دوره 23 (1402)
دوره 22 (1401)
دوره 21 (1400)
دوره 20 (1399)
دوره 19 (1398)
دوره 18 (1397)
دوره 17 (1396)
دوره 16 (1395)
دوره 15 (1394)
دوره 14 (1393)
دوره 13 (1392)
دوره 12 (1391)
دوره 11 (1390)
دوره 10 (1389)
موضوعات = زبان و ادبیات فارسی
تعداد مقالات: 121
بررسی و نقد رسالههای شعری فلاسفه‌ی مسلمان از فن شعر ارسطو: ترجمه در زمانه‌ی عسرت
دوره 16، شماره 42 ، آذر 1395، ، صفحه 155-175
چکیده
چکیده مقالهی حاضر، به بررسیِ انتقادیِ کتاب رسالههای شعری فیلسوفان مسلمان، به کوشش دکتر سید مهدی زرقانی و دکتر حسن حسن زادهی نیری اختصاص دارد. در این مقاله نشان خواهیم داد که به دلایلی، از جمله بدفهمیِ قسمتهایی از متن عربی، تکیه بر نسخ مغلوط، عدم آشنایی مترجمان با یافتههای دیگر محققانی که به بررسیِ رسالههای شعری ... بیشترنقدی بر کتاب مرجع شناسی و روش تحقیق
دوره 16، شماره 42 ، آذر 1395، ، صفحه 177-192
چکیده
چکیدهمسألهمحوری دانشجویان در بازخوانی متون کلاسیک و کشف جریان‌های فکری و ادبی دغدغهای است که در گرو سطوح آموزشی درس مرجع شناسی و روش تحقیق و تغییر نگرش سنتی به پژوهش در علوم ادبی و بازشناسی مسائل بنیادین آن است. از این رو، بازنگری در نگارش کتابهای پژوهش بنیان با هدف رفع آسیبهای موجود، ضرورتی انکارناپذیر است؛ زیرا تقریبا ... بیشترتحلیل و نقد کتاب اگزیستانسیالیسم و ادبیات معاصر ایران
دوره 16، شماره 42 ، آذر 1395، ، صفحه 193-206
چکیده
یکی‌از پژوهشهای جدی در حوزه ارتباط ادبیات معاصر با مکتب‌های فلسفی با تاکید بر فلسفه قاره‌ای(اگزیستانسیال، هرمنوتیک و ساختاری) در مقابل فلسفه انگلوساکسون (فلسفه تحلیل و فلسفه زبانی) کتاب «اگزیستانسیالیسم و ادبیات معاصر ایران» است که به قلم عیسی امن‌خانی و به‌همت انتشارات علمی (اول؛ 1392) در 243 صفحه چاپ و منتشر شده است. این اثر ... بیشترنقدی بر کتاب جستارهایی درباب نظریة روایت و روایتشناسی
دوره 16، شماره 42 ، آذر 1395، ، صفحه 207-229
چکیده
چکیده کتاب جستارهایی درباب نظریة روایت و روایتشناسی (حرّی، 1392) که دربردارندة هفت مقالة ترجمهای و سه مقاله تألیفی است، با هدف ارائة منسجم و هدفمند مهمترین جنبههای نظریة ]عمومی[ روایت و ارائة تحلیلهای روایی مناسبی از متون فارسی برای استفاده هرچه بهتر فارسی زبانان علاقمند به این حوزه ترجمه و تألیف شده است. در نوشتار حاضر ... بیشترتحلیل و نقد کتاب ادبیات معاصر ایران (نثر)
دوره 14، شماره 30 ، خرداد 1393، ، صفحه 1-15
چکیده
