علوم سیاسی
سیده مطهره حسینی
چکیده
چکیده
آثاری که درباره روسیه نوشته شده‌اند، اندکند و بیشتر صبغه ادبی، سیاسی، ژورنالیستی یا امنیتی دارند. کتاب جامعه و فرهنگ روسیه کوشیده است نگاهی عمومی و فراگیر به مبحث فرهنگ در جامعه روسیه داشته باشد که کمتر مورد توجه مطالعات روسیه واقع شده است. این مقاله پس از معرفی کتاب و نویسنده، نوع توجه نویسنده به مبحث جامعه و فرهنگ روسیه نقد ...
بیشتر
چکیده
آثاری که درباره روسیه نوشته شده‌اند، اندکند و بیشتر صبغه ادبی، سیاسی، ژورنالیستی یا امنیتی دارند. کتاب جامعه و فرهنگ روسیه کوشیده است نگاهی عمومی و فراگیر به مبحث فرهنگ در جامعه روسیه داشته باشد که کمتر مورد توجه مطالعات روسیه واقع شده است. این مقاله پس از معرفی کتاب و نویسنده، نوع توجه نویسنده به مبحث جامعه و فرهنگ روسیه نقد و تحلیل شده است. بدین منظور، بستر و خاستگاه اثر بررسی شده، سپس با نقد درون ساختاری به تحلیل و بررسی میزان انسجام و نظم منطقی اثر و اشکالات ظاهری، دستوری و تایپی؛ و روششناختی آن میپردازد و نقاط قوت محتوایی آن را نیز باز میگوید. در ادامه نقد برون ساختاری (مبنایی) از کتاب شده و پس از تحلیل و بررسی میزان هماهنگی مفاد اثر با اصول و مبانی مفروض آن و بیان قوتها و تناقضات موجود، میزان ارتباط و چالش مفاد اثر با مبانی و اصول دینی و اسلامی بحث شده است.
تاریخ
عباس پناهی
چکیده
باتوجه‌به این‌که کتاب تاریخ ایران‌شناسی در روسیه یکی از تازه‌ترین آثار در قلمرو مطالعات ایران‌شناسی در روسیه است، انتظار می‌رفت نویسنده با رویکردی تحلیلی به نقد دستاوردهای ایران‌شناسان روسی بپردازد؛ به‌ویژه این‌که روس‌ها در دورۀ حاکمیت کمونیسم درجهت برنامه‌ها و سیاست‌های حزب حاکم شوروی اهمیت ویژه‌ای برای مطالعات ایران‌شناسی ...
بیشتر
باتوجه‌به این‌که کتاب تاریخ ایران‌شناسی در روسیه یکی از تازه‌ترین آثار در قلمرو مطالعات ایران‌شناسی در روسیه است، انتظار می‌رفت نویسنده با رویکردی تحلیلی به نقد دستاوردهای ایران‌شناسان روسی بپردازد؛ به‌ویژه این‌که روس‌ها در دورۀ حاکمیت کمونیسم درجهت برنامه‌ها و سیاست‌های حزب حاکم شوروی اهمیت ویژه‌ای برای مطالعات ایران‌شناسی قائل بودند، زیرا دورۀ حاکمیت شوروی مطالعات ایران‌شناسی برمبنای سیر نظریۀ تک‌خطی تاریخی و اثبات دترمنیسم تاریخی قرار داشت. این آثار تأثیر زیادی در فضای فکری، سیاسی، و اجتماعی ایرانی دهه‌های اخیر داشت. درنتیجه، نقد کارنامۀ روس‌ها در این زمینه می‌توانست دریچه‌ای جدید در زمینۀ ایران‌شناسی پیش‌روی مخاطبان قرار دهد، درحالی‌که در کتاب موردبررسی گزارشی کوتاه و شتاب‌زده از روند ایران‌شناسی در تاریخ سی‌صدسالۀ این دانش در روسیه را ارائه داده است. یکی از مهم‌ترین دلایل پراکندگی مطالب کتاب انتخاب عنوان‌های کلی پژوهش حاضر است. درنتیجه، شاخص‌های موردبررسی نویسنده گسترۀ وسیعی از مطالب و موضوعات در زمینۀ ایران‌شناسی در روسیه را در بر گرفته است. شاخص‌های موردبررسی کتاب حاضر در قلمرو پژوهش‌های دانش‌نامه‌ای قرار می‌گیرد. مقالۀ حاضر میکوشد تا با روش تحلیل محتوا و نقد علمی موضوعات و شاخص‌های کتاب حاضر را موردنقد و تحلیل قرار دهد.
