هنر
نقد و بررسی کتاب هنر پیرااسلامی: تحلیل انتقادی گفتمان‌های مسلط در مطالعات هنراسلامی

ملیحه طهماسبی؛ زینب صابر

دوره 23، شماره 2 ، شهریور 1402، ، صفحه 233-261

https://doi.org/10.30465/crtls.2023.40432.2543

چکیده
  مطالعات در حوزه هنرهای اسلامی با توجه به اینکه پیشینه زیادی دارد اما همواره با چالش­هایی مواجه بوده است. یکی از این چالش­های پیش رو خود واژه هنر­های اسلامی است که در دوره معاصر نظر بسیاری از پژوهشگران داخلی و خارجی را به خود جلب کرده است. در این مقاله سعی شده کتاب هنر پیرااسلامی (تحلیل انتقادی گفتمان­های مسلط در مطالعات هنراسلامی) ...  بیشتر

هنر
نقد و باز تعریف کتاب واژه‌نامۀ توصیفی خاتم سازی

سمیرا عرب؛ سید عبدالمجید شریف زاده

دوره 23، شماره 2 ، شهریور 1402، ، صفحه 263-277

https://doi.org/10.30465/crtls.2023.39599.2484

چکیده
  مقاله پیش رو با رویکرد توصیفی انتقادی به نقد و بررسی «واژه­نامۀ توصیفی خاتم­سازی» به قلم نسرین طباطبایی پرداخته است؛ کتاب مذکور در سال 1382 به رشته تحریر درآمده است. در این راستا جنبه­های صوری و ساختاری کتاب به لحاظ رعایت اصول نگارش علمی و همچنین محتوایی به لحاظ اهمیت مطالب و چیستی آن مورد بررسی واقع شده است. در شرایطی که مطالعات ...  بیشتر

هنر
نقد و بررسی کتاب هنر همچون درمان

زهرا حسین آبادی؛ نگار آویشی

دوره 23، شماره 1 ، خرداد 1402، ، صفحه 347-371

https://doi.org/10.30465/crtls.2022.39353.2457

چکیده
  انسان در دوره‌های مختلف، هنر را به‌صورت ابزاری درآورده تا به کمک آن بتواند احساسات درونی‌اش را بیان نموده و بر ترس‌هایش غلبه کند. کتاب «هنر همچون درمان» توسط آلن دوباتن و جان‌آرمسترانگ در زمینه هنردرمانی تدوین و نگارش شده و مهرناز مصباح آن را به فارسی ترجمه کرده است. این کتاب با هدف تبیین کارکردهای گوناگون هنر در زمینه‌های ...  بیشتر

هنر
خوانشی نقادانه بر کتاب رازهای جدایی: سینمای اصغر فرهادی

علیرضا طاهری؛ حامد کریمی افشار

دوره 23، شماره 1 ، خرداد 1402، ، صفحه 373-392

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.32844.1971

چکیده
  سعید عقیقی در کتاب رازهای جدایی: سینمای اصغر فرهادی فیلم­های فرهادی را از اولین فیلم سینمایی او تا «فروشنده» مورد ارزیابی قرار می­دهد. او بر معرفی و تحلیل الگوهای روایی داستان­ها و نقد نحوه شخصیت­پردازی و همچنین مقایسه آثار فرهادی با سینمای کلاسیک و واقع­گرا متمرکز شده است. در کنار آن به صورت مختصر، نیم­نگاهی به عناصر ...  بیشتر

هنر
بررسی و نقد کتاب راهنمای تولید برنامه‌های تلویزیونی

ارسلان مقدس؛ علی شیخ مهدی

دوره 22، شماره 9 ، آذر 1401، ، صفحه 441-460

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.37239.2299

چکیده
  هدف کتاب راهنمای تولید برنامه­‌های تلویزیونی، آشنایی دانشجویان رشته­‌ی تولیدِ سیما با تکنولوژیِ دیجیتال در ساخت برنامه­‌های تلویزیونی و هم­چنین ارائه­ی زیبایی­‌شناسی خاص این رسانه برای هرچه بیش­تر اثرگذاشتن بر مخاطب است. با استفاده از روش تحلیل کیفی و استفاده از نظریات مک­لوهان و بودریار در نقد رسانه‌­ها این ...  بیشتر