چکیده پیرامون ادبیات معاصر ایران، اعم از نظم و نثر، در این سه دهة اخیر بعد از انقلاب اسلامی ایران، کتابهای متعدد و متنوعی نوشته و منتشر شده است. هریک از این آثار، از جهاتی درخور توجه و بررسی‌اند و نیز دارای ویژگیهای خاص خود هستند که در جای خود استفاده می‌شوند. از بین این آثار گوناگون، ادبیات معاصر ایران (نثر) از محمدرضا ... بیشترنقد کتاب گزیدة تاریخ بیهقی
دوره 14، شماره 30 ، خرداد 1393، ، صفحه 17-33
چکیده
چکیده گزیدة تاریخ بیهقی، با شرح و توضیح نرگس روان‌‌پور، یکی از کتابهای موفقی است که استادان و دانشجویان رشتة زبان و ادبیات فارسی برای تدریس در مقطع کارشناسی به آن توجه بسیاری داشته‌اند. اهمیت تاریخ بیهقی و توجه روزافزون به گزیدة مذکور و نقش این گزیده در آشنایی دانشجویان زبان و ادبیات فارسی با این اثر ارزش‌مند، نگارندگان را بر ... بیشترنقد و تحلیل کتاب نقد تطبیقی ادیان و اساطیر در شاهنامة فردوسی، خمسة نظامی و منطق‌الطیر
دوره 14، شماره 30 ، خرداد 1393، ، صفحه 35-55
چکیده
چکیده این نوشتار، با هدف بررسی و نقد کتابِ نقد تطبیقی ادیان و اساطیر در شاهنامة فردوسی، خمسة نظامی و منطق‌الطیر، نوشتة حمیرا زمردی، استادیار دانشگاه تهران، فراهم آمده است. حاصل این بررسی این است که اولاً، مبنای کار نویسنده در این کتاب، پذیرش بی‌‌علت و غیرعلمی نظریه‌ای است که از جانب برخی غربیان، در باب ادیان و اساطیر و ارتباطشان ... بیشترنقدی بر کتاب با چراغ و آینه
دوره 14، شماره 30 ، خرداد 1393، ، صفحه 57-73
چکیده
با چراغ و آینه دومین اثر شفیعی کدکنی دربارۀ جنبههای گوناگون شعر معاصر فارسی است. این اثر، به گفتۀ مؤلف، تکملۀ ادوار شعر فارسی است. کتاب مذکور مجموعه‌ای است از تاریخ ادبیات، نقد ادبی، و ادبیات تطبیقی. در این مقاله، جنبههای گوناگون ساختاری و محتوایی اثر، شامل ویژگیهای برجسته و برخی کاستیهای احتمالی آن، مانند عنوان اثر، کامل‌نبودن ... بیشترنقد دستور زبان فارسی از دیدگاه رده‌شناسی
دوره 14، شماره 30 ، خرداد 1393، ، صفحه 75-88
چکیده
چکیده دستور زبان فارسی از دیدگاه رده‌شناسی نوشتة شهرزاد ماهوتیان و ترجمة مهدی سمائی، از سلسله‌کتاب‌هایی است که به‌منظور مقایسة زبان‌های گوناگون و بررسی آن‌ها، براساس معیارهای جهانی و فراگیر و فراهم‌کردن داده‌هایی واحد و نظام‌مند برای محققان زبان‌شناسی نظری و پژوهشگران رده‌شناسی نوشته شده است. این کتاب، از بعد پژوهشی کتاب ... بیشترنقد کتاب پسامدرنیسم در ادبیات داستانی ایران
دوره 14، شماره 30 ، خرداد 1393، ، صفحه 75-89
چکیده
چکیده در پاره‌ای از کشورهای جهان، اواخر نیمة دوم قرن بیستم تا عصر حاضر با عنوان دورة پسا‌مدرن نام‌گذاری شده است. این نام‌گذاری سبب شد که فرهنگ، هنر، دانش، و کنش‌های اجتماعی این دوران در این جوامع، همواره با صفت پسا‌مدرن تلازم یابد. از این‌رو و به طریق اولی، ادبیات این عهد نیز با این صفت همراه شد و هریک از منتقدان و فیلسوفان غربی، ... بیشترنقد کتاب آیین نگارش مقالة علمی ـ پژوهشی
دوره 14، شماره 30 ، خرداد 1393، ، صفحه 91-103
چکیده
چکیده گرایش به مقاله‌نویسی در مجامع علمی کشور، به‌ویژه در بین استادان و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌ها، ضرورت آشنایی با شیوه‌های نگارش با معیارهای علمی را امری اجتناب‌نا‌پذیر کرده است. آثاری همچون آیین نگارش مقالة علمی ـ پژوهشی اثر محمود فتوحی اقدامی بایسته برای پاسخ‌گویی به این ضرورت است. تدوین و تنظیم آثاری از این نوع ... بیشترنقد کتاب از اشارتهای دریا: بوطیقای روایت در مثنوی
دوره 13، شماره 28 ، آذر 1392، ، صفحه 1-17
چکیده
چکیده مثنویپژوهی تا این اواخر، شامل کتاب‌‌ها و مقالاتی بود که از دریچۀ مباحث کلامی و شرح و حاشیه به بررسی مثنوی می‌پرداخت. دلیل آن نیز تعلیمی‌بودن این کتاب است؛ اما مدتی است که برخی از مثنوی‌پژوهان و محققان مرزهای مثنویپژوهی را از مباحث کلامی پیش‌تر برده، به ساختار و روایتشناسی داستان‌‌های آن نیز توجه کرده‌‌اند؛ اشارتهای ... بیشترتحلیل سروده‌هایی از خاقانی شروانی از رهگذر نقد جام عروس خاوری
دوره 13، شماره 28 ، آذر 1392، ، صفحه 19-34
چکیده
چکیده جام عروس خاوری تألیف معصومه معدن‌کن بعد از نگاهی به دنیای خاقانی (۱۳۷5 - ۱۳۷8)، بزم دیرینه‌عروس (1372)، و بساط قلندر (1384) چهارمین اثری است که در زمینۀ خاقانی‌شناسی منتشر می‌شود. این اثر در میان شروح و گزیده‌های درسی خاقانی از مزایا و برتری‌هایی بهره‌مند است؛ ازجملة مهمترین آن‌ها می‌توان به دقت‌نظر و تسلط مثال‌زدنی مؤلف بر ... بیشترنقد کتاب از اسطوره تا حماسه هفت گفتار در شاهنامه‌پژوهی
دوره 13، شماره 28 ، آذر 1392، ، صفحه 19-35
چکیده
چکیده شاهنامۀ فردوسی به‌منزلة برجسته‌ترین منظومة ادب حماسی زبان فارسی همواره مورد توجه پژوهشگران بوده و جنبههای متفاوت این اثر مانند زبان، محتوا، ساختار، اساطیر، و شخصیت‌های متن بررسی شده و به صورت کتاب یا در قالب مقاله به جامعۀ علمی ارائه شده است؛ هریک از این آثار جنبههای ارزش‌مند و احتمالاً کاستی‌هایی دارد که مطرح‌کردن ... بیشترکدام روایت؟ تحلیل و نقد کتاب از اشارتهای دریا: بوطیقای روایت در مثنوی
دوره 13، شماره 28 ، آذر 1392، ، صفحه 27-62
چکیده
چکیده یکی از پژوهشهای جدی سال‌های اخیر در حوزة مثنویپژوهی و مولوی‌شناسی از اشارتهای دریا: بوطیقای روایت در مثنوی اثر حمیدرضا توکلی است که انتشارات نیلوفر آن را چاپ و منتشر کرده است. این کتاب به دلایل گوناگون اقبال خواص و جامعة دانشگاهی را در پی داشته است و با توجه به کسب رتبة «کتاب سال»، «جایزة آل احمد» و «کتاب ... بیشترنقد کتاب عرفان و تفکر از تأملات عرفانی مولوی تا عناصر عرفانی در طریق هایدگر
