Document Type : Research

Author

Professor of Educational Sciences and Psychology, Department of Clinical Psychology, Member of Research Institute for the Development and Promotion of Humanities and Social Sciences Shiraz University, Shiraz, Iran

Abstract

The purpose of this study was to review the book entitled "The Identity of Religious Science: An Epistemological View in Relation to Religion and Human Sciences" (Bagheri, 2003). In terms of form, the book had the most sought criteria and was therefore desirable. The author, in content, has shown an attempt to achieve a religious model in proving science and paying attention to the experience. However, the book also has some shortcomings, including: 1) neglecting the interactive effect of the senses, wisdom and heart, 2) reduction of reality to evident reality, 3) lack of logical link between ontology, epistemology and methodology, and 4) reducing the sources of knowledge and limiting the criterion of certainty to empirical matters. Given that a) the senses, wisdom, and the intuitive perceptions form knowledge in permanent interaction, b) all human experiences are related to the rational insight and the intuitive belief of the individual that is determined; therefore, it is desirable that Muslim scholars, based on the interaction and coordination between the senses and the mind and the heart, explain the way in which the human perceptual system is manifested, providing criteria for distinguishing correct perception of incorrect perception.

Keywords

Main Subjects

ایمان، محمدتقی و احمد کلاته ساداتی (1392)، روش‌شناسی علوم انسانی نزد اندیشمندان مسلمان، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
باقری، خسرو (1382)، هویت علوم انسانی ــ اسلامی: نگاهی معرفت‌شناختی به نسبت دین با علوم انسانی، تهران: سازمان چاپ و انتشارات فرهنگ ارشاد اسلامی.
باقری، خسرو و دیگران (1386)، «کرسی نقد و نظریه‌پردازی: علم (تجربی) دینی»، کتاب نقد، ش 43.
باقری، خسرو (1390)، هویت علوم انسانی ــ اسلامی: نگاهی معرفت‌شناختی به نسبت دین با علوم انسانی، تهران: سازمان چاپ و انتشارات فرهنگ ارشاد اسلامی.
تقوی، سیدمحمدرضا (1394 الف)، تبیین تجربه ازحیث انتولوژیک در دستگاه‌وارۀ علوم انسانی اسلامی، دانشگاه شیراز: پژوهشکدۀ تحول و ارتقای علوم انسانی اجتماعی دانشگاه شیراز.
تقوی، سیدمحمدرضا (1394 ب)، روش‌شناسی علوم انسانی اسلامی: مبانی نظری و مدل عملیاتی، گزارش نهایی طرح تحقیقاتی، تهران: مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا.
تقوی، سیدمحمدرضا (1395)، «گامی به‌سوی تأسیس دستگاه‌وارۀ علوم انسانی اسلامی: چهارچوبِ نظری و مدلِ عملیاتی»، فصل‌نامۀ مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، ش 66.
جوادی آملی، عبدالله (1372)، شریعت در آینۀ معرفت، قم: نشر فرهنگی رجاء.
حسن‌زاده آملی، حسن (1385)، دروس معرفت نفس، قم: الف لام میم.
حسنی، سیدحمیدرضا، مهدی علی‌پور، و سیدمحمدتقی موحد ابطحی (1386)، علم دینی: دیدگاه‌ها و ملاحظات، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
خسروپناه، عبدالحسین (1392)، در جست‌وجوی علوم انسانی اسلامی: تحلیل نظریه‌های علم دینی و آزمون الگوی حکمی ــ اجتهادی در تولید علوم انسانی اسلامی، ج 1، تهران: دفتر نشر معارف.
رشاد، علی‌اکبر (1384)، «فطرت به‌مثابۀ دال دینی»، قبسات، ش 36.
رشاد، علی‌اکبر (1389)، منطق فهم دین: دیباچه‌ای بر روش‌شناسی اکتشاف گزاره‌ها و آموزه‌های دینی، تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی.
زاهد، سیدسعید، محسن جاجرمی‌زاده، و سیدمحمدرضا تقوی (1392)، «فرهنگ به‌مثابۀ رسانه‌ای بین اراده و عمل جمعی (مطالعۀ تطبیقی فرهنگ اسلامی و سکولار)»، رسانه و فرهنگ، دورۀ 3، ش 6.
سوزنچی، حسین (1389)، معنا، امکان، و راه‌کارهای تحقق علم دینی، تهران: پژوهشکدۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
طباطبایی، محمدحسین (1422ق)، نهایهًْ‌ الحکمه، قم: مؤسسۀ نشر اسلامی.
فایرابند، پاول (1375)، برضد روش، ترجمۀ مهدی قوام صفری، تهران: فکر روز.
مطهری، مرتضی (بی‌تا)، پاورقی اصول فلسفه و روش رئالیسم، تهران: صدرا.
موحد ابطحی، سیدمحمدتقی (1391)، «ارزیابی الگوی تأسیسی علم دینی دکتر خسرو باقری»، مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، دورۀ 16، ش 53.
وولف، دیوید (1386)، روان‌شناسی دین، ترجمۀ محمد دهقانی، تهران: رشد.