پژوهشی
علوم سیاسی
مهدی زیبائی
چکیده
اگر ظهور حوزه مطالعاتی جامعهشناسی تاریخی را واکنشی به روششناسی علم در عصر مدرن بدانیم، بدون شک، پیوند جامعهشناسی تاریخی و محیط بینالملل واکنشی به تقلیل نقش بینالملل در بروز رویدادها و تحولات داخلی دولتها است. به عبارت دیگر، تاثیرپذیری تحولات داخلی از محیط بینالملل زمینهساز ظهور یک حوزه مطالعاتی نوین شده است ...
بیشتر
اگر ظهور حوزه مطالعاتی جامعهشناسی تاریخی را واکنشی به روششناسی علم در عصر مدرن بدانیم، بدون شک، پیوند جامعهشناسی تاریخی و محیط بینالملل واکنشی به تقلیل نقش بینالملل در بروز رویدادها و تحولات داخلی دولتها است. به عبارت دیگر، تاثیرپذیری تحولات داخلی از محیط بینالملل زمینهساز ظهور یک حوزه مطالعاتی نوین شده است که طی سالها یا دهه ابتدایی قرن میلادی حاضر با عناوین مختلفی چون جامعهشناسی تاریخی بینالملل یا جامعهشناسی تاریخی روابط بینالملل و ... مطرح میگردد. کتاب جامعهشناسی تاریخی جهانی به دنبال پاسخ به این سوال میباشد که امکان تحلیل روابط بین کشورها در سطحی پایینتر یا بالاتر از دولت میسر است؟ به باور نویسندگان ارتباط بین دولتها به واسطه ماهیت اجتماعی آن تنها به روابط بین دستگاههای سیاسی ختم نمیشود. بررسیهای بعمل آمده گویای آن است ابهام در امکان ادغام متدولوژیک حوزههای جامعهشناسی و تاریخ از یک سو و بیتوجهی به جایگاه دولت در دگرگونیهای بینالمللی یا همپوشانی آن با حوزه نوظهور مطالعات جهانی باعث وجود کاستیهایی در انسجام نظری و محتوایی دیدگاه مطروحه در این اثر شده است؛ با این حال، نگرش مذکور میتواند در آینده با دقت بیشتری مورد توجه و توسعه قرار گیرد. در مقاله حاضر سعی خواهد شد با نگاهی انتقادی و در چارچوب روشهای قیاس و استقراء نقاط قوت و ضعف این اثر بیان شود.
ترویجی
علم اطلاعات و دانش‌شناسی
مهدی شقاقی
چکیده
در مقالۀ حاضر قصد بر آن است که کتاب «آمار در علم سنجی و علم اطلاعات و دانش‌شناسی» تألیف پرویز نصیری و امیرحاجسلمانی که در سال 1396 توسط انتشارات سمت منتشر شده است به نقد گذاشته شود. تفاوت این کتاب با کتابهای دیگر آمار توجه به تحلیل نرم افزاری داده ها، تلاش برای گره زدن احتمالات به آمار از طریق بحث توزیع های آماری ...
بیشتر
در مقالۀ حاضر قصد بر آن است که کتاب «آمار در علم سنجی و علم اطلاعات و دانش‌شناسی» تألیف پرویز نصیری و امیرحاجسلمانی که در سال 1396 توسط انتشارات سمت منتشر شده است به نقد گذاشته شود. تفاوت این کتاب با کتابهای دیگر آمار توجه به تحلیل نرم افزاری داده ها، تلاش برای گره زدن احتمالات به آمار از طریق بحث توزیع های آماری و برآورد، اثبات برخی فرمولهای آماری، و اختصاص فصلی مجزا به نام «تجزیه و تحلیل های آماری است. با این حال، کتاب حاضر بر خلاف ادعای آن در برخی موارد شامل «بیان سادۀ مفاهیم آماری و کاربرد عملی آن‌ها» نیست و خوانندۀ مستقل در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا قادر به درک برخی مفاهیم، بهخصوص در بخش توزیع های آماری، برآوردها و الگوی عاملی نیست و تنها مدرسان این درس می توانند آن را برای دانشجویان قابل فهم سازند. به‌علاوه فاقد جامعیت است و جای آزمون های ناپارامتریک، و برخی تحلیلهای پیشرفتۀ آماری مثل آنکووا، مانکووا، تحلیل مسیر و غیره خالی است و در عین حال آموزش نرمافزاری آن طور که بایسته است آموزانده نشده است. با این حال، می توان کتاب حاضر را کتابی با طرح مقدماتی خوب برای بهبود در آینده دانست و آن را به یک کتاب همه پذیر ارتقاء داد.
پژوهشی
علوم سیاسی
مجمد علی توانا؛ محمود علیپور
چکیده
هدف اصلی نوشتار حاضر نقد و بررسی کتاب «شهروندی، دموکراسی و عدالت سبز» نوشته دیوید ای لوری و دیگران است. کتاب شامل مقالاتی درباره معضلات محیط زیست، سلامت بشر و محیط زیست، سبد مصرف خانوار و آلودگی محیط زیست، عدالت سبز است. ایده اصلی مجموعه مقالات کتاب این است: توسعه پایدار بدون شهروندی، دمکراسی و عدالت سبز ممکن نیست. مفروض این مقالات ...
بیشتر
هدف اصلی نوشتار حاضر نقد و بررسی کتاب «شهروندی، دموکراسی و عدالت سبز» نوشته دیوید ای لوری و دیگران است. کتاب شامل مقالاتی درباره معضلات محیط زیست، سلامت بشر و محیط زیست، سبد مصرف خانوار و آلودگی محیط زیست، عدالت سبز است. ایده اصلی مجموعه مقالات کتاب این است: توسعه پایدار بدون شهروندی، دمکراسی و عدالت سبز ممکن نیست. مفروض این مقالات این است که با تغییر حقوق و قوانین و با توصیه های اخلاقی می توان شهروندی سبز تاسیس نمود. به نظر می رسد رویکرد انسانمدار و حقوقمحور در بهترین حالت به یک شهروندی سبز نحیف منجر می شود. در مقابل این مقاله نشان می دهد رویکرد جامعهگرایی مدنی برای ساخت شهروندی سبز قابلیت بیشتری دارد. بر اساس این رویکرد تعهد اخلاقی و کنش گری مسئولانه در قبال محیط زیست بیش از هر چیز مستلزم تعلق به یک جامعه جدید (جامعه مدنی طبیعی شمولگرا) است که در آن روابط شهروندان نه مبتنی بر قرارداد اجتماعی بلکه مبتنی بر دوستی مدنی است. اما در عمل موانع جدی بر سر راه شکلگیری شهروندی سبز وجود دارد: از جمله رقابت بر سر توسعه و رشد اقتصادی؛ متصلب شدن هویت ملی؛ تبدیل کنش منفعتطلبانه و خودخواهاهنه به قالب رفتاری انسان.
ترویجی
فلسفه
شیرین کریمی زنجانی اصل
چکیده
به‌باور دلوز، بیانگری آن رشته‌ای است که هستی‌شناسی اسپینوزا، معرفت‌شناسی، فیزیک و نیز اخلاق را به هم متصل می‌کند؛ به‌‌عبارت‌دیگر، منطق بیانگری منطق حاکم‌بر تمام حوزههای مختلف فلسفۀ اسپینوزا است و ازهمین‌جهت دلوز نام مفصل‌ترین پژوهش خود درباب اسپینوزا را بیانگری در فلسفه: اسپینوزا می‌گذارد. در این مقاله کوشش می‌کنم مروری ...
بیشتر
به‌باور دلوز، بیانگری آن رشته‌ای است که هستی‌شناسی اسپینوزا، معرفت‌شناسی، فیزیک و نیز اخلاق را به هم متصل می‌کند؛ به‌‌عبارت‌دیگر، منطق بیانگری منطق حاکم‌بر تمام حوزههای مختلف فلسفۀ اسپینوزا است و ازهمین‌جهت دلوز نام مفصل‌ترین پژوهش خود درباب اسپینوزا را بیانگری در فلسفه: اسپینوزا می‌گذارد. در این مقاله کوشش می‌کنم مروری بر این کتاب داشته باشم و ضمن بررسی یکایک بخش‌ها، مفاهیم طرح‌شده در آن‌ها و روند فصل‌ها، نشان دهم دلوز چگونه حضور منطق بیان را در هریک از وجوه فلسفۀ اسپینوزا شناسایی می‌کند. به‌این‌ترتیب، مفاهیم اساسی در خوانش دلوز از اسپینوزا آشکار خواهد شد. به‌علاوه، خواهیم دید در هستی‌شناسی، درون‌ماندگاری چه نسبتی با بیانگری دارد، و چگونه دلوز با شناسایی دو سطح بیانگری، ـ‌طبیعت خلاق و طبیعت مخلوق‌ـ سه‌گانه‌های جوهر و نتایج حاصل‌از آن، و نیز نظریۀ حالات متناهی را شرح می‌دهد. در فیزیک، رجوع به بدن به‌مثابۀ بیانی از جوهر و بنابراین درجه‌ی اشتدادی از توان خواهد بود. به‌همین‌ترتیب، سه‌گانۀ بیانگریِ حالتمند شرح داده می‌شود. در معرفت‌شناسی، بسندگیِ ایدۀ حقیقی بر بیانگری آن دلالت دارد. در اخلاق، مسئله بر سر ظرفیت و توانی است که ازآنجایی به بدن و ذهن انسان متعلق است که ذهن و بدن بیانی از جوهر، و بنابراین درجه‌ای از توان، هستند.