هنر
تحلیل گفتمان انتقادی فیلم پرواز بر فراز آشیانۀ فاخته

مهران سهراب زاده؛ آزاد امیدوار؛ ندا خدا کرمیان گیلان

دوره 22، شماره 8 ، آبان 1401، ، صفحه 371-392

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.34665.2117

چکیده
  نگارندگان در این پژوهش گفتمان انتقادی فیلم پرواز بر فراز آشیانۀ فاخته را بررسی کرده‌اند. این پژوهش مطالعه‌ای توصیفی و تحلیلی است و از رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف برای تجزیه‌و‌تحلیل استفاده شده است. هم‌چنین، در این پژوهش از نظریه‌های فرکلاف، فوکو، و گافمن استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که چهار گفتمان در ...  بیشتر

هنر
نقدی بر کتاب هنر پارچه‌بافی در دورۀ قاجار

ملیحه صالحیه یزدی؛ زینب صابر

دوره 22، شماره 8 ، آبان 1401، ، صفحه 393-410

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.36475.2255

چکیده
  هنر پارچه‌بافی به‌منزلۀ هنری اصیل و سنتی در دورۀ قاجار از اهمیت شایانی برخوردار بود. کتاب هنر پارچه‌بافی در دورۀ قاجار، تألیف زهره روح‌فر، به این موضوع اختصاص دارد. این کتاب در ۱۳۹۱ در انتشارات آرمان‌شهر به‌چاپ رسید. در این مقاله این کتاب از لحاظ محتوایی و فرمی نقد می‌شود. مؤلف در این کتاب با نگاه تحلیلی انواع منسوجات دورۀ‌ قاجار ...  بیشتر

هنر
نقد و بررسی کتاب کاشی‌کاری قاجار

مرضیه قاسمی؛ سکینه خاتون محمودی

دوره 22، شماره 8 ، آبان 1401، ، صفحه 411-436

https://doi.org/10.30465/crtls.2022.38852.2415

چکیده
  کاشی‌کاری عصر قاجار حوزه‌ای است با دامنه‌ای گسترده و کاربردی که بخشی جدایی‌ناپذیر از پیکرة معماری این دوره به‌شمار می‌آید. رسانة کاشی در ادوار مختلف تاریخ هنر و صناعت ایران همواره در اشکال و با فنون مختلف مورداستفاده بوده، اما عصر قاجار را باتوجه‌به کمیت و برخی نوآوری‌های فنی باید نقطة عطفی در اعتلای هرچه بیش‌تر این هنر دانست. ...  بیشتر

هنر
نقدی بر کتاب آشنایی با هنرهای سنتی (3)

مهران هوشیار

دوره 22، شماره 8 ، آبان 1401، ، صفحه 437-455

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.36190.2229

چکیده
  تألیف و معرفی منابع دانشگاهی با هدف ارتقای سطح علمی دانشجویان یکی از مهم‌ترین وظایف مدرسان دانشگاه است. در‌این‌میان، در رشته‌هایی چون صنایع ‌دستی و هنرهای اسلامی، که پس از انقلاب به‌منزلۀ رشته‌ای متناسب با فرهنگی ایرانی ـ اسلامی موردتأیید شورای انقلاب فرهنگی قرار گرفت، این کمبود بیش از دیگر رشته‌های علوم انسانی و هنر احساس ...  بیشتر

هنر
بازنمود تجربۀ کلان‌شهری مدرن در مستند امپرسیون‌های یک شهر: تهران امروز (1356)

داریوش اسماعیلی؛ علیرضا صیاد

دوره 22، شماره 7 ، مهر 1401، ، صفحه 343-366

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.38540.2383

چکیده
  امپرسیون‌های یک شهر؛ تهران امروز (1356)، اثر خسرو سینایی، یکی از فیلم‌های شاخص ایرانی است که می‌کوشد تا تجربۀ کلان‌شهری تهران مدرن را به مخاطب خود بازنمایاند. فرم و ساختار این اثر تفاوت‌های مشهودی با فیلم‌های مرسوم سمفونی شهری دارد. سینایی درپی ارائۀ ریتم و ضرب‌آهنگ زندگی کلان‌شهری، چنان‌که در سمفونی‌های شهری اتفاق می‌افتد، ...  بیشتر

هنر
نقدی بر کتاب هم‌آراستگی در نگاره‌های اسلامی

نغمه خرازیان

دوره 22، شماره 7 ، مهر 1401، ، صفحه 367-390

https://doi.org/10.30465/crtls.2022.37998.2352

چکیده
  کتاب Symmetries of Islamic Geometrical Patterns تألیف سید جان عباس و عامر شاکر سلمان، دو عضو علمی گروه ریاضی دانشگاه ولز، را آمنه آقا‌ربیع با عنوان هم‌آراستگی در نگاره‌های اسلامی به فارسی ترجمه کرده است. باتوجه‌به تخصص مؤلفان، این کتاب رویکرد متفاوتی به دیگر تألیفات در حوزﮤ نقوش اسلامی دارد که آن را هم برای محققان حوزﮤ هنر اسلامی و هم پژوهش‌گران ...  بیشتر

