Pizhuhish nāmah-i intiqādī-i mutūn va barnāmah hā-yi ̒ulūm-i insāni (Critical Studies in Texts & Programs of Human Sciences)

A Study of Human-Motifs of Ajā'ib al-Makhlūqāt wa Gharā'ib al-Mawjūdāt Manuscript (A Case Study of Ajā'ib al-Makhlūqāt wa Gharā'ib al-Mawjūdāt of Astan Quds Razavi Central Library Manuscript)

Document Type : Research

Author

Sara Sadeghinia

Assistant Professor, Digital Art department, Art Faculty, University of Damghan, Damghan, Semnan, Iran

https://doi.org/10.30465/crtls.2021.37024.2285
Abstract
Ajā'ib al-Makhlūqāt is one of the illustrated manuscripts available in the Central Library of Astan Quds Razavi. This book was written by Qazvini in the encyclopedic order in the seventh century AH. This research has selected version 35212 from among three illustrated copies available in Astan Quds library and has examined its human-icon from among the icons. In the selected version, 23 images belong to human-images, which are classified into two categories. The first category consists of male or female constellations that appear in the period and have a natural structure, and the second category is imaginary creatures derived from myths and folk tales in the form of a combination of human-animal is depicted. The paintings are drawn in the style of the Jalayri School. Although the school was influenced by Chinese painting, it took on Iranian culture and, in addition to innovation, played an important role in the development of the Herat school, which was the pinnacle of Iranian painting. In this research, an attempt is made to investigate the degree of adaptation of the text with the drawings in the selected version. The research has a descriptive-analytical method and has been done through documentary and field research. The results show that the illustrations serve the text and help the reader to identify the text's descriptions and understand them better. Wherever the artist feels the need to break the boundary between fantasy and reality, the images are more appealing. The figures are all facing west and east, with none facing each other. The figures are usually in a frame that separates them from the text.

Keywords

Astan Quds Razavi Central Library
Imaginary Creatures
Icon
Human-Motif
Illustrated Manuscript

Subjects

ابراهیمی، معصومه (1392)، «بررسی سیر تحول مفهومی دیو در تاریخ اجتماعی و ادبیات شفاهی»، دوفصل‌نامة فرهنگ و ادبیات عامه، دورة 1، ش 2.
براتی، پرویز (1387)، عجایب ایرانی: روایت شکل و ساختار فانتزی عجایب‌نامه‌ها به‌هم‌راه متن عجایب‌نامه‌های قرن هفتم، تهران: افکار.
بینیون، لورنس و دیگران (1367)، سیر تاریخ نقاشی ایران، ترجمة محمد ایران‌منش، تهران: امیرکبیر.
ترابی، ارکیده (1390)، «بررسی آثار چاپ سنگی علیقلی خویی در کتاب عجایب ‌المخلوقات قزوینی»، کتاب ماه هنر، پیاپی 156.
حاسب طبری، محمدبن ایوب (1371)، تحفة الغرایب، به‌تصحیح جلال متینی، تهران: معین.
درایتی، مصطفی (1390)، فهرستگان نسخه‌های خطی ایران (فنخا)، تهران: سازمان اسناد و کتاب‌خانة ملی جمهوری اسلامی ایران.
رشنوزاده، بابک (1388)، «پیشرفت‌های حیرت‌انگیز: عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات»، کتاب ماه علوم و فنون، پیاپی 123.
روشناس، سیدمحمدامین (1382)، «معرفی یک نسخه از ترجمة عجایب ‌المخلوقات قزوینی»، تندیس، ش 12.
زکی، محمدحسن (1328)، تاریخ نقاشی در ایران، ترجمة ابوالقاسم سحاب، تهران: سحاب‌چاپ.
طاهری، علیرضا و مریم زند حقیقی (1391)، «تصویر دیو، غول و جن در کتاب عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات القزوینی»، فصل‌نامة هنرهای تجسمی نقش‌مایه، س ۵، ش‌ 12.
عکاشه، ثروت (1380)، نگارگری اسلامی، ترجمة سیدغلامرضا تهامی، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
قزوینی، محمدبن محمود (954 ق)، عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات، نسخة خطی هند، ترجمۀ فارسی، مجموعة کتاب‌خانة آستان قدس رضوی.
قزوینی، محمدبن محمود (بی‌تا)، عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات، نسخة خطی، ترجمۀ فارسی، کتاب‌خانة آستان قدس رضوی.
قزوینی، محمدبن محمود (1264)، عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات، چاپ سنگی قاجار.
قزوینی، محمدبن محمود (1340)، عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات، تصحیح نصرالله سبوحی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
کراچکوفسکی، ایگناتی یولیانوویچ (1379)، تاریخ‌نوشته‌های جغرافیایی در جهان اسلامی، تهران: علمی ـ فرهنگی.
گری، بازل (2535)، نگاهی به نگارگری در ایران، ترجمة فیروز شیروانلو، تهران: توس.
مشتری، محمد (1391)، «عجایب ‌المخلوقات و غرایب المجودات»، کتاب ماه علوم و فنون، پیاپی 68.
مهریز ثانی، سمیه و فرهاد مهندس‌پور (1390)، «تطابق متن و تصویر در نگاره‌های موجودات خیالی عجایب ‌المخلوقات قزوینی، مطالعة موردی نسخة خطی مصور کتاب‌خانه دانشگاه پرینستون»، کتاب ماه هنر، پیاپی 153.
هس، فن سیرینکس و ادوارد شوارتس (1385)، «نقش مرغ در نسخة عجایب ‌المخلوقات»، ترجمة عباس آقاجانی، گلستان هنر، ش 4.
همدانی طوسی، محمدبن محمود (1375)، عجایب‌نامه؛ عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات، به‌تصحیح جعفر مدرس صادقی، تهران: مرکز.
یاحقی، محمدجعفر (1386)، فرهنگ اساطیر و داستانواره‌ها در ادبیات فارسی، تهران: فرهنگ معاصر.
 
Allan, J. (1995), Islamic Art in the Ashmolean Museum, the Boards of Faculty of Oriental Studies, Oxford: Oxford University Press.
Christiensen. A. (1941), Essai sur la Démonologie Iranienne, vol. 1, Copenhague: Ejnar Munksgaard.
Hagedorn, A. and W. Norbert (2009), Islamic Art, Taschen, Honkong.
Lewicki. T. (1978), “Al-Kazwini”, in: Encyclopedia de l’Islam, vol. 4.

  • Receive Date 01 December 2021
  • Revise Date 25 February 2022
  • Accept Date 13 April 2022

Guide for Authors

Submit Manuscript

Reviewers

Contact Us