتگی اقتصاد ملی ایران است. مسئلۀ اصلی کتاب توسعه‌نیافتگی ایران است، اما مؤلف به مسئله‌داربودن نقش پارلمان در توسعه اشاره‌ای نمی‌کند. کتاب در تبیین نظری مسئله تلاش دارد تا با گزینش نظریۀ انتخاب عاقلانه به‌عنوان نقطۀ عزیمت، نظریه‌های کاتوزیان، ...
بیشتر
کتاب پارلمان و توسعۀ اقتصاد ملی در ایران کتابی است که متکفل بررسی نقش پارلمان در توسعه‌نیافتگی اقتصاد ملی ایران است. مسئلۀ اصلی کتاب توسعه‌نیافتگی ایران است، اما مؤلف به مسئله‌داربودن نقش پارلمان در توسعه اشاره‌ای نمی‌کند. کتاب در تبیین نظری مسئله تلاش دارد تا با گزینش نظریۀ انتخاب عاقلانه به‌عنوان نقطۀ عزیمت، نظریه‌های کاتوزیان، لفت‌ویچ، و نظریۀ دولت رانتیر را با آن ترکیب کند که بتواند توسعه‌نیافتگی را توضیح دهد. مؤلف درنهایت با تأیید چهارچوب نظری خود مدعی است که ترکیب آثار دولت رانتیر و نظام انتخاباتی اکثریتی دودوری به‌عنوان بستر ساختارمند کنش کنش‌گران سیاسی به تضعیف اقتصاد ملی منجر میشود. مرور انتقادی کتاب نشان میدهد که مؤلف مسئلۀ خود را نتوانسته است به‌صورت دقیق بیان کند. نظریه‌های به‌کاررفته در پژوهش به‌شکل ناقص مطرح شده‌اند. روش تحقیق وجه انتقادی خود را از دست داده است و نظریه‌های به‌کاررفتۀ متکفل برقراری روابط بین متغیرها هستند؛ امری که بایستی توسط استدلال انجام می‌شد. حضوروغیاب کتاب نیز با حضور همه‌جانبۀ متغیرها به‌صورت معیوبی انجام گرفته است و نتایج تحقیق از اقتضائات نظری و روشی کتاب منتج نشده‌اند. نگارش منحصربه‌فرد کتاب در ارائۀ نمودارها و جدول‌ها نشان از وضعیت آشفته‌ای می‌کند که کتاب گرفتار آن است.
اقتصاد
حمیدرضا عبداللهیان
چکیده
کتاب امکان‌سنجی انتشار اوراق صکوک در اقتصاد ایران، مطالعۀ موردی بخش معدن و صنایع معدنی حاصل گزارشی از طرح تحقیقاتی است که در پژوهشکدۀ اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس توسط امیرحسین مزینی اجرا شده است. این اثر به چگونگی تأمین مالی بخش معدن از طریق انتشار صکوک استصناع پرداخته است. این مقاله، ضمن معرفی کلی اثر، به بررسی و نقد آن از جنبه‌های ...
بیشتر
کتاب امکان‌سنجی انتشار اوراق صکوک در اقتصاد ایران، مطالعۀ موردی بخش معدن و صنایع معدنی حاصل گزارشی از طرح تحقیقاتی است که در پژوهشکدۀ اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس توسط امیرحسین مزینی اجرا شده است. این اثر به چگونگی تأمین مالی بخش معدن از طریق انتشار صکوک استصناع پرداخته است. این مقاله، ضمن معرفی کلی اثر، به بررسی و نقد آن از جنبه‌های صوری و محتوایی پرداخته است. یافتههای این مقاله نشان میدهد باآنکه کتاب مدنظر روشی برای بررسی امکان استفاده از صکوک در بخشهای مختلف اقتصادی را ارائه میدهد و تاحدودی یک اثر کاربردی است، از حیث ویژگیهای صوری و محتوایی دارای اشکالاتی است. ویرایشنشدن ادبی و علمی اثر سبب شده است که علاوهبر ضعف در نظم و توالی منطقی مطالب، مباحث استحکام لازم را نداشته باشند. نادیدهگرفتن منابع دست‌اول و آشفتگی در نحوۀ ارجاعدهی از اشکالات دیگر این اثر به‌شمار میآید. مؤلف در کتاب به نقش و تأثیر سیاست‌های بانک مرکزی ایران، به‌ویژه نقش آن در نرخگذاری دستوری صکوک، هیچ اشاره‌ای نکرده است که این موضوع از مهمترین دلایل استقبالنکردن بخشهای مختلف اقتصادی از صکوک بهمنزلۀ ابزار تأمین مالی اسلامی است.