هنر
نقد و بررسی کتاب شوهاز

فاطمه ساعدی؛ زهرا حسین آبادی

دوره 22، شماره 7 ، مهر 1401، ، صفحه 391-414

https://doi.org/10.30465/crtls.2022.39366.2459

چکیده
  شوهاز مجموعه‌ای از یادداشت‌های عبدالسلام بزرگ‌زاده، فعال فرهنگی استان سیستان و بلوچستان، است. این کتاب با هدف معرفی هنرها و آداب مردمان این منطقه و بررسی محدودیت‌های پیرامون توسعۀ این استان نگارش شده است. پراکندگی جمعیتی‌ بلوچ،‌ به‌عنوان قومی اصیل در ایران، بیش‌تر در بخش جنوبی استان است. مردمان این مناطق در زمینه‌هایی اعم از ...  بیشتر

هنر
پیکره‌نگاری درباری: روایتی تصویری از عصر قاجار نقدی بر کتاب پرتره‌های سلطنتی قاجار

لیلا غفاری؛ جمال عرب زاده

دوره 22، شماره 7 ، مهر 1401، ، صفحه 415-430

https://doi.org/10.30465/crtls.2022.37540.2317

چکیده
  کتاب موردبحث، با عنوان پرتره‌های سلطنتی قاجار، در قالب کتابچه‌ای راه‌نما به‌قلم جولین رابی، پژوهش‌گر حوزۀ هنرهای اسلامی و مدیر اسبق گالری «فریر و سکلر» واشنگتن در ادامۀ نمایشگاه «نقاشی‌های سلطنتی قاجار» در سال 1999 در لندن به‌رشتۀ تحریر درآمده است. هدف مؤلف از نگارش این کتاب، علاوه‌بر معرفی 43 اثر به‌نمایش‌درآمده ...  بیشتر

هنر
معماری ایران/ ایرانی یا طراحی سلطان و معمار: پرسش از امکان تبیین جمع‌گرا در تاریخ هنر؛ براساس نقد کتاب Rage and Denials. Collectivist Philosophy, Politics, and Art Historiography, 1890-1947 (خشم و انکارها: فلسفۀ جمع‌گرا، سیاست، و تاریخ‌نگاری هنر، ۱۸۹۰- ۱۹۴۷) از برانکو میترویچ

زینب تمسکی؛ مهرداد قیومی بیدهندی

دوره 22، شماره 3 ، خرداد 1401، ، صفحه 253-276

https://doi.org/10.30465/crtls.2022.38552.2385

چکیده
  مورخ هنر و معماری به‌تصریح، تلویح، آگاهانه، یا ناآگاهانه در کار تفسیر خود رویکردی جمع‌گرا یا فردگرا دارد. خشم‌ و انکارهای برانکو میترویچ یگانه منبعی است که مستقل و از منظری فلسفی ـ تاریخی به تبیین در تاریخ‌نگاری هنر می‌پردازد و با تکیه بر واقع‌گرایی، تبیین جمع‌گرا را ناموجه می‌شمارد. در این مقاله، استدلال‌های متنوع میترویچ ...  بیشتر

هنر
بررسی کتاب ره‌یافتی به رئالیسم، سینما، و بیان مفاهیم دینی

علی خراشادی؛ داریوش اسماعیلی

دوره 22، شماره 3 ، خرداد 1401، ، صفحه 277-294

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.36008.2216

چکیده
  «رئالیسم» که از قرن نوزدهم میلادی در ادبیات و نقاشی پدیدار شد و تا امروز نیز ادامه دارد جریانی قدرت‌مند از مادی‌شدن هنر است. هنرمند رئالیست منطق و روابطی در اثر هنری خلق می‌کند که از دانش‌های جدید و روابط اجتماعی حاکم بر جامعة مدرن برآمده است. ازسویی، سینما به‌عنوان هنر دوران مدرن، باتوجه‌به ویژگی ثبت تصویر، با رئالیسم نزدیکی ...  بیشتر

هنر
نقد، ترجمه و تحلیل کتاب النغم: روایت یحیی‌بن النمجم از اسحاق موصلی

احسان ذبیحی فر؛ سید شاهین محسنی

دوره 22، شماره 3 ، خرداد 1401، ، صفحه 295-320

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.34933.2163

چکیده
  این مقاله به نقد، ترجمه، شرح، و تحلیل کتاب النغم، اثر ارزش‌مند و کوتاه یحیی‌بن المنجم، دانشمند قرن سوم هجری اختصاص دارد که در آن روایت اسحاق موصلی از «مکتب غنا قدیم» آورده شده است. این رساله از قدیمی‌ترین آثار در موسیقی نظری است که شیوۀ تحلیلی دارد و درعین‌حال، به سنت شفاهی و عملی موسیقی نزدیک است و با سنت ریاضیاتی ـ فلسفی ...  بیشتر

هنر
بررسی انسان‌نگاره‌های نسخة خطی عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات (مطالعۀ موردی نسخة خطی عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات کتاب‌خانة مرکزی آستان قدس رضوی)

سارا صادقی نیا

دوره 22، شماره 3 ، خرداد 1401، ، صفحه 321-348

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.37024.2285

چکیده
  درمیان گنجینة نسخ خطی کتاب‌خانة مرکزی آستان قدس رضوی، نسخة مصور عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات محمد قزوینی خودنمایی می‌کند. پژوهش پیش‌رو، از میان سه نسخة مصور موجود در کتاب‌خانة آستان قدس، نسخة 35212 را انتخاب و از میان نگاره‌ها، نگاره‌های انسانی آن را بررسی و واکاوی کرده است. در نسخة منتخب، 23 نگاره متعلق به انسان‌نگاره‌ها هستند ...  بیشتر

هنر
تحلیل و بررسی کتاب عکاسی؛ هنر میان‌مایه

مرتضی صدیقی‌فرد؛ هدیه خزایی؛ مهدی مقیم‌نژاد

دوره 22، شماره 3 ، خرداد 1401، ، صفحه 349-370

https://doi.org/10.30465/crtls.2022.37870.2376

چکیده
  این پژوهش به‌دنبال تحلیل و بررسی کتاب عکاسی؛ هنر میان‌مایه به ‌روشی ساختارمند است که بخش‌های مختلف کتاب را با روشی توصیفی ـ تحلیلی از منظرهای مختلف بررسی می‌کند. این پژوهش با بررسی خاستگاه کتاب و میزان اثرگذاری مطالب آن پس از گذشت بیش از نیم قرن از تألیفش، با مدنظر قراردادن نسخة ترجمة فارسی، فواید و کاستی‌های آن را بررسی می‌کند. ...  بیشتر

هنر
صورت‌بندی اصول هفت‌گانۀ هنر ایرانی؛ نقدی بر کتاب هفت اصل تزئینی هنر ایران

علیرضا طاهری؛ رویا ظریفیان

دوره 22، شماره 3 ، خرداد 1401، ، صفحه 371-393

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.33217.2010

چکیده
  این نوشتار، که پژوهشی توصیفی و تحلیلی است و داده‌های کیفی آن به‌شیوۀ تحقیق کتاب‌خانه‌ای جمع‌آوری شده، با هدف بررسی تحولات سبکی هنر ایران پس از حملۀ مغول سامان یافته است و نگارندگان تلاش دارند ضمن نقد و بررسی کتاب هفت اصل تزئینی هنر ایران، نوشتۀ یعقوب آژند، به این پرسش اساسی پاسخ دهند که چرا در مکتب قزوین دورۀ صفوی از نقوش هفت‌گانۀ ...  بیشتر

هنر
معمار سنان به روایت تذکرةالبنیان و تذکرةالابنیه نقدی بر کتاب خاطرات معمار سنان

لیلا غفاری؛ جمال عرب زاده

دوره 22، شماره 3 ، خرداد 1401، ، صفحه 395-411

https://doi.org/10.30465/crtls.2020.28035.1649

چکیده
  هویت فرهنگی یک جامعه مولود عوامل متعددی چون دین، آداب و سنن، هنر، و به‌طور خاص معماری است که وجه کاربردی آن در زندگی موجب اهمیت آن در شکل‌گیری تمدن‌های باشکوهی مانند اسلام شده است. ازآن‌جاکه بروز و ظهور عینی این تمدن در قالب سازه‌های هنری ارزش‌مند مرهون دانش و مهارت معمارانی برجسته هم‌چون سنان عبدالمنان است، بررسی نوشتارهای برجای‌مانده ...  بیشتر

هنر
بررسی میزان اهداف تربیت هنری در محتوای کتاب فرهنگ و هنر پایۀ هشتم (مطالعۀ موردی: دیدگاه دبیران تخصصی فرهنگ و هنر شیراز در سال تحصیلی 1397 - 1398)

