فلسفه
زهرا آتشی؛ مجتبی جاویدی؛ علیرضا فارسی نژاد
چکیده
کتاب اخلاق نیکوماخوس ارسطو یکی از مهمترین کتابهای وی در زمینهی اخلاق است. با تأمل در این کتاب آشکار میشود که در آن از خدایان متعدد نامبرده شده است ولی از خداوند یکتای ادیان الهی اثری نیست. با توجه به اینکه خداوند و رابطهی انسان با او، روح حاکم بر تمام آموزههای ادیان الهی و بهصورت خاص دین اسلام است و اخلاق نویسان مسلمان ...
بیشتر
کتاب اخلاق نیکوماخوس ارسطو یکی از مهمترین کتابهای وی در زمینهی اخلاق است. با تأمل در این کتاب آشکار میشود که در آن از خدایان متعدد نامبرده شده است ولی از خداوند یکتای ادیان الهی اثری نیست. با توجه به اینکه خداوند و رابطهی انسان با او، روح حاکم بر تمام آموزههای ادیان الهی و بهصورت خاص دین اسلام است و اخلاق نویسان مسلمان در اخلاق نویسی فلسفی و صورتبندی آن از این کتاب ارسطو پیروی کردهاند، این عدم وجود خداوند یکتا، تأثیراتی بر اخلاقنویسی فلسفی داشته است. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی- انتقادی به این موضوع پرداخته و پارهای از تبعات و نتایج صورت بندی اخلاق فلسفی بر مبنای اخلاق ارسطو را به شرح زیر برشمرده است: تغییر موضوع و هدف علم اخلاق، در نظر گرفته نشدن جایگاهی برای اخلاق بندگی و رابطهی انسان با خداوند، غائب بودن مفهوم آخرت و حیات ابدی در علم اخلاق، بینش متفاوت در خصوص مفاهیم خیر، سعادت و فضیلت نسبت به دین اسلام، عدم تبیین جایگاه نقل، وحی و شریعت در اخلاقنویسی اسلامی و جدا شدن اخلاق از علوم وحیانی چون فقه، فردی شدن علم اخلاق اسلامی و عدم توجه به ابعاد اجتماعی آن.
فلسفه
عبدالرزاق حسامی فر
چکیده
جرج بارکلی، فیلسوف تجربهگرای قرن هجدهم از یکسو اشیاء محسوس را چیزی جز ادراک یا تصور نمیداند (ایدهآلیسم ذهنی) و از سوی دیگر با انکار وجود جسم، تنها به نفس باور دارد (ایدهآلیسم عینی). جاناتان دنسی در کتاب گزارشی تحلیلی از فلسفه اصالت تصوری برکلی کوشیده است یک تصویر کلی از فلسفه بارکلی ارائه کند که هم با استفاده از مشی کلی ...
بیشتر
جرج بارکلی، فیلسوف تجربهگرای قرن هجدهم از یکسو اشیاء محسوس را چیزی جز ادراک یا تصور نمیداند (ایدهآلیسم ذهنی) و از سوی دیگر با انکار وجود جسم، تنها به نفس باور دارد (ایدهآلیسم عینی). جاناتان دنسی در کتاب گزارشی تحلیلی از فلسفه اصالت تصوری برکلی کوشیده است یک تصویر کلی از فلسفه بارکلی ارائه کند که هم با استفاده از مشی کلی فیلسوفان تحلیلی دربرگیرنده تحلیلی روشن از عناصر اصلی اندیشه آن فیلسوف باشد و هم با یک نگاه انتقادی نقاط برجسته و ضعیف این فلسفه را نمایان کند. نوآوری مهم این اثر معرفی نظر بارکلی در باب تبیین علمی، چونان تبیینی تفسیری و در عین حال غایت شناختی است. نویسنده میگوید که این نوآوری حاصل بازسازی اندیشه بارکلی و نه صرف مطالعه آثار اوست. در این مقاله هدف بررسی نقاط قوت و ضعف تحلیلهای نویسنده در مقام بررسی فلسفه بارکلی و بیان پارهای کاستیها در برخی از انتقادات نویسنده بر اندیشه بارکلی است. همچنین ترجمه کتاب نیز نقد و ارزیابی خواهد شد.
فلسفه
حمیدرضا محبوبی آرانی
چکیده
فلسفهی یونان باستان کتابی است نگاشته شده برای دانشجویان فلسفه در آمریکا در دورهی کارشناسی. تلاش نویسنده در این کتاب نسبتاً مختصر آن است که نشان دهد فلسفهی یونان باستان عبارت از تاریخ آرای پراکنده و متشتت فیلسوفان گوناگون نیست و میتوان خط یا خطهای فکری انسجامبخشی را پیدا کرد که در کل این دوران امتداد پیدا میکند. بر اساس ...
بیشتر
فلسفهی یونان باستان کتابی است نگاشته شده برای دانشجویان فلسفه در آمریکا در دورهی کارشناسی. تلاش نویسنده در این کتاب نسبتاً مختصر آن است که نشان دهد فلسفهی یونان باستان عبارت از تاریخ آرای پراکنده و متشتت فیلسوفان گوناگون نیست و میتوان خط یا خطهای فکری انسجامبخشی را پیدا کرد که در کل این دوران امتداد پیدا میکند. بر اساس این خطهای فکری میتوان روایتی یکپارچه از کل فلسفهی این دوره را به دست داد. نویسنده به طور خاص این خط فکری را در تلاش فیلسوفان این دوران برای رسیدن به شناخت حقیقی و زندگی خوب و سعادتمند دنبال میکند که از سقراط میگذرد و در افلاطون و ارسطو ادامه پیدا میکند. مقالهی کنونی پس از معرفی اثر و گزارشی مختصر از محتوای استدلالی آن، در نهایت به نقد و بررسی این کتاب بر اساس اهداف و رویکردهای مؤلفش میپردازد و جایگاه آن را در درسهای مربوط به فلسفهی یونان باستان روشن میسازد.
فلسفه
محمد اصغری؛ ندا محجل
چکیده
این مقاله از دو منظر به بررسی و ارزیابی انتقادی کتاب فلسفه آلمانی نوشته تِری پینکارد با ترجمه ندا قطوریی میپردازد. منظر اول ناظر به محتوای کتاب است بدون توجه به متن ترجمه فارسی و منظر دوم ناظر به ترجمه فارسی کتاب و شیوه ترجمه مترجم از جهت محاسن و معایب. بطور کلی این کتاب با طرح تناقض عقل کانتی در ساحت نظری و کشیده شده آن به ساحت عملی ...
