فلسفه
در تقلیل‌گرایی هستی‌شناختی؛ بررسی و نقد کتاب دروغ / اراده آزاد

سید یزدان هاشمی اصل؛ محسن شکری

دوره 23، شماره 4 ، اسفند 1402، ، صفحه 1-30

https://doi.org/10.30465/crtls.2024.41212.2701

چکیده
  کتاب دروغ / اراده آزاد بررسی دو سئوال کلیدی و مهم را مطمح نظر قرار داده است؛ 1)پدیده دروغ چیست و چگونه می­توان مکانیسم کارکردی آن را کنترل نمود؟.2) آیا انسان، صاحبِ اراده آزاد است که به تکالیف اخلاقی وفادار بماند؟. نویسنده در تحلیل پدیده دروغ، دیدگاه خود را از منظری فلسفی، با تاکید بر پیامدهای منتج شده از یک عمل(بد بودن نتیجه دروغ) بیان ...  بیشتر

فلسفه
نقد و بررسی «عدم وجود خداوند یکتا» در کتاب اخلاق نیکوماخوس ارسطو و تأثیر آن بر اخلاق‌نویسی فلسفی در میان مسلمانان

زهرا آتشی؛ مجتبی جاویدی؛ علیرضا فارسی نژاد

دوره 22، شماره 10 ، اسفند 1401، ، صفحه 381-404

https://doi.org/10.30465/crtls.2023.37398.2308

چکیده
  کتاب اخلاق نیکوماخوس ارسطو یکی از مهم‌ترین کتاب‌های وی در زمینه­ی اخلاق است. با تأمل در این کتاب آشکار می‌شود که در آن از خدایان متعدد نام‌برده شده است ولی از خداوند یکتای ادیان الهی اثری نیست. با توجه به این‌که خداوند و رابطه‌ی انسان با او، روح حاکم بر تمام آموزه‌های ادیان الهی و به‌صورت خاص دین اسلام است و اخلاق نویسان مسلمان ...  بیشتر

فلسفه
نقد و بررسی کتاب گزارشی تحلیلی از فلسفه اصالت تصوری برکلی

عبدالرزاق حسامی فر

دوره 22، شماره 9 ، آذر 1401، ، صفحه 327-349

https://doi.org/10.30465/crtls.2022.34929.2136

چکیده
  جرج بارکلی، فیلسوف تجربه­گرای قرن هجدهم از یک­سو اشیاء محسوس را چیزی جز ادراک یا تصور نمی­داند (ایده­آلیسم ذهنی) و از سوی دیگر با انکار وجود جسم، تنها به نفس باور دارد (ایده­آلیسم عینی). جاناتان دنسی در کتاب گزارشی تحلیلی از فلسفه اصالت تصوری برکلی کوشیده است یک تصویر کلی از فلسفه بارکلی ارائه کند که هم با استفاده از مشی کلی ...  بیشتر

فلسفه
بررسی و نقد کتاب فلسفه‌ی یونان باستان: از پیش‌سقراطیان تا فیلسوفان دوران یونانی‌مأبی

حمیدرضا محبوبی آرانی

دوره 22، شماره 9 ، آذر 1401، ، صفحه 351-373

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.37273.2303

چکیده
   فلسفه‌ی یونان باستان کتابی است نگاشته شده برای دانشجویان فلسفه در آمریکا در دوره‌ی کارشناسی. تلاش نویسنده در این کتاب نسبتاً مختصر آن است که نشان دهد فلسفه‌ی یونان باستان عبارت از تاریخ آرای پراکنده و متشتت فیلسوفان گوناگون نیست و می‌توان خط یا خط‌های فکری انسجام‌بخشی را پیدا کرد که در کل این دوران امتداد پیدا می‌کند. بر اساس ...  بیشتر

فلسفه
بررسی و نقد کتاب فلسفۀ آلمانی

محمد اصغری؛ ندا محجل

دوره 22، شماره 7 ، مهر 1401، ، صفحه 269-286

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.35367.2166

چکیده
  این مقاله از دو منظر به بررسی و ارزیابی انتقادی کتاب فلسفۀ آلمانی، نوشتۀ تِری پینکارد، با ترجمۀ ندا قطوریی می‌پردازد. منظر اول ناظر به محتوای کتاب، بدون‌توجه به متن ترجمۀ فارسی، است و منظر دوم ناظر به ترجمۀ فارسی کتاب و شیوۀ ترجمۀ مترجم از لحاظ محاسن و معایب است. به‌طور کلی، این کتاب با طرح تناقض عقل کانتی در ساحت نظری و کشیده‌شدۀ ...  بیشتر

فلسفه
بررسی و نقد کتاب کنش دینی و نوسازی عقل

صبا فدوی

دوره 22، شماره 7 ، مهر 1401، ، صفحه 287-304

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.35960.2213

چکیده
  طه ‏عبدالرحمان ازجمله اندیشمندان و نظریه‏ پردازان نوگرای اسلامی است که با نقد اخلاقی مدرنیته، مخالفت با اخلاق سکولار، و مبناقرار‏دادن اسلام، به‏ویژه در حوزة اخلاق، درپی نوسازی سنت‏‌هاست. او معتقد است بیداری اسلامی نیازمند پشتوانة فکری و نوسازی براساس تعقلی مبتنی‏بر تجربة معنوی و گذر از مراتب سه گانة عقل است. عبدالرحمان ...  بیشتر

فلسفه
تأملی انتقادی درباب کتاب فلسفة فضای مجازی

عزیز نجف پور آقابیگلو

دوره 22، شماره 7 ، مهر 1401، ، صفحه 305-322

https://doi.org/10.30465/crtls.2022.41060.2606

چکیده
  چکیدهفضای مجازی، باوجود نوپدید‏بودنش، تحولاتی جدی در جامعة ایرانی پدید آورده و همین مسئله باعث توجه جدی‌‏تر اندیشمندان مسلمان به ماهیت آن شده است. تأمل فلسفی در فضای مجازی از رویکرد‏هایی است که اخیراً موردتوجه اندیشمندان قرار گرفته و به‏نوعی مکمل و حتی مبنای تأمل علمی در فضای مجازی است تا بتوان براساس آن تبیین، پیش‏بینی، ...  بیشتر

فلسفه
بررسی و نقد کتاب عصر سکولار

مهدی ابوطالبی یزدی؛ علی مرادخانی؛ میثم سفیدخوش

دوره 22، شماره 4 ، تیر 1401، ، صفحه 353-376

https://doi.org/10.30465/crtls.2022.37758.2332

چکیده
  اساس نظریۀ سکولاریسم این است که هرچه مدرنیته (مجموعه‌ای از پدیده‌ها ازجمله علم، فناوری، و اشکال عقلانی اقتدار) پیشرفت می‌کند به‌تدریج از نفوذ دین کاسته می‌شود، اما چارلز تیلور بر آن است که دنیای مدرن نه‌تنها باعث ازبین‌رفتن دین نشده، بلکه در بسیاری موارد موجب رشد و بالندگی آن شده است. کتاب عصر سکولار تفصیل نظر او درمورد سکولاریسم ...  بیشتر

فلسفه
نقد و بررسی کتاب فلسفۀ سیاسی اسلامی در غرب

محمدحسین بادامچی

دوره 22، شماره 4 ، تیر 1401، ، صفحه 377-398

https://doi.org/10.30465/crtls.2022.37676.2324

چکیده
  کتاب فلسفۀ سیاسی اسلامی در غرب، نوشتۀ محسن رضوانی (منتشرشده در سال 1393)، اولین کتاب به‌زبان فارسی است که گزارشی غنی از تحقیقات معاصر شرق‌شناسان و محققان غربی تاریخ اندیشۀ سیاسی جهان اسلام دربارۀ فارابی و فلسفۀ سیاسی اسلامی ارائه می‌دهد. مقالۀ حاضر، درضمن بررسی انتقادی، با ارائۀ شواهدی نشان می‌دهد که این کتاب به‌لحاظ روش پژوهش به ...  بیشتر

فلسفه
نقد و بررسی کتاب مرلوپونتی، ستایش‌گر فلسفه

سمیه رفیقی

دوره 22، شماره 4 ، تیر 1401، ، صفحه 399-423

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.29558.1730

چکیده
  گروهی از اساتید و صاحب‌‌نظران فلسفه بر آن شده‌‌اند با نگاشتن مجموعه‌مقالاتی دربارۀ گسترۀ کامل فلسفۀ مرلوپونتی به معرفی دیدگاه‌‌های این فیلسوف پدیدارشناس فرانسوی بپردازند، فیلسوفی که با تأکید بر سوژۀ بدن‎مند تلاش داشت بر دوگانگی‌‌های میان آگاهی و جهان و نیز آگاهی و بدن غالب آید. هدف نویسندگان این اثر این است که از این ره‌گذر، ...  بیشتر