مریم فتحی؛ اشکان رحمانی

دوره 22، شماره 3 ، خرداد 1401، ، صفحه 413-440

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.37047.2287

چکیده
  در این پژوهش اهداف تربیت هنری در محتوای کتاب فرهنگ و هنر پایۀ هشتم بررسی شده است. اهداف تربیت هنری موردبررسی شامل تولید هنری، زیباشناسی، نقد هنری، و تاریخ هنر است که میزان کاربرد این اهداف و نوع آن‏ها در قسمت‏های مختلف کتاب مشخص شده است. سؤال اصلی این است: اهداف تربیت هنری به‌کاربرده‌شده در محتوای کتاب فرهنگ و هنر پایۀ هشتم به چه ...  بیشتر

هنر
مطالعه‌ای انتقادی بر کتاب سبک استعلایی در سینما، اوزو، برسون، درایر

محمد جواد گهربخش؛ شهاب اسفندیاری؛ پدرام رستمی

دوره 22، شماره 3 ، خرداد 1401، ، صفحه 441-465

https://doi.org/10.30465/crtls.2022.38782.2408

چکیده
  کتاب سبک استعلایی در سینما، اوزو، برسون، درایر از پل شریدر، منتقد، نویسنده، و کارگردان شهیر آمریکایی، از معدود کتاب‌هایی است که در آن رابطۀ سینما، دین، و ویژگی‌های مرتبط با آن فراتر از حوزه‌هایی مانند نشانه‌شناسی بررسی شده است. این کتاب در سال 1382 با ترجمۀ محمد گذرآبادی در ایران چاپ شد. ویرایش دوم کتاب در سال 2018 به بازار عرضه شد که ...  بیشتر

هنر
زیباشناسی به‌سبک فرانسوی؛ نقد کتاب زیباشناسی عکاسی

محمد خدادادی مترجم‌زاده

دوره 21، شماره 8 ، آبان 1400، ، صفحه 103-130

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.35793.2207

چکیده
  این مقاله در تلاش است در چهارچوب سنجه‌های تعیین‌شده به تحلیل و نقد کتاب زیباشناسی عکاسی بپردازد. سولاژ، نویسندۀ کتاب، استاد باتجربه در حوزۀ زیباشناسی و فلسفۀ هنر در کشور فرانسه است. باتوجه‌به مشکلات و محدودیت‌های فعلی چاپ در ایران، کتاب از جهت شکلی نمرۀ قابل‌قبولی می‌گیرد. خطاهای نگارشی بسیار اندک، نثر روان، پانوشت‌ها، ارجاعات، ...  بیشتر

هنر
تحلیل زمان روایت آثار بیضایی براساس آرای ژرار ژنت؛ مطالعۀ‌ موردی نمایش‌نامۀ هشتمین سفر سندباد و فیلم‌نامه‌های آینه‌های روبه‌رو و پردۀ نئی

علی خراشادی؛ مقداد جاوید صباغیان

دوره 21، شماره 8 ، آبان 1400، ، صفحه 131-169

https://doi.org/10.30465/crtls.2020.30021.1772

چکیده
  بهرام بیضایی از مهم‌ترین هنرمندان عرصۀ درام در ایران است. بااین‌حال، با گذشت نزدیک به شصت سال از فعالیت هنریِ بیضایی و در هیاهوی مخالفان و موافقان آثارش، آن‌چه به چشم و گوش می‌رسد سخن از چه گفتن‌های آثارش بوده است: از نقدهای اسطوره‌نگرانه و تاریخی تا نقدهای فمینیستی و سیاسی که آثارش را در بردار سیاست زمانه تأویل، تفسیر، و نقد می‌کنند. ...  بیشتر

هنر
نقدی بر کتاب تندیس‌گری و شمایل‌نگاری در ایران پیش از اسلام

علیرضا طاهری؛ سمیرا نصراصفهانی

دوره 21، شماره 8 ، آبان 1400، ، صفحه 211-225

https://doi.org/10.30465/crtls.2020.29971.1765

چکیده
  در تمدن‌های پیش ‌از تاریخ و پیش از اسلام در ایران، بشر برای بیان نیازها و اعتقادات خود از ساخت پیکره و شمایل‌‌نگاری بهره برده است. این آثارِ باقی‌‌مانده نشان از نگرش، فرهنگ، پوشش، مذهب، و ‌‌پیشرفت در حیات اعصار گذشته در ایران باستان دارند. این پیکرک‌ها شامل حیوانات، انسان‌‌‌ها، و حتی مجسمه‌‌های اساطیری و مذهبی ‌بوده‌اند ...  بیشتر