نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

پژوهش دربارۀ وضعیت زنان در روزگار مغول، به‌دلیل دیدگاه متفاوتی که مغول‌ها به جایگاه زنان در سیاست و جامعه داشتند، از زمینه‌های پژوهشی مهم در تاریخ ایران است که توجه برخی از پژوهش‌گران را به‌خود اختصاص داده است. باوجود اهمیت این عرصه در مقایسه با حوزه‌های دیگر، شمار اندکی از پژوهش‌های منسجم و مسئله‌محور در این زمینه انجام ‌شده و انتشار یافته است. از‌این‌رو، انتشار کتاب زنان در ایران روزگار مغول، که دراصل رسالۀ دکتری نویسندۀ آن بوده، سزاوار معرفی، بررسی، و ارزیابی است. مدعای نویسنده آن است که درپی کمبود پژوهش‌های «ژرف» در این زمینۀ پراهمیت به آن روی‌ آورده و ازاین‌رو این مقاله درپی ارزیابی تحقق این هدف در این کتاب است. نوشتار حاضر به‌روش توصیفی ـ تحلیلی و با رویکردی انتقادی به این پرسش می‌پردازد: دستاوردهای نویسنده تا چه اندازه‌ توانسته است به درک بنیادی و ژرف دربارۀ زنان در ایران دورۀ مغول دست یابد؟ چنین می‌نماید که نویسنده در دست‌یابی به هدف‌های مشخص خود موفق بوده و گذشته از برخی موارد محتوایی و شکلی، دستاورد و بنیادی استوار را برای پژوهش‌های بیش‌تر در این زمینه فراهم کرده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Critical Review of the Book Women in Mongol Iran: The Khatuns, 1206-1335

نویسنده [English]

  • Yazdan Farrokhi

Associate Professor, Department of History, Payame Noor University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Research on the situation of women during the Mongol rule, due to the different views that the Mongols had about the position of women in politics and society, is one of the important fields of research on the history of Iran that has attracted the attention of some scholars. However, despite the importance of this field, compared to other fields, a small number of coherent and problem-oriented research in this field has been done and published. Therefore, the publication of the book Women in Mongol Iran, which was originally the author's doctoral dissertation, deserves to be introduced, reviewed, and evaluated. The author claims that he has addressed this issue due to the lack of in-depth study in this important field, and therefore, this article seeks to evaluate the achievement of this aim in this book. The present article, in a descriptive-analytical method and with a critical approach, addresses the question: to what extent has the author's achievements been able to achieve a fundamental and deep understanding of women in Mongol Iran? It seems that the author has been successful in achieving his specific goals and, in addition to some content and form, has provided a solid achievement and foundation for further research in this field.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Women
  • Khatun
  • Mongols
  • Iran
  • Ilkhans
ابن‌بزاز، درویش توکلی (1376)، صفوۀ الصفا، به‌تصحیح غلامرضا طباطبایی مجد، تهران: زریاب.
احمدی، نزهت (کوشش‌گر) (1392)، زن در تاریخ اسلام: مجموعه‌مقالات سمینار بین‌المللی زن در تاریخ اسلام (از قرن هفتم تا سیزدهم هجری)، تهران: کویر.
بناکتی، ابوسلیمان داود (1348)، روضۀ اولى الالباب فی معرفۀ التواریخ و الانساب‏، به‌تصحیح جعفر شعار، تهران: انجمن آثار ملی.
بیانی، شیرین (1352)، زن در ایران عصر مغول، تهران: دانشگاه تهران.
شبانکاره‌ای، محمدبن علی (1381)، مجمع الانساب، تصحیح میرهاشم محدث، تهران: امیرکبیر.
فرخی، یزدان (1393)، «پژوهشی دربارۀ زنان ارموک در تشکیلات اردوی مغول‌ها (بازخوانی متون فارسی)»، تحقیقات تاریخ اجتماعی، س 4، ش 1.
مستوفی، حمدالله (1364)، تاریخ گزیده، به‌تصحیح عبدالحسین نوایی، تهران: امیرکبیر.
مستوفی، حمدالله (1396)، نزهۀ القلوب، به‌تصحیح میرهاشم محدث، تهران: سفیر اردهال.
هروی، سیف‌بن محمد (1383)، تاریخ‌نامۀ هرات، به‌تصحیح غلامرضا طباطبایی مجد، تهران: اساطیر.
همدانی، رشیدالدین فضل‌الله (1373)، جامع التواریخ، به‌تصحیح محمد روشن و مصطفی موسوی، تهران: البرز.
 
