نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسنده
دانشیار پژوهشکدۀ تحقیق و توسعۀ علوم انسانی سمت، رشته برنامه ریزی درسی
چکیده
کتاب درسی از ابزارهای مهم آموزش به شمار می‌رود. بنابراین در خصوص چگونگی طراحی و تدوین و نشر آن لازم است نهایت دقت صورت گیرد. آثاری درباره چگونگی طراحی و تألیف کتاب درسی منتشر شده است که یکی از این آثار کتاب پژوهش و نگارش کتاب درسی است که می‌تواند مورد استفاده محققان و مؤلفان و دست‌اندرکاران تألیف کتب درسی قرار گیرد. در این مقاله با استفاده از روش پژوهش کاوشگری فلسفی انتقادی به نقد این کتاب پرداخته شده است. اهمیت این کتاب در انعکاس طیف گسترده‌ای از پژوهش‌های کتاب درسی در جهان، پژوهش‌محور بودن آن و پرداختن به مباحث اساسی از جمله تأثیرات ارزشی و تأثیرات گوناگون کتاب درسی است. از مزایای این کتاب می‌توان به استفاده از ابزارهای مختلف برای فهم بیشتر مطالب مانند نمودار و جدول و مناسب بودن نوع حروف و اندازه آنها اشاره کرد. کاستی‌های آن نیز شامل نارسایی در نظم منطقی مطالب و عدم‌تشریح و توضیح کافی برخی مفاهیم، عدم‌استفاده از طراحی مناسب و تضاد رنگ‌ها و حاشیه نامناسب و عدم‌جذابیت است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
A Review of Research and Writing Textbook
نویسنده [English]
- Mohammad Armand
Associate Professor in Curriculum Studies, Research Institute for Research & Development in Humanities
چکیده [English]
Textbooks are one of the most important teaching tools. Therefore, it is necessary to be very careful about how they are designed and edited. Works on textbook design and authoring have been published, one of which is textbook research and writing that can be used by scholars, authors, and textbook contributors. In this article, this book has been criticized, using a critical philosophical research. The importance of this book in reflecting the wide range of textbook research in the world, its being research-oriented, and addressing fundamental issues are among the advantages. The benefits of this book include the use of various tools to understand more about the contents, such as charts and tables, and the type of letters and their size. Its disadvantages include failure to rationalize the content and misinterpretation of some concepts, lack of proper design and contrast of colors, and inappropriate margins and unattractiveness.
کلیدواژه‌ها [English]
- Textbook
- Textbook Research
- Textbook Review
- Textbook Evaluation
- Textbook Writing
آرمند، محمد، ملکی، حسن.(1391). مقدمه‌ای بر شیوه طراحی و تألیف کتب درسی دانشگاهی. تهران: انتشارات سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها. (سمت).
جانفشان، کامران (۱۳۹۷) "ارزیابی کتاب انگلیسی پایه اول متوسطه دوره دوم بر اساس چک لیست از دیدگاه دبیر ان انگلیسی شهر کرمانشاه" جستار های زبانی، ۹
رضوانی، رضا امیری، طیه (۱۳۹۲)" تحلیل محتوای کتب آموزش زبان انگلیسی منتخب دانشگاهی از نظر میزان توجه به هوشهای چندگانه" رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 4
لپیونکا،مری آلن(1391)نحوه نگارش و تهیه کتاب درسی دانشگاهی،ترجمه گروه مترجمان،انتشارات سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها(سمت).
مهرابی، مانوش (۱۳۹۱) طراحی الگوی مطلوب کتاب درسی دانشگاهی باز و از راه دور و مقایسه کتاب های درسی دانشگاه پیام نور با آن، پایان نامه دکترای دانشگاه پیام نور دانشکده علوم انسانی، مرکز تهران
میک، یان(1393)پژوهش و نگارش کتاب درسی، ترجمه شهروز مراد زاده و رامین گلشائی، انتشارات سمت.
نوریان، محمد (۱۳۹۳) "روش های ارزشیابی کتاب های درسی دانشگاهی، مزایا و محدودیت ها"پژوهش ونگارش کتب دانشگاهی، ۳۳:
هاگرسون، نلسون ال. (1387). کاوشگری فلسفی: نقد توسّعی ترجمه محمدجعفر پاک‌سرشت. در شورت، ادموند سی .(1387). روش‌شناسی مطالعات برنامة درسی، ترجمه دکتر محمود مهر‌محمدی و همکاران، تهران، سمت و پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش.
Chambliss, M. and R. Calfee. (1998). Textbooks for Learning: Nurturing Children’s Minds. Oxford: Blackwell.
Driscoll M. P., Moallem M., Dick W., Kirby E. (1994). How does the textbook contribute to learning in a middle school science class? Contemporary Educational Psychology, vol. 19, 79-100.
Gautschi, P .(2018) Ideas and Concepts for Using Textbooks in the context of Teaching and Leaming in the Social Sciences and Humanities Economic and Educational Choices. Washington, 61-71.
Haynes, A. (2001). Writing Successful Textbooks. London: A &C Black Publishers.
Haynes, A. (2010). Writing Successful Academic Books. Cambridge: Cambridge University Press.
Honig B. (1991). California's experience with textbook improvement. In P. G. Altbach, G. P. Kelly, H. G. Petrie, L. Weis. (Eds.) Textbooks in American Society. Politics, Policy and Pedagogy. New York: Sate University of New York Press, 105-116.
Horsley M., Laws K. (1995). Resources for learning: The publishing industry and educational practice, implications for teacher educators. ATEA The 25. Conference in Sydney, 5 p.
Ivić, I., A. Pešikan and S. Antić. (2013). Textbook Quality: A Guide to Textbook Standards. Göttingen: V&R Unipress.
Johnsen, E. (1993). Textbooks in the Kaleidoscope: A Critical Survey of Literature and Research on Educational Texts. Oslo: Scandinavian Press.
Marsden, W. (2001). The School Textbook: Geography, History and Social Studies. London: Woburn Press.
Medina, B Lopez-. (2019). Language Teaching, 10:11-17 09Developing a CLIL textbook evaluation checklist
Newton, D. (1990). Teaching with Text. London: Kogan Page.
Pingel, F. (1999). UNESCO Guidebook on Textbook Research and Textbook Revision. Paris:
Sikorová, Z. J. Mikk et al (2017). Teachers' Perspective, RELP, TATT. 71. Evaluating Textbooks as Teacher's Activity
Stinner A. (1995). Science textbooks: their present role and future form. In S. M. Glynn, R. Duit, (Eds.) Learning Science in the Schools: Research Reforming Practice. Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, 275-296.
Unesco BE. YA Widodo, H.P.(2008)Textbook Analysis on College Academic Writing.
)