بیشتر
این مقاله از دو منظر به بررسی و ارزیابی انتقادی کتاب فلسفه آلمانی نوشته تِری پینکارد با ترجمه ندا قطوریی میپردازد. منظر اول ناظر به محتوای کتاب است بدون توجه به متن ترجمه فارسی و منظر دوم ناظر به ترجمه فارسی کتاب و شیوه ترجمه مترجم از جهت محاسن و معایب. بطور کلی این کتاب با طرح تناقض عقل کانتی در ساحت نظری و کشیده شده آن به ساحت عملی و تلاش فیلسوفان پساکانتی و پساهگلی برای یافتن راهحل عملی برای این تناقض نویسنده را وادار ساخته در مقدمه هر 4 بخش کتاب، مباحث مطرح درمورد زمینه و زمانه تاریخی و اجتماعی را در قالب انقلاب اجتماعی جامعه آلمان در قرن 18 و 19 را مطرح نماید. علی رغم تلاش مترجم در ترجمه روشن و خوب آن به زبان فارسی بازهم ایراداتی متوجه مترجم است که عدم آوردن مقدمه برای این کتاب از جمله آنهاست که در متن مفصل به آنها اشاره کردهایم. به هر روی این کتاب میتواند برای دانشجوی فلسفه در مقاطع تحصیلات تکمیلی مفید واقع شود. در این مقاله ضمن بررسی و تحلیل محتوای این کتاب به ارزیابی ترجمه فارسی و پیشنهاداتی برای بهتر شدن ترجمه پرداختهایم. این کتاب میتواند به عنوان یک منبع مهم مطالعه فلسفه آلمان به ویژه تفکر ایدهآلیستی برای علاقه مندان به فلسفه آلمان بسیار روشنگر و سودمند باشد.
فلسفه
صبا فدوی
چکیده
طاها عبدالرحمان از جمله اندیشمندان و نظریهپردازان نوگرای اسلامی است که با نقد اخلاقی مدرنیته، مخالفت با اخلاق سکولار و مبنا قرار دادن اسلام بهویژه در حوزهی اخلاق، در پی نوسازی سنتها است. او معتقد است بیداری اسلامی نیازمند پشتوانه فکری و نوسازی بر اساس تعقلی مبتنی بر تجربه معنوی و گذر از مراتب سه گانه عقل است. عبدالرحمان شرع ...
بیشتر
طاها عبدالرحمان از جمله اندیشمندان و نظریهپردازان نوگرای اسلامی است که با نقد اخلاقی مدرنیته، مخالفت با اخلاق سکولار و مبنا قرار دادن اسلام بهویژه در حوزهی اخلاق، در پی نوسازی سنتها است. او معتقد است بیداری اسلامی نیازمند پشتوانه فکری و نوسازی بر اساس تعقلی مبتنی بر تجربه معنوی و گذر از مراتب سه گانه عقل است. عبدالرحمان شرع -عقل مسدّد- را اصل و داشتن تجربه عرفانی -عقل مؤید- را شرط کمال اخلاق معرفی می کند تا در نهایت نظریه ی سیاسی «ولایت فقیه تجربی» را در کتاب روح الدین ارائه دهد. مقاله حاضر می کوشد با بررسی یکی از مهم ترین آثار عبدالرحمان -کنش دینی و نوسازی عقل- نظریه مراتب سهگانهی عقلانیت او را با دیدگاهی انتقادی مورد بازبینی قرار دهد؛ و نشان میدهد، مؤلف با نپرداختن به بحث حسن و قبح عقلی، جایگاه عقل -عقل مجرد- را در اخلاق نادیده گرفته است؛ و چرا پشتوانه فکری پیشنهادی وی برای بیداری اسلامی، می تواند آسیب های سیاسی و اجتماعی به همراه داشته باشد.
فلسفه
عزیز نجف پور آقابیگلو
چکیده
فضای مجازی علیرغم نوپدید بودنش، تحولاتی جدی در جامعه ایرانی پدید آورده و همین مساله باعث توجه جدیتر اندیشمندان مسلمان به ماهیت آن گردیده است. تامل فلسفی در باب فضای مجازی یکی از رویکردهایی است که اخیرا مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته است و به نوعی مکمل و حتی مبنای تامل علمی در باب فضای مجازی است تا بتوان بر اساس آن تبیین و پیشبینی ...
بیشتر
فضای مجازی علیرغم نوپدید بودنش، تحولاتی جدی در جامعه ایرانی پدید آورده و همین مساله باعث توجه جدیتر اندیشمندان مسلمان به ماهیت آن گردیده است. تامل فلسفی در باب فضای مجازی یکی از رویکردهایی است که اخیرا مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته است و به نوعی مکمل و حتی مبنای تامل علمی در باب فضای مجازی است تا بتوان بر اساس آن تبیین و پیشبینی و تجویز کرد. از این رو سیاستگذاری فضای مجازی در ایران شدیدا نیازمند توجهات فلسفی و متعاقبا تمییز و تبیین رویکرد فلسفی مختار است. همانطور که در مطالعه فضای مجازی با ابعادی چون فناوری اطلاعات و ارتباطات، سایبرنتیک، هوش مصنوعی، رایانش و ... مواجه هستیم به همین ترتیب در تامل فلسفی در باب فضای مجازی هم ناگزیر باید به ابعاد مذکور پرداخته شود. کاری که در کتاب "فلسفه فضای مجازی" مورد توجه بوده و در این مقاله به نقد و ارزیابی کتاب مذکور در جهت انجام این مهم پرداختهایم.
فلسفه
مهدی ابوطالبی یزدی؛ علی مرادخانی؛ میثم سفیدخوش
چکیده
اساس نظریۀ سکولاریسم این است که هرچه مدرنیته (مجموعهای از پدیدهها ازجمله علم، فناوری، و اشکال عقلانی اقتدار) پیشرفت میکند بهتدریج از نفوذ دین کاسته میشود، اما چارلز تیلور بر آن است که دنیای مدرن نهتنها باعث ازبینرفتن دین نشده، بلکه در بسیاری موارد موجب رشد و بالندگی آن شده است. کتاب عصر سکولار تفصیل نظر او درمورد سکولاریسم ...
