نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای عرفان اسلامی، پژوهشکدۀ امام خمینی و انقلاب اسلامی

2 کارشناسی ارشد عرفان اسلامی، پژوهشکدۀ امام خمینی و انقلاب اسلامی

چکیده

فصوص ‌الحکم اثر محی‌الدین ابن ‌عربی است. در طول حدود هشت قرن پس از نگارش این اثر نویسندگان بسیاری کوشیده‌اند تا با شرح و تفسیر خود گرهی از گره‌های آن بگشایند. کتاب فصوص‌ الحکم و مکتب ابن‌عربی اثر ابوالعلا عفیفی از متأخرترین تفاسیر فصوص‌ الحکم است که درقالب تعلیقاتی به موشکافی دربارۀ آن می‌پردازد. در این مقاله می‌کوشیم به معرفی و نقد این کتاب با ترجمۀ محمدجواد گوهری بپردازیم. کتاب حاضر به‌صورت تعلیقه بر فصوص‌ الحکم به‌‌نگارش درآمده است. ازاین‌رو مؤلف تمام عبارات فصوص را بررسی نکرده است. در کتاب حاضر عفیفی کوشیده به زبانی همه‌فهم مباحث عرفانی و فلسفی فصوص را توضیح دهد و به حل برخی دشواری‌های زبانی و فکری ابن‌عربی برای خوانندگان غربی بپردازد که با مباحث وحدت وجود آشنایی کم‌تری دارند. ازاین‌رو این کتاب می‌تواند در فهم مباحث پیچیدۀ فصوص الحکم راه‌گشا باشد. از دیگر نقاط برجسته و مهم این کتاب عدم تعصب نویسنده به ابن‌عربی است که او را تبدیل به ناقدی منصف و داوری بی‌تعصب در ارزیابی این کتاب کرده است. هم‌چنین نویسنده کوشیده با تأکید و تکرار مباحث کلیدی دیدگاه ابن‌عربی در کتاب، ازجمله وحدت وجود، رابطۀ عالم و خدا، و مباحث مربوط به آن، به تثبیت بهتر آن‌ها در ذهن خواننده کمک کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Critique on the Book Fusus al-Hakam and The School of Ibn Arabi

نویسندگان [English]

  • Parisa Goudarzi 1
  • Zahra Jebraeilzade 2

1 PhD in Islamic Mysticism, Imam Khomeini Research Institute and the Islamic Revolution, Tehran, Iran

2 MA in Islamic Mysticism, Imam Khomeini Research Institute and the Islamic Revolution, Tehran, Iran

چکیده [English]

Fusus al-Hakam is written by Muhyiddin Ibn Arabi. During the nearly eight centuries since this work was written, many writers have tried to unravel its knots with their descriptions and interpretations. The book Fusus al-Hakam and The School of Ibn Arabi by Abu al-'Ala Afifi is one of the most recent commentaries on Fusus al-Hakam, which was scrutinized in the form of commentaries. In this article, we try to introduce and critique this book translated by Mohammad Javad Gohari. The present book has been written as a "commentary" on Fusus al-Hakam; therefore, not all expressions of Fusus have been studied by the author. In the present book, Afifi has tried to explain in a language understandable regarding the mystical and philosophical issues of Fusus and to solve some linguistic and intellectual difficulties of Ibn Arabi for the western readers who are less familiar with the issues of unity. Therefore, this book can be helpful in understanding the complex issues of Fusus al-Hakam. Another prominent point of this book is the author's lack of prejudice against Ibn Arabi, which has turned him into a fair critic and impartial judge in the evaluation of Fusus. The author also tries to help to better establish them in the mind of the reader by emphasizing and repeating the key topics of Ibn Arabi's view in the book, including the unity of existence, the relationship between the universe and God, and related topics.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fusus al-Hakam
  • Ibn Arabi
  • Abu al-'Ala Afifi
  • Mohammad Javad Gohari
  • Unity of Existence
ابن‌بابویه، محمد بن علی (بی‌تا)، الخصال، مقدمه و تصحیح احمد فهری زنجانی، به‌اهتمام محمود کتابچی، ج 1، تهران: اسلامیه.
تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد (1366)، تصنیف غررالحکم و درر‌ الکلم، قم: مکتب الاعلام ‌الاسلامی.
جمال‌الدین الکیلانی (2018)، أبوالعلاء عفیفی و دراساته الصوفیۀ، بغداد: فکر حر.
عفیفی، ابوالعلا (1396)، فصوص الحکم و مکتب ابن عربی، ترجمۀ محمدجواد گوهری، تهران: روزنه.
قرآن کریم.
کلینی، محمد بن یعقوب (1369)، اصول کافی، تهران: اسلامیه.
لاهیجی، شمس‌الدین محمد (1378)، مفاتیح ‌الاعجاز فی شرح گلشن راز، مقدمه، تصحیح، و تعلیقات محمدرضا برزگر خالقی و عفت کرباسی، تهران: روزبه.
مجلسی، محمدباقر (بی‌تا)، بحار الأنوار، بیروت: دار إحیاء التراث العربیه.
ورام بن أبی فراس (1410 ق)، تنبیه الخواطر و نزهۀ النواظر، ج 1، قم: مکتبۀ فقیه.
هاشمی، محمدمنصور (1393)، «تشبیه و تنزیه»، در: دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج 7، تهران: دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی.