Document Type : Research

Author

Associate Professor of Political Science, Shiraz University

Abstract

Abdal-llah Belqiziz, a Moroccan philosopher in Arabic and Modernity: A Study of Modernist Discourse, poses the question of how he encountered Arab intellectual discourses (authentic, reformist, and liberal) with modernity and why these discourses have not succeeded in opening the way to Arab modernity? According to Belqiziz, the main problem goes back to the theoretical framework of these discourses, which contains the following problems: 1. A mechanical definition of the relationship between oneself and another; 2- Linear view of history; 3- Incomplete understanding of modernity. In contrast to Belqiziz, the discourse of critical rationalism is the solution to these problems because of its reliance on the internal dialectic between self and the other, self and the other dialectical critique, nonlinear view of history (simultaneous intellectual history), cultural understanding of modernity, avoidance of absolutism, as well as the possibility of combining Western and Islamic. However, it seems that Belqiziz’s solution still has two fundamental problems:
1- The inevitability of modernity; 2- Lack of pure indigenous epistemological system and methodology for the transition to progress.

Keywords

Main Subjects

احمدی، محمدهادی (1397)، «در ستایش پرچم‌داران عقل‌گرایی: بررسی و نقد کتاب عرب و مدرنیته؛ پژوهشی در گفتمان مدرنیست‌ها»، فصل‌نامۀ نقد کتاب علوم انسانی، س 1، ش 1 و 2.
بلقزیز، عبدالاله (1396)، عرب و مدرنیه: پژوهشی در گفتمان مدرنیست‌ها، ترجمۀ سیدمحمد آل‌مهدی، تهران: علمی و فرهنگی، با همکاری پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
الجابری، محمدعابد (1387)، «گفت‌وگو با محمدعابد الجابری»، در: نومعتزلیان، ترجمۀ محمدرضا وصفی، تهران: نگاه معاصر.
الجابری، محمدعابد (1387)، ما و میراث فلسفی‌مان، ترجمۀ سیدمحمد آل‌مهدی، تهران: نشر ثالث.
الجابری، محمدعابد (1389)، نقد عقل عربی: تکوین عقل عربی، ترجمۀ سیدمحمد آل‌‌مهدی، تهران: نسل آفتاب.
الجابری، محمدعابد (1392)، «نوآوری تنها راه رسیدن به مدرنیته»، در: گفت‌وگوی شرق و غرب جهان اسلام، ترجمۀ بهرام امانی، تهران: نگاه معاصر.
جعیط، هشام (1381)، بحران فرهنگ اسلامی، ترجمۀ غلامرضا تهامی، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی، با همکاری مرکز بین‌المللی گفت‌وگوی تمدن‌ها.
حورانی، آلبرت (1393)، اندیشۀ عرب در عصر لیبرالیسم، ترجمۀ علی شمس، تهران: نامک.
خدوری، مجید (1366)، گرایش‌های سیاسی در جهان عرب، ترجمۀ عبدالرحمن عالم، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت خارجه.
رضایی، امیر (1382)، «یاداشت مترجم»، بر: اسلام و مبانی قدرت علی عبدالرازق، ترجمۀ امیر رضایی، تهران: قصیده‌سرا.
السید، رضوان (1383)، اسلام سیاسی معاصر در کشاکش هویت و تجدد، ترجمۀ مجید مرادی، تهران: مرکز بازشناسی اسلام و ایران.
صالح السامرائی، ماجد (2010)، «عبدالإله بلقزیز؛ العرب و الحداثه: دراسه فی مقالات الحداثیین»، المستقبل العربی، العدد 381.
عبداللطیف، کمال و نصر محمدعارف (1388)، چالش‌های گفتمان معاصر عربی، ترجمۀ جعفر حدادی، تهران: پژوهشکدۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم.
عبدالملک، انور (1384)، اندیشۀ سیاسی عرب در دورۀ معاصر، ترجمۀ سیداحمد موثقی، قم: دانشگاه مفید.
العروی، عبدالله (1992)، مفهوم التاریخ، بیروت: المرکز الثقافی العربی.
قادری، حاتم (1387)، پراکسیس (تعاطی) اندیشۀ سیاسی و فعل سیاسی در خاورمیانه، تهران: مرکز پژوهش‌های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه.
لوین، ز. ا. (1378)، اندیشه‌ها و جنبش‌های نوین سیاسی اجتماعی در جهان عرب، ترجمۀ یوسف عزیزی بنی‌طرف، تهران: علمی و فرهنگی.
نیلون، جفری و سوزان سرلز ژیژو (1396)، جعبه‌ابزار نظریه، ترجمۀ عباس لطفی‌زاده و مرتضی خوش‌آمدی، تهران: ققنوس.
وصفی، محمدرضا (1387)، «درآمد»، بر: نومعتزلیان، تهران: نگاه معاصر.
 
Carroll, David (1977), “Diachrony and Synchrony in Histoire”, M L N, vol. 92, no. 4.
MacIntyre, Alasdair (1989), Whose Justice? Which Rationality? Notre Dame: Notre Dame University Press.