بیشتر
اساس نظریۀ سکولاریسم این است که هرچه مدرنیته (مجموعهای از پدیدهها ازجمله علم، فناوری، و اشکال عقلانی اقتدار) پیشرفت میکند بهتدریج از نفوذ دین کاسته میشود، اما چارلز تیلور بر آن است که دنیای مدرن نهتنها باعث ازبینرفتن دین نشده، بلکه در بسیاری موارد موجب رشد و بالندگی آن شده است. کتاب عصر سکولار تفصیل نظر او درمورد سکولاریسم است. تیلور دربارۀ شرایطی در دوران گذشته صحبت میکند که باور به خدا امری فراگیر بود، اما اوضاع بهگونهای پیش رفت که موجب شد باور به خدا بهعنوان گزینهای درمیان سایر گزینهها قرار گیرد. او فرایند گسترش سکولاریسم در غرب جدید و آنچه را برای دین رخ داده است توصیف میکند. در این فرایند، برای دینداران «خداوند» و برای غیردینداران «عقل» ترجمان کمال است. مقالۀ حاضر، با نگاهی اجمالی به آثار تیلور، سیر حرکت غرب (اروپای غربی و آمریکای شمالی) از جامعهای دینی بهسوی جامعهای سکولار را بررسی کرده و پس از تحلیل نظریۀ تیلور درمورد سکولاریسم، به نقد و جمعبندی اندیشههای ایشان میپردازد.
فلسفه
محمدحسین بادامچی
چکیده
کتاب فلسفۀ سیاسی اسلامی در غرب، نوشتۀ محسن رضوانی (منتشرشده در سال 1393)، اولین کتاب بهزبان فارسی است که گزارشی غنی از تحقیقات معاصر شرقشناسان و محققان غربی تاریخ اندیشۀ سیاسی جهان اسلام دربارۀ فارابی و فلسفۀ سیاسی اسلامی ارائه میدهد. مقالۀ حاضر، درضمن بررسی انتقادی، با ارائۀ شواهدی نشان میدهد که این کتاب بهلحاظ روش پژوهش به ...
بیشتر
کتاب فلسفۀ سیاسی اسلامی در غرب، نوشتۀ محسن رضوانی (منتشرشده در سال 1393)، اولین کتاب بهزبان فارسی است که گزارشی غنی از تحقیقات معاصر شرقشناسان و محققان غربی تاریخ اندیشۀ سیاسی جهان اسلام دربارۀ فارابی و فلسفۀ سیاسی اسلامی ارائه میدهد. مقالۀ حاضر، درضمن بررسی انتقادی، با ارائۀ شواهدی نشان میدهد که این کتاب بهلحاظ روش پژوهش به نوعی دوگانگی در منطق صورتبندی و بهلحاظ چهارچوب نظری به خوانشی غیرسیاسی از فلسفۀ سیاسی دچار است که تقسیمبندی مؤلف از مطالعات فلسفۀ سیاسی اسلامی در غرب در چهار رهیافت تاریخی، تفسیری، انتقادی، و توصیفی را دچار مشکل میکند. درانتها، با بررسی بخش خاتمۀ کتاب، چنین جمعبندی میشود که دفاع از اعتبار فلسفۀ اسلامی دربرابر هجمۀ شرقشناسی وجه زیرین آرایشدهندۀ نظم صوری و محتوایی کتاب است که متأسفانه مؤلف موردتصریح قرار نگرفته و خوانش مؤلف از دیدگاههای لئو اشتراوس، تقسیمبندی رهیافتها، و ارزیابی وی از ارزش مطالعات فلسفۀ سیاسی در غرب را عمیقاً تحتتأثیر خود قرار داده است.
فلسفه
سمیه رفیقی
چکیده
گروهی از اساتید و صاحبنظران فلسفه بر آن شدهاند با نگاشتن مجموعهمقالاتی دربارۀ گسترۀ کامل فلسفۀ مرلوپونتی به معرفی دیدگاههای این فیلسوف پدیدارشناس فرانسوی بپردازند، فیلسوفی که با تأکید بر سوژۀ بدنمند تلاش داشت بر دوگانگیهای میان آگاهی و جهان و نیز آگاهی و بدن غالب آید. هدف نویسندگان این اثر این است که از این رهگذر، ...
بیشتر
گروهی از اساتید و صاحبنظران فلسفه بر آن شدهاند با نگاشتن مجموعهمقالاتی دربارۀ گسترۀ کامل فلسفۀ مرلوپونتی به معرفی دیدگاههای این فیلسوف پدیدارشناس فرانسوی بپردازند، فیلسوفی که با تأکید بر سوژۀ بدنمند تلاش داشت بر دوگانگیهای میان آگاهی و جهان و نیز آگاهی و بدن غالب آید. هدف نویسندگان این اثر این است که از این رهگذر، مخاطبان دانشگاهی و غیردانشگاهی را با اندیشههای مرلوپونتی آشنا سازند. این اثر، که در قالب مجموعهمقالاتی با عنوان The Cambridge Companion to Merleau-ponty در سال 2005 توسط انتشارات دانشگاه کمبریج چاپ شده است، در سال 1391 با ترجمۀ خانم هانیه یاسری توسط انتشارات ققنوس در ایران منتشر شده است. در این مقاله درصددیم به بررسی انتقادی ترجمۀ فارسی این اثر بپردازیم. هرچند نویسنده کتاب معتبری را برای ترجمه انتخاب کرده است، اما وجود ایرادهای صوری و محتوایی زیاد چون استفادهنکردن از اصطلاحات یکدست، رعایتنکردن قواعد دستور زبان فارسی، و بیدقتیهای فراوان باعث شده است ترجمۀ این اثر همتراز متن اصلی آن نباشد و فهم درستی از محتوای آن بهدست نیاید.
فلسفه
سیدمصطفی شهرآیینی؛ محسن تهرانی
چکیده
هدف از نگارش این مقاله معرفی، نقد، و ارزیابی کتاب اسپینوزا در فلسفۀ شوروی است. این اثر مجموعۀ هفت مقاله از نویسندگان روس دربارۀ بخشهای مختلف فلسفۀ اسپینوزاست که تاریخ نگارش آنها به دهۀ بیست میلادی بازمیگردد، درست زمانی که فیلسوفان روسی به فکر تدوین نظامی فلسفی بودند و درمیان آنان مجادلات فراوانی درخصوص ماهیت این نظام صورت میگرفت. ...
بیشتر
هدف از نگارش این مقاله معرفی، نقد، و ارزیابی کتاب اسپینوزا در فلسفۀ شوروی است. این اثر مجموعۀ هفت مقاله از نویسندگان روس دربارۀ بخشهای مختلف فلسفۀ اسپینوزاست که تاریخ نگارش آنها به دهۀ بیست میلادی بازمیگردد، درست زمانی که فیلسوفان روسی به فکر تدوین نظامی فلسفی بودند و درمیان آنان مجادلات فراوانی درخصوص ماهیت این نظام صورت میگرفت. دستگاه فکری اسپینوزا از منابعی بود که گروههای مختلف با رویکردهای کاملاً مخالف از آن برای پیریزی نظام فلسفی خود استفاده میکردند. جرج ال. کلاین، متفکر و مترجم آمریکایی، با احاطۀ کامل بر فلسفۀ شوروی و فلسفۀ اسپینوزا، در سال 1952 این مقالات را از مجلات مختلف آن دوره انتخاب، ترجمه، و بههمراه مقدمهای مفصل منتشر کرد. در این مقاله، ابتدا به معرفی کلی اثر و خاستگاه آن میپردازیم؛ سپس درونمایۀ مقالات را بهصورت مستقل معرفی میکنیم، و درپایان رویکردهای مختلف را تحلیل و نقد میکنیم.
فلسفه
حسن فتحی
چکیده
کتاب افلاطون: واسازی یک افسانۀ فلسفی، نوشتۀ شروین وکیلی، درصدد مبرهنساختن این مدعاست که چهرهای از افلاطون که بهاصطلاح افلاطونشناسان غربی و ایرانی برای ما ترسیم کردهاند واقعیت تاریخی ندارد. وکیلی در بخشهای نهگانۀ کتابش افلاطونی را به ما معرفی میکند که از رذایل اخلاقی و سیاسی چیزی کم ندارد؛ و نیز افلاطونی ...
بیشتر
کتاب افلاطون: واسازی یک افسانۀ فلسفی، نوشتۀ شروین وکیلی، درصدد مبرهنساختن این مدعاست که چهرهای از افلاطون که بهاصطلاح افلاطونشناسان غربی و ایرانی برای ما ترسیم کردهاند واقعیت تاریخی ندارد. وکیلی در بخشهای نهگانۀ کتابش افلاطونی را به ما معرفی میکند که از رذایل اخلاقی و سیاسی چیزی کم ندارد؛ و نیز افلاطونی را که کاملاً دستپروردۀ ایرانیان و درعینحال ناسپاس به آنهاست. افلاطون وکیلی اشرافی متعصب، جاهطلب توطئهگر، تحریفکنندۀ تعلیمات نظری و عملی بینقص ایرانیان است. وکیلی دادههای تاریخی فراوانی را برای مدعاهای خود ارائه میکند، اما خوانندۀ آشنا با افلاطون بهجرئت میتواند بگوید که او تصور جامع و اصیل و عمیقی از تعلیمات افلاطون ندارد. تفسیرها و تحلیلهای او در خیلی جاها غیرمحققانه و در برخی جاها بهطرز افتضاحآمیزی نادرستاند.
فلسفه
حسن احمدی زاده
چکیده
امروزه بسیاری از مستشرقان برای فلسفه در فرهنگهای شرقی اصالت قائلاند و بسیاری از مفاهیم کلیدی در این فرهنگها را برخاسته از متن تمدنهای شرقی میدانند. این باور باعث شده است تا مستشرقان به بررسی مفاهیم مطرح در فلسفههای شرقی همت گمارند و برخی از آنها را با مفاهیم مطرح در فلسفههای غربی تطبیق دهند. الیور لیمن از جمله اندیشمندان ...
بیشتر
امروزه بسیاری از مستشرقان برای فلسفه در فرهنگهای شرقی اصالت قائلاند و بسیاری از مفاهیم کلیدی در این فرهنگها را برخاسته از متن تمدنهای شرقی میدانند. این باور باعث شده است تا مستشرقان به بررسی مفاهیم مطرح در فلسفههای شرقی همت گمارند و برخی از آنها را با مفاهیم مطرح در فلسفههای غربی تطبیق دهند. الیور لیمن از جمله اندیشمندان غربی است که در دو دهۀ اخیر آثاری ارزشمند دربارۀ فلسفههای شرقی بهویژه فلسفۀ اسلامی نگاشته است. در جستار حاضر برآنیم تا یکی از مهمترین این آثار را با عنوان مفاهیم کلیدی در فلسفههای شرقی بررسی و نقد کنیم. لیمن در این اثر با گردآوری مفاهیم کلیدی در فلسفههای شرقی چون هندوئیسم، بودیسم، آیین کنفوسیوس، و فلسفۀ اسلامی توضیحاتی مختصر برای هر اصطلاح بیان کرده است. از مهمترین محاسن اثر لیمن آن است که سعی کرده است این مفاهیم را در ساختار تمدنی فلسفههای شرقی تبیین کند. اما او برخی مفاهیم کلیدی در این فلسفهها بهویژه فلسفۀ اسلامی را مطرح نکرده یا توضیح چندان روشنی دربارۀ آنها نداده است. همچنین، توضیحات برخی مدخلها در این اثر کافی نیست و حتی لیمن از بیان برخی اصطلاحات کلیدی در فلسفههای شرقی غفلت ورزیده است.
فلسفه
مهدی اسدی
چکیده
در کتاب خوشآمدگویی به تناقض، نوشتۀ رحمان شریفزاده، که بهکمک آرای گراهام پریست از صدق برخی تناقضها در جهان محقَّق دفاع میکند، از نظر ظاهری (مثل ویرایش ادبی و ...) بهندرت به مشکلی برمیخوریم. ما در این نوشتار بیشتر به تحلیل و ارزیابی محتوایی اثر پرداخته و افزونبر چند پیشنهاد، در مواردی دیدگاههای نویسنده و/ یا تناقضباوران ...
بیشتر
در کتاب خوشآمدگویی به تناقض، نوشتۀ رحمان شریفزاده، که بهکمک آرای گراهام پریست از صدق برخی تناقضها در جهان محقَّق دفاع میکند، از نظر ظاهری (مثل ویرایش ادبی و ...) بهندرت به مشکلی برمیخوریم. ما در این نوشتار بیشتر به تحلیل و ارزیابی محتوایی اثر پرداخته و افزونبر چند پیشنهاد، در مواردی دیدگاههای نویسنده و/ یا تناقضباوران را بهچالش کشیدهایم. مثلاً گفتهایم که پارادوکس پیشگفتار و حالات مرزی موردبحث را نمیتوان تناقض واقعی بهشمار آورد. همچنین، برای اعتقاد به تناقضباوری به امر خلاف شهودی چون واقع سلبی نیاز نیست. در بررسی منطق پارادوکس به اصلاح جدول ارزش نقیض و استلزام منطقی پرداختهایم: بهجای t = f ، p = p و f = t باید گفت: t = f ˅ p، p = t ˅ f و f = t ˅ p؛ در حالتهای t→p، p→p و p→f نیز بهجای ارزش p باید گفت: t˅f. برپایۀ این اصلاحها، اشکال بر اعتبار قاعدۀ وضع مقدم در منطق پارادوکس وارد نیست. درمجموع خواهیم دید که وجود چنین کتابی در زبان فارسی ضروری است.