زبان‌های خارجی
زینب صادقی سهل آباد
چکیده
در این مقاله، ضمن بررسی آخرین داستان آنتوان چخوف با‌عنوان عروس‌خانم، دیدگاه‌های نویسنده دربارۀ مسئلۀ زن در آخرین مراحل سیر تحول ادبی وی بررسی شده است. برای درک دیدگاه چخوف در این خصوص، باید به شرایط تاریخی که اثر در آن خلق شده است واقف بود. هم‌چنین، ضمن بررسی داستان، نمادین‌بودن نام اثر و نام قهرمان آن، سرنوشت خاص قهرمان، و علت ...
بیشتر
در این مقاله، ضمن بررسی آخرین داستان آنتوان چخوف با‌عنوان عروس‌خانم، دیدگاه‌های نویسنده دربارۀ مسئلۀ زن در آخرین مراحل سیر تحول ادبی وی بررسی شده است. برای درک دیدگاه چخوف در این خصوص، باید به شرایط تاریخی که اثر در آن خلق شده است واقف بود. هم‌چنین، ضمن بررسی داستان، نمادین‌بودن نام اثر و نام قهرمان آن، سرنوشت خاص قهرمان، و علت پایان باز داستان بررسی شده است. چخوف زمانی این داستان را خلق می‌کند که روسیه درحال تحولات شدید بود و زمانِ گشودن درهای جدید بهسوی آینده فرا رسیده بود، اما هنوز چشمانداز مشخصی از آینده وجود نداشت. بااینحال، نویسنده به نیروی جوان و تأثیر آن در سرنوشت کشور امیدوار بود و این مسئله در آخرین اثر او کاملاً آشکار است. در این پژوهش، به این پرسش پاسخ داده شده است که قهرمان زن ایدئال چخوف کیست؟ قهرمان زن ایدئال چخوف با دیگر نویسندگان روسی متفاوت است. اگر در ابتدای قرن نوزده، زنان دکابریستها که هم‌راه همسران خود به تبعید رفتند زنان ایدئال روسیه محسوب میشدند، در اواخر سدۀ نوزده زنانی که قادر به تعیین سرنوشت خود بودند زنان ایدئال جامعۀ روسیه محسوب میشدند.
علوم سیاسی
بهرام نوازنی
چکیده
کتاب اسلام در روسیه: سیاست‌های هویتی و امنیتی، اثر شیرین تهماسب ـ هانتر، استاد آمریکاییِ ایرانی‌تبار دانشگاه جرج‌تاون در واشنگتن است که با همکاری دو تن از پژوهش‌گران همکارش در مرکز مطالعات راه‌بردی و بین‌المللی، در سال 2004 در نیویورک به چاپ رسید. این اثر را الهه کولایی، استاد دانشگاه تهران، و دو تن از همکارانش در سال ۱۳۹1 ترجمه ...
بیشتر
کتاب اسلام در روسیه: سیاست‌های هویتی و امنیتی، اثر شیرین تهماسب ـ هانتر، استاد آمریکاییِ ایرانی‌تبار دانشگاه جرج‌تاون در واشنگتن است که با همکاری دو تن از پژوهش‌گران همکارش در مرکز مطالعات راه‌بردی و بین‌المللی، در سال 2004 در نیویورک به چاپ رسید. این اثر را الهه کولایی، استاد دانشگاه تهران، و دو تن از همکارانش در سال ۱۳۹1 ترجمه کرده‌اند و نشر نی آن را به زیور طبع آراسته است. این کتاب، ضمن بررسی نقش اسلام و مسلمانان در تشکیل امپراطوری روسیه و تحولات پس از آن تا فروپاشی شوروی، بحران هویت و تحولات بنیادین در جهت‌گیری‌های سیاست خارجی روسیة پس از شوروی را بررسی کرده و به تأثیر عامل اسلام در روابط داخلی میان اقوام و فرهنگ‌های مختلف درون فدراسیون روسیه و در روابط خارجی این کشور با کشورهای همسایه، عربی، غربی، و هم‌چنین اعضای اتحادیة پیشین شوروی پرداخته است. از نظر نویسندگان این کتاب، مسلمانان روسیه باوجود تاریخی پُرفرازونشیب و سراسر خونین، هنوز نتوانسته‌اند به وضع دل‌خواه خود دست یابند. گرچه این اثر اطلاعات ارزش‌مندی دربارة درس‌های مرتبط با سیاست و حکومت روسیه در اختیار دانش‌پژوهان قرار میدهد، اما اشکالات شکلی و محتوایی بسیاری نیز دارد که باید موردتوجه قرار گیرد. این مقاله تلاش می‌کند تا ضمن معرفی این کتاب، به نقد شکلی، ساختاری، و محتوایی آن بپردازد و برای اصلاح آن در چاپ‌های بعدی، نکاتی پیش‌نهاد کند.
زبان‌های خارجی
زینب صادقی سهل آباد؛ محبوبه مباشری
چکیده
هدف از نگارش این پژوهش نشا‌ن‌دادن قدرت نفوذ فرهنگ و ادب ایران و تأثیر آن در سرزمینی دیگر است. وِلیمیر خِلِبنیکوف (1922-1884)، فوتوریست روس، از آن دسته شاعرانی بود که فرهنگ و ادب ایران را بسیار می‌‌ستود و تحت‌‌تأثیر آن قرار داشت. او ازجمله شاعران روس بود که فرصت حضور در ایران را پیدا کرد و در زمان قیام میرزا کوچک‌خان هم‌راه با نیروهای ...
بیشتر
هدف از نگارش این پژوهش نشا‌ن‌دادن قدرت نفوذ فرهنگ و ادب ایران و تأثیر آن در سرزمینی دیگر است. وِلیمیر خِلِبنیکوف (1922-1884)، فوتوریست روس، از آن دسته شاعرانی بود که فرهنگ و ادب ایران را بسیار می‌‌ستود و تحت‌‌تأثیر آن قرار داشت. او ازجمله شاعران روس بود که فرصت حضور در ایران را پیدا کرد و در زمان قیام میرزا کوچک‌خان هم‌راه با نیروهای ارتش سرخ به‌‌بهانۀ کمک به جنگلی‌‌ها وارد گیلان شد و توانست از نزدیک با ایران آشنا شود. شرق‌‌گرایی از بارزترین وجوه اشعار خلبنیکوف است که در این پژوهش، فقط مضامین ایرانیِ مجموعه‌اشعار شش‌جلدی وی را بررسی خواهیم کرد. بازآفرینی مضامین ایرانی با جلوه‌‌ای تازه در اشعارش شعر خلبنیکوف را زیبا و بدیع جلوه داده است. باوجود‌آن‌‌که تأثیر ایران در وی فقط به ابعاد ادبی و اسطوره‌‌ای ایران منتهی نمی‌‌شود و بسیار فراتر از آن، در ابعاد فرهنگی، مذهبی، تاریخی، و جغرافیای زیستی و طبیعی نیز قابل‌بررسی است، محققان ایرانی بسیار اندک به آثار وی پرداخته‌‌اند. بررسی اشعار خلبنیکوف حاکی از عشق وی به حکیم گنجه است و بازتاب اشعار نظامی و هم‌چنین اسطوره‌‌های شاهنامه نیز بر آثار او قابل‌مشاهده است. هم‌چنین بررسی مضامین اشعار ایرانی او نشان میدهد که شعر او از جوهره‌‌ای انسانی برخوردار است که بر حول ایدۀ وحدت جهانی می‌‌چرخد.