فلسفه
معرفی، نقد، و ارزیابی کتاب اسپینوزا در فلسفۀ شوروی

سیدمصطفی شهرآیینی؛ محسن تهرانی

دوره 22، شماره 4 ، تیر 1401، ، صفحه 425-450

https://doi.org/10.30465/crtls.2022.7987

چکیده
  هدف از نگارش این مقاله معرفی، نقد، و ارزیابی کتاب اسپینوزا در فلسفۀ شوروی است. این اثر مجموعۀ هفت مقاله از نویسندگان روس دربارۀ بخش‌های مختلف فلسفۀ اسپینوزاست که تاریخ نگارش آن‌ها به دهۀ بیست میلادی بازمی‌گردد، درست زمانی که فیلسوفان روسی به فکر تدوین نظامی فلسفی بودند و درمیان آنان مجادلات فراوانی درخصوص ماهیت این نظام صورت می‌گرفت. ...  بیشتر

فلسفه
نقد و بررسی کتاب افلاطون: واسازی یک افسانة فلسفی

حسن فتحی

دوره 22، شماره 4 ، تیر 1401، ، صفحه 451-470

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.35391.2172

چکیده
  کتاب افلاطون: واسازی یک افسانۀ فلسفی، نوشتۀ شروین وکیلی، درصدد مبرهن‌ساختن این مدعاست که چهره‌‌‌ای از افلاطون که به‌اصطلاح افلاطون‌‌‌شناسان غربی و ایرانی برای ما ترسیم کرده‌‌‌اند واقعیت تاریخی ندارد. وکیلی در بخش‌‌‌های نه‌گانۀ کتابش افلاطونی را به ما معرفی می‌‌‌کند که از رذایل اخلاقی و سیاسی چیزی کم ندارد؛ و نیز افلاطونی ...  بیشتر

فلسفه
نقد و بررسی کتاب Key Concepts in Eastern Philosophy (مفاهیم کلیدی در فلسفۀ شرقی)

حسن احمدی زاده

دوره 21، شماره 11 ، بهمن 1400، ، صفحه 1-18

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.32853.1972

چکیده
  امروزه بسیاری از مستشرقان برای فلسفه در فرهنگ‌های شرقی اصالت قائل‌اند و بسیاری از مفاهیم کلیدی در این فرهنگ‌ها را برخاسته از متن تمدن‌های شرقی می‌دانند. این باور باعث شده است تا مستشرقان به بررسی مفاهیم مطرح در فلسفه‌های شرقی همت گمارند و برخی از آن‌ها را با مفاهیم مطرح در فلسفه‌های غربی تطبیق دهند. الیور لیمن از جمله اندیشمندان ...  بیشتر

فلسفه
نقد و بررسی کتاب خوش‌آمدگویی به تناقض: جستاری درباب پارادوکس، تناقض، و تناقض‌باوری

مهدی اسدی

دوره 21، شماره 11 ، بهمن 1400، ، صفحه 19-45

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.29126.1694

چکیده
  در کتاب خوش‌آمدگویی به تناقض، نوشتۀ رحمان شریف‌زاده، که به‌کمک آرای گراهام پریست از صدق برخی تناقض‌ها در جهان محقَّق دفاع می‌کند، از نظر ظاهری (مثل ویرایش ادبی و ...) به‌ندرت به‌ مشکلی برمی‌خوریم. ما در این‌ نوشتار بیش‌تر به تحلیل و ارزیابی محتوایی اثر پرداخته و افزون‌بر چند پیش‌نهاد، در مواردی دیدگاه‌های نویسنده و/ یا تناقض‌باوران ...  بیشتر

فلسفه
سایۀ هگل بر سر معاصران: نقد و بررسی کتاب شناخت هگل‌گرایی

محمد اصغری؛ ندا محجل

دوره 21، شماره 11 ، بهمن 1400، ، صفحه 47-65

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.35363.2165

چکیده
  این مقاله به نقد و بررسی کتاب شناخت هگل‌‌گرایی، نوشتة رابرت سینربرینک، با ترجمة مهدی بهرامی به‌ویراستاری محمدمهدی اردبیلی می‌پردازد. در این نوشته، ابتدا به تحلیل محتوایی متن کتاب صرف‌نظر از ترجمة فارسی آن می‌پردازیم و به نقش هگل در فلسفة اروپایی به‌ویژه نقش او در شکل‌گیری تفکر ساختارگرا و پساساختارگرای فرانسوی اشاره می‌‌کنیم ...  بیشتر