دوره 13، شماره 28 ، آذر 1392، ، صفحه 63-84
چکیده
چکیده تحقیقات و مطالعات تطبیقی امروزه در حوزة پژوهشهای علمی ـ فرهنگی توجه پژوهشگران را به خود جلب کرده است. کمترین فایدة این گونه تحقیقات این است که زمینه‌‌‌ای را فراهم می‌‌‌آورند برای این‌که وام‌دهی و وام‌‌‌گیری داد و ستدهای آگاهانه، ناخواسته، و ناآگاهانه و تواردهای پنهان و آشکار میان دستگاه‌‌‌های فکری گوناگون و ... بیشترفیه ما فیه و شرح کامل آن
دوره 13، شماره 28 ، آذر 1392، ، صفحه 85-111
چکیده
چکیده فیه ما فیه مولانا اثر مهم و ارزندهای در تحقیقات مولوی‌‌پژوهی است که اهمیت آن در پرتوِ شهرت مثنوی و دیوان کبیر تا حدود زیادی مغفول مانده است. مهمترین و جدی‌‌ترین کارِ علمی در معرفی و احیای آن تصحیحِ استاد فروزانفر بوده است که هنوز هم دقیق‌‌ترین تصحیح محسوب می‌شود. کارهای دیگری که بعد از آن انجام شده است حاشیه‌‌ای بر کار ... بیشترنقدی بر کتاب نقد و شرح قصاید خاقانی
دوره 13، شماره 28 ، آذر 1392، ، صفحه 113-148
چکیده
چکیده شعر خاقانی ازجمله اشعاری است که افزون بر پیشینة شرح‌‌نویسی چند سده‌‌ای، به گواه کتب، مقالات، پایان‌‌نامه‌‌ها و تحقیقات دانشگاهی سه دهۀ اخیر، به شکل خاص مورد توجه قرار گرفته است. تحقیق در سوانح زندگی، اندیشه و افکار، سبک و زیباشناسی شعر، تدوین فرهنگ لغات و اصطلاحات، شرح مشکلات شعر، و شرح قصاید منتخب او اخیراً منجر به ... بیشترنقدی بر شیوۀ مقدمهنویسی مقالات رشتۀ ادبیات فارسی نمونۀ موردی: مجلۀ ادبیات فارسی دانشگاه آزاد خوی
دوره 13، شماره 27 ، شهریور 1392، ، صفحه 15-28
چکیده
چکیده یکی از معیارهای اساسی ارزشیابی مقالات اعم از علمی ـ پژوهشی و علمی ـ ترویجی، اهمیت و ضرورت مقدمهنویسی بر آن است. در این زمینه، صاحبنظران عرصۀ تحقیق و پژوهش به یافتهها و تجربههای ارزشمندی دستیافتهاند که رعایت و بهکارگیری صحیح این اصول می‌تواند به بهبود کیفیت ساختاری و روش نظام‌مند مقدمهنویسی و در نهایت ... بیشتربنیانهای معرفت‌شناسانه و ادبی در ناهمخوان‌نماهای سنایی
دوره 13، شماره 26 ، خرداد 1392، ، صفحه 33-56
چکیده
ناهمخوان‌نمایی یا پارادوکس نه‌تنها یک صنعت بدیعی یا تصویر شعری که اصطلاح و مفهومی منطقی، فلسفی، و جهان‌شناختی است و در آثار ادبی و بلاغی گذشته به سبب یکسان‌انگاری با برخی آرایه‌های ادبی، از جمله با استعاره، توجه چندانی به آن نشده است. شاعران فارسی‌زبان، به ویژه در ادبیات عرفانی و شعر جدید، غنی‌ترین جلوه‌های انگاره‌های ناهمخوان ... بیشترنقد و تحلیل کتاب پیکرگردانی در اساطیر
دوره 13، شماره 26 ، خرداد 1392، ، صفحه 57-82