Aubin, Jean (1969), “L'Ethnogénèse des Qaraunas”, Turcica, vol. 1.
Bosworth, C. E. (2000), “Terken Khatun EI2”, Leiden: Brill, vol. X.
De Nicola, Bruno (2008), “Las Mujeres Mongolas en Los Siglos XII y XIII. Unanálisis Sobre el Rol de la Madre y la Esposa de Ghinggis Khan”, Acta Histórica et Arqueológica Medievalia, vol. 27-28.
De Nicola, Bruno (2011), Unveiling the Khatuns: Some Aspects of the Role of Women in the Mongol Empire, PhD Dissertation, University of Cambridge.
De Nicola, Bruno (2011), “Women’s Role and Participation in Warfare in the Mongol Empire”, in: Soldatinnen: Gewalt und Geschlecht im Krieg vom Mittelalter bis Heute, K. Klaus Latzel, S. Satjukow, and F. Maubach (eds.), Paderborn, Germany: Verlag Ferdinand Schöningh.
De Nicola, Bruno (2013), “Ruling from Tents: Some Remarks on Women’s Ordos in Ilkhanid Iran”, in: Ferdowsi, the Mongols and Iranian History: Art, Literature and Culture from Early Islam to Qajar Persia, F. Abdullaeva, R. Hillenbrand, and A. Peacock (eds.), London: I. B. Tauris.
De Nicola, Bruno (2014), “Patrons or Murids? Mongol Women and Shaykhs in Ilkhanid Iran and Anatolia”, Journal of British Institute of Persian Studies, vol. 52, no. 1.
De Nicola, Bruno (2016), “The Economic Role of Mongol Women: Continuity and Transformation from Mongolia to Iran”, in: The Mongols' Middle East: Continuity and Transformation in Ilkhanid Iran, Bruno De Nicola and Charles Melville (eds.), Leiden: Brill.
De Nicola, Bruno (2016), “The Queen of the Chaghataids: Orghīna Khātūn and the Rule of Central Asia”, Journal of the Royal Asiatic Society, vol. 26, no. 1-2.
De Nicola, Bruno (2017), “Ordo”, in: The Mongol Empire: A Historical Encyclopedia, Timothy May (ed.), Santa Barbara, California: ABC-CLIO.
De Nicola, Bruno (2017), “Orghina Khatun (d. 1261)”, in: The Mongol Empire: a Historical Encyclopedia, Timothy May (ed.), Santa Barbara, California: ABC-CLIO.
De Nicola, Bruno (2017), Women in Mongol Iran: The Khatuns, 1206-1335, Edinburgh: Edinburgh University Press.
De Nicola, Bruno (2017), “Women in the Court”, in: The Mongol Empire: a Historical Encyclopedia, Timothy May (ed.), Santa Barbara, California: ABC-CLIO.
Jackson, P. (1999), The Delhi Sultanate: A Political and Military History, Cambridge: Cambridge University Press.
Lambton, A. K. S (1988), Continuity and Change in Medieval Persia: Aspects of Administrative, Economic and Social History, London: I. B. Tauris.
Lane, George (2006), Daily Life in the Mongol Empire, Westport, Connecticut and London: Greenwood Press.
Lane, George (2020), “Book Review on: Women in Mongol Iran: The Khātūns, 1206-1335”, EHR, CXXXV.
May, Timothy (2017), “Book Review on: Women in Mongol Iran: The Khātūns 1206-1335”.
Shanazarova, Aziza (2018), “Book Review on: Women in Mongol Iran: the Khātūns, 1206-1335”, Central Asian Survey.
Shnorhokian, Roubina (2020), “Book Review on: Women in Mongol Iran: The Khatuns, 1206-1335”, Journal of Medieval Worlds, Spring-Summer.
Valtrová, Jana (2018), “Book Review on: Women in Mongol Iran: the Khātūns, 1206-1335”, Religious Studies Review, vol. 44, no. 3.