فلسفه
ویراست/ تصحیح تازه‌ای که تازه نیست: بررسی انتقادی واپسین چاپ دانش‌نامۀ علایی: منطق، طبیعیات، موسیقی، الهیات

حنیف امین بیدختی

دوره 21، شماره 11 ، بهمن 1400، ، صفحه 67-85

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.35372.2177

چکیده
  در نوشتۀ پیشِ‌رو واپسین چاپ دانش‌نامۀ علایی ابن‌سینا را بررسی می‌کنم که به‌همت انتشارات مولی منتشر شده است. به این منظور، افزون‌بر تاریخچۀ چاپ و ویرایش دانش‌نامۀ علایی و ترجمه‌های آن به زبان‌های اروپایی، تبار چاپی «تصحیح» منتشرۀ مولی را نشان می‌دهم، و گوشه‌ای از درستی‌ها و نادرستی‌های رخ‌داده در کار خطیر ناشر و دیباچه‌نگار ...  بیشتر

فلسفه
ارزیابی کتاب فلسفۀ اندیشۀ دینی در اسلام و مسیحیت

سجاد بهروزی؛ محمدرضا بیات

دوره 21، شماره 11 ، بهمن 1400، ، صفحه 87-103

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.38243.2359

چکیده
  کتاب فلسفۀ اندیشۀ دینی در اسلام و مسیحیت مقایسه‌ای است در حوزۀ الاهیات و در ساختار کلام اشعری و الاهیات کاتولیک با تکیه‌ بر خوانش توماس آکویناس. نویسندگان کتاب ابتدا، با اشاره به جایگاه کلام اشعری در علوم اسلامی و تطور تاریخی آن، ساختار رساله‌های کلامی و ریشه‌های پیدایی الاهیات کاتولیک را بررسی می‌کنند تا بتوانند کلام اشعری و ...  بیشتر

فلسفه
نقد و بررسی کتاب تاریخ فلسفه: از دکارت تا لایب‌نیتس

عبدالرزاق حسامی فر

دوره 21، شماره 11 ، بهمن 1400، ، صفحه 105-122

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.35402.2174

چکیده
  کتاب تاریخ فلسفه: از دکارت تا لایب‌نیتس جلد چهارم از مجموعۀ  نُه‌جلدی تاریخ فلسفه نوشتۀ فردریک کاپلستون است. این مجموعه محور آموزش تاریخ فلسفه در گروه‌های فلسفۀ دانشگاه‌های کشور است و مترجمان توان‌مندی آن‌ را ترجمه کرده‌اند. از این مجموعه دو جلد به فلسفۀ دورۀ جدید در قرون هفدهم و هجدهم اختصاص یافته است. جلد چهارم دربارۀ عقل‌گرایی ...  بیشتر

فلسفه
نقد کتاب ایمانوئل کانت

مزدک رجبی

دوره 21، شماره 11 ، بهمن 1400، ، صفحه 123-138

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.26447.1587

چکیده
  کتاب ایمانوئل کانت، نوشتۀ لوسین گلدمن، از مهم‌ترین آثار کانت‌پژوهی سدۀ بیستم است. در این نوشته ضمن بیان وجوه اهمیت و جنبه‌های بدیع این اثر مضمون ساری و تکرارشوندۀ آن آشکار می‌شود که مسئلۀ انسان و جامعۀ انسانی و نسبت آن‌ دو با جهان است. مهم‌ترین مسئلۀ فلسفۀ جدید و به‌طریق اولی فلسفۀ کانت به‌منزلۀ نمونۀ اعلای تفکر دورۀ روشن‌گری ...  بیشتر

فلسفه
تأملی در ترویج علم در حیطۀ عمومی:نقد و بررسی کتاب علم، جامعه، توسعه: مقالاتی درباب ترویج علم در حیطۀ عمومی

محمد سمیعی

دوره 21، شماره 11 ، بهمن 1400، ، صفحه 139-157

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.35453.2181

چکیده
  ترویج علم در حیطۀ عمومی موضوع مهمی است که کم‌تر به آن توجه می‌شود، ولی کتاب علم، جامعه، توسعه: مقالاتی درباب ترویج علم در حیطۀ عمومی، نوشتۀ علی پایا، از دو منظر تاریخی و فلسفی به آن می‌پردازد. این مقاله با هدف معرفی اجمالی و ارزیابی کتاب مزبور نوشته شده است. کتاب با استفاده از رویکرد عقلانیت نقاد تلاش می‌کند نگاه عمومی به علم را ...  بیشتر