فلسفه
محمد اصغری؛ ندا محجل
چکیده
این مقاله به نقد و بررسی کتاب شناخت هگلگرایی، نوشتة رابرت سینربرینک، با ترجمة مهدی بهرامی بهویراستاری محمدمهدی اردبیلی میپردازد. در این نوشته، ابتدا به تحلیل محتوایی متن کتاب صرفنظر از ترجمة فارسی آن میپردازیم و به نقش هگل در فلسفة اروپایی بهویژه نقش او در شکلگیری تفکر ساختارگرا و پساساختارگرای فرانسوی اشاره میکنیم ...
بیشتر
این مقاله به نقد و بررسی کتاب شناخت هگلگرایی، نوشتة رابرت سینربرینک، با ترجمة مهدی بهرامی بهویراستاری محمدمهدی اردبیلی میپردازد. در این نوشته، ابتدا به تحلیل محتوایی متن کتاب صرفنظر از ترجمة فارسی آن میپردازیم و به نقش هگل در فلسفة اروپایی بهویژه نقش او در شکلگیری تفکر ساختارگرا و پساساختارگرای فرانسوی اشاره میکنیم و سپس به ارزیابی ترجمة فارسی خواهیم پرداخت. کتاب شناخت هگلگرایی یکی از بهترین کتابهایی است که در کشور ما میتواند خلأ ناشی از هگلگرایی در قرن بیستم را تاحدی پر کند، هرچند نویسندة کتاب غالباً با سلیقه و سبکی خاص خود از متفکر مهم فرانسوی یعنی ژاک لکان، که بخشی از اندیشة خودش را مخصوصاً در مفهوم «میل» وامدار هگل است، چشم پوشیده است و این یکی از کاستیهای کتاب است. این مقاله با بیان مقدمهای بهمنظور معرفی نویسنده و اهمیت کتاب او برای خواننده و معرفی صوری و محتوایی اثر و تحلیل محتوای آن سعی کرده است که محاسن و معایب این کتاب را بیان کند. البته پیشنهادهایی برای ترجمة فارسی برخی اصطلاحات آن نیز مطرح شده است.
فلسفه
حنیف امین بیدختی
چکیده
در نوشتۀ پیشِرو واپسین چاپ دانشنامۀ علایی ابنسینا را بررسی میکنم که بههمت انتشارات مولی منتشر شده است. به این منظور، افزونبر تاریخچۀ چاپ و ویرایش دانشنامۀ علایی و ترجمههای آن به زبانهای اروپایی، تبار چاپی «تصحیح» منتشرۀ مولی را نشان میدهم، و گوشهای از درستیها و نادرستیهای رخداده در کار خطیر ناشر و دیباچهنگار ...
بیشتر
در نوشتۀ پیشِرو واپسین چاپ دانشنامۀ علایی ابنسینا را بررسی میکنم که بههمت انتشارات مولی منتشر شده است. به این منظور، افزونبر تاریخچۀ چاپ و ویرایش دانشنامۀ علایی و ترجمههای آن به زبانهای اروپایی، تبار چاپی «تصحیح» منتشرۀ مولی را نشان میدهم، و گوشهای از درستیها و نادرستیهای رخداده در کار خطیر ناشر و دیباچهنگار دانشنامه را گوشزد میکنم. نشان خواهم داد که چاپ تازه خطاهای روشی و بنیادینی دارد که باعث میشود چاپ مولی از نظر تصحیح و چاپ ناکام باشد، و از نظر فلسفی مهمترین نوآوری ساختاری ابنسینا را ضایع کرده باشد. خواهم گفت که دیباچۀ بلند دانشنامۀ چاپ مولی هیچ پیوندی با متن کتاب ندارد و از نظر پژوهشی نیز چیزی به دانستههای پژوهشگران درمورد دانشنامۀ علایی و فلسفۀ ابنسینا نمیافزاید. نتیجه خواهم گرفت که چاپ انتشارات مولی هیچ مزیتی بر چاپهای پیشین ندارد که بهصورت چاپی یا دیجیتالی دردسترس ابنسیناپژوهان قرار دارند.
فلسفه
سجاد بهروزی؛ محمدرضا بیات
چکیده
کتاب فلسفۀ اندیشۀ دینی در اسلام و مسیحیت مقایسهای است در حوزۀ الاهیات و در ساختار کلام اشعری و الاهیات کاتولیک با تکیه بر خوانش توماس آکویناس. نویسندگان کتاب ابتدا، با اشاره به جایگاه کلام اشعری در علوم اسلامی و تطور تاریخی آن، ساختار رسالههای کلامی و ریشههای پیدایی الاهیات کاتولیک را بررسی میکنند تا بتوانند کلام اشعری و ...
بیشتر
کتاب فلسفۀ اندیشۀ دینی در اسلام و مسیحیت مقایسهای است در حوزۀ الاهیات و در ساختار کلام اشعری و الاهیات کاتولیک با تکیه بر خوانش توماس آکویناس. نویسندگان کتاب ابتدا، با اشاره به جایگاه کلام اشعری در علوم اسلامی و تطور تاریخی آن، ساختار رسالههای کلامی و ریشههای پیدایی الاهیات کاتولیک را بررسی میکنند تا بتوانند کلام اشعری و الاهیات کاتولیک را در سطح ریشههای پیدایی و روش حل مسائل مقایسه کنند. ارائۀ اطلاعات گسترده دربارۀ کلام اشعری و الاهیات کاتولیک، پرهیز از توجه صرف به شباهتهای ظاهری میان کلام اشعری و الاهیات کاتولیک، و تلاش برای دستیابی به زبان مشترک بهمثابۀ دستآورد اساسی مقایسه از نقاط قوت این کتاب و برخی تبیینهای بدون مستند، اشاره به برخی شباهتهای ظاهری میان کلام اسلامی و الاهیات پروتستان باوجود تلاش برای پرهیز از آن، داوریهای جانبدارانه، عدم ارجاع به تمام منابع، عدم رعایت برخی قواعد روش مقایسهای از کاستیهای کتاب و خوانش سخت برخی فقرات متن، ابهام در ترجمۀ برخی جملات، و غلبۀ اصطلاحات عربی و عدم توضیح آنها از کاستیهای ترجمۀ کتاب است.
فلسفه
عبدالرزاق حسامی فر
چکیده
کتاب تاریخ فلسفه: از دکارت تا لایبنیتس جلد چهارم از مجموعۀ نُهجلدی تاریخ فلسفه نوشتۀ فردریک کاپلستون است. این مجموعه محور آموزش تاریخ فلسفه در گروههای فلسفۀ دانشگاههای کشور است و مترجمان توانمندی آن را ترجمه کردهاند. از این مجموعه دو جلد به فلسفۀ دورۀ جدید در قرون هفدهم و هجدهم اختصاص یافته است. جلد چهارم دربارۀ عقلگرایی ...
بیشتر
کتاب تاریخ فلسفه: از دکارت تا لایبنیتس جلد چهارم از مجموعۀ نُهجلدی تاریخ فلسفه نوشتۀ فردریک کاپلستون است. این مجموعه محور آموزش تاریخ فلسفه در گروههای فلسفۀ دانشگاههای کشور است و مترجمان توانمندی آن را ترجمه کردهاند. از این مجموعه دو جلد به فلسفۀ دورۀ جدید در قرون هفدهم و هجدهم اختصاص یافته است. جلد چهارم دربارۀ عقلگرایی و جلد پنجم دربارۀ تجربهگرایی است. کاپلستون در جلد چهارم پس از مقدمهای مبسوط، مشتملبر بیان تفصیلی ویژگیهای کلی دورۀ جدید، به بحث درباب اندیشههای فیلسوفان عقلگرای دورۀ جدید یعنی دکارت، پاسکال، مالبرانش، اسپینوزا، و لایبنیتس پرداخته است. امتیاز مهم این کتاب حالت تعلیمی آن و اشتمال آن بر آرای مهم هریک از آن فیلسوفان است. مترجم و ویراستار کتاب از استادان فلسفهاند؛ بااینهمه، کتاب بهجهت عدم دقت ناشران در مراحل چاپ مملو از اغلاط صوری و محتوایی است و در چاپهای مکرر این کتاب هنوز آن اغلاط اصلاح نشده است. در این مقاله میکوشیم ضمن ارزیابی محتوایی کتاب خطاهای صوری و محتوایی آن را بیان کنیم.
فلسفه
مزدک رجبی
چکیده
کتاب ایمانوئل کانت، نوشتۀ لوسین گلدمن، از مهمترین آثار کانتپژوهی سدۀ بیستم است. در این نوشته ضمن بیان وجوه اهمیت و جنبههای بدیع این اثر مضمون ساری و تکرارشوندۀ آن آشکار میشود که مسئلۀ انسان و جامعۀ انسانی و نسبت آن دو با جهان است. مهمترین مسئلۀ فلسفۀ جدید و بهطریق اولی فلسفۀ کانت بهمنزلۀ نمونۀ اعلای تفکر دورۀ روشنگری ...
بیشتر
کتاب ایمانوئل کانت، نوشتۀ لوسین گلدمن، از مهمترین آثار کانتپژوهی سدۀ بیستم است. در این نوشته ضمن بیان وجوه اهمیت و جنبههای بدیع این اثر مضمون ساری و تکرارشوندۀ آن آشکار میشود که مسئلۀ انسان و جامعۀ انسانی و نسبت آن دو با جهان است. مهمترین مسئلۀ فلسفۀ جدید و بهطریق اولی فلسفۀ کانت بهمنزلۀ نمونۀ اعلای تفکر دورۀ روشنگری نیز همین است. در نوشتۀ پیشِرو به شرح و بسط زوایای همین مسئله میپردازیم. مسئلۀ نامبرده در کل محتوای کتاب جاری و ساری است و این نوشته نیز همراه با آشکارساختن این مضمون در کتاب جایگاه اندیشۀ کانت در فلسفۀ جدید را نیز از همین زاویه بررسی کرده است. این نوشته، ضمن آشکارکردن نقطۀ کانونی مطرح در کتاب، نسبت میان انسان و اجتماع و جهان را بهمنزلۀ نقطۀ تکرارشوندۀ اندیشۀ فلسفۀ عملی کانت آشکار میکند. از تلاقی این نقطۀ تکرارشونده با نقاطی دیگر تفاوتها و تمایزهای فلسفههای بعدی در سدههای نوزدهم و آغاز سدۀ بیستم رشد کردهاند که در بخش نتیجه به آن اشاره شده است.
فلسفه
محمد سمیعی
چکیده
ترویج علم در حیطۀ عمومی موضوع مهمی است که کمتر به آن توجه میشود، ولی کتاب علم، جامعه، توسعه: مقالاتی درباب ترویج علم در حیطۀ عمومی، نوشتۀ علی پایا، از دو منظر تاریخی و فلسفی به آن میپردازد. این مقاله با هدف معرفی اجمالی و ارزیابی کتاب مزبور نوشته شده است. کتاب با استفاده از رویکرد عقلانیت نقاد تلاش میکند نگاه عمومی به علم را ...
بیشتر
ترویج علم در حیطۀ عمومی موضوع مهمی است که کمتر به آن توجه میشود، ولی کتاب علم، جامعه، توسعه: مقالاتی درباب ترویج علم در حیطۀ عمومی، نوشتۀ علی پایا، از دو منظر تاریخی و فلسفی به آن میپردازد. این مقاله با هدف معرفی اجمالی و ارزیابی کتاب مزبور نوشته شده است. کتاب با استفاده از رویکرد عقلانیت نقاد تلاش میکند نگاه عمومی به علم را تصحیح و همچنین در چیستی و ضرورت ترویج علم کاوش کند. باوجود کارایی عقلانیت نقاد درجهت تنویر افکار عمومی نسبت به ابطالپذیری گزارههای علمی، اما اتخاذ صرف این رویکرد کتاب را از توجه به عوامل اجتماعی و اقتصادی که ممکن است در پس ترویج علم وجود داشته باشد و باعث شود نگاه به ترویج علم نگاه ابزاری باشد باز داشته است. ضمیمهشدن رویکردهایی که توجه به زمینههایی که علم در آنها تولید و ترویج میشود میتوانست جلوی این کاستی را بگیرد. در مقاله همچنین چند نکته دربارۀ مسائل شکلی کتاب ارائه و سپس چند پیشنهاد برای ارتقای محتوای کتاب نیز مطرح شده است که عبارتاند از: درنظرگرفتن نقش عامل جنگ در ترویج علم، توجه به نقش تاریخی بازرگانان ایرانی و بیگانگانی که به ایران تردد داشتند، شرح و بسط بیشتر فرصتها و چالشهای شبکههای اجتماعی در ترویج علم، و بالأخره توجه به نخستین بانوی ایرانی که مؤلف یک کتاب درسی در ایران بود. جمعبندی مقاله این است که کتاب موردنقد اثر فاخر و ارزشمندی است و توجه به نکات ذکرشده میتواند باعث ارتقای آن باشد.
فلسفه
حسن فتحی
چکیده
لئو اشتراوس با آثار کسنوفونی خویش این نویسندۀ دورۀ کلاسیک را که بهویژه درمورد معرفی چهرۀ سقراط در محاق افلاطون قرار گرفته بود درمعرض توجه خاص قرار میدهد. او معتقد است در شناخت سقراط تاریخی از کسنوفون بهعنوان منبع مطمئنتر از افلاطون میتوان استفاده کرد. گفتار سقراطی کسنوفونِ او که متن کتاب تدبیر منزل نیز ضمیمۀ آن است هم سقراط ...
بیشتر
لئو اشتراوس با آثار کسنوفونی خویش این نویسندۀ دورۀ کلاسیک را که بهویژه درمورد معرفی چهرۀ سقراط در محاق افلاطون قرار گرفته بود درمعرض توجه خاص قرار میدهد. او معتقد است در شناخت سقراط تاریخی از کسنوفون بهعنوان منبع مطمئنتر از افلاطون میتوان استفاده کرد. گفتار سقراطی کسنوفونِ او که متن کتاب تدبیر منزل نیز ضمیمۀ آن است هم سقراط را به ما بهتر میشناساند و هم کسنوفون را. این متن نمونهای است از بهکاربستن آرای اشتراوس در نحوۀ مطالعۀ آثار فلسفی، که خود در دوران پیری و پختگیاش بهدست میدهد. ترجمۀ فارسی این اثر بهقلم یاشار جیرانی کیفیت مقبولی دارد و اثری اصیل با تفسیری معتبر را به حوزۀ فلسفۀ باستان و معاصر اضافه میکند. میتوان نکاتی اصلاحی دربارۀ ترجمۀ وی ذکر کرد که به پارهای از آنها، بهویژه ضمن مقابلۀ چند نمونه از متن و ترجمه، اشاره میکنیم.
فلسفه
پریسا گودرزی؛ زهرا جبرائیل زاده
چکیده
فصوص الحکم اثر محیالدین ابن عربی است. در طول حدود هشت قرن پس از نگارش این اثر نویسندگان بسیاری کوشیدهاند تا با شرح و تفسیر خود گرهی از گرههای آن بگشایند. کتاب فصوص الحکم و مکتب ابنعربی اثر ابوالعلا عفیفی از متأخرترین تفاسیر فصوص الحکم است که درقالب تعلیقاتی به موشکافی دربارۀ آن میپردازد. در این مقاله میکوشیم به معرفی ...
بیشتر
فصوص الحکم اثر محیالدین ابن عربی است. در طول حدود هشت قرن پس از نگارش این اثر نویسندگان بسیاری کوشیدهاند تا با شرح و تفسیر خود گرهی از گرههای آن بگشایند. کتاب فصوص الحکم و مکتب ابنعربی اثر ابوالعلا عفیفی از متأخرترین تفاسیر فصوص الحکم است که درقالب تعلیقاتی به موشکافی دربارۀ آن میپردازد. در این مقاله میکوشیم به معرفی و نقد این کتاب با ترجمۀ محمدجواد گوهری بپردازیم. کتاب حاضر بهصورت تعلیقه بر فصوص الحکم بهنگارش درآمده است. ازاینرو مؤلف تمام عبارات فصوص را بررسی نکرده است. در کتاب حاضر عفیفی کوشیده به زبانی همهفهم مباحث عرفانی و فلسفی فصوص را توضیح دهد و به حل برخی دشواریهای زبانی و فکری ابنعربی برای خوانندگان غربی بپردازد که با مباحث وحدت وجود آشنایی کمتری دارند. ازاینرو این کتاب میتواند در فهم مباحث پیچیدۀ فصوص الحکم راهگشا باشد. از دیگر نقاط برجسته و مهم این کتاب عدم تعصب نویسنده به ابنعربی است که او را تبدیل به ناقدی منصف و داوری بیتعصب در ارزیابی این کتاب کرده است. همچنین نویسنده کوشیده با تأکید و تکرار مباحث کلیدی دیدگاه ابنعربی در کتاب، ازجمله وحدت وجود، رابطۀ عالم و خدا، و مباحث مربوط به آن، به تثبیت بهتر آنها در ذهن خواننده کمک کند.
فلسفه
حمیدرضا محبوبی آرانی
چکیده
یافتن معنا در جهانی ناکامل اثری از پروفسور ایدو لاندو کتابی است که با زبانی صمیمی نگاشته شده و سرشار است از مثالهایی برگرفته از زندگی نویسنده، تاریخ، سینما، و ادبیات. لاندو در این کتاب میکوشد استدلالها و توصیههایی عملی بهدست دهد تا ما را متوجه جنبههای پیشاپیش معنادار زندگیهای معمولیمان سازد و نشان دهد درصورت لزوم ...
بیشتر
یافتن معنا در جهانی ناکامل اثری از پروفسور ایدو لاندو کتابی است که با زبانی صمیمی نگاشته شده و سرشار است از مثالهایی برگرفته از زندگی نویسنده، تاریخ، سینما، و ادبیات. لاندو در این کتاب میکوشد استدلالها و توصیههایی عملی بهدست دهد تا ما را متوجه جنبههای پیشاپیش معنادار زندگیهای معمولیمان سازد و نشان دهد درصورت لزوم چگونه میتوانیم این معناداری را افزایش دهیم. وی در این کتاب استدلالهای رایج در ادبیات بحث را معرفی میکند که زندگی ما را کامل یا تاحدی بیمعنا میسازند؛ از جملۀ اینها استدلالهای مبتنیبر کمالگرایی، وجود رنج و شر، مرگ و نابودی کامل انسان و حتی کل جهان است. وفق نظر لاندو، این استدلالها درنهایت میتوانند از معنای زندگی بکاهند، اما آن را یکسره محو نمیکنند. ما حتی درصورت اعتبار چنین استدلالهایی همچنان میتوانیم جنبههای بهاندازۀ بسنده معناداری در زندگیمان بیابیم که درنهایت حاکی از ارزش ذاتی زندگی تکتک ما انسانها باشد. کتاب با ارائۀ راهبردهایی عملی برای یافتن و بازشناسی این جنبهها پایان مییابد. در مقالۀ کنونی پس از بیان لب مطلب هر فصل از کتاب دیدگاه انتقادی خودم را دربارۀ راهبردهای لاندو برای بهچالشکشیدن استدلالها علیه معناداری زندگی تقریر میکنم.
فلسفه
شمس الملوک مصطفوی
چکیده
استوین آر. لی هیکس در کتاب تبیین پستمدرنیسم به بررسی ریشههای تاریخی و فکری جریان پستمدرن میپردازد و تأثیر آرای روسو، کانت، و فلاسفۀ دیگر را در ایجاد و رشد این جریان نشان میدهد. وی از موضع دفاع از غرب و نظام سرمایهداری حملات سختی متوجه جریان پستمدرن میکند و آن را نخستین بیان منسجم و قاطع ضد خردگرایی از کانت به بعد میداند ...
بیشتر
استوین آر. لی هیکس در کتاب تبیین پستمدرنیسم به بررسی ریشههای تاریخی و فکری جریان پستمدرن میپردازد و تأثیر آرای روسو، کانت، و فلاسفۀ دیگر را در ایجاد و رشد این جریان نشان میدهد. وی از موضع دفاع از غرب و نظام سرمایهداری حملات سختی متوجه جریان پستمدرن میکند و آن را نخستین بیان منسجم و قاطع ضد خردگرایی از کانت به بعد میداند و برای آن پیآمدهایی چون ضدیت با واقعگرایی متافیزیکی، ذهنیت شناختشناسانه، قرارگرفتن احساس در بطن قضایای ارزشی و درنتیجه نسبیگرایی در زمینۀ دانش و ارزش و کمبهاشدن کار علمی برمیشمارد. مقالۀ حاضر بر آن است که ضمن ارائۀ خلاصهای از آرای هیکس به نقد آنها بپردازد. تلاش خواهد شد نشان داده شود دیدگاه هیکس در پذیرش بیچونوچرای نظم و نظام سرمایهداری چگونه گزارش او را از سرچشمههای ایجاد پستمدرنیسم و نیز وضعیت فعلی این جریان تحتتأثیر قرار داده و منجر به ارائۀ تحلیلی تقلیلگرایانه و جانبدارانه شده است.
فلسفه
زهره معماری
چکیده
مقالۀ پیشِرو معرفی، بررسی، و نقد کتاب مثل فیلسوف نوشتن؛ آموزش نگارش مقالۀ فلسفی اثری کاربردی از ای. پی. مارتینیک و ترجمۀ فاطمه مینایی و لیلا مینایی است. انتشارات هرمس آن را در سال 1393 و برای بار دوم در سال 1395 منتشر کرد. این کتاب چنانکه از عنوان آن برمیآید صرفاً نحوۀ نگارش مقالۀ فلسفی را آموزش میدهد و به انواع دیگر سبکهای ...
بیشتر
مقالۀ پیشِرو معرفی، بررسی، و نقد کتاب مثل فیلسوف نوشتن؛ آموزش نگارش مقالۀ فلسفی اثری کاربردی از ای. پی. مارتینیک و ترجمۀ فاطمه مینایی و لیلا مینایی است. انتشارات هرمس آن را در سال 1393 و برای بار دوم در سال 1395 منتشر کرد. این کتاب چنانکه از عنوان آن برمیآید صرفاً نحوۀ نگارش مقالۀ فلسفی را آموزش میدهد و به انواع دیگر سبکهای نگارش نمیپردازد. کتاب بهنحو روشمندی به تمام جزئیات لازم مقالۀ فلسفی توجه میکند و به مخاطب یاد میدهد که چگونه مقالهای دقیق، قابلفهم، و معتبر بنویسد. مارتینیک در این کتاب به خواننده کمک میکند تا صرفاً گزارشگر آرای دیگران نباشد، بلکه مقدم بر آن به او آموزش میدهد چگونه اندیشه و دیدگاه خود را بیان کند، روی کاغذ بیاورد، آرای دیگر را در نسبت با آن لحاظ کند، و از دیدگاه خود دفاع کند. در این نوشتار، پس از مقدمه، معرفی اجمالی نویسنده و مترجم میآید؛ سپس بهدلیل اهمیتی که کتاب برای نگارندۀ این سطور دارد معرفی نسبتاً مفصلی صورت میگیرد؛ سپس امتیازات کتاب و کاستیهای احتمالی آن مطرح میشود؛ و درانتها سخن پایانی خواهد آمد.
فلسفه
عباسعلی منصوری
چکیده
یکی از مسائل مهم در حوزۀ چیستی فلسفۀ اسلامی نسبتی است که این فلسفه با فلسفۀ یونانی دارد. محور اصلی مباحث کتابی که این نوشتار درصدد معرفی و نقد آن است بررسی مسئلۀ مذکور است. به این منظور، باتوجهبه بدیعبودن موضوع و مدعاهای کتاب و دشواربودن سبک نویسنده سعی شده است ابتدا خط سیر و محتوا و مدعای اصلی نویسنده روشن شود و درنهایت، در قسمت ...
بیشتر
یکی از مسائل مهم در حوزۀ چیستی فلسفۀ اسلامی نسبتی است که این فلسفه با فلسفۀ یونانی دارد. محور اصلی مباحث کتابی که این نوشتار درصدد معرفی و نقد آن است بررسی مسئلۀ مذکور است. به این منظور، باتوجهبه بدیعبودن موضوع و مدعاهای کتاب و دشواربودن سبک نویسنده سعی شده است ابتدا خط سیر و محتوا و مدعای اصلی نویسنده روشن شود و درنهایت، در قسمت نقد، ابتدا بهصورت اجمالی به نقاط قوت و ویژگیهای مثبت کتاب و نقد شکلی کتاب پرداختهایم؛ سپس بهصورت تفصیلی وارد نقد تحلیلی کتاب شدهایم. شاید بتوان گفت مهمترین نقص کتاب، علاوهبر تمرکز بر اندیشۀ قرآنی بهجای فلسفۀ اسلامی، ناکافیبودن ادلۀ نویسنده و عدم توجه کافی به ادلۀ رقیب است که سعی شده در قسمت نقد محتوایی مصادیق متعدد این نقص بهتفصیل نشان داده شود. باوجود نقدهای وارد بر کتاب، موضوع کتاب و روششناسی محققانه و استنباطها و خوانشهای متفاوت آن از متون فلسفۀ اسلامی بهلحاظ کیفی آنقدر جذاب و مقبول است که پیشنهاد میشود مراکز آموزشعالی این کتاب را بهعنوان متن کمکآموزشی در مقطع دکتری فلسفۀ اسلامی و فلسفۀ تطبیقی لحاظ کنند.