پژوهشی علوم اجتماعی
یک متن سترگ فلسفی ـ اجتماعی بازخوانی و نقد کتاب دیالکتیک روشنگری: قطعات فلسفی

فرهنگ ارشاد

دوره 13، شماره 29 ، اسفند 1392، صفحه 1-22

چکیده
  چکیده هدف عمدة مقالة حاضر وارسی و ارزیابی نقادانۀ کتاب دیالکتیک روشنگری نوشتة آدورنو و هورکهایمر است. اثر مزبور یکی از متون اصلی جریان فکریِ «نظریة انتقادی» است که با عنوان صوری مکتب فرانکفورت مشهور شده است. نویسندگان کتاب، به‌‌واقع، از پیش‌‌کسوتان نظریۀ انتقادی‌‌اند و در معماری این جرگۀ فکری و طرح مفاهیم محوری آن جایگاه ...  بیشتر

پژوهشی علوم اجتماعی
بررسی و نقد کتاب زیست سیاست

جهانگیر جهانگیری

دوره 13، شماره 29 ، اسفند 1392، صفحه 23-42

چکیده
  چکیده همة هم و غمِ فوکو در کتاب تولد زیست سیاست پایان‌دادن به بسیاری از بدفهمی‌ها و سوءِتعبیرها از برخی از مفاهیم اندیشۀ سیاسی، برای مثال نئولیبرالیسم، است. آن‌چه فوکو در این کتاب پیش روی ما می‌نهد، بیش از آن‌که توصیف یا تفسیری از سیر تطور مکاتب سیاسی و فکری باشد، شرحی مبسوط از اصولِ کلیِ هستی‌شناختی، معرفت‌شناختی، و روش‌شناختی ...  بیشتر

پژوهشی فلسفه
اخلاق اسلامی یا نظام اخلاقی اسلام؟ بررسی اجمالی کتاب اخلاق اسلامی؛ مبانی و مفاهیم

سیدحسین حسینی

دوره 13، شماره 29 ، اسفند 1392، صفحه 43-62

چکیده
  چکیده تفکیک بین دو مفهوم «نظام اخلاقی اسلام» و «اخلاق اسلامی» از جمله مسائل مهم و کارساز در حوزة تبیین و تحلیل مجموعة مباحث اخلاقی است و به این منظور هر کتابی که بخواهد به مبانی، مفاهیم، و مهم‌ترین رویکردهای مطرح در قلمرو اخلاق اسلامی توجه کند، به‌ناچار بایستی در این خصوص تعیین تکلیف کند؛ به‌ویژه در تدوین کتب آموزشی، ...  بیشتر

پژوهشی علوم اجتماعی
بررسی و نقد کتاب مطالعاتی نظری، تطبیقی و تاریخی در باب انقلاب‌ها

سیدسعید زاهد زاهدانی

دوره 13، شماره 29 ، اسفند 1392، صفحه 63-89

چکیده
  چکیده در این مقاله به نقد و بررسی شکلی و محتوایی ترجمة این کتاب پرداخته‌ایم. کتاب علاوه بر یک پیش‌گفتار و یک مقدمه دارای نه فصل در دو بخش است. ترجمة کتاب، با توجه به اندک اشکالاتی که در چاپ آن مشاهده می‌شود، نه عالی بلکه خوب ارزیابی شده است. نظریه‌ای که بر اساس آن انقلاب‌ها را تفسیر می‌کند، بررسی شرایط دولتی و بین‌المللی، شرایط نخبگان، ...  بیشتر

پژوهشی علوم اجتماعی
بررسی و نقد کتاب اخلاق پروتستان و روح سرمایه‌‌داری

غلامرضا صدیق اورعی؛ محمدصادق طلوع برکاتی

دوره 13، شماره 29 ، اسفند 1392، صفحه 91-117

چکیده
  چکیده در این مقاله، هدف نگارنده این است که گزاره‌‌های اصلی ماکس وبر در کتاب اخلاق پروتستان و روح سرمایه‌‌داری مشخص شود و پس از آن نکات مورد توجه به صورت انتقاد مطرح شود. در کتاب با جمله‌ها و استدلال‌‌هایی جزئی روبه‌رو می‌‌شویم که در گام اول با ادعای کلی مطرح‌شدة وبر متناقض یا متضاد به نظر می‌‌رسند و یا به نوعی آن را محدود می‌کنند ...  بیشتر

پژوهشی علوم اجتماعی
تحولات جهانی آموزش عالی و دانشگاه‌ها نقد کتاب نظریة جهانی‌شدن و دانشگاه‌ها

مقصود فراستخواه

دوره 13، شماره 29 ، اسفند 1392، صفحه 119-133

چکیده
  چکیده علم در موج اول، با تنوعی اندک و سرعت تغییرات بسیار کند، مبتنی بر نظام استاد ـ شاگردی بود؛ دانش در محیطی باثبات و ارتباطات علمی بسیار محدود بود. در موج دوم، تخصص علمی رشد کرد و «خودکارشدن» ابزارها و روش‌های علمی را بسیار متحول کرد. موج دوم زمانی برای تولید انبوه دانش بود، مضرب‌های تغییرات در علم حدوداً ده ساله بود، ...  بیشتر

پژوهشی علوم اجتماعی
نمونه‌ای از ترجمة مقلوب در علوم اجتماعی نقد کتاب معرفت به‌مثابة فرهنگ: جامعه‌شناسی معرفت جدید

حسن محدّثی گیلوائی

دوره 13، شماره 29 ، اسفند 1392، صفحه 135-155

چکیده
  چکیده مقالة زیر نقد ترجمة فارسی کتابی دربارة جامعه‌شناسی معرفت است. نویسنده معتقد است که در ترجمة بسیاری از متون علوم اجتماعی از زبان‌های دیگر به فارسی، متن اصلی به ‌نحوی تحریف‌شده به زبان فارسی منتقل می‌شود و این فرایند بسیار مهم ـ یعنی انتقال معرفت ـ با سهل‌انگاری انجام می‌گیرد. نویسنده از دو نوع ترجمة نامطلوب سخن می‌گوید: ترجمة ...  بیشتر