فلسفه
نقد و بررسی کتاب گفتار سقراطی کسنوفون

حسن فتحی

دوره 21، شماره 11 ، بهمن 1400، ، صفحه 159-177

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.35393.2173

چکیده
  لئو اشتراوس با آثار کسنوفونی خویش این نویسندۀ دورۀ کلاسیک را که به‌ویژه درمورد معرفی چهرۀ سقراط در محاق افلاطون قرار گرفته بود درمعرض توجه خاص قرار می‌دهد. او معتقد است در شناخت سقراط تاریخی از کسنوفون به‌عنوان منبع مطمئن‌تر از افلاطون می‌توان استفاده کرد. گفتار سقراطی کسنوفونِ او که متن کتاب تدبیر منزل نیز ضمیمۀ آن است هم سقراط ...  بیشتر

فلسفه
معرفی و نقد کتاب فصوص ‌الحکم و مکتب ابن‌عربی

پریسا گودرزی؛ زهرا جبرائیل زاده

دوره 21، شماره 11 ، بهمن 1400، ، صفحه 179-201

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.7243

چکیده
  فصوص ‌الحکم اثر محی‌الدین ابن ‌عربی است. در طول حدود هشت قرن پس از نگارش این اثر نویسندگان بسیاری کوشیده‌اند تا با شرح و تفسیر خود گرهی از گره‌های آن بگشایند. کتاب فصوص‌ الحکم و مکتب ابن‌عربی اثر ابوالعلا عفیفی از متأخرترین تفاسیر فصوص‌ الحکم است که درقالب تعلیقاتی به موشکافی دربارۀ آن می‌پردازد. در این مقاله می‌کوشیم به معرفی ...  بیشتر

فلسفه
نقد و بررسی کتاب یافتن معنا در جهانی ناکامل

حمیدرضا محبوبی آرانی

دوره 21، شماره 11 ، بهمن 1400، ، صفحه 203-226

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.35404.2257

چکیده
  یافتن معنا در جهانی ناکامل اثری از پروفسور ایدو لاندو کتابی است که با زبانی صمیمی نگاشته شده و سرشار است از مثال‌هایی برگرفته از زندگی نویسنده، تاریخ، سینما، و ادبیات. لاندو در این کتاب می‌کوشد استدلا‌ل‌ها و توصیه‌هایی عملی به‌دست دهد تا ما را متوجه جنبه‌های پیشاپیش معنادار زندگی‌های معمولی‌مان سازد و نشان دهد درصورت لزوم ...  بیشتر

فلسفه
نقد کتاب تبیین پست‌مدرنیسم: شک‌گرایی و سوسیالیسم از روسو تا فوکو

شمس الملوک مصطفوی

دوره 21، شماره 11 ، بهمن 1400، ، صفحه 227-249

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.36810.2273

چکیده
  استوین آر. لی هیکس در کتاب تبیین پست‌مدرنیسم به بررسی ریشه‌های تاریخی و فکری جریان پست‌مدرن می‌پردازد و تأثیر آرای روسو، کانت، و فلاسفۀ دیگر را در ایجاد و رشد این جریان نشان می‌دهد. وی از موضع دفاع از غرب و نظام سرمایه‌داری حملات سختی متوجه جریان پست‌مدرن می‌کند و آن را نخستین بیان منسجم و قاطع ضد خردگرایی از کانت به بعد می‌داند ...  بیشتر

فلسفه
بررسی و نقد کتاب مثل فیلسوف نوشتن؛ آموزش نگارش مقالۀ فلسفی

زهره معماری

دوره 21، شماره 11 ، بهمن 1400، ، صفحه 251-268

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.36830.2275

چکیده
  مقالۀ پیش‌ِرو معرفی، بررسی، و نقد کتاب مثل فیلسوف نوشتن؛ آموزش نگارش مقالۀ فلسفی اثری کاربردی از ای. پی. مارتینیک و ترجمۀ فاطمه مینایی و لیلا مینایی است. انتشارات هرمس آن را در سال 1393 و برای بار دوم در سال 1395 منتشر کرد. این کتاب چنان‏که از عنوان آن برمی‏آید صرفاً نحوۀ نگارش مقالۀ فلسفی را آموزش می‏دهد و به انواع دیگر سبک‏های ...  